پایتون یا گو کدام یک بهتر است؟ – راهنمای جامع

در این مطلب، با انجام بررسی‌های دقیق و جامع، به پرسش «پایتون یا گو کدام یک بهتر است؟» پاسخ داده شده است. یکی از دغدغه‌های اصلی علاقه‌مندان به یادگیری برنامه‌نویسی، انتخاب زبان برنامه‌نویسی مناسب است. این افراد معمولا با این پرسش مواجه هستند که کدام زبان برنامه‌نویسی را انتخاب کنند که به خوبی آن را بیاموزند، برای کاربرد مد نظر آن‌ها قابل استفاده باشد و همچنین، بازار کار و درآمد خوبی داشته باشند. از سوی دیگر، کاربران مسلط به برنامه‌نویسی نیز گاهی تمایل و یا نیاز به یادگیری یک زبان برنامه‌نویسی جدید دارند. در شرکت‌ها نیز، اغلب، تیم‌های توسعه نرم‌افزاری پیش از آغاز هر پروژه برنامه‌نویسی، جلسات متعددی برگزار می‌کنند تا تصمیم بگیرند که چه «زبان برنامه‌نویسی» (Programming Language) برای نرم‌افزاری مناسب است که قصد توسعه آن را دارند.

زبان های برنامه نویسی

صرف‌نظر از اینکه چطور و با در نظر گرفتن چه مولفه‌هایی می‌توان زبان برنامه‌نویسی مناسب را انتخاب کرد، گاه پیش می‌آید که افراد بین دو زبان برنامه‌نویسی خاص، برای انجام انتخاب نهایی مردد می‌شوند. معمولا، یکی از این زبان‌ها «زبان برنامه‌نویسی پایتون» (Python Programming Language) است و دیگری ممکن است یکی از زبان‌های «گو» (Golang)، «متلب» (MATLAB)، «جاوا» (Java)، «جاوا اسکریپت» (Java Script)، (سی‌شارپ) (#C) و یا «آر» (R) باشد.

بنابراین، در مطالب گوناگونی به این پرسش پاسخ داده شده است که کدام یک از این زبان‌ها بهتر هستند. مطالب مربوط به مقایسه پایتون با دیگر زبان‌های برنامه‌نویسی در ادامه آورده شده‌اند.

• پایتون یا متلب کدام بهتر است؟ — راهنمای جامع
• پایتون یا جاوا کدام بهتر است؟ — راهنمای جامع
• پایتون یا جاوا اسکریپت کدام بهتر است؟ — راهنمای جامع
• پایتون یا سی شارپ کدام بهتر است؟ — راهنمای جامع
• کدام زبان برای داده کاوی بهتر است، پایتون یا R؟
• پایتون، R یا SAS؟ کدام بهتر است؟
• زبان برنامه نویسی Go چیست؟ – گو از صفر تا صد

بسیاری از مواقع، دغدغه افراد علاقه‌مند به یادگیری برنامه‌نویسی و یا فراگیری یک زبان جدید و همچنین، تیم‌های توسعه نرم‌افزاری، انتخاب از میان زبان برنامه‌نویسی پایتون و زبان برنامه‌نویسی گو است. بنابراین، در این مطلب، مقایسه‌ای بین پایتون و گو انجام خواهد شد و به پرسش «پایتون یا گو کدام یک بهتر است؟» پاسخ داده می‌شود.

در مطلب پیش رو، ابتدا هر یک از زبان‌های پایتون و گو به طور اجمالی معرفی و مزایا، معایب، کاربردها، شرکت‌های مهمی که از آن‌ها استفاده می‌کنند و دیگر نکات مهم پیرامون آن‌ها بیان می‌شود. سپس، به منظور پاسخگویی به پرسش «پایتون یا گو کدام یک بهتر است؟»، این دو زبان برنامه‌نویسی بر اساس پارامترهای کلی با یکدیگر مقایسه می‌شوند. این مطلب می‌تواند به افراد در انتخاب زبان برنامه‌نویسی مورد نظرشان کمک شایان توجهی کند. همچنین، به توسعه‌دهندگان نرم‌افزاری جهت انتخاب زبان مناسب برای یک پروژه برنامه‌نویسی کمک خواهد کرد. پارامترهایی که در مقایسه پایتون و گو مورد بررسی قرار گرفته‌اند، عبارتند از:

• میزان محبوبیت
• بازار کار
• سطح درآمد
• کارایی (Performance)
• مقیاس‌پذیری (Scalability)
• کاربردها (Applications)
• اجرا (Execution)
• کتابخانه‌ها (Libraries)
• خوانایی کد (Readability of Code)

زبان برنامه‌نویسی پایتون

به مخاطبان توصیه می‌شود برای آشنایی کامل با زبان برنامه‌نویسی پایتون و آگاهی از نکات کلیدی پیرامون این زبان، شامل چیستی، دلایل محبوبیت، ویژگی‌ها، مزایا و معایب برنامه‌نویسی به این زبان، بازار کار و بسیاری از دیگر موارد، مطلب «زبان برنامه نویسی پایتون (Python) — از صفر تا صد» را مطالعه کنند. البته، در اینجا نیز به طور مختصر به زبان برنامه‌نویسی پایتون پرداخته شده است.

پایتون توسط برنامه‌نویس هلندی «خیدو فان روسوم» (Guido van Rossum) ساخته شد و برای اولین بار در سال ۱۹۹۱ منتشر شد. پایتون یک زبان برنامه‌نویسی «همه‌منظوره» (General Purpose) است و از پارادایم‌های برنامه‌نویسی گوناگون شامل «برنامه‌نویسی شی‌گرا» (Object Oriented Programming)، «برنامه‌نویسی دستوری» (Imperative Programming)، «برنامه‌نویسی تابعی» (Functional Programming) و «برنامه‌نویسی رویه‌ای» (Procedural Programming) پشتیبانی می‌کند. همه‌منظوره بودن بدان معنا است که این زبان در دامنه کاربردهای گوناگون قابل استفاده است.

مهم‌ترین جنبه زبان برنامه‌نویسی پایتون، مفسری بودن این زبان (Interpreting Language) است. بدین معنا که کد نوشته شده در زمان اجرا به فرمت قابل خواندن توسط کامپیوتر ترجمه نمی‌شود. این در حالی است که اغلب زبان‌های برنامه‌نویسی، تبدیل بیان شده را هنگامی انجام می‌دهند که برنامه شروع به کامپایل شدن می‌کند.

به چنین زبان‌های برنامه‌نویسی «زبان اسکریپت‌نویسی» (Scripting Language) نیز گفته می‌شود. زیرا اساسا برای پروژه‌های ساده مورد استفاده قرار می‌گرفتند؛ هرچند، در حال حاضر شرایط کاملا تغییر کرده و از زبان پایتون برای پروژه‌های بزرگ و نیازمند قدرت بالای برنامه‌نویسی استفاده می‌شود. در ادامه، برنامه «Hello World» در زبان برنامه‌نویسی پایتون ارائه شده است.

شرکت‌های مهمی که از زبان پایتون استفاده می‌کنند

پایتون زبانی است که در حال حاضر در سراسر جهان توسط شرکت‌های ریز و درشت متعددی مورد استفاده قرار می‌گیرد. غول‌های فناوری دنیا نیز این زبان را دوست دارند و از آن در پروژه‌های مختلف خود استفاده می‌کنند.

برخی از شرکت‌های مهمی که از پایتون برای پروژه‌های خود استفاده می‌کنند، در ادامه بیان شده‌اند.

• گوگل
• یوتیوب
• فیس‌بوک
• ناسا
• دراپ‌باکس
• یاهو
• موزیلا
• اینستاگرام
• کورا (Quora)
• ردیت (Reddit)
• آی‌بی‌ام

مزایای پایتون

هر زبانی، مزایا و معایب خاص خود را دارد. نکته جالب توجه این است که یک ویژگی خاص یک زبان برنامه‌نویسی، ممکن است به عنوان مزیت و یا عیب آن تفسیر شود. بسته به کاربرد، مساله مطرح شده و دیگر شرایط، معمولا می‌توان بیان دقیق‌تری از مزایا و معایب داشت.

برای مثال، گاهی مفسری بودن یک زبان بسته به نیاز کاربر و نوع مسأله، یک مزیت و گاه یک عیب محسوب می‌شود. ولی در این مطلب، سعی شده تا به طور کلی و فارغ از این مبتنی بر نیاز، شرایط و مساله بودن، مزایا و معایب هر زبان بیان شوند. مزیت‌های پایتون، در ادامه بیان شده‌اند.

• پایتون سینتکس ساده و ساختاریافته‌ای دارد و بنابراین، فراگیری آن را ساده می‌کند. همین امر موجب شده تا پایتون طی سال‌های اخیر به زبان برنامه‌نویسی آموزشی اول دنیا تبدیل شود. فراگیری این زبان به عنوان اولین زبان، به علاقه‌مندان به یادگیری برنامه‌نویسی توصیه می‌شود.
• پایتون یک زبان «متن‌باز» (Open Source) است و کد منبع آن در اختیار عموم قرار دارد. همچنین، این زبان به طور کامل رایگان است.
• پایتون یک زبان «چند سکویی» (Multi Platform | Cross-Platform) است و می‌توان از آن در پلتفرم‌های گوناگون استفاده کرد.
• پایتون دارای کتابخانه‌های قدرتمند و متعددی برای انجام امور گوناگون، از محاسبات کامپیوتری، «یادگیری ماشین» (Machine Learning) و «علم داده» (Data Science) گرفته تا طراحی و توسعه وب است.
• پایتون دارای چارچوب‌های قدرتمندی برای برنامه‌نویسی وب است. از محبوب‌ترین این چارچوب‌ها می‌توان به «جنگو» (Django) و «فلسک» (Flask) اشاره کرد.
• پایتون یک زبان همه‌منظوره است و همین موجب می‌شود تا کاربر تنها با یادگیری یک زبان، بتواند برای امور گوناگون از علم داده گرفته تا توسعه وب و حتی اپلیکیشن‌های موبایل استفاده کند.
• پایتون زبانی تعاملی است و همین موجب می‌شود که تست کردن برنامه برای تکه‌های کوتاه کد آسان شود.
• پایتون را می‌توان با افزودن ماژول‌های جدید، حتی مواردی که در زبان‌های C یا ++C کامپایل شده‌اند توسعه داد.
• فرصت‌های شغلی بسیار زیادی در شرکت‌های مختلف، از اندازه کوچک و متوسط گرفته تا غول‌های فناوری دنیا برای زبان برنامه‌نویسی پایتون وجود دارد.
• جامعه کاربری قدرتمند و بزرگ پایتون موجب می‌شود تا توسعه این زبان سریع و دقیق‌تر انجام شود و اشکالات احتمالی موجود در آن، سریع‌تر رفع شوند. همچنین، محبوبیت بالای این زبان، موجب ایجاد کتابخانه‌های قدرتمند شخص ثالث برای این زبان شده است. از دیگر مزیت‌های وجود جامعه کاربری بزرگ می‌توان به این موضوع اشاره کرد که افراد می‌توانند از تجربیات دیگر کاربران پایتون استفاده و پرسش‌هایی که ضمن کار با پایتون به آن بر می‌خورند را مطرح کنند.

معایب پایتون

پایتون هم مثل هر زبان دیگری، مزایا و معایب خود را دارد. در ادامه، این موارد بیان شده‌اند.

• افرادی که به طور دائم با زبان پایتون کد می‌زنند، به سختی می‌توانند از دیگر زبان‌های برنامه‌نویسی استفاده کنند. زیرا نحو ساده این زبان موجب شده است تا برنامه‌نویسان، الزامی به استفاده از آکولاد، نقطه ویرگول و دیگر علائم متداولی که در دیگر زبان‌ها استفاده می‌شود، نداشته باشند.
• پایتون در پلتفرم‌های دسکتاپ و سرور بسیار قدرتمند است، ولی در پردازش موبایل هنوز به اندازی کافی قدرتمند نشده است.
• با توجه به مفسری بودن پایتون، سرعت اجرای آن نسبت به زبان‌های برنامه‌نویسی کامپایلری کمتر است. اما مفسری بودن، مزایای متعددی را در بر دارد که زبان‌های کامپایلری از آن‌ها بی‌بهره‌اند.
• با توجه به «نوع پویا» (Dynamic Type) بودن این زبان، امکان بروز خطا در کدهای نوشته شده به زبان پایتون نسبت به زبان‌های «نوع استاتیک» (Static Type) بیشتر است.

 کاربردهای پایتون

همانطور که پیش‌تر نیز بیان شد، پایتون یک زبان همه‌منظوره است که از آن می‌توان در کاربردهای گوناگون استفاده کرد. البته، پایتون نیز مانند دیگر زبان‌های همه‌منظوره از جمله گو، در برخی از کاربردها قدرتمندتر عمل می‌کند و از محبوبیت بیشتری برخوردار است و در برخی دیگر، محبوبیت کمتری دارد.

برخی از کاربردهای پایتون، عبارتند از:

• توسعه وب و اینترنت
• پردازش‌های علمی و عددی
• هوش مصنوعی
• علم داده
• توسعه نرم‌افزارهای گوناگون
• آموزش برنامه‌نویسی
• واسط‌های گرافیکی کاربر دسکتاپ

جمع‌بندی پیرامون پایتون

پایتون یک زبان برنامه‌نویسی همه‌منظوره، مفسری و دارای نحو ساده است که غول‌های فناوری دنیا از آن در پروزه‌های خود استفاده می‌کنند. همچنین، پایتون دارای یک جامعه کاربری قدرتمند است و کتابخانه‌های زیادی برای آن به ویژه در حوزه یادگیری ماشین و علم داده وجود دارد. نکته شایان توجه آن است که فرصت‌های شغلی متعددی برای برنامه‌نویسان پایتون وجود دارد و درآمد برنامه‌نویسان این زبان، خوب و قابل توجه است.

زبان برنامه‌نویسی گو (Golang)

«زبان برنامه‌نویسی گو» (Go Programming Language)‌ که با عنوان «گولَنگ» (Golang) نیز شناخته شده، زبان برنامه‌نویسی کامپیوتری توسعه یافته توسط گوگل است. توسعه این زبان برنامه‌نویسی در سال ۲۰۰۷ در گوگل آغاز شد. گو (Go) در سال ۲۰۰۹ به صورت عمومی معرفی شد.

سه توسعه‌دهنده اصلی زبان Go در گوگل، «رابرت گریسیمر» (Robert Griesemer)، «راب پایک» (Rob Pike) و «کن تامپسون» (Ken Thompson) هستند. آن‌ها در تلاش بودند تا زبانی را بسازند که نحو آن به طور ضعیف مبتنی بر زبان برنامه‌نویسی C باشد. در واقع، زبان گو از نظر «نحوی» (Syntactically) شبیه به C است، ولی دارای قابلیت‌های دیگری مانند «ایمنی حافظه» (Memory Safety)، «بازیافت حافظه» (Garbage Collection)، «سیستم نوع ساختاری» (Structural Typing) و «هم‌روندی استایل ارتباط فرایندهای متوالی» (CSP-Style Concurrency) است.

وجود قابلیت بازیافت حافظه در زبان برنامه‌نویسی گو، موجب شده است تا این زبان، بر خلاف زبان «سی‌پلاس‌پلاس» (++C)، دارای اشیای بدون استفاده در حافظه (آبجکت‌های بدون استفاده‌ای که به آن‌ها زباله یا Garbage نیز گفته می‌شود) نباشد و در واقع، در بحث مدیریت حافظه، به مراتب بهتر عمل کند. در عین حال، Go دارای بسیاری از ویژگی‌های دیگر زبان‌های نوین، مانند سربارگذاری عمل‌گرها و حساب نشانگرها است. دو پیاده‌سازی عمده از زبان گو (Go) وجود دارد که در ادامه بیان شده‌اند.

• زنجیره ابزار کامپایلر خود-میزبان گوگل که سیستم‌عامل‌ها، دستگاه‌های موبایل گوناگون و «وب‌اسمبلی» (WebAssembly) را هدف می‌گیرد.
• gccgo، که فرانت‌اند مجموعه کامپایلر گنو (GCC) است.

همچنین، یک کامپایلر مبدا به مبدا شخص ثالث به نام «گوفرجی‌اس» (GopherJS)، برای توسعه وب فرانت‌اند، کدهای گو را به «جاوا اسکریپت» (JavaScript | JS) تبدیل می‌کند. در نهایت، خروجی تلاش‌های انجام شده برای زبان Go، منجر به ایجاد زبانی با قابلیت «نوع ایستا» (Static Typing) همراه با کتابخانه‌های پالایش شده و قدرتمند و همچنین، کارایی و سرعت عالی شده است. گو یک زبان «چند پارادایمی» (Multi-Paradigm) است و از «برنامه‌نویسی رویه‌ای» (Procedural Programming)، «برنامه‌نویسی تابعی» (Functional Programming) و «برنامه‌نویسی هم‌روند» (Concurrent Programming) پشتیبانی می‌کند. همانطور که پیش‌تر نیز بیان شد، نحو این زبان به طور سنتی بر اساس زبان C است، اما به منظور سادگی و خواناتر شدن، تغییرات قابل توجهی کرده است. در ادامه، برنامه «Hello World» در زبان برنامه‌نویسی Go ارائه شده است.

شرکت‌های مهمی که از زبان گو استفاده می‌کنند

از جمله پروژه‌های متن‌باز معروف نوشته شده با زبان برنامه‌نویسی Go می‌توان به «داکر» (Docker)، «اُپِن‌شیفت» (OpenShift)، «شبکه لایتنینگ» (Lightning Network)، «کوبرنتیز» (Kubernetes) و«اِتیریِم» (Ethereum) اشاره کرد.

همچنین، شرکت‌های معروف متعددی از گو برای انجام پروژه‌های خود استفاده می‌کنند که در لیست زیر، برخی از آن‌ها بیان شده‌اند.

• گوگل
• کلودفلر (CloudFlare)
• دراپ‌باکس (Dropbox)
• مانگودی‌بی (MongoDB)
• نتفلیکس (Netflix)
• سوند کلود (SoundCloud)
• اوبر (Uber)
• یوتیوب
• توییتر
• فیس‌بوک
• اتریوم

مزایای زبان برنامه‌نویسی Go

زبان برنامه‌نویسی Go نیز مثل همه زبان‌های برنامه‌نویسی دارای مزایای خاص خودش است. در ادامه، برخی از مزایای این زبان برنامه‌نویسی بیان شده‌اند.

• گولنگ یک زبان متن باز است. یکی ویژگی بسیار مهم برای زبان‌های برنامه‌نویسی، متن‌باز بودن آن‌ها است. این امر موجب می‌شود تا این زبان‌ها بهتر، تمیزتر و کاراتر باشند. اگر کدی از خود گو دچار مشکل باشد، توسعه‌دهندگان این زبان برنامه‌نویسی فورا آن را برطرف می‌کنند.
• گولنگ سریع و دارای ساختار و نحو ساده‌ای است. در این زبان، از ارث‌بری کلاس‌ها و نوع اجتناب شده شده است. زبان گو بر مبنای توابع است؛ بنابراین، اجرای آن ساده و سریع خواهد بود. کدهای نوشته شده به این زبان، برای فراهم کردن بازخورد سریع‌تر و صرفه‌جویی در زمان و هزینه، کامپایل می‌شوند. این زبان ساده است و بنابراین، نگه‌داری و توسعه آن سریع و کم‌هزینه است.
• گولنگ دارای قابلیت «هم‌روندی» (Concurrency) است. هم‌روندی، در زمانه کنونی و با توجه به افزایش مسائلی که نیاز به توان پردازشی بسیار بالا دارند، یک مسأله بسیار مهم محسوب می‌شود. هم‌روندی این امکان را فراهم می‌کند که چندین فرایند به طور هم‌زمان و موثر اجرا شوند. گو دارای هم‌روندی کارا و موثری مانند زبان‌های «سی» (C)، «سی‌پلاس‌پلاس» (++C) و «جاوا» (Java) است و در عین حال، با توجه به وجود goroutines، «کانال‌ها» (Channels) و «بازیافت حافظه» (Garbage Collection) ساده‌تر نیز است.
• گو چند سکویی است. از زبان گو می‌توان برای پلتفرم‌های گوناگونی شامل ویندوز، لینوکس، یونیکس، نسخه‌های گوناگون BSD و دستگاه‌های موبایل استفاده کرد. علاوه بر آن، این زبان در سیستم‌عامل‌های گوناگون به خوبی کامپایل می‌شود.
• گولنگ دارای قابلیت بازیافت حافظه است. در واقع، در گو، شکلی از مدیریت حافظه خودکار وجود دارد که دارای تاثیر قابل توجهی روی کارایی است و به موثرتر کردن هم‌روندی کمک شایان توجهی می‌کند.
• باگ‌ها از گولنگ به دور هستند! با توجه به اینکه گولنگ یک زبان کامپایلری با نوع‌دهی محدود است و نوعی دهی استاتیک دارد، توسعه‌دهندگان باید در نوشتن کدهای خود صحیح‌تر و دقیق‌تر عمل کنند. بنابراین، کدهایی که می‌نویسند تمیزتر و درست‌تر است.

معایب زبان برنامه‌نویسی گو

همه زبان‌های برنامه‌نویسی، معایب خاص خود را دارند. البته، گاه مزایای یک زبان در جایگاه خاصی به عنوان معایب آن و یا بالعکس، تفسیر می‌شود. در ادامه، به برخی از ویژگی‌های گو که می‌توان از آن‌ها به عنوان معایب این زبان یاد کرد پرداخته شده است.

• انعطاف‌پذیری کمتر نسبت به زبان‌های دارای نوع‌دهی پویا
• فقدان ماژول‌های شخص ثالث
• تفاوت زیاد با زبان‌های مبتنی بر C
• از استایل برنامه‌نویسی «جنریک» (Generic) بهره نمی‌برد. Generic نوعی مکانیزم برای ساخت انواع داده تعمیم‌پذیر است و کمک می‌کند تا کد قابل استفاده مجدد باشد؛ این امر، خود موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود.
• بازار کار محدودی دارد.

کاربردهای گو

با توجه به همه منظوره بودن زبان گو، می‌توان از آن در امور گوناگون استفاده کرد. هر چند در مقایسه با پایتون، به نظر می‌رسد هنوز دامنه کاربردهای گو محدودتر باشد. برخی از کاربردهای گو، در ادامه بیان شده‌اند.

• توسعه برنامه‌های چند سکویی
• توسعه میکروسرویس‌ها
• کمک به نوشتن API‌های هم‌زمان

جمع‌بندی پیرامون گولنگ

گو زبان سریع، کارا و برای توسعه‌دهندگان جذاب است. به طور کلی، گو زبان خوبی است که بسیاری از ویژگی‌های مثبت زبان‌های گوناگون دیگر را دارد. از مهم‌ترین ویژگی‌های گو، می‌توان به سرعت بالای اجرا و همچنین، پشتیبانی از هم‌روندی اشاره کرد.

میزان محبوبیت کدام یک بیشتر است، پایتون یا گو؟

میزان محبوبیت یک زبان برنامه‌نویسی، مساله مهمی است که نشان‌دهنده افزایش یا کاهش جامعه کاربری یک زبان، میزان فرصت‌های شغلی و همه‌گیری یک زبان است. در واقع، میزان محبوبیت یک زبان، همانطور که از نام آن پیداست، نشان می‌دهد که یک زبان چقدر در میان کاربران محبوب است و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

«شاخص تیوبی» (TIOBE Index)، میزان محبوبیت یک زبان در یک زمان خاص را نشان می‌دهد. در ادامه، شاخص تیوبی زبان‌های مختلف، شامل پایتون و گو، تا اکتبر سال ۲۰۱۹ (اوایل مهرماه ۱۳۹۸) ارائه شده است. یکی از مسائلی که برای پاسخ دادن به پرسش «پایتون یا گو» کمک می‌کند، میزان محبوبیت هر یک از این زبان‌ها است.

همانطور که مشهود است، پایتون در جایگاه سوم رقابت‌های محبوب‌ترین زبان دنیا قرار دارد؛ در حالی که زبان گو در جایگاه ۱۷ قرار گرفته است. نکته مهم‌تر آن است که پایتون یک جایگاه نسبت به یک سال قبل (اکتبر ۲۰۱۸ یا در واقع، مهر ۱۳۹۷) ارتقا پیدا کرده است. این در حالی است که زبان Go، پنج جایگاه افت داشته است.

همانطور که از نمودار بالا که توسط تیوبی ارائه شده نیز مشهود است، رقبای واقعی پایتون در سال ۲۰۱۹، زبان‌هایی به غیر از گو هستند. در واقع، پایتون در رقابت تنگاتنگی با «جاوا» (Java)، «سی» (C) و «سی‌پلاس‌پلاس» (C++‎) است. در جدول زیر، آمار مربوط به محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی، بر اساس نظرسنجی سالانه «استک‌اورفلو» (Stackoverflow)، ارائه شده است.

وب‌سایت PYPL، مقایسه‌ای بین محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ داشته است که می‌توان نتایج آن را در جدول زیر مشاهده کرد.

بازار کار کدام زبان بزرگ‌تر و بهتر است، پایتون یا گو؟

یکی از مولفه‌های مهم در انتخاب زبان برنامه‌نویسی توسط افراد، بازار کار آن زبان است. چنانکه در نمودار زیر که توسط Gooroo ارائه شده است، می‌توان به وضوح مشاهده کرد که میزان تقاضا برای برنامه‌نویسان پایتون، به مراتب بیش‌تر از گو بوده است.

بر اساس آمارهای ارائه شده توسط Gooroo، تعداد فرصت‌های شغلی که هر ماه در ایالات متحده آمریکا برای برنامه‌نویس پایتون اعلام می‌شود، بیش از ۱۴,۰۰۰ مورد است. به نظر می‌رسد که در بحث بازار کار، پاسخ پرسش پایتون یا گو، پایتون باشد، زیرا فرصت‌های شغلی بیشتری برای آن وجود دارند.

در جدول زیر نیز، پر متقاضی‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی در سال ۲۰۱۹، بر اساس نظرسنجی استک‌اورفلو، ارائه شده است.

سطح درآمد برنامه‌نویسان کدام زبان بهتر است، پایتون یا گو؟

بر اساس آمارهای ارائه شده توسط Gooroo، درآمد برنامه‌نویسان پایتون، به طور میانگین، سالانه ۱۱۰,۰۲۱ دلار آمریکا است و بر همین اساس، پایتون بعد از «روبی» (Ruby) و «جاوا» (Java) در جایگاه سوم قرار دارد. این در حالی است که در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۷ نیز برنامه‌نویسان پایتون از پردرآمدترین برنامه‌نویسان بوده‌اند.

نتایج نظرسنجی استک‌اورفلو در این رابطه، با آمار اعلام شده توسط دیگر مراکز تفاوت فاحشی دارد. این نتایج در جدول زیر قابل مشاهده هستند.

آمارهای ارائه شده توسط Glasdoor نیز حاکی از آن است که درآمد برنامه‌نویسان پایتون، بیش‌تر از برنامه‌نویسان گو است. به طور کلی، در بحث سطح درآمد، به نظر می‌رسد که پاسخ دقیقی برای پرسش پایتون یا گو وجود ندارد. در واقع، بسته به جایگاه شغلی، میزان مهارت فرد و محل کار او، درآمد هر یک از این برنامه‌نویسان می‌تواند بالاتر از دیگری باشد.

کارایی کدام یک بیشتر است، پایتون یا گو؟

در این بخش، کارایی زبان‌های پایتون و گو مقایسه می‌شوند. در این راستا، کارایی آن‌ها برای انجام محاسبات روی توابع پیچیده ریاضیاتی با یکدیگر مقایسه می‌شود. البته، شاید کاملا منصفانه نباشد که کارایی را بر اساس حافظه مصرفی و مدت زمان تخصیص داده شده برای حل مساله محاسبه کرد.

صرف‌نظر از نواقص این روش، در اینجا سعی شده تا یک مقایسه ساده بین این دو زبان انجام شود. سه مساله متفاوت با اسامی «معادله مندلبرو» (Mandelbrot Equation)، «مساله n-جسم» (n-Body Problem) و «فستا» (fasta) با دو زبان برنامه‌نویسی پایتون و گو حل شده است. این مسائل، واقعا مسائل پیچیده‌ای هستند که نیاز به محاسبات زیادی دارند و بنابراین راهکاری مناسب برای ارزیابی مدیریت حافظه و کارایی زبان‌های برنامه‌نویسی محسوب می‌شوند. علاوه بر این، این مسائل جزو مسائل بسیار جذاب هستند که مطالعه آن‌ها ارزشمند است. در ادامه، بررسی می‌شود که کدام زبان، پایتون یا گو، در حل این مسائل بهتر عمل کرده است.

از نتایج بالا مشخص است که Go نسبت به پایتون کارایی بهتری داشته است. در ادامه، زبان‌های پایتون و گو از جهت مقیاس‌پذیری با یکدیگر مقایسه می‌شوند.

برای تولید برنامه‌های مقیاس‌پذیر، کدام یک گزینه مناسب‌تری است، پایتون یا گو؟

امروزه، ساخت یک برنامه کاربردی که حقیقتا مقیاس‌پذیر باشد، یک هنر است. اگر برنامه‌ها مقیاس‌پذیر نباشند، به ضرر کسب و کار خواهد بود. گو به عنوان زبانی توسعه پیدا کرد که همواره به این موضوع توجه می‌کند. هدف اصلی گو، کمک به توسعه‌دهندگان گوگل برای حل مسائلی است که در مقیاس گوگل هستند؛ مسائلی که شامل هزاران برنامه‌نویس در حال کار روی نرم‌افزارهای میزبانی شده روی سرورهای بزرگ در هزاران خوشه می‌شوند. شایان توجه است که گو دارای پشتیبانی توکار برای فرایندهای هم‌روند، یعنی همان «هم‌روندی» (Concurrency) است.

از سوی دیگر، پایتون در هم‌روندی با مشکلاتی مواجه است، اما می‌تواند رایانش موازی را از طریق «نخ‌ها» (Threads) انجام دهد. نداشتن هم‌روندی به معنای مناسب نبودن پایتون برای پرژه‌های بزرگ و یا عدم مقیاس‌پذیری آن نیست، ولی جنس متفاوتی از قابلیت‌ها را در این راستا ارائه می‌کند. در ادامه، برای درک بهتر این مبحث، تفاوت هم‌روندی و رایانش موازی بیان شده است. البته، در پاسخ به پرسش پایتون یا گو، با در نظر گرفتن معیار مقیاس‌پذیری، احتمالا گو به دلیل پشتیبانی از هم‌روندی، برنده میدان خواند بود.

هم‌روندی و رایانش موازی

هم‌روندی به معنای آن است که یک برنامه کاربردی، روال‌ها را روی بیش از یک وظیفه در یک زمان انجام می‌دهد (به طور هم‌روند). اگر کامپیوتر تنها یک پردازنده داشته باشد، برنامه کاربردی ممکن است نتواند بیش از یک وظیفه را در زمان دقیقا مشابهی انجام دهد، اما بیش از یک وظیفه در زمان، درون برنامه کاربردی انجام می‌شود. این یعنی یک وظیفه را پیش از آغاز وظیفه بعدی، به طور کامل انجام نمی‌دهد.

رایانش موازی به معنای آن است که یک برنامه کاربردی وظایف خود را به زیر وظایف کوچک‌تری تقسیم می‌کند که به طور موازی برای مثال در چند CPU به طور هم‌زمان قابل پردازش هستند.

کاربردهای پایتون و گو

برنده مشخصی در این بخش وجود ندارد؛ زیرا هر زبان برنامه‌نویسی در برخی از زمینه‌ها بهتر عمل می‌کند. برای مثال، جاوا اسکریپت اساسا برای توسعه وب استفاده می‌شود. به طور مشابه، پایتون به طور گسترده در حوزه‌های مختلف «تحلیل داده» (Data Analytics)، «هوش مصنوعی» (Artificial Intelligence)، «یادگیری عمیق» (Deep Learning) و «توسعه وب» (Web Development) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این امر به دلیل وجود کتابخانه‌های قدرتمند پایتون است که انجام کارها را فوق‌العاده آسان‌تر می‌سازند. از پایتون حتی می‌توان برای برنامه‌نویسی موبایل نیز استفاده کرد، هر چند در این حوزه هنوز به اندازه کافی قدرتمند نیست.

از سوی دیگر، گو معمولا برای برنامه‌نویسی سیستمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل پشتیبانی این زبان از هم‌روندی، این زبان کاربردهای قابل توجهی در «رایانش ابری» (Cloud Computing) یا «رایانش خوشه‌ای» (Cluster Computing) دارد. گو به دلیل کتابخانه‌های قدرتمند وبی که دارد، به طور گسترده در حوزه برنامه‌نویسی وب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

خطای اجرا در پایتون و گو

در این بخش، چگونگی اجرای برنامه‌های گو و پایتون مورد بررسی قرار می‌گیرند. پایتون یک زبان برنامه‌نویسی پویا و گو زبان برنامه‌نویسی ایستا است. پایتون و گو به ترتیب از «مفسر» (Interpreter) و «کامپایلر» (Compiler) استفاده می‌کنند. اکنون، برای درک چرایی مقایسه این دو زبان به شکل بیان شده، تفاوت بین زبان پویا و ایستا باید شرح داده شود. در یک زبان ایستا، نوع متغیرها به طور صریح برای کامپایلر اعلان می‌شوند، بنابراین باگ‌های موجود در برنامه به سادگی کشف می‌شوند.

این در حالی است که در زبان‌های پویا، استنتاج نوع به وسیله مفسر انجام می‌شود، بنابراین باگ‌ها به دلیل آنکه مفسر چیزی را به اشتباه تفسیر می‌کند، به قوت خود، غلط باقی می‌مانند. به طور کلی، بسته به نوع مساله و شرایط موجود، ممکن است هر یک از این زبان‌ها نسبت به دیگر برتری داشته باشند، هر چند برای نوشتن برنامه‌های به دور از باگ، گو گزینه بهتری است. در این مورد، نمی‌توان پاسخ صفر و یکی به پرسش پایتون یا گو داد؛ زیرا هر یک از این زبان‌ها، به نوبه خود، مزایا و معایبی را در این رابطه دارند.

کدام زبان، کتابخانه‌های قدرتمندتر و بیشتری دارد، پایتون یا گو؟

کتابخانه‌ها موهبت‌هایی برای توسعه‌دهندگان هستند؛ زیرا کار برنامه‌نویسی را حقیقتا آسان‌تر می‌کنند. بنابراین، داشتن یک کتابخانه خوب برای برنامه‌نویسی، امری حیاتی است.

در این مورد، پایتون قطعا گوی سبقت را از گو می‌رباید و پاسخ پرسش پایتون یا گو بر اساس این مولفه، قطعا پایتون است.

در پایتون، بسته‌هایی مانند «نام‌پای» (Numpy) وجود دارند که به کاربر در کار با آرایه‌ها و توابع ماتریسی پیچیده کمک می‌کنند. «تنسورفلو» (Tensorflow) و «سایکیت‌لِرن» (Scikit Learn) در حوزه یادگیری عمیق کاربرد دارند؛ «اُپن سی‌وی» (OpenCV) در «پردازش تصویر» (Image Processing)، «پانداس» (Pandas) برای تحلیل داده و «مت‌پلات‌لیب» (Matplotlib) برای بصری‌سازی داده‌ها کاربرد دارد. این لیست بسیار گسترده است. برای آگاهی از دیگر کتابخانه‌های پایتون، مطالعه مطالب زیر توصیه می‌شوند.

• ۱۳ کتابخانه یادگیری عمیق پایتون — راهنمای کاربردی
• ۱۰ کتابخانه پایتون علم داده — راهنمای کاربردی
• ۸ کتابخانه یادگیری ماشین پایتون — راهنمای کاربردی
• تقلب نامه (Cheat Sheet) کتابخانه‌ های پایتون — راهنمای کامل و سریع

اگر بتوان گفت پایتون در یک زمینه هیچ رقیبی ندارد، قطعا کتابخانه‌های آن هستند. البته آنچه بیان شد بدان معنا نیست که گو در زمینه کتابخانه‌ها ضعیف عمل کرده است. هنگامی که گو توسعه داده شد، گوگل مهم‌ترین کتابخانه‌های مورد نیاز این زبان را به صورت توکار همراه با آن ارائه کرد. البته، قطعا تعداد کتابخانه‌های گو قابل مقایسه با تعداد کتابخانه‌های پایتون نیست، اما در گو نیز برای زمینه‌های مهم کتابخانه‌های لازم وجود دارند. برای مثال، در زمینه توسعه وب، مدیریت پایگاه داده، برنامه‌نویسی هم‌روند و رمزنگاری، کتابخانه‌های خوبی برای زبان گو وجود دارند.

خوانایی کدام زبان بیشتر است، پایتون یا گو؟

هنگام توسعه یک نرم‌افزار برای مشتری، افراد زیادی در یک تیم با یکدیگری همکاری می‌کنند. جمعیت این افراد ممکن است از ده‌ها نفر تا صدها نفر و حتی بیشتر، متغیر باشد. در این زمان، قابلیت خوانایی کد به فاکتوری کلیدی مبدل می‌شود. خوانایی پایتون فوق‌العاده است و نحو ساده و ساختار قدرتمند آن، موجب شده تا این زبان، به زبان اول در راستای آموزش برنامه‌نویسی مبدل شود.

البته، از نظر برخی از توسعه‌دهندگان، ایراداتی به پایتون در این رابطه وارد است که از جمله آن‌ها می‌توان به قابلیت نوشتن یک دستور به اشکال مختلف اشاره کرد؛ این قابلیت گاهی موجب سردرگمی کاربران می‌شود (هرچند این ویژگی خود گاهی به نقطه قوتی برای پایتون مبدل می‌شود).

از سوی دیگر، زبان گو دارای قواعد مشخصی است و امکان «وارد کردن» (Import) کتابخانه‌ها و متغیرهای غیر لازم را نمی‌دهد. این یعنی راه مشخصی برای انجام همه امور وجود دارد و همین موجب می‌شود کد نوشته شده به زبان گو، در میان گروه بزرگ‌تری از افراد به شکلی ساده‌تر، قابل درک و خواندن باشد. البته، نحو گو برای کاربران تازه‌وارد کمتر «کاربرپسند» (Userfriendly) است. در حالیکه پایتون حقیقتا در این زمینه پیشتاز محسوب می‌شود. واضح است که در پاسخ به پرسش پایتون یا گو، احتمالا برنده این مرحله، با اختلاف ناچیزی، پایتون خواهد بود.

پایتون یا گو کدام یک بهتر است؟

اکنون و پس از بررسی مولفه‌های گوناگون، وقتی آن رسیده است که به سوال «پایتون یا گو کدام یک بهتر است؟» پاسخ داده شود. خوشبختانه و یا متاسفانه، نمی‌توان گفت که یک زبان نسبت به زبان دیگر بدتر و یا بهتر است. هر زبان برنامه‌نویسی، نقاط ضعف، قوت و کاربردهای خاص خودش را دارد. حتی زبان‌های همه منظوره نیز در برخی از زمینه‌ها نسبت به برخی از دیگر زبان‌ها، عملکرد بهتری دارند. پایتون و گو، هر دو از زبان‌های داغ روز هستند که از محبوبیت بالایی برخوردارند. فرصت‌های شغلی خوب با درآمد عالی در انتظار توسعه‌دهندگان هر دو زبان است؛ هر چند که به نظر می‌آید پایتون در این زمینه در حال حاضر گوی سبقت را از گو ربوده است.

به لحاظ فنی، هر دو زبان مزایا و معایب خود را دارند و بسته به نیاز، کاربر ممکن است یکی از این دو زبان را برگزیند. برای مثال، افرادی که قصد نوشتن میکروسرویس داشته باشند ممکن است به سراغ گو بروند، این در حالی است که برای کاربردهای علم داده و هوش مصنوعی، انتخاب اکثر افراد قطعا پایتون خواهد بود. نباید فراموش کرد که پایتون نحو بسیار ساده‌ای دارد که آن را مناسب آموزش به برنامه‌نویسان مبتدی می‌کند.

اگر نوشته بالا برای شما مفید بوده است، آموزش‌های زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

• مجموعه آموزش‌های برنامه‌نویسی پایتون Python
• آموزش برنامه‌نویسی پایتون – مقدماتی
• مجموعه آموزش‌های داده‌کاوی و یادگیری ماشین
• آموزش تکمیلی برنامه‌نویسی پایتون
• زبان برنامه‌نویسی پایتون (Python) — از صفر تا صد
• یادگیری علم داده (Data Science) با پایتون — از صفر تا صد
• آموزش پایتون (Python) — مجموعه مقالات جامع وبلاگ فرادرس

^^