UI چیست؟ | راهنمای جامع آموزش طراحی رابط کاربری

طراحی رابط کاربری (User Interface) یا به اختصار UI در طی چند سال اخیر به تدریج جایگاه برجسته‌تری یافته است و به یکی از رشته‌های خلاقانه، ابتکارآمیز و هیجان‌انگیز در حوزه فناوری تبدیل شده است. اما زمانی که در کنار نام یک فرد، با عنوان «طراح UI» مواجه شوید، شاید از خود بپرسید UI چیست ، رابط کاربری واقعاً به چه معنا است و طراح آن چه کاری انجام می‌دهد.

در این مقاله به توضیح ماهیت واقعی رابط کاربری و عناصر تشکیل‌دهنده آن می‌پردازیم. همچنین یک بررسی کلی در مورد دلیل اهمیت UI و وظایفی که یک طراح رابط کاربری باید انجام دهد ارائه خواهیم کرد و سعی می‌کنیم پاسخی مناسب برای پرسش UI چیست ارائه دهیم.

طراحی رابط کاربری چیست و چه اهمیتی دارد؟

پیش از آن که به بررسی ماهیت رابط کاربری بپردازیم و به پرسش UI چیست پاسخ دهیم، کار خود را با مروری بر رشته طراحی رابط کاربری آغاز می‌کنیم و دلیل اهمیت یک چنین ابزار بصری برای ارتباط با کاربران را توضیح می‌دهیم.

طراحی رابط کاربری به طراحی جنبه زیباشناختی همه اجزای بصری یک رابط کاربری محصول دیجیتال گفته می‌شود. طراحی رابط کاربری غالباً با طراحی تجربه کاربری (UX) اشتباه گرفته می‌شود. با این که طراحان UI و UX ارتباط کاری نزدیکی با هم دارند، اما این دو رشته به جنبه‌های مختلفی از فرایند طراحی مربوط می‌شوند.

فیلم آموزش اصول روانشناسی طراحی UI و UX (رابط کاربری و تجربه کاربری) در فرادرس

کلیک کنید

طراحی رابط کاربری به فرایند بهبود رضایت کاربر از طریق افزایش کاربردپذیری و دسترس‌پذیریِ یک محصول، صفحه وب یا اپلیکیشن گفته می‌شود. از سوی دیگر، ‌طراح رابط کاربری به طراحی اینترفیس محصول یعنی به بیان دیگر جنبه‌ای از محصول که کاربر در تعامل با محصول مشاهده می‌کند، می‌پردازد. طراح رابط کاربری از اسکیمای رنگی تا تایپوگرافی، مسئول حس و ظاهر محصول است. فرایند طراحی رابط کاربری شامل پیش‌بینی ترجیح‌های کاربر و ایجاد یک اینترفیس است که کاربر درک کند و همچنین از آن راضی باشد. طراح رابط کاربری روی جنبه زیبایی‌شناختی تمرکز دارد، اما واکنش‌گرایی، کارآمدی و دسترس‌پذیری یک وب‌سایت را نیز بهبود می‌بخشد.

تا این لحظه بیش از 1.94 میلیارد وب‌سایت در دنیا وجود دارند. همچنین در حال حاضر، بیش از 4 میلیون اپلیکیشن موبایل برای دانلود روی پلتفرم‌های اندروید و iOS عرضه شده‌اند. طراحان رابط کاربری مسئول طراحی کردن، اجزای بصری و تعاملی همه این‌ها هستند.

تاریخچه UI

برای درک بهتر UI و پاسخ UI‌ چیست باید اول تاریخچه رابط کاربری را بدانیم. با ظهور ویندوز 1.0 در دهه 1980 به زودی مشخص شد که داشتن یک اینترفیس دیجیتال که خوشایند کاربر باشد، جهت خلق تجربه کاربری به‌یادماندنی و لذت‌بخش، ‌جزئی ضروری محسوب می‌شود. با این حال علی‌رغم این انقلاب بزرگ، همچنان تا سال 2007 یعنی سالی که شرکت اپل با معرفی نخستین گوشی iPhone این حوزه از فناوری را دگرگون ساخت، هنوز عمق تحول در طراحی UI مشخص نشده بود. به این ترتیب با معرفی یک رابط کاربری که به طور صریح برای دستگاه‌های موبایل خلق شده‌ و مجهز به کارکردهای تخصصی لمسی بود، طراحی رابط کاربری برای همیشه دگرگون شد.

امروزه اغلب کسب‌وکارها، تأثیر این رابط کاربری عالی را برای ساخت حس وفاداری مشتری و شناسایی برند درک کرده‌اند. طراحی خوب رابط کاربری موجب جلب توجه بازدیدکننده و مشتری خرد می‌شود و امکان تعامل بین کاربر و کسب‌وکار را تسهیل می‌کند. به طور خلاصه طراحی رابط کاربری می‌تواند تعیین‌کننده موفقیت یا شکست یک محصول باشد.

وظایف طراح رابط کاربری چیست؟

طراح رابط کاربری یک حوزه میان‌رشته‌ای است که از طراحان UI می‌خواهد تا چندین نقش مختلف را ایفا نمایند. با این که طراحان UI باید چشمان بصری تیزبینی داشته باشند، اما داشتن جنبه روان‌شناختی نیز حائر اهمیت است، گرچه شاید نتوان آن را به عنوان بخشی از طراحی بصری در نظر گرفت. طراحان رابط کاربری برای طراحی اینترفیس‌های کاربرپسند، می‌بایست طرز کار افراد را درک کنند و تأثیر هر جزء بصری و تعاملی را در خلق تجربه کاربر بدانند. همدلی، تطبیق‌پذیری و درک ارتباط، چند مورد از مهارت‌های کلیدی مشترک هستند که طراحان رابط کاربری باید داشته باشند.

فیلم آموزش اصول روانشناسی طراحی UI و UX (رابط کاربری و تجربه کاربری) در فرادرس

کلیک کنید

طراحان رابط کاربری در نهایت مسئول مطمئن شدن از جذاب بودن، خوشایندی بصری و تأمین اهداف کسب‌وکار از سوی اینترفیس اپلیکیشن هستند. طراحان رابط کاربری همچنین مسئول اطمینان یافتن از وجود انسجام در میان بخش‌های مختلف هستند و غالباً برخی راهنماهای استایل برای استفاده در بخش‌های مختلف کسب‌وکار ایجاد می‌کنند.

طراحان رابط کاربری نقشی حیاتی در طراحی دسترس‌پذیری و شمول همه کاربران دارند. طراحان رابط کاربری از طراحی یک مجموعه اجزای UI مانند دکمه‌ها، آیکون‌ها، و نوارهای اسکرول تا انتخاب رنگ و تایپ‌فیس‌ها و تا تست منظم طراحی‌ها از طریق پروتوتایپ‌ها، به دقت معنی هر جزء طراحی را برای کاربر نهایی مورد بررسی قرار می‌دهند. هم‌زمان این طراحان اندازه و مقیاس‌پذیری اجزای مختلف UI را مورد بررسی قرار داده و از وجود فاصله کافی بین نقاط تماس مطمئن می‌شوند.

UI چیست ؟

اکنون که به معرفی وظایف طراح رابط کاربری پرداختیم، به بررسی مهم‌ترین جنبه‌های ماهیت رابط کاربری می‌پردازیم و اولین پاسخ را برای پرسش UI چیست ، مطرح می‌کنیم. رابط کاربری به بیان ساده به نقطه تعامل انسان و یک دستگاه، صفحه وب یا اپلیکیشن گفته می‌شود. این نقطه تماس می‌تواند شامل صفحه‌های نمایش، کیبورد، یک ماوس و ظاهر یک دسکتاپ باشد. رابط‌های کاربری به کاربران امکان می‌دهند که رایانه یا دستگاهی که با آن تعامل دارند را به طرز کارآمدی کنترل کنند. یک تعامل موفق کاربر به صورت شهودی، کارآمد و کاربرپسند باشد.

مهم‌ترین اجزای رابط کاربری کدام هستند؟

بعد از جواب دادن به سوال UI‌ چیست باید بگوییم اجزای رابط کاربری بخش‌هایی هستند که ما برای ساخت وب‌سایت یا اپلیکیشن تعاملی ایجاد می‌کنیم. این‌ها نقاط تماسی برای کاربر هستند، زیرا کاربران به وسیله آن‌ها راه خود را می‌یابند. این بخش شامل دکمه‌ها، نوارهای اسکرول، تا آیتم‌ها متن و چک‌باکس‌ها می‌شود. اجزای رابط کاربری به طور معمول در یکی از چهار دسته زیر قرار می‌گیرند.

کنترل‌های ورودی

کنترل‌های ورودی به کاربران امکان وارد کردن اطلاعاتی را در سیستم می‌دهند. برای نمونه اگر لازم باشد که کاربران کشور محول سکونت خود را تعیین کنند، می‌توان از یک کنترل ورودی برای فراهم ساختن امکان این کار استفاده کرد.

اجزای ناوبری

اجزای ناوبری به کاربران کمک می‌کنند که به گشت‌وگذار در بخش‌های مختلف یک محصول یا وب‌سایت بپردازند. اجزای رایج ناوبری شامل نوارهای زبانه‌ای روی دستگاه iOS و منوی همبرگری در گوشی‌های اندرویدی است.

اجزای اطلاعاتی

اجزای اطلاعاتی، به اشتراک اطلاعات با کاربر می‌پردازند. این اطلاعت می‌تواند شامل نوتیفیکیشن‌ها، نوارهای پیشروی، کادرهای پیام، و پنجره‌های پاپ‌آپ باشد.

کانتینرها

کانتینرها مانند یک آکاردئون محتوای مرتبط را در کنار هم نگه می‌دارند. آکاردئون یک لیست با انباشت عمودی از آیتم‌ها است که از کارکرد نمایش/پنهان‌سازی بهره می‌جوید.

معرفی برخی از بهترین ابزارهای طراحی رابط کاربری

حال که می‌دانید UI چیست ، باید با ابزارهایی که برای طراحی رابط کاربری کاربرد دارند نیز آشنا شوید. طراحان رابط کاربری هم اکنون به طیف متنوعی از ابزارها برای خلق طراحی‌هایشان دسترسی دارند. به تدریج نرم‌افزارها به سمت عملکرد شهودی حرکت می‌کنند و اجزای داخلی UI به طراحان کمک می‌کنند که از مزیت تصمیم‌های طراحی از پیش اتخاذ شده برای خلق لی‌آوت‌ها در کسری از ثانیه بهره بگیرند. در این بخش به بررسی سه ابزار مهم طراحی رابط کاربری می‌پردازیم که هر طراح UI باید آن‌ها را بشناسد.

فیلم آموزش مقدماتی ادوبی ایکس دی – طراحی رابط کاربری با Adobe XD در فرادرس

کلیک کنید

Sketch

Sketch (+) از ترکیبی از آرتبورد‌ها و شکل‌های طراحی برداری استفاده می‌کند تا طراحان بتوانند اینترفیس‌ها و پروتوتایپ‌های دقیق روی یک بوم بر مبنای پیکسل بسازند. همچنین Sketch از قابلیت Symbols بهره می‌گیرد، یعنی می‌توانید پس از خلق اجزای UI از آن‌ها مجدداً استفاده کنید. این قابلیت موجب افزایش انسجام طراحی اینترفیس‌ها نیز می‌شود.

InVision Studio

با این که این نرم‌افزار هنوز در مراحل ابتدایی انتشار است، اما به طراحان اجازه می‌دهد که اینترفیس‌های تعاملی با کیفیت بالا، انیمیشن‌های سفارشی و گذارهای جذابی خلق کنند. با معرفی InVision Studio (+) امکان ساخت آرتبوردهای بی‌شمار برای دستگاه‌های مختلف امری تاریخ گذشته محسوب می‌شود، چون این ابزار امکان طراحی یک آرتبورد و واکنش‌گرا را برای دستگاه‌های مختلف فراهم ساخته است.

Adobe XD

Adobe XD (+) بهترین محیط را برای محصول‌های دیجیتال در فضای مجموعه ابزارهای آدوبی کریتیو کلود فراهم می‌سازد. به این ترتیب می‌توانید آثار بُرداری را رسم، مورد استفاده مجدد و با هم ترکیب کنید، به طوری که هر چیزی را از لی‌آوت‌های صفحه تا پروتوتایپ‌های خلاقانه در یک اپلیکیشن واحد بسازید. Adobe XD زمانی که با ابزارهای طراحی رابط کاربری همراه می‌شود بسیار قدرتمند ظاهر می‌شود.

فیلم آموزش مقدماتی ادوبی ایکس دی – طراحی رابط کاربری با Adobe XD در فرادرس

کلیک کنید

برای آشنایی بیشتر با این ابزار می‌توانید این مقاله از مجله فرادرس را نیز مطالعه کنید: مفاهیم مقدماتی Adobe XD — راهنمای شروع به کار

مفاهیم طراحی خوب UI چیست ؟

زمانی که یک رابط به خوبی طراحی شود، به یک تجربه بی‌نقص برای کاربر تبدیل می‌شود، اما یک رابط کاربری با طراحی ضعیف به این معنی است که کاربران نمی‌توانند وظایف خود را انجام دهند. در این بخش پنج مفهوم مهم طراحی رابط کاربری را با هم مرور می‌کنیم.