ستاره شبان شانه — تصویر نجومی روز

یکی از درخشان‌‌ترین و خارق‌‌العاده‌‌ترین ستاره‌‌های آسمان، ستاره ابرغول «شبان‌‌شانه» یا «ابط‌‌الجوزا» (Betelgeuse) است که می‌‌توان آن را در «صورت فلکی شکارچی» (Constellation Orion) یافت. این ستاره در جلوی بسیاری از دیگر ستاره‌‌های درخشان این صورت فلکی و ابر مولکولی پیچیده و بزرگ‌‌تر شکارچی قرار دارد. از نظر عددی، حدوداً ۷۰۰ و ۱,۳۰۰ سال طول می‌‌کشد تا نور به ترتیب از این ستاره و «سحابی شکارچی» (Orion Nebula) و گاز و غبار پیرامونش به ما برسد. می‌‌توان گفت که تلسکوپ‌‌ها (به جز بزرگ‌‌ترین آن‌‌ها) ستاره شبان‌‌شانه را به صورت تنها یک نقطه از نور آشکار می‌‌کنند، نقطه بسیار درخشانی که تاری ذاتی آن توسط تلسکوپ و جو زمین ایجاد شده و سبب می‌‌شود که این ستاره به صورت یک ستاره گسترده دیده شود.

برای مشاهده تصویر در اندازه کامل، کلیک کنید.

در این تصویر که با نوردهی طولانی گرفته شده است، هزاران ستاره متعلق به «کهکشان راه شیری» (Milky Way Galaxy) در پس‌‌زمینه آن و پشت سر ستاره شبان‌‌شانه خودنمایی می‌‌کنند. علاوه بر این، غبار تیره حاصل از ابر مولکولی شکارچی و مقداری گسیلش برافروخته قرمزرنگ ناشی از گاز هیدروژن در پیرامون و دورتر از «حلقه لاندا شکارچی» (Lambda Orionis Ring) نیز در آن به چشم می‌‌خورند. ستاره شبان‌‌شانه از ظاهر کم‌‌نوری که در شش ماه گذشته داشت، در آمده است، اما هنوز پیش‌‌بینی می‌‌شود که یک زمانی، حدوداً ۱۰۰ هزار سال آینده طی یک «ابرنواختر» (Supernova) دیدنی منفجر شود.

اگر نوشته بالا برای شما مفید بوده است، آموزش‌های زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

• مجموعه آموزش‌های فیزیک
• آموزش مقدماتی نجوم – نجوم باستان تا کیهان شناسی
• مجموعه آموزش‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
• سیاه‌چاله چیست؟ — به زبان ساده
• تبخیر سیاه‌چاله — به زبان ساده
• کرم چاله — به زبان ساده
• برای مشاهده دیگر مطالب نجوم مجله فرادرس، کلیک کنید.