تلسکوپ چیست؟ | انواع و راهنمای انتخاب تلسکوپ

در این مطلب در مورد تلسکوپ و انواع آن صحبت خواهیم کرد. همچنین پرفروش‌ترین تلسکوپ‌ها را معرفی می‌کنیم. بدین ترتیب اگر به تازگی نجوم آماتوری را آغاز کرده‌اید در فکر تهیه تلسکوپ هستید خواندن این مطلب را از دست ندهید.

تلسکوپ چیست؟

تلسکوپ ها ابزاری هستند که برای دیدن اجسامی که در فاصله دور قرار دارند استفاده می‌شوند. از این ابزار اغلب برای مشاهده سیارات و ستارگان استفاده می‌شود. برخی از فناوری‌های نوری که در تلسکوپ‌ها استفاده می‌شوند برای ساخت دوربین‌های شکاری و دوربین‌های عکاسی نیز به کار می‌روند.

تلسکوپ را چه کسی اختراع کرد؟

اولین تلسکوپی که اختراع شد یک نوع تلسکوپ شکستی بود که توسط لنزساز هلندی «هانس لیپرشی» (Hans Lippershey)، در سال 1608 اختراع شد. بعد از آن گالیله روی این دستاورد تغییراتی انجام داد و برای اولین بار از این محصول در زمینه نجوم و ستاره‌شناسی استفاده کرد. مجدداً در سال ۱۶۱۱ ستاره‌شناس آلمانی «یوهانس کپلر» (Johannes Kepler)، روی این تلسکوپ تغییراتی اعمال کرد و آن را بهینه کرد.

کپلر از لنز محدب برای چشمی استفاده کرد. اگر چه این تغییر باعث می‌شد تا تصویر به صورت وارونه ظاهر شود اما قابلیت استفاده از تلسکوپ را بهبود می‌بخشید. در اواخر دهه 1600 آیزاک نیوتن تلسکوپ بازتابی را به جامعه علمی معرفی کرد.

نیوتن با استفاده از آینه‌ها به جای لنزها توانست یک تلسکوپ بهبودیافته بسازد که فاقد برخی مشکلات مربوط به شکست نور مانند ابیراهی رنگی باشد.

کاربرد تلسکوپ‌ها چیست؟

از مهمترین ویژگی‌های تلسکوپ‌ها باید به دو نکته اشاره کرد:

• توانایی جمع کردن نور: هرچه یک تلسکوپ بتواند نور را بهتر جمع کند بهتر می‌توانید ستاره‌های دور دست و اشیای کم نور را در آسمان شب ببینید. این ویژگی معمولاً با اندازه دهانه تلسکوپ تعیین می‌شود. در حقیقت هرچه دیافراگم بزرگتر باشد تلسکوپ نور بیشتری را می‌تواند جمع‌آوری کند.
• بزرگنمایی: بزرگنمایی تلسکوپ توصیف می‌کند که تلسکوپ چه قدر می‌تواند اجسام را بزرگتر کند.

چند دسته تلسکوپ وجود دارد؟

سه نوع اصلی تلسکوپ وجود دارد: انکساری، بازتابی و ترکیبی. نوع اول تلسکوپ‌ها از لنزها برای بزرگنمایی تصویر استفاده می‌کنند. به این دسته از تلسکوپ‌ها «تلسکوپ‌های انکساری» (Refracting Telescopes) گفته می‌شود.

نوع دیگر از تلسکوپ‌ها از آینه‌ها برای همگرایی نور استفاده می‌کنند. این نوع تلسکوپ‌ها را «تلسکوپ های بازتابی» (Reflecting Telescopes) می‌نامیم.

نوع سوم تلسکوپ‌ها، تلسکوپ‌های ترکیبی هستند که از عدسی و آینه در ساختار آن‌ها استفاده می‌شود و به آن‌ها تلسکوپ‌های کاتادیوپتریک  یا ترکیبی می‌گوییم.

تلسکوپ‌های انکساری یا شکستی

تلسکوپ‌های انکساری از عدسی‌ها برای منحرف کردن نور در یک فاصله کانونی مشخص استفاده می‌کنند تا بدین ترتیب برای بیننده بزرگنمایی جسم اتفاق افتد.

یک تلسکوپ انکساری اولیه دارای دو عدسی است، اولین عدسی را عدسی هدف می‌نامند. این عدسی یک عدسی محدب است که پرتوهای نور ورودی را به یک نقطه کانونی درون تلسکوپ خم می‌کند.

عدسی دوم عدسی چشمی نام دارد. این عدسی نور را از نقطه کانونی گرفته و آن را در سراسر شبکیه چشم شما پخش می‌کند. این امر سبب می‌شود تا شی بسیار نزدیکتر از آنچه واقعاً قرار گرفته به نظر برسد.

معایب و مزیت‌های تلسکوپ‌های انکساری

تلسکوپ‌های انکساری مزیت‌هایی دارند که آن‌ها را در ادامه معرفی می‌کنیم:

• برای مشاهده اجسام روی زمین بسیار خوب هستند.
• طراحی بسیار ساده دارند و کار کردن با آن‌ها آسان است.
• در حقیقت به هیچ نوع تنظیمات یا تعمیرات نیاز ندارند.
• دارای طراحی محکمی هستند.
• محفظه محکم و طراحی شده آن سبب می‌شود تا دستگاه از لحاظ اندازه‌گیری پارامترهای اپتیکی مطمئن باشد.

از معایب این نوع تلسکوپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• برای مشاهده اجسام کم نور مناسب نیست.
• نسبت به تلسکوپ‌های دیگر سنگین‌تر و حجیم‌تر است.

تلسکوپ‌های بازتابی

در تلسکوپ‌های بازتابی برای همگرا کردن نور به جای لنزها از آینه استفاده می‌کنند. در حقیقت در این مدل از تلسکوپ‌ها از آینه مقعر برای جمع‌آوری و بازتاب نور به یک نقطه کانونی استفاده می‌شود.

همچنین برای خروج نور از تلسکوپ و هدایت آن به چشم ناظر از آینه دیگری استفاده می‌شود. امروزه مدل‌های مختلفی از تلسکوپ‌های بازتابی وجود دارد اما طرح اولیه این نوع از تلسکوپ‌ها که توسط آیزاک نیوتن طراحی و معرفی شد همچنان از محبوبیت بسیاری برخوردار است.

معایب و مزیت‌های تلسکوپ‌های بازتابی

تلسکوپ‌های بازتابی مزیت‌هایی دارند که آن‌ها را در ادامه معرفی می‌کنیم:

• دارای طراحی کم حجم و سبک است.
• برای مشاهده اجسام کم نور مناسب است.
• از تلسکوپ‌های شکستی گرانتر است.
•  تصویری با کیفیت بالا را می‌توان مشاهده کرد.

از معایب این نوع تلسکوپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• لوله نوری و محفظه این نوع تلسکوپ باز است و گرد و غبار می‌تواند به راحتی وارد محفظه شود و کارکرد تلسکوپ را تضعیف کند.
• این نوع تلسکوپ انتخاب خوبی برای مشاهده اجسام روی سطح زمین نیست.
• نیاز دارد که به طور منظم چک و بازبینی شود.

تلسکوپ‌های ترکیبی

سومین سبک اصلی تلسکوپ‌ها، تلسکوپ‌های ترکیبی یا مرکب هستند که در آن‌ها از آینه و عدسی به صورت همزمان استفاده شده است و به عنوان تلسکوپ کاتادیوپتریک نیز شناخته می‌شوند.

برخلاف سایر مدل‌های تلسکوپ این نوع تلسکوپ دارای دو آینه است که در جلو و عقب قرار دارند. این دو آینه همراه با عدسی برای تولید تصویری با کیفیت بالا به کار می‌روند.

معایب و مزیت‌های تلسکوپ‌های ترکیبی

تلسکوپ‌های ترکیبی مزیت‌هایی دارند که آن‌ها را در ادامه معرفی می‌کنیم:

• لوله اپتیکی و محفظه این تلسکوپ برای جلوگیری از تجمع گرد و غبار مهر و موم شده است.
• این نوع تلسکوپ بهترین انتخاب برای عکاسی نجومی است.
• این تلسکوپ برای مشاهده اجسام روی زمین به خوبی عمل می‌کند.
• این تلسکوپ انتخاب مناسبی برای مشاهده اشیا با نور ضعیف است.

از معایب این نوع تلسکوپ‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• این نوع تلسکوپ‌ها بزرگ و حجیم هستند.
• از دیگر مدل‌های تلسکوپ گرانتر هستند.
• روشنایی تصویر توسط آینه اضافی کاهش می‌یابد.

تلسکوپ فضایی هابل

یکی از معروف‌ترین تلسکوپ‌های جهان تلسکوپ فضایی هابل است. این تلسکوپ در سال 1990 توسط شاتل فضایی در مدار زمین قرار گرفت. قرار گرفتن در خارج از جو زمین به هابل اجازه می‌دهد تا فضای بیرونی را بدون نور پس زمینه مشاهده کند. این امر باعث شده است که هابل بتواند از ستاره‌های دور و کهکشان‌ها عکس‌های شگفت‌انگیزی بگیرد.

حقایقی جالب درباره تلسکوپ‌ها

• جانشین تلسکوپ هابل تلسکوپ فضایی جیمز وب است که قرار است در سال ۲۰۲۱ در مدار قرار بگیرد.
• اولین تلسکوپ‌ها توسط بازرگانان دریایی و ارتش مورد استفاده قرار گرفته است.
• بیشتر رصدخانه‌ها در بالای کوه‌ها ساخته می‌شوند زیرا جو در آن نقطه نازک‌تر و تمیزتر است.
• بسیاری از ستاره‌شناسان امروزه از راه دور از تلسکوپ‌های واقعی استفاده می‌کنند. آنها تلسکوپ‌ها را با استفاده از رایانه‌های خود و از طریق اینترنت کنترل می‌کنند.
• بزرگترین تلسکوپ شکستی و انکساری جهان در «رصدخانه یرکس» (Yerkes Observatory) در ویسکانسین آمریکا واقع شده است.

انواع تلسکوپ

کاربرد همه تلسکوپ‌ها این است که گستره دید شما را افزایش دهند تا شما بتوانید اجرام آسمانی دوردست را که هرگز با چشم غیر مسلح نمی‌توان دید مشاهده کنید. تلسکوپ‌ها نور را شکسته و سبب می‌شوند تصویری که می‌بینید بزرگتر به نظر برسد اما همه آن‌ها به همین روش عمل نمی‌کنند.

از تلسکوپ‌های انکساری یا شکستی گرفته تا مادون قرمز و تلسکوپ «اشمیت-کاسگرین» (Schmidt-Cassegrain)، این ابزارها از نظر ظاهری و کاربردهای متنوعی که دارند در اندازه‌ها و ابعاد مختلف به فروش می‌رسند.

برخی از آن‌ها مقرون به صرفه بوده و برای شروع کار در زمینه نجوم آماتوری در نظر گرفته شده‌اند و برخی دیگر با استفاده از تکنولوژی پیشرفته ساخته شده‌اند تا متخصصان بتوانند کهکشان‌های دوردست را با جدیدترین و بهترین کیفیت مشاهده کنند و از این مشاهدات داده‌های جدیدی را برای اجرام آسمانی دوردست محاسبه کنند و طبیعتاً گران‌قیمت هستند.

برای کمک به روشن شدن انواع مختلف تلسکوپ‌ها ما در این قسمت به طور خلاصه هر یک از این ابزارهای ارزشمند را با جزئیات بیشتر معرفی می‌کنیم.

تلسکوپ‌های شخصی و پیشرفته

قیمت این طبقه از تلسکوپ‌ها از زیر 200 دلار تا بیش از ده هزار دلار متغیر است. طبیعی است که تنها متخصصان و موسسات علمی برتر و حرفه‌ای توانایی خرید تلسکوپ‌هایي با قیمت‌های بیش از ۱۰ هزار دلار را برای انجام کارهای تحقیقاتی خود دارند. اما این بدان معنا نیست که یک فرد معمولی که به دنبال کشف و درک آسمان است نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.

خوشبختانه طبقه تلسکوپ‌های شخصی و پیشرفته دقیقاً برای یک فرد معمولی به عنوان یک علاقه‌مند به نجوم در نظر گرفته شده است. این تلسکوپ‌ها مجهز به ابزارها و ویژگی‌های مفیدی هستند که شما می‌توانید اطلاعات خود را در زمینه نجوم افزایش دهید و با استفاده از آن‌ها اجرام آسمانی مختلف را پیدا کنید و برای دوره‌های مختلف حرکت و نور آن‌ها را ردیابی کنید.

این تلسکوپ‌ها متناسب با متوسط بودجه افراد ساخته شده‌اند. تلسکوپ‌های موجود در این دسته پلی بین ابزار حرفه‌ای نجوم و ستاره‌شناسی و تلسکوپ‌هایی است که برای افراد مبتدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این تلسکوپ‌ها بهترین ابزار برای گسترش دانش ستاره‌شناسی و نجوم برای افرادی است که به این زمینه علاقه دارند و می‌خواهند در آسمان کشف و شهود انجام دهند. در ادامه گونه‌های مختلف این تلسکوپ‌ها را معرفی می‌کنیم.

تلسکوپ‌های شکستی یا انکساری

تلسکوپ‌های انکساری با لنزهایی ساخته می‌شوند که نور را منحرف می‌کند و آن را در یک مسیر کانونی درون لوله تلسکوپ می‌فرستد. در این تلسکوپ یک چشمی، نور را در نقطه کانونی خود متمرکز می‌کند و تصویری ایجاد می‌‌کند که می‌توان از داخل لوله تلسکوپ آن را مشاهده کرد. در ادامه انواع تلسکوپ‌های شکستی و کاربردهای معمول آن‌ها معرفی شده است.

تلسکوپ‌های آکروماتیک

یک تلسکوپ شکستی در هر طول موج نور را می‌گیرد اما نکته اصلی این است که تمام طول موج‌ها فاصله کانونی یکسانی در داخل لوله تلسکوپ ندارند و بسته به طول موج خود در فواصل مختلف همگرا می‌شوند. این موضوع باعث ایجاد انحراف رنگی می‌شود و سبب می‌شود تا شما در اطراف لبه‌های خارجی جسم هاله‌ای تار را مشاهده کنید. یک تلسکوپ آکروماتیک از لنزهای مخصوص ساخته شده که ترکیب «بلور فلینت» (Flint glass) و «شیشه کراون» (Crown glass) هستند.

کریستال فلینت شیشه‌ای اپتیکی است که دارای ضریب شکست نسبتاً بالایی است و پراکندگی آن زیاد است. شیشه کراون نیز نوعی شیشه اپتیکی است که در لنزها و سایر اجزای اپتیکی استفاده می‌شود. این شیشه ضریب شکست و پراکندگی کوچکی دارد. شیشه کراون از سیلیکات‌های آهک قلیایی حاوی تقریباً $$10\%$$ اکسید پتاسیم تولید می شود و یکی از قدیمی‌ترین شیشه‌های با پراکندگی کم است.

در نهایت این لنزها در تلسکوپ پراکندگی نوری مختلف ایجاد می‌کنند و موجب تصحیح ابیراهی رنگی در تلسکوپ می‌شوند.

تلسکوپ‌های آپوکروماتیک

مانند یک تلسکوپ آکروماتیک در یک تلسکوپ آپوکروماتیک از لنزهای مخصوصی برای اصلاح انحراف رنگی استفاده می‌شود. تفاوت لنز آپوکروماتیک در این است که به جای دو طول موج، سه طول موج را در یک زمان پراکنده می‌کند. این در حالی است که شیشه‌های لنزهای آپوکرومات‌ها همان شیشه لنزهای آکروماتیک است اما به طور معمول برای پراکندگی اضافه بین شیشه‌ها مایع وجود دارد.

تلسکوپ‌های سوپرآکرومات

مانند لنزهای آپوکروماتیک و آکروماتیک یک سوپرآکرومات با ایجاد همگرایی همزمان برای طول موج‌های مختلف انحرافات رنگی را اصلاح می‌کند. سوپرآکرومات کوارتک است به این معنی که چهار رنگ را همزمان پراکنده می‌کند. شیشه‌های این لنزها بسیار دقیق هستند و از شیشه‌های گران‌قیمت فلوریت ساخته شده‌اند تا ابیراهی رنگی رابه بهترین شکل تصحیح کرده و تصویری با وضوح بالا ایجاد کنند.

گالیلوسکوپ

گالیلوسکوپ یک تلسکوپ ارزان قیمت است که به مناسبت روز بین‌المللی نجوم در سال 2009 تولید شد. گالیلوسکوپ یک تلسکوپ شکستی است که برای مشاهده اجرام آسمانی طراحی شده است.

چشمی‌های مختلف این تلسکوپ درجات بزرگنمایی مختلف را ممکن می‌سازد و برای بچه‌ها و علاقه‌مندان به نجوم آماتوری بسیار مقرون به صرفه است. میدان دید باریک و بزرگنمایی 17 برابر این دستگاه آن را شبیه به تلسکوپی ساخته است که گالیله از آن استفاده می‌کرد. در واقع از این دستگاه برای شبیه‌سازی ابزار نجومی گذشتگان استفاده شده تا افراد را به نجوم علاقه‌مند کند. بهترین قسمت این تلسکوپ این است که قسمت‌های مختلف آن در یک کیت قرار می‌گیرند و فرد می‌تواند خودش آن‌ها را سرهم کند.

تلسکوپ‌های کپلرین

تلسکوپ کپلرین در سال 1611 توسط یوهانس کپلر اختراع شد. او بر خلاف گالیله که از عدسی مقعر در تلسکوپ خود استفاده کرده بود از عدسی‌های محدب برای بزرگتر کردن میدان دید استفاده کرد. در حالی که اختراع کپلر به معنای قدرت بزرگنمایی بیشتر برای تلسکوپ‌ها است اما تصویر را به صورت وارونه نمایش می‌دهد.

تلسکوپ‌های بازتابی

یک تلسکوپ بازتابی از آینه‌هایی ساخته شده است که فاصله کانونی را برای نور ورودی طولانی‌تر می‌کند. این سبک توسط سر آیزاک نیوتون در دهه 1680 ابداع شد و به دلیل وضوح تصویر به دست آمده از این روش استفاده از آن افزایش یافت و در بین منجمین محبوب شد.

تلسکوپ بازتابی نیوتنی

اختراع اصلی آیزاک نیوتن از سال 1668 پایه و اساس بیشتر تلسکوپ‌های بازتابی است که از آن زمان ساخته شده‌اند. نور از طریق یک آینه اولیه سهموی یا کروی وارد لوله تلسکوپ می‌شود این نور در حالی که فشرده می‌شود در لوله تلسکوپ به عقب می‌رود تا به صفحه آینه‌ای ثانویه برسد. در نهایت با زاویه ۹۰ درجه به چشمی می‌رسد.

از آنجا که حرکت پرتوهای نور از نظر اپتیکی سریع است، این پرتوها بسیار سریعتر از یک تلسکوپ انکساری به چشم می‌رسند و همچنین به دلیل عدم حضور لنز یا عدسی‌ در این نوع تلسکوپ‌ها ابیراهی رنگی و مشکلات ناشی از آن وجود ندارد.

تلسکوپ‌های بازتابی کاسگرین

در یک تلسکوپ بازتابی کاسگرین از یک سری آینه‌های مقعر و محدب برای تغییر مسیر نور استفاده می‌شود تا فاصله کانونی افزایش یابد و بزرگنمایی مورد نظر حاصل شود. با ایجاد یک سوراخ در مرکز آینه اولیه و سهموی نور به چشمی فرستاده می‌شود.

تلسکوپ‌های کاتادیوپتری

تلفیق روش‌های استفاده شده در کاتوپتریک و دیوپتریک (شکستی و بازتابی) تلسکوپ کاتادیوپتری را ایجاد می‌کند. این ترکیب با استفاده از آینه‌ها و لنزهایی که انحرافات رنگی را بهتر اصلاح می‌کنند و میدان دید وسیع‌تری فراهم می‌کنند بهترین روش برای مشاهده اجسام است. روش به کار رفته در این تلسکوپ برای جمع كردن مسیر نور درون لوله تلسكوپ به معنای به دست آوردن اپتیک سریع‌تر و کوتاهتر بودن دستگاه است.

تلسکوپ‌های اشمیت-کاسگرین

یک تلسکوپ کاتادیوپتریک برای جلوگیری از انحرافات کروی از آینه‌های کروی و صفحات تصحیح‌کننده استفاده می‌کند. این تلسکوپ‌ها دارای فاصله کانونی طولانی و میدان دید باریک باریک هستند که این ویژگی‌ها از آن‌ها دستگاه‌های مناسبی برای رصد سیارات یا مشاهده عمیق آسمان می‌سازد. بیشتر تلسکوپ‌های کاتادیوپتری زیرمجموعه‌هایی از تلسکوپ‌های اشمیت-کاسگرین یا SCT هستند.

تلسکوپ‌های مادون قرمز

تلسکوپ‌های مادون قرمز یا فروسرخ برای تشخیص تابش فضای مادون قرمز بدون تداخل باید در محیطی خشک و با ارتفاع زیاد قرار گیرند. از این تلسکوپ‌ها برای جمع‌آوری اطلاعات در مورد تاریخ پیدایش عالم استفاده می‌شود. از آنجا که نور مدت‌ها قبل از رسیدن به زمین حرکت می‌کند زمان لازم برای تبدیل شدن به تابش مادون قرمز قابل تشخیص را دارد. این تابش به ابتدای جهان مربوط است و بینشی از تاریخ گسترده جهان می‌دهد.

تلسکو‌پ‌های علمی و تحقیقی

همه تلسکوپ‌ها در دسترس عموم نیستند. حتی اگر اینگونه باشد برچسب‌های قیمت نجومی آن‌ها مانع از خرید بیشتر آن‌ها توسط مردم عادی می‌شود. این‌ها تلسکوپ‌هایی هستند که در کلاس علمی قرار می‌گیرند و برای متخصصان نجوم و موسسات علمی مناسب هستند. از این دسته از تلسکوپ‌ها برای مشاهده دورترین نقاط کیهان استفاده می‌شود.

این تلسکوپ‌ها دارای قدرت باورنکردنی هستند که دانش ما را در مورد فضا، ستارگان، سیارات و موارد دیگر تحت الشعاع قرار داده و به ما کمک می‌کنند تا به طور مستمر درک خود را از جهان افزایش دهیم.

تلسکوپ‌های دسته علمی ابزارهای پیچیده و بزرگی هستند که برای کار کردن با آن‌ها به تیم‌های مختلف و ساختمان‌هایی متناسب با اندازه و سایز تلسکوپ نیاز است و همچنین بودجه‌های عظیم برای ساختن آن‌ها باید وجود داشته باشد. این تلسکوپ‌ها در خط مقدم علم نجوم هستند.

تلسکوپ‌های فرابنفش

تلسکوپ‌های فرابنفش می‌توانند اطلاعات زیادی در مورد اجزای فیزیکی سیارات و ستاره‌های دور را نشان دهند. آنها پرتو ماورابنفش را از طیف جدا کرده و در نتیجه روشنایی را در هر طول موج اندازه‌گیری می‌کنند.

این اندازه‌گیری می‌تواند وجود عناصر مختلف، چگالی و دمای یک جسم را مشخص سازد. این نوع از تلسکوپ‌ها برای اندازه‌گیری و عملکرد مناسب به پوشش دقیق لنز و صافی نیاز دارند و از آنجا که ازن کره زمین اشعه ماورا‌بنفش را فیلتر می‌کند باید بر روی ماهواره‌های بالای لایه ازن نصب شوند.

تلسکوپ آینه مایع

به جای آینه شیشه‌ای در یک تلسکوپ آینه مایع از یک ظرف چرخان مایع با بازتاب زیاد که معمولاً پر از جیوه است استفاده می‌شود. چرخش باعث ایجاد اثر سهمی در سطح مایع می شود و نور را به آینه غیرمایع می‌تاباند و در نهایت این نور به چشم ما می‌رسد. از این روش برای ساخت یک تلسکوپ با سرعت بالا و قیمت نسبتاً ارزان استفاده می‌شود.

تلسکوپ‌های سه آینه‌ای آناستیگمات

این تلسکوپ شامل سه آینه سهموی است که به اصلاح انحرافاتی مانند انحراف کروی، آستیگماتیسم و ​​انحرافات و نواقص مربوط به ساخت لنز و عدسی کمک می‌کند. به طور معمول اولین آینه به تنهایی هر انحراف کروی را اصلاح می‌کند. اما افزودن آینه دوم و سوم دو انحراف دیگر را از بین می‌برد. این سه آینه با هم میدان دید را گسترش داده و تصویر واضح‌تری ارائه می‌دهند.

تلسکوپ‌های اشعه ایکس

اجسام بسیار داغ در عالم از خود پرتوهای ایکس ساطع می‌کنند بنابراین تلسکوپ‌های اشعه ایکس برای مشاهده اثرات انفجارهای عظیم، ستاره‌های نوترونی فروپاشیده و سیاهچاله‌ها اختراع شدند. این تلسکوپ‌ها عموماً به حالت بشکه مانند هستند تا در هنگام برخورد اشعه ایکس با آینه «اثر کمانه کردن» (ricochet effect) (برای درک اثر کمانه کردن ظرف آبی را در نظر بگیرید که آن را با شتاب روی سطح محکمی می‌ریزید و مقداری از این مایع بعد از برخورد با سطح زمین مجدداً به اطراف پراکنده می‌شود) اشعه ایکس را تعدیل کنند. برای تشخیص و مشاهده تابش فیلتر نشده حاصل تلسکوپ‌های اشعه ایکس نیز باید بر روی ماهواره‌ها نصب شوند.

تلسکوپ‌های اشمیت بدون لنز

این تلسکوپ برای عکاسی نجومی استفاده می‌شود. این دستگاه با داشتن یک آینه اولیه کروی و تصحیح کننده اشمیت، نور را به نقطه کانونی می‌فرستد و عکاسی در این زمان صورت می‌گیرد. این تلسکوپ‌ها میدان دید وسیعی دارند و اغلب برای ردیابی ماهواره‌ها، ستاره‌های دنباله‌دار و سیارک‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

پرفروش ترین تلسکوپ در سال‌های اخیر

در ادامه پرفروش‌ترین تلسکوپ‌های سال‌های اخیر را از لحاظ ویژگی‌های مهم نجومی و قیمت برای افراد مبتدی که قصد خرید تلسکوپ را دارند معرفی و بررسی می‌کنیم.

تلسکوپ ۲۱۰۲۳ سلسترون Cometron FirstScope White 

این تلسکوپ یعنی Celestron 21023 Cometron FirstScope White یک انتخاب محبوب برای مبتدیان است و با میدان دید وسیع معمولاً برای مشاهده کهکشان‌ها، خوشه‌های ستاره‌ای و دنباله‌دارها استفاده می‌شود. این تلسکوپ دارای طراحی سبک و قابل حمل است و از آنجا که استفاده از آن آسان است بهترین انتخاب برای ستاره‌شناسان مبتدی است.

Celestron 21023 را می‌توان بدون نیاز به ابزار خاصی راه‌اندازی کرد و به همراه دو عدد چشمی «کلنر» (Kellner) ارائه می‌شود. این تلسکوپ شامل یک قطعه اضافه به نام محدوده یاب است که یک وسیله جانبی عالی برای مبتدیان است. این تلسکوپ با دیافراگم 76 میلی‌متر طراحی شده است و دارای سبک دابسونی است. سبک دابسونی اولین بار توسط جان دابسون در سال ۱۹۶۵ طراحی شد و توسط ستاره‌شناسان آماتور مورد استقبال قرار گرفت.

Celestron 21023 نسخه ارتقا یافته نسخه FirstScope اصلی است و با تنها ۲ کیلوگرم وزن تقریباً در هر کجا قابل حمل و استفاده است. تنها نکته منفی این تلسکوپ این است که به اندازه کافی محکم نیست و اگر مراقب نباشید به راحتی می‌شکند. قیمت این محصول در وبسایت آمازون ۷۹ یورو اعلام شده است.

تلسکوپ ۷۰ میلیمتری نجومی انکساری SVBONY

تلسکوپ SVBONY هفتاد میلی‌متری یکی دیگر از انتخاب‌های اول تلسکوپ برای منجمین آماتور است. همچنین علیرغم اینکه تلسکوپ برای کودکان عالی است دیافراگم 70 میلی‌متری آن میدان دید مناسبی را ارائه می‌دهد. با توجه به دیافراگم ۷۰ میلی‌متری این محصول می‌توانید آن را به عنوان یک تلسکوپ کوچک طبقه‌بندی کنید که دارای فاصله کانونی 300 میلی‌متر است.

از تلسکوپ نجومی SVBONY می‌توان برای رصد ماه، ستارگان و سیارات استفاده کرد. همچنین این تلسکوپ برای بزرگنمایی بیشتر چندین چشمی به همراه دارد و بالاترین لنز بارلو آن بزرگنمایی 150 برابر را ارائه می‌دهد. ذکر این نکته مهم است که چشمی این تلسکوپ طراحی مناسبی و راحتی دارد.

این تلسکوپ انکساری یا شکستی برای ستاره‌شناسان سطوح ابتدایی مناسب است و دارای سه چشمی است. بسته بندی کامل آن شامل سه پایه آلومینیومی، لوله نوری و دستورالعمل‌های سرهم کردن آن است و تمام چیزهایی که شما برای شروع نیاز دارید بلافاصله فراهم می‌کند.

پس از تنظیم سه پایه می‌توانید لوله لنز را متصل کرده و گشت و گذار در آسمان را آغاز کنید. از آنجا که این یک تلسکوپ شکستی است می‌توان از آن برای رصد اجسام روی زمین نیز استفاده کرد. قیمت این تلسکوپ نیز در سایت آمازون ۷۱ یورو اعلام شده است.

تلسکوپ نجومی شکستی با دامنه نقطه‌ای انکساری ۷۰ میلی‌متر AW

تلسکوپ هفتاد میلی‌متری AW از سیستم نوری انکساری استفاده می‌کند و دو عدد چشمی مناسب آن رصد را آسان و لذت بخش می‌کند. این تلسکوپ یک سه پایه آلومینیومی دارد که برای تعادل بهتر تلسکوپ طراحی شده است و می‌توان طول سه پایه را تا ۱٫۳ متر افزایش داد.

تلسکوپ شکستی AW هفتاد میلیمتری جمع و جور، سبک و کوچک است و با چنین طراحی کوچکی حمل و نگهداری از آن آسان است. این تلسکوپ یک انتخاب محبوب برای ستاره‌شناسان مبتدی و آماتور است و با دیافراگم هفتاد میلی‌متر ساخته شده است.

یکی دیگر از ابزار مفید این تلسکوپ دامنه یاب $$24 \times 5$$ است زیرا یافتن اشیای کوچک را بسیار آسان می‌کند. تلسکوپ هفتاد میلی‌متری AW یک پکیج کامل است که شامل یک دستور کار، یک سه پایه، یک سکوی هدف، چشمی، محدوده‌یاب و لوله اپتیکی تلسکوپ می‌شود.

قیمت این محصول بسیار مقرون به صرفه است و به ستاره‌شناسان آماتور این توانایی را می دهد تا کنجکاوی‌ها خود را در مورد آسمان بررسی کنند و ببینند آیا این چیزی است که به دنبال آن هستند یا خیر.

تلسکوپ شکستی سلسترون ExploraScope 114AZ

این تلسکوپ و محصول سلسترون بسیار محبوب و پرفروش است. این تلسکوپ یک تلسکوپ بازتابی کلاسیک نیوتنی است و با یک پایه جدید و ظاهری تازه طراحی شده است.

در این محصول برای کنترل دقیق ارتفاع تلسکوپ از یک میله با حرکت آهسته استفاده شده است و این میله به طور قابل توجهی دقت مشاهده هدف را افزایش می‌دهد. این تلسکوپ دارای دامنه‌یاب ستاره‌ای است که به منجمان مبتدی کمک می‌کند تا آسمان شب را با یک نقطه نوری قرمز پیدایش کنند.

تلسکوپ سلسترون ExploraScope 114AZ در شب بسیار عالی عمل می‌کند اما برای رصد زمینی در روز نیز به همان اندازه مفید است. این تلسکوپ برای گروه مبتدی مهندسی و ساخته شده و برای رصد ماه، ستارگان و سیارات به خوبی کاربرد دارد.

دامنه‌یاب نقطه‌ای قرمز این تلسکوپ ردیابی اشیا را آسان می‌کند و میله تنظیم ارتفاع نیز امکان دیدن دقیق اجرام را فراهم می‌کند. سلسترون ExploraScope 114AZ با همه مواردی که یک ستاره‌شناس آماتور برای شروع به کار نیاز دارد فروخته می‌شود.

تلسکوپ 127EQ سلسترون PowerSeeker

تلسکوپ 127EQ سلسترون PowerSeeker یکی دیگر از گزینه های خوب برای منجمین و ستاره‌شناسان مبتدی است و از دیافراگم 127 میلی‌متری استفاده می‌کند. این محصول با یک لنز 3x بارلو همراه است و دارای فاصله کانونی 1000 میلی‌متری است. پکیج این محصول کامل است و دارای سه پایه آلومینیومی و جعبه لوازم جانبی است.

تلسکوپ 127EQ سلسترون PowerSeeker می‌تواند شگفتی‌های منظومه شمسی را نشان دهد و یک انتخاب خوب برای ستاره‌شناسان کمی حرفه‌ای و آماتور است. طراحی ساده این تلسکوپ برای تمام سنین مناسب است و ترکیبی کاملی از توان، امکانات و اندازه‌گیری نجومی است.

یک منجم آماتور می‌تواند در یک مسافرت رصدی با استفاده از این تلسکوپ تجارب جالبی به دست آورد و Celestron 127EQ می‌تواند یک شب خسته کننده را به یک تجربه فراموش‌نشدنی تبدیل کند. این محصول همراه با نرم افزار نجوم TheSkyX عرضه می‌شود و لنزهای نوری آن منطقه وسیعی از آسمان را پوشش می‌دهند.

مانند سایر تلسکوپ‌های سلسترون PowerSeeker با انواع لوازم جانبی ارائه می‌شود و شامل همه مواردی است که برای شروع کار به آن نیاز دارید. قیمت این تلسکوپ در آمازون ۳۱۹ یورو اعلام شده است.

تلسکوپ بازتابی استوایی سیاه Orion 09007 SpaceProbe 130ST 

Orion 09007 SpaceProbe 130ST یک تلسکوپ بازتابی است و با دیافراگم ۱۳۰ میلی‌متری می‌تواند تصاویری با کیفیت بالا از ستارگان و کهکشان‌های دور ارائه دهد. آینه بزرگ درون لوله نوری مقدار مناسبی از نور را جمع می‌کند و آن را به چشمی می‌فرستد.

دیافراگم بزرگ باعث افزایش روشنایی خوشه‌های ستاره‌ای دور، سحابی‌ها و کهکشان‌ها می‌شود و لوله نوری ۶۱۰ میلی‌متری این تلسکوپ کوچک و جمع و جور است. با استفاده از چنین لوله اپتیکی کوتاهی حمل و نقل این تلسکوپ آسان است و برای عملکرد میدان وسیع به نسبت کانونی $$\frac{f}{5}$$ مناسب است.

Orion 09007 SpaceProbe 130ST تلسکوپی است که در یک مسافرت خانوادگی نیز می‌توانید با آن کار کنید و از دیدن آسمان لذت ببرید و همه چیز برای شروع کار با نجوم آماتوری را ارائه می‌دهد.

یک جفت چشمی ۳۱٫۷ میلیمتری این تلسکوپ دیدن کوچکترین جزئیات اجرام را آسان‌تر می‌کند و برخلاف برخی گزینه‌های جایگزین برای چشمی، چشمی این تلسکوپ بسیار راحت است. تنها نکته منفی واقعی قیمت این تلسکوپ که به طور قابل توجهی بالاتر از بسیاری از تلسکوپ‌های آماتوری است.

تلسکوپ ۲۱۰۲۴ سلسترون FirstScope

اگر بودجه محدودی دارید و به دنبال انتخاب مقرون به صرفه‌ای برای خرید تلسکوپ هستید تلسکوپ ۲۱۰۲۴ سلسترون FirstScope می‌تواند گزینه مناسبی باشد. این محصول گزینه عالی دیگری برای منجمان آماتور است و دارای دیافراگم بازتابی 76 میلی‌متری است.

برای رصد راحت‌تر لوله اپتیکی این تلسکوپ می‌تواند بر روی پایه آن بچرخد و از یک طراحی سبک و قابل حمل برخوردار است. سلسترون 21024 دارای دو چشمی است و از سبک تلسکوپ گالیله الهام گرفته است. دلیل اصلی عالی بودن این محصول برای مبتدیان این است که دامنه بازتابی نیوتنی آن بسیار ساده است.

این لوله نوری بر روی یک پایه چرخان قرار گرفته و به شما امکان مشاهده اشیا را در آسمان شب می‌دهد. یک مزیت عمده سلسترون 21024 آینه اصلی 76 میلی‌متری آن است که با توجه به قیمت مناسب آن بسیار کاربردی است.

با این حال از آنجا که این تلسکوپ نسبتاً ارزان است برخی از امکانات تلسکوپ‌های گران قیمت را ندارد و این موضوع بسیار طبیعی است. حتی اگر این تلسکوپ را خریداری کرده باشید و هرگز از آن استفاده نکنید نمای بیرونی آن به اندازه‌ای شیک است که به عنوان یک وسیله تزیینی زیبا برای شما کار خواهد کرد.

تلسکوپ نجومی ۳۱۰۳۶ سلسترون AstroMaster LT 76AZ Breathaking

بسیاری از بهترین تلسکوپ‌ها توسط کمپانی سلسترون ساخته شده اند و AstroMaster LT 76AZ نمونه‌ای عالی از طراحی‌های این کمپانی است. این محصول به عنوان یکی دیگر از محصولات مناسب برای منجمین آماتور طراحی ساده‌ای دارد و برای راه‌اندازی آن به هیچ ابزاری نیاز ندارید. برای سهولت کار با این تلسکوپ این محصول دارای نشانگر ستاره‌ای است که به طور دائمی روی لوله نوری نصب می‌شود.

موقعیت‌یابی توسط این تلسکوپ بسیار آسان است و دسته راحت آن امکان اشاره سریع و دقیق را فراهم می‌کند.

تلسکوپ ۳۱۰۳۶ سلسترون AstroMaster LT 76AZ با یک سه پایه از قبل مونتاژ شده ارائه می‌شود و پایه‌های فولادی آن ساعت‌های طولانی رصد را مطمئن می‌کنند. یک نکته مهم در فروش این محصول قابلیت حمل است و طراحی جمع و جور آن باعث حمل سریع و آسان این تلسکوپ می‌شود.

احتمالاً اگر بسیار دقیق شوید می‌توانید کاستی‌هایی برای این محصول پیدا کنید اما با توجه به قیمت این تلسکوپ یکی از بهترین تلسکوپ‌های مبتدی موجود است.

تلسکوپ سلسترون NexStar 8 SE

NexStar 8 SE یک تلسکوپ دیگر از کمپانی سلسترون است و برای مشتریانی طراحی شده است که می‌خواهند هزینه زیادی برای تلسکوپ خود بپردازند.

با لیست کاملی از امکانات و ویژگی‌ها، این تلسکوپ نقطه ابهامی برای منجمین آماتور و مبتدی باقی نمی‌گذارد و برای نجوم آماتوری بسیار مناسب است. این تلسکوپ اشمیت-کاسگرین دارای یک دیافراگم ۲۰۳ میلیمتری و یک دامنه یاب ستاره‌ای متصل به لوله نوری است.

سلسترون NexStar 8 SE دارای ویژگی SkyAlign است و هم ترازی دامنه پیش زمینه با سه جرم آسمانی روشن را آسان می‌کند. پایگاه داده گنجانده شده در این تلسکوپ دارای مشخصات مربوط به 40,000 شی آسمانی است و شما می‌توانید حداکثر مشخصات 200 شی دیگر را روی آن تعریف کنید.

یک ویژگی مهم این تلسکوپ سیستم نوری آن است و به شما این امکان را می‌دهد تا تصاویر واضح و روشنی از اجسام دور به دست آورید. تنها نکته منفی این تلسکوپ عمر کوتاه باتری آن است و علیرغم قیمت تمام شده آن این یک تلسکوپ برای عکاسی نجومی خوب نیست.

تلسکوپ انکساری یا شکستی ۱۰۲ میلی‌متری Meade AZ

تلسکوپ Meade Instruments Infinity 102mm AZ محصولی میان رده است و با دیافراگم صد و یک میلی‌متری می‌تواند تصویری با کیفیت ارائه دهد.

فاصله کانونی این تلسکوپ 600 میلیمتر است و نسبت کانونی آن $$\frac{f}{5.9}$$ است. این محصول شامل چشمی پایین، متوسط و بالا است که چندین سطح بزرگنمایی را فراهم می‌کند و اگر بخواهیدبزرگنمایی هر چشمی را دو برابر کنید می توانید لنز 2x آن را اضافه کنید.

برای راحتی بیشتر این تلسکوپ به همراه دی وی دی و نرم افزار آموزشی ارائه می‌شود. تلسکوپ Meade Instruments Infinity 102mm بهترین چیزی نیست که بتوان با توجه به قیمت آن خرید اما ممکن است برای بسیاری از ستاره‌شناسان مبتدی انتخاب مناسبی باشد.

جمع‌بندی

در این مطلب در مورد تلسکوپ و تاریخچه آن صحبت کردیم. همچنین انواع تلسکوپ‌ها و ویژگی‌های مثبت و منفی هر دسته را معرفی کردیم. سپس به معرفی انواع تلسکوپ‌ها پرداختیم و در انتها پرفروش‌ترین تلسکوپ‌های سال و قیمت‌ آن‌ها را در آمازون معرفی کردیم. خواندن این مطلب به کسانی که به نجوم آماتوری علاقه‌مند هستند و تصمیم به خرید تلسکوپ دارند پیشنهاد می‌شود.