فرادرسروش های پس انداز پول — موثرترین راهکارها در ایران
«پسانداز» (Saving) به پولی اطلاق میشود که پس از کسر مخارج مصرفی از درآمد قابل تصرف یک فرد طی یک دوره زمانی معین باقی می‌ماند. بنابراین پسانداز نشان‌دهنده مازاد خالص وجوه برای یک فرد یا خانوار پس از پرداخت تمام هزینه‌ها و تعهدات است. به بیانی دیگر، پسانداز درآمدی است که خرج نمیشود یا مصرف آن به تعویق انداخته میشود. به صورت کلی، پسانداز در اقتصاد به هر درآمدی اشاره دارد که برای «مصرفِ فوری» استفاده نمیشود. روش های پس انداز پول بسیار گسترده هستند. در این نوشتار بهترین روش های پس انداز پول و ویژگی هرکدام از آن‌ها مرور خواهد شد.
پس انداز چیست ؟
سادهترین تعریف پسانداز، نگهداری پول در حساب بانکی یا سازمانهای مالی مشابه است. پس انداز بخشی از درآمد است که صرف هزینههای جاری نمیشود. به عبارت دیگر، پسانداز پولی است که برای استفاده در آینده کنار گذاشته میشود و بلافاصله خرج نمیشود. پسانداز میتواند برای دستیابی به اهدافی در کوتاهمدت (مانند خرید تلفن همراه) یا بلندمدت (مانند خرید ماشین یا خانه) استفاده شود.
مفهوم «پسانداز» (Saving) با روش های پس انداز پول (Savings) متفاوت است. پسانداز به عدم مصرف دارایی‌های فردی اشاره دارد، در حالی که روش های پس انداز پول به فرصت‌های متعدد برای کاهش هزینه‌ها اشاره دارد. همچنین پسانداز به فعالیتی اشاره دارد که در طول زمان اتفاق می‌افتد و یک متغیر جریان است، در حالی که روش های پس انداز پول به چیزی اشاره دارد که در هر زمانی میتواند وجود داشته باشد و یک متغیر انباشت است. پسانداز شامل مقدار پولی است که پس از خرج کردن باقی می‌ماند. افراد ممکن است با اهداف مختلفی پسانداز کنند. از جمله این اهداف در ادامه فهرست شده است.
- بازنشستگی
- تحصیلات دانشگاهی فرزندان
- پیش‌پرداخت خرید خانه یا ماشین
- تعطیلات
- پوشش اتفاقات و حوادث ناگهانی
پسانداز پول همچنین میتواند به ما کمک کند تا هزینههای غیرمنتظره را کاهش دهیم. از جمله این موارد می‌توان گزینههای زیر را فهرست کرد.
- یک بیماری ناخواسته
- خراب شدن وسیله برقی در منزل
- افزایش ناگهانی در قیمت کالایی پرمصرف
- سفرهای اضطراری
- حوادث ناگهانی مانند تصادف یا آتش‌سوزی
پس‌اندازها به صورت نقدی یا معادل‌های نقدی (مانند سپرده‌های بانکی) نگهداری می‌شوند که در معرض ریسک از دست دادن نیستند اما بازدهی بسیار کمی دارند. پسانداز را می‌توان از طریق سرمایهگذاری افزایش داد که مستلزم آن است که پول در معرض ریسک قرار بگیرد. پسانداز نه تنها برای خانواده‌ها، مشاغل و کارآفرینی مفید است بلکه برای کل اقتصاد نیز حیاتی است. البته پسانداز بیش از حد ممکن از سبب محدود شدن تقاضا و در نتیجه ظهور رکود در اقتصاد شود. پرورش عادت پسانداز برای افراد و گروه‌ها در اکثر کشورها پیگیری میشود.
با این حال، افزایش پسانداز همیشه با افزایش سرمایهگذاری همراه نیست. این بدان معنا است که پسانداز ممکن است بدون افزایش سرمایهگذاری رشد کند و احتمالاً سبب کاهش تقاضا (کاهش تولید، اشتغال و درآمد و در نتیجه رکود) و رشد اقتصادی شود. در کوتاهمدت، اگر پسانداز کمتر از سرمایهگذاری باشد، میتواند منجر به رشد تقاضای کل و رونق اقتصادی شود. در بلندمدت اگر پسانداز کمتر از سرمایهگذاری باشد، در نهایت سرمایهگذاری را کاهش می‌دهد و رشد آینده را کاهش می‌دهد. به عنوان مثال، چک حقوق ماهیانه فردی 5000 دلار است. هزینههای این فرد شامل موارد زیر است.
- 1300 دلار کرایه منزل
- 450 دلار پرداخت کرایه خودرو
- 500 دلار پرداخت وام دانشجویی
- 300 دلار پرداخت خرید لباس
- 250 دلار برای خواروبار
- 75 دلار برای قبض برق
- 75 دلار برای خدمات تلفن همراه
- 100 دلار برای هزینه گاز
از آنجا که درآمد ماهانه این فرد 5000 دلار و هزینههای ماهانه او در مجموع 3050 دلار است، 1950 دلار به عنوان پسانداز باقی می‌ماند. اگر این فرد باقیمانده پول را مصرف نکند، پس‌اندازی برای وضعیت‌های اضطراری آینده خواهد داشت. اگر فرد باقیمانده درآمد را پسانداز نکند، در شرایط اضطراری، پول کافی نخواهد داشت و ممکن است در معرض بدهی یا ورشکستگی قرار گیرد.
نرخ پس انداز چیست ؟
نرخ پس انداز یک فرد، درصدی از درآمد شخصی قابل تصرف است که به جای مصرف، پسانداز شده است. برای مثال فرض کنید درآمد سالانه خالص فردی پس از کسر مالیات (یعنی درآمد قابل تصرف)، 25000 دلار باشد و در طول سال نیز 24000 دلار برای مصرف، قبوض و سایر مخارج هزینه کند. در این حالت، کل پس انداز این فرد، معادل 1000 دلار است. با تقسیم پسانداز بر درآمد قابل تصرف، نرخ پسانداز به صورت زیر محاسبه میشود.
$$SR = \frac{S}{YD}\times100$$
در رابطه بالا، تعریف متغیرها به صورت زیر است.
- «SR»: نرخ پسانداز
- «S»: پسانداز
- «YD»: درآمد قابل تصرف
در مثال بالا نرخ پسانداز به صورت زیر محاسبه میشود.
$$SR = \frac{1000}{25000}\times100= 4$$
در مثال بالا نرخ پسانداز، ۴ درصد محاسبه شده است.
پس انداز در اقتصاد چیست ؟
در علم اقتصاد، پسانداز از تفاضل «درآمد پس از مالیات» و «مصرف» محاسبه میشود. کسری از درآمد که پسانداز میشود را میانگین تمایل به پسانداز میگویند. همچنین کسری از افزایش درآمد که پسانداز میشود، میل نهایی به پسانداز نامیده میشود. نرخ پسانداز مستقیماً تحت تأثیر سطح عمومی نرخ بهره است. بازارهای سرمایه، مجموع پسانداز، مازاد درآمد دولت و خالص صادرات را به سرمایهگذاری فیزیکی تبدیل میکنند.
راه های پس انداز پول
پس انداز در اصل پول نقد است، بنابراین تنها یک نوع پسانداز از این نظر وجود دارد. با این حال، می‌توانید پس‌اندازهای نقدی خود را در مکان‌های مختلفی مانند زیر تشک یا حساب بانکی نگهداری کنید. حساب‌های بانکی انواع مختلفی از گزینههای پسانداز را در اختیار افراد قرار می‌دهند. از جمله این حساب‌ها می‌توان گزینه‌هازی زیر را نام برد.
- سپرده‌های جاری
- سپرده‌های کوتاهمدت یکساله
- سپرده‌های میان‌مدت
- سپرده‌های بلندمدت
- حساب‌های چک
سوال بسیاری از افراد شاغل این است که راه های پس انداز پول کدامند و بهترین نوع آن چیست. خبر خوب این است که راه‌های ساده بسیار زیادی برای پسانداز پول شما وجود دارد. این نکات به شما کمک میکنند که هزینههای خود را تغییر دهید و سریعاً در مسیر پسانداز پول قرار بگیرید.
بهترین راه های پس انداز پول
بسیاری از افراد به دنبال راه‌هایی هستند که هزینههای خود را کاهش دهند تا بتوانند پول بیشتری پسانداز کنند. در ادامه بهترین روش های پس انداز پول ارائه خواهد شد. این روش‌ها به فرد آموزش می‌دهند که چگونه هزینههای جاری خود را کاهش و پسانداز را افزایش دهد. در ادامه ۱۲روش پس انداز پول فهرست شده است.
- با بدهی خداحافظی کنید.
- بودجه مواد غذایی خود را کاهش دهید.
- اشتراک و عضویت‌های خودکار خود را لغو کنید.
- خرید عمومی داشته باشید.
- لوازم برقی غیرضروی را از برق بکشید.
- پسانداز پول به صورت خودکار
- درآمد اضافی یا غیرمنتظره را عاقلانه خرج کنید.
- اشتراک ایمیل را حذف کنید.
- نرخ بیمه خود را بررسی کنید.
- ناهار همراه خود را در منزل تهیه کنید.
- در مورد تخفیف‌ها بپرسید.
- هزینه تلفن همراه خود را کاهش دهید.
با بدهی خداحافظی کنید
پرداخت‌های ماهانه بدهی بزرگترین چالش برای پسانداز هستند. بدهی، درآمد شما را از بین می‌برد. بنابراین، زمان آن فرا رسیده است که از شر آن بدهی خلاص شوید. سریع‌ترین راه برای پرداخت بدهی «روش گلوله برفی بدهی» (Debt Snowball Method) است. طبق این روش باید بدهی خود را به ترتیب از کوچکترین تا بزرگترین پرداخت کنید. این شیوه بیشتر به تغییر رفتار مربوط میشود تا اعداد. هنگامی که درآمد شما از شر بدهی خلاص شد، در نهایت می‌توانید از آن برای حرکت به سمت اهداف پسانداز ی خود استفاده کنید.
بودجه مواد غذایی خود را کاهش دهید
بیشتر مردم وقتی به بودجه هزینه شده ماهانه نگاه میکنند، شوکه می‌شوند. یک خانواده ۴ نفره کانادایی، احتمالاْ ماهانه بین ۴ تا ۱۰ هزار دلار هزینه متوسط دارند. وقتی به ریز خریدهای خود نگاه می‌کنید، برخی اقلام کوچک را می‌بینید که دارای هزینه کم هستند اما چون به صورت مداوم خریداری شده‌اند، رقم بزرگی در بودجه ماهیانه به خود اختصاص داده‌اند. سعی کنید تا حد امکان از خرید برخی تنقلات و خوراکی‌های غیرضروری که در وعده‌های غذایی اصلی شما هم جایگاهی ندارند پرهیز کنید. این موضوع سبب آزاد شده بخش زیادی از بودجه ماهانه شما خواهد شد.
با برنامه‌ریزی هفتگی برای وعده‌های غذایی و نگاهی دقیق به چیزهایی که در انبار دارید، قبل از رفتن به فروشگاه، در هزینه خرید مواد غذایی صرفه‌جویی کنید. همچنین می‌توانید جهت کاهش هزینه در حمل و نقل و از دست ندادن زمان، خرید آنلاین مواد غذایی را امتحان کنید. اکثر خواربار فروشی‌های بزرگ، این روزها فروش آنلاین را ارائه می‌دهند که میتواند سبب صرفه‌جویی در هزینه شود. گاهی مراجعه مستقیم به فروشگاه سبب خریدهای غیرمنتظره‌ای میشود که واقعاْ نیازی به آن‌ها ندارید.
اشتراک و عضویت‌های خودکار خود را لغو کنید
به احتمال زیاد، شما برای چندین اشتراک مانند موارد زیر یا مشابه آن ثبت نام کرده‌اید.
- آهنگ‌های پیشواز تلفن همراه
- تمدید خودکار اینترنت
- تمیدخودکار حضور در برخی وب‌سایت‌ها
وقت آن رسیده است که هر اشتراکی که به طور معمول استفاده نمی‌کنید را لغو کنید. مطمئن شوید که هنگام خرید، تمدید خودکار را خاموش کرده‌اید. همچنین در صورتی که این اشتراک لازم و ضروری است، تنها یک عضو خانواده این اشتراک را تمدید کند. نیازی نیست تمامی افراد خانواده برای آن هزینه پرداخت کنند.
خرید عمومی
یکی از سادهترین راه‌ها برای صرفه‌جویی در هزینه، کاهش برخی خریدها است که صرفاً به خاطر نام و برند آن‌ها انجام میشود. خرید محصولات و برندهای تجاری عمومی، مانند دارو، اقلام غذایی اصلی (مانند برنج و لوبیا)، لوازم نظافت و محصولات کاغذی هزینه بسیار کمتری نسبت به اقلامی دارند که با برند خاصی تولید میشود.
لوازم برقی غیر ضروی را از برق بکشید.
یکی از پررنگ‌ترین گزینه‌ها در بودجه خانوار، قبض برق است. برخی لوازم برقی که به پریز برق متصل هستند، حتی در صورت استفاده نکردن، میزانی برق مصرف میکنند. درصورتی که به این وسایل نیاز ندارید، تا زمان استفاده، آن‌ها را از برق بکشید. همچنین نیازی نیست هر هفته برخی لوازم مانند ماشین لباسشویی را روشن کنید. می‌توانید تا زمانی که ظرفیت ماشین لباسشویی تکمیل نشده است آن را روشن نکنید تا تعداد موارد استفاده در ماه کاهش یابد. این موضوع همچنین سبب افزایش طول عمر مفید این وسایل میشود.
پسانداز پول به صورت خودکار
می‌توانید حساب بانکی خود را طوری تنظیم کنید که ماهانه به طور خودکار وجوه را از حساب جاری شما به یک حساب پسانداز منتقل کند. اگر مایل نیستید که تمام حقوق شما به حساب سپرده پسانداز منتقل شود، می‌توانید درصدی را معین کنید تا به آن مقدار از حساب جاری برداشت و در حساب پسانداز ذخیره شود. به عنوان مثال می‌توانید به بانک بگویید که ماهانه ۲۰ درصد حقوق شما را از حساب جاری به حساب سپرده پسانداز منتقل کند.
درآمد اضافی یا غیرمنتظره را عاقلانه خرج کنید.
وقتی پاداشی در ازای انجام مناسب کارها دریافت می‌کنید که برای شما غیرمنتظره بوده است، از آن به خوبی استفاده کنید. اگر هنوز بدهی دارید، بهتر است به جای پسانداز پول، آن را برای پرداخت وام‌های دانشجویی یا موجودی کارت اعتباری خود استفاده کنید. اگر بدهی ندارید، از آن درآمد اضافی برای ایجاد صندوق اضطراری خود استفاده کنید.
لغو اشتراک از ایمیل‌ها
در سال‌های اخیر ایمیل مارکترها از طریق ایمیل‌های افراد به فعالیت‌های بازاریابی اینترنتی می پردازند. آن‌ها معمولاً درباره چیزهای پر زرق و برق صحبت میکنند. اگر با دیدن یک پیشنهاد ویژه نمی‌توانید در مقابل خرید مقاومت کنید، روی پیوند لغو اشتراک در پایین ایمیل کلیک کنید. با انجام این کار، کمتر وسوسه می‌شوید پول خود را خرج کنید. این کار سبب بهبود پسانداز ماهانه شما در بلندمدت میشود.
نرخ بیمه خود را بررسی کنید
با افزایش تعداد شرکت‌های بیمه، فعالیت‌ها و دامنه‌های پوشش این شرکت‌ها نیز گسترده شده است. شما می‌توانید نرخ‌های بیمه خود را بررسی کنید. در صورتی که شرکتی‌های دیگری وجود دارند که همان پوشش بیمه‌ای را با هزینه‌ای کمتر انجام می‌دهد، می‌توانید برای آن اقدام کنید. این کار سبب بهبود پسانداز شما خواهد شد، چون نرخ‌های بیمه گاهی بسیار بالا هستند.
ناهار همراه خود را در منزل تهیه کنید
اگر در جایی کار می‌کنید که ناچار هستید روزانه غذا را در محل کار میل کنید، سعی کنید ناهار خود را در منزل تهیه کنید. سفارش غذا از بیرون آن هم در طی ماه میتواند بخش بزرگی از درآمد شما را ببلعد. اغلب اوقات می‌توانید مواد غذایی به ارزش یک هفته را با قیمتی برابر با دو وعده غذایی بیرون از منزل تهیه کنید. در عوض، غذای خود را در خانه آماده کنید تا پول بیشتری برای پسانداز داشته باشید.
در مورد تخفیف ها بپرسید
در زمان استفاده از کالا یا خدمات، در مورد وجود تخفیف‌های دوره‌ای آن‌ها سوال کنید. بار بعد که در یک سالن سینما، موزه یا رویداد ورزشی بلیط تهیه می‌کنید، بررسی کنید که آیا تخفیف‌های ویژه‌ای برای سالمندان، دانش‌آموزان، معلمان، یا افراد مختلف دارند یا خیر. هرگز قدرت مذاکره پول نقد را دست کم نگیرید. می‌توانید خریدهای خود را در دوره تخفیف انجام دهید. به عنوان مثال سینماها در هفته و در روزی خاص بلیت‌های خود را نیم‌بها عرضه میکنند.
هزینه تلفن همراه خود را کاهش دهید.
اگر صورت‌حساب ماهانه تلفن همراه شما با یکی از اقلام بودجه ماهانه شما رقابت می‌کند، زمان آن رسیده که راه‌هایی برای کاهش هزینه پیدا کنید. با خلاص شدن از شر موارد اضافی مانند بسته‌های اینترنت، آهنگ‌های پیشواز و اشتراک‌های بدون استفاده، در هزینه خدمات تلفن همراه خود صرفه‌جویی کنید.
فیلم آموزش اقتصاد سلامت ۱
پسانداز نقشی بسیار مهم در ایجاد رفاه اقتصادی در سطح فردی و ملی دارد. پسانداز در سطح فردی میتواند سبب ایجاد یک اطمینان خاطر برای فرد شود و برای پوشش هزینههای ناگهانی در زمینه سلامت یا بهداشت استفاده شود. در سطح ملی نیز افزایش پسانداز سبب بهبود رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای دولت میشود. دولت نیز میتواند با این درآمدها بخش سلامت، بهداشت و زیرساخت‌های آن توسعه دهد. با توجه به این موضوع، فرادرس اقدام به تهیه فیلم آموزشی در زمینه اقتصاد سلامت ۱ در ۱۵ ساعت و ۳۹ دقیقه کرده است. این فیلم در ۱۲ درس برای مخاطبان و علاقه‌مندان آماده شده است.
در درس اول و دوم این فیلم آموزشی، مروری بر مفاهیم اقتصاد خرد، اقتصاد کلان و همچنین کلیاتی در زمینه اقتصاد بهداشت شده است. درس سوم به ویژگی های بازار اقتصاد سلامت و معرفی بازار سلامت، بیماری، واکاوی و مفاهیم مربوط به آن می‌پردازد. در درس چهارم مروری بر نهادهای مطرح جهانی در عرصه سیاست‌گذاری و پژوهش‌های سلامت شده است. درس پنجم به مساله تامین مالی و شیوه‌های تامین مالی خدمات سلامت می‌پردازد.
درس ششم به روش‌های پرداخت به ارائه‌دهندگان خدمات سلامت اختصاص دارد. درس هفتم نیز مساله عدالت و دسترسی به خدمات بهداشتی را مورد بحث قرار می‌دهد. در درس هشتم ابعاد و تعیین‌کننده‌های اجتماعی سلامت و بیماری تدریس میشود. همچنین در درس نهم تحلیل اصلاحات و دگرگونی‌های ساختاری در نظام سلامت مرور شده است.
درس دهم به شیوه‌های تحلیل هزینه پروژه‌های خدمات بهداشتی و درمانی می‌پردازد. درس یازدهم نیز به تحلیل اقتصادی عملکرد سازمانهای ملی ارائه‌کننده خدمات سلامت پرداخته است. فصل پایانی نیز به نظام‌های اطلاعات مربوط به منابع و مصارف در بخش سلامت اختصاص دارد.
- برای مشاهده فیلم آموزش اقتصاد بهداشت ۱ + اینجا کلیک کنید.
جمع‌بندی
پسانداز به تفاوت بین مخارج مصرفی و درآمد قابل تصرف یک فرد طی یک دوره زمانی معین گفته میشود. در این نوشتار در زمینه روش های پس انداز پول بود. در این مقاله ضمن ارائه تعاریف و مفاهیم مرتبط با پس‌اندز پول، مهم‌ترین روش‌های پول نیز مرور شدند.
