تندخوانی چیست و چگونه آن را یاد بگیریم؟

بسیاری از مواقع شکایت می‌کنیم که زمان کمی برای خواندن مطالب مختلف از جمله روزنامه و کتاب‌های مورد علاقه‌مان داریم یا آنقدر کند می‌خوانیم که بعد از مدت کوتاهی خسته می‌شویم در حالیکه پیشرفت زیادی در مطالعه نداشته‌ایم. همانطور که می‌دانید برتری دنیای امروز ما، دستیابی به بیشترین حجم اطلاعات در کمترین زمان ممکن است. یکی از راه‌های کسب اطلاعات، «خواندن» است. بر خلاف تصور بسیاری از ما، خواندن هم نوعی مهارت است که با تکنیک و تمرین درست، قابل بهبود و سرعت‌بخشی است و افراد به جایی می‌رسند که در کنار تندخوانی، مطالب را فراموش نمی‌کنند. بنابراین می‌توانیم بیشترین مطالب را در کمترین زمان ممکن بخوانیم اگر و فقط اگر به روش‌ها و تکنینک‌های درست مهارت تندخوانی آشنا باشیم.

تند‌خوانی چیست؟

خواندن مهارتی است که با چشم‌ها، گوش‌ها، دهان و مغز ما مرتبط است. «ریچارد نوردکوئیست» (Richard Nordquist) ، سرعت خواندن را سرعتی می‌داند که فرد، متن نوشتاری (چاپی یا الکترونیکی) را در واحد زمانی خاص می‌خواند. همچنین سرعت خواندن، به تخمین «استنلی دی.فرانک» (Stanley D. Frank) در سال 1990، برای اکثریت افراد، به طور متوسط بین 200 تا 250 کلمه در دقیقه است.

بنابراین، به نقل از «ابی مارکس بیل» (Abby Marks Beale) ، متخصص تندخوانی و نویسنده کتاب «چطور طی 10 روز، سریعتر بخوانیم؟» در سال 2001، می‌توانیم تندخوانی را مجموعه‌ای از استراتژی‌‌های فعال، ذهنی و آگاهانه تعریف کنیم که به فرد اجازه می‌دهند در شرایط خاص سرعت مطالعه‌ خود را بالا برده یا پایین آورد. این مهارت، به ما کمک می‌کند تا علاوه بر استفاده کارآمدتر و بهینه‌تر از چشم‌ها، گوش‌ها، دهان و مغزمان، سرعت مطالعه خود را به طرز چشمگیری افزایش دهیم و حتی تا دو الی سه برابر سرعت فعلی برسانیم در حالیکه درک مطلب خود را نیز بالاتر برده‌ایم.

فیلم آموزش اصول مطالعه – مهارت های تند خوانی و دقیق خوانی در فرادرس

کلیک کنید

چگونه سریعتر بخوانیم؟

همانطور که گفتیم تندخوانی یا سریع‌خوانی مهارتی است که روش‌ها و فنون خاص خود را دارد. تندخوانی منحصر به سن خاصی نیست، بلکه هر فردی در هر سنی می‌تواند با تمرین و تکرار تکنینک‌های این مهارت، سریعتر بخواند. در ادامه با برخی از فنون تندخوانی آشنا می‌شوید که به کمک آن‌ها می‌توانید به این مهارت ارزشمند دست یابید:

1. تکان‌دادن لب‌ها و درون‌خوانی را متوقف کنید

همه ما به طور ناخودآگاه در زمان خواندن، دهان خود را تکان می‌دهیم یا صدای خواندن درونی خود را می‌شنویم، این موارد اگرچه باعث می‌شوند که محتوا را بهتر به یاد بیاوریم ولی سرعت خواندن ما را بسیار زیاد کاهش می‌دهند. شما می‌توانید برای رفع این دو مانع تند‌خوانی، آدامس بجوید یا انگشت خود را روی لب‌هایتان بگذارید.

2. کلماتی را که قبلا خوانده‌اید، بپوشانید

در زمان خواندن، چشم‌های ما مدام در حرکت است و در بیشتر مواقع به کلماتی که قبلا خوانده‌ایم بر می‌گردند که همین امر خواندن ما را کند می‌کند. برای ترک این عادت و تمرین چشم‌ها، بهتر است بلافاصله بعد از خواندن کلمات با کارتی یا کاغذی آن‌ها را بپوشانید تا جلوی پرش چشم‌هایتان به کلمات قبلی گرفته شود.

3. حرکت چشم‌هایتان را هدفمند کنید

مغز ما به طور متداول بر اساس اینکه کلمات بعدی چقدر فاصله دارند یا چقدر آشنا به نظر می‌رسند، تصمیم می‌گیرد چشم‌هایمان را به سوی آن‌ها حرکت دهد، بنابراین می‌توانیم چشم‌هایمان را تمرین دهیم تا به جای رفتار عادی خود، در شناسایی کلمات، به مکانی در صفحه بروند که مد نظر ماست. برای این کار از روش های درس خواندن سریع به نحو زیر استفاده کنید:

1. یک تکه کاغذ یا نشانگر کتاب را روی یک خط از متن قرار دهید.
2. یک علامت ضربدر (X) بر روی اولین کلمه آن خط، روی نشانگر بنویسید.
3. در همان خط بر اساس متن و هدفتان، برای درک بهتر مطلب هر سه کلمه، برای متون آسان، هر 5 کلمه و برای گرفتن سریع نکات اصلی متن، هر هفت کلمه را بر روی نشانگر ضربدر بزنید.
4. می‌توانید تا انتهای خط در فضاهای موردنظرتان، ضربدر زدن‌ها را ادامه دهید.
5. به محض اینکه نشانگر یا تکه کاغذ را به پایین منتقل کردید، سریع بخوانید، سعی کنید فقط چشمانتان را درست زیر هر ضربدر متمرکز کنید.

4. سریعتر ورق بزنید

بطور متوسط 4 ثانیه طول می‌کشد تا از صفحه‌ای به صفحه دیگر برویم یا به عبارتی، کتاب را ورق بزنیم و ادامه مطلب را بخوانیم. همین زمان به ظاهر کم، می‌تواند سرعت خواندن شما را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. یک روش سرعت بخشی به ورق‌زدن کتاب، به اصطلاح «شکستن پشت کتاب» گفته می‌شود، بدین صورت که با نگه‌داشتن کتاب با هر دو دست، آن را به زور و به طور مکرر خم کنید تا جلد‌های آن‌ در پشت یکدیگر قرار گیرند.

این کار را هر 10 الی 15 دقیقه انجام دهید تا صفحات کتاب تشکیل یک سطح مسطح بدهند، البته این کار برای کتاب‌های کاغذی متعلق به خودتان پیشنهاد می‌شود در صورتی که از هارد کپی و کتاب‌خوان‌های دیجیتالی استفاده می‌کنید نیازی به این کار نیست، چون خودشان سطح مسطحی دارند که سرعت خواندن شما را افزایش می‌دهد.

فیلم آموزش اصول مطالعه درسی – روش PQ6R برای یادگیری بهتر

کلیک کنید

5. از تکنیک اسکیم (Skimming) و اسکن (Scanning) مطالب استفاده کنید

روش اسکیم، شامل خواندن سریعتر از معمول مطالب، به منظور دریافت نکات مهم و دید کلی نسبت به آن‌ها است. به عبارتی دیگر، شما مفهومی کلی را از آنچه می‌خواهید بخوانید، در ابتدا دریافت می‌کنید و سپس به خواندن دقیق مطلب با جزئیات می‌پردازید. این کار باعث می‌شود که به دلیل آشنا شدن با محتوای متن، سریعتر آن را بخوانید.

اسکن‌ کردن مطالب، درست نقطه مقابل اسکیم‌کردن آن‌هاست. وقتی سر خط اخبار را می‌خوانید، دارید مطلب را اسکیم می‌کنید اما زمانی که در متن اخبار به دنبال جزئیات مدنظرتان هستید، از روش اسکن‌کردن استفاده کرده‌اید.

این دو روش در کنار هم به سریعتر خواندن مطالب کمک می‌کنند. بنابراین، شما می‌توانید با خواندن خط اول و آخر هر پاراگراف یا چند خط از هر پاراگراف، خط کشیدن دور کلمات کلیدی، شماره‌ها، تاریخ‌ها، اسامی مهم و بررسی نمودار‌ها و شکل‌ها این دو روش را تمرین کنید. همچنین در ادامه، ابزارهای مناسب برای تمرین این روش‌ها، آورده شده است:

• وبسایت‌ها
• مجله‌ها و روزنامه‌ها
• کتاب‌های راهنما و دستورالعمل‌ها
• جستجو در اینترنت
• شماره تلفن‌‌ها و نام‌ها در دفترچه تلفن
• خواندن امتیازها در بخش‌های ورزشی

6. سرعت خواندن خود را زمانبندی کنید

لازم است برای هر بار خواندن سریع مطالب، برای خودتان زمان در نظر بگیرید تا بتوانید با بررسی زمانبندی‌ها، پیشرفت خود را بررسی کنید این کار به شما انگیزه می‌دهد تا سریعتر بخوانید. برای بررسی سرعت مطالعه خود، کار‌های زیر را انجام دهید:

• ابتدا، کلمات موجود در هر خط یا متن یا صفحه را بشمارید.
• سپس تایمر یا زمان مطالعه را برای 10 دقیقه تنظیم کنید و ببینید چقدر از متن را می‌توانید در این زمان بخوانید.
• تعداد صفحاتی را که خوانده‌اید در تعداد کلمات هر صفحه ضرب و بر عدد 10 تقسیم کنید تا تعداد کلماتی را که در هر دقیقه می‌خوانید، به دست آورید.

در انتها، یادتان باشد که برای بهتر‌ کردن سرعت خواندن خود، لازم است که این روش‌ها و فنون را مدام تکرار و تمرین کنید، تنها در این صورت است که می‌توانید یک تندخوان حرفه‌ای شوید. همچنین در مجله فرادرس یک راهنمای جامع‌تر و کامل‌تر در مورد اینکه چگونه تندخوانی کنیم منتشر شده است؛ از شما دعوت به عمل می‌آوریم چنانچه دوست دارید تکنیک‌های بیشتر و دقیق‌تری را یاد بگیرید، حتماً این راهنما را نیز مطالعه کنید.

فیلم آموزش ویدیویی مهارت‌های تندخوانی و دقیق‌خوانی

یکی از بهترین شیوه‌ها برای یادگیری مهارت‌های عمومی جدید، استفاده از آموزش‌های ویدیویی است؛ اینگونه آموزش‌ها معمولاً در عین انتقال مفهوم به شکلی سریع، سبب می‌شوند تا دیدی بصری و دقیق‌تر راجع به یک مهارت به دست آورید و آن را تندتر و البته بهتر بیاموزید. اگر می‌خواهید مهارت تندخوانی را یاد بگیرید یک دوره آموزش ویدیویی در فرادرس با عنوان «آموزش اصول مطالعه – مهارت‌ های تند خوانی و دقیق خوانی» ارائه شده است که می‌تواند به شما در این زمینه کمک کند.

فیلم آموزش اصول مطالعه – مهارت های تند خوانی و دقیق خوانی در فرادرس

کلیک کنید

در این دوره آموزش ویدیویی که مدت زمان آن ۲ ساعت و ۵۴ دقیقه است، ابتدا با مفهوم خواندن و نقش آن در یادگیری آشنا می‌شوید، سپس آسیب‌های مطالعه و روش‌های مطالعه را خواهید آموخت، با نحوه صحیح پیش مطالعه آشنا خواهید شد و در نهایت تکنیک‌های تندخوانی، دقیق‌خوانی، ترسیم نقشه مفهومی، راهکار خواندن فعال و تعامل مناسب با متن به شکلی جامع برای شما شرح داده خواهند شد.

فیلم آموزش روش PQ6R برای یادگیری بهتر - روش از حفظ گفتن (رایگان) در فرادرس

کلیک کنید

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌های زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

• مجموعه آموزش‌های مهارت‌های عمومی
• آموزش مهارت‌های ارائه و ساخت اسلاید
• آموزش اصول مطالعه - مهارت‌های تند خوانی و دقیق‌خوانی
• آموزش افزایش تمرکز و تقویت حافظه
• چگونه شنونده فعال‌تر و بهتری شویم؟

^^