یاپتوس، قمر زحل – تصویر نجومی

بخش‌‌های وسیعی از «یاپتوس» (Iapetus) به‌‌رنگ قهوه‌‌ای تیره دیده می‌‌شود درحالی که بقیه آن سفید و روشن است. مشخص نیست که ترکیب این ماده تیره از چیست، اما طیف‌‌های فروسرخ نشان می‌‌دهند که احتمالاً حاوی مقداری کربن تیره است. یاپتوس به‌‌دلیل داشتن یک برآمدگی استوایی غیرمعمول مانند یک گردو به‌‌نظر می‌‌رسد. ناسا برای کمک به آشنایی و درک بهتر این قمر، در سال ۲۰۰۷ فضاپیمای رباتیک «کاسینی» (Cassini) را که درحال گردش پیرامون زحل بود، حدوداً ۲,۰۰۰ کیلومتر پایین‌‌تر آورد. یک دهانه برخوردی بسیار بزرگ در جنوب این قمر دیده می‌‌شود که گستردگی آن ۴۵۰ کیلومتر است و به‌‌نظر می‌‌رسد روی یک دهانه قدیمی‌‌تر با همان اندازه قرار گرفته است.

این ماده تیره، شرقی‌‌ترین قسمت یاپتوس را به‌‌طور فزاینده‌‌ای پوشش داده و دهانه‌‌ها و کوهستان‌‌های این ناحیه را تاریک کرده است. بررسی‌‌های نزدیک صورت‌‌گرفته نشان می‌‌دهند که این پوشش تاریک معمولاً جلوی خط استوای یاپتوس قرار می‌‌گیرد و کمتر از یک متر ضخامت دارد. فرضیه‌‌ای وجود دارد مبنی‌‌بر اینکه این ماده تیره غالباً کثیفیِ باقی‌‌مانده از تصعید یخ کثیف و نسبتاً گرم است. این امکان وجود دارد که پوشش اولیه ماده تاریک در اثر تجمع بقایای رهاشده شهاب از سایر قمرها، رنگ‌‌آمیزی شده باشد.