کاسه نمد پراید | راهنمای تعویض کاسه نمد پلوس و گیربکس — تصویری

در نوشته‌های پیشین «مجله فرادرس»، مطالبی در خصوص کاسه نمد و کاسه نمد گیربکس بیان کردیم. علاوه بر این به صورت تصویری نحوه تعویض کاسه نمد گیربکس 206 را نیز مورد بررسی قرار دادیم. در ادامه این آموزش‌ها قصد داریم نحوه تعویض کاسه نمد پراید را به هنگام باز و بست گیربکس و پلوس بررسی کنیم. در این مطلب ابتدا نحوه عملکرد پلوس در خودروهای سواری را بررسی خواهیم کرد و نحوه تعویض کاسه نمد پراید را در پلوس این خودرو بیان می‌کنیم. در ادامه نیز با ذکر مقدمه‌ای کوتاه در مورد نقش گیربکس خودرو، به صورت تصویری نحوه تعویض کاسه نمد گیربکس پراید را آموزش خواهیم داد.

پلوس چیست؟

پلوس خودرو را می‌توان نوعی کوپلینگ یا «مفصل سرعت‌ثابت» (Constant Velocity Joint) دانست. در خودروهایی که انتقال قدرت موتور از طریق چرخ‌های جلو انجام می‌شود، از پلوس در دو طرف بهره می‌گیرند. در حقیقت، مجموعه پلوس شامل دو سرپلوس یا همان مفصل سرعت‌ثابت است که به «پلوس» (Drive Shaft) متصل می‌شود.

فیلم آموزش سالیدورکس SOLIDWORKS – تکمیلی در فرادرس

کلیک کنید

بنابراین همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، در طرف راست و چپ جعبه‌دنده خودرو، مجموعه پلوس قرار دارد.

از پلوس برای انتقال گشتاور از جعبه‌دنده به چرخ‌ها با سرعت ثابت استفاده می‌شود چراکه به هنگام حرکت خودرو، سیستم تعلیق دارای حرکات عمودی نیز خواهد بود. در خودروها به طور معمول از دو نوع پلوس، یکی به صورت «توپی پلوس» (Ball-type CV Joint) و دیگری به صورت «سه شاخه پلوس» (Tripod CV Joint) در بخش‌های خارجی و داخلی پلوس بهره می‌گیرند.

مشکلات و خرابی پلوس

در بیشتر خودروها، پلوس خودرو در مجموعه‌ای گریس‌کاری شده قرار دارد و به طور مثال در خودرو پراید برای جلوگیری از روغن‌ریزی مجموعه از کاسه نمد پراید در پلوس بهره می‌گیرند. جنس کاسه نمد پراید به طور معمول از پلاستیک و مواد الاستومری و پلیمری است و این مجموعه به کمک «گردگیر پلوس» (CV Joint Boot) از ورود گرد و غبار محافظت می‌شود. گردگیر پلوس بسیار محکم است اما در مواقعی با پاره شدن این قطعه و همچنین خرابی کاسه نمد پراید و آلوده شدن آن با گرد و غبار، در نهایت شاهد روغن‌ریزی از پلوس خواهیم بود که صدمات بسیاری را به مجموعه پلوس و گیربکس خودرو وارد می‌کند. به همین دلیل در چنین مواقعی باید اقدام به تعویض کاسه نمد پراید کنیم که در ادامه نحوه تعویض کاسه نمد پلوس پراید را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

آموزش تعویض کاسه نمد پلوس پراید

برای تعویض کاسه نمد پلوس پراید باید مراحل زیر را به دقت طی کنید.

مرحله اول

در مرحله اول برای تعویض کاسه نمد پراید باید خودرو را روی جک قرار دهید و خرک‌هایی زیر آن نصب کنید. توجه داشته باشید که نصب خرک به هنگام استفاده از جک خودرو از جمله موارد ایمنی بسیار مهم است چراکه احتمال خرابی ناگهانی جک خودرو و به دنبال آن سقوط خودرو و به اصطلاح، در رفتن از جک وجود دارد که اگر از خرک استفاده نشده باشد، خطرات جانی به همراه خواهد داشت. سپس برای تعویض کاسه نمد پلوس پراید باید چرخ‌های جلو به همراه محافظ جانبی باز و میل‌های تعادل نیز از طبق پایین جدا شوند.

مرحله دوم

در این مرحله باید پیچ‌ها باز شوند و بازویی پایین به طرف پایین کشیده شود تا بتوان سگدست را از سیبک طبق پایین جدا کرد. در این مرحله باید توجه کرد که به گردگیر سیبک آسیبی وارد نشود. سپس اشپیل و مهره را باز و میله رابط فرمان را از سگدست جدا کنید.

مرحله سوم

بعد از طی مراحل بالا، توپی جلو را به سمت بیرون بکشید و پلوس پراید را جدا کنید. برای این‌کار به نیروی زیادی نیاز دارید اما این نیرو را به آرامی اعمال کنید و از افزایش ناگهانی نیرو بپرهیزید

برای جلوگیری از آسیب به سیبک پلوس، نباید این قطعه تا حداکثر مقدار خود خم شود و باید با استفاده از سیم یا طناب، آن‌را به حالت افقی نگه دارید.

مرحله چهارم

حال در این مرحله می‌توانید به کمک یک پیچ‌گوشتی دوسو، کاسه نمد پلوس پراید را از محل خود خارج کنید. البته در برخی موارد با توجه به این‌که کاسه نمد پراید در این ناحیه با پوسته گیربکس در تماس است، این قطعه را با نام کاسه نمد گیربکس پراید هم می‌شناسند. در ادامه متن و بعد از توضیح نحوه باز کردن گیربکس پراید، تعویض کاسه نمد گیربکس پراید را نیز بیان می‌کنیم.

با توجه به این‌که از جمله نرم‌افزارهای اصلی طراحی قطعات مکانیکی، نرم‌افزار سالیدورکس است، «فرادرس» اقدام به انتشار فیلم آموزش نرم افزار سالیدورکس (SOLIDWORKS) - مقدماتی کرده که لینک آن در ادامه آورده شده است.

فیلم آموزش طراحی و مدل سازی با سالیدورک SOLIDWORKS – مقدماتی در فرادرس

کلیک کنید

کاسه نمد پراید در گیربکس چیست؟

بعد از آن‌که با کاسه نمد پراید و تعویض آن آشنا شدیم باید تعویض کاسه نمد گیربکس پراید را نیز از طریق باز کردن گیربکس یاد بگیریم اما پیش از ادامه کار باید با گیربکس خودرو و عملکرد آن آشنا شویم. گیربکس یا همان جعبه‌دنده از جمله بخش‌های اصلی یک خودرو به شمار می‌آید که به طور مستقیم به موتور خودرو متصل می‌شود و قدرت موتور را به چرخ‌ها منتقل می‌کند.

جعبه‌دنده خودرو کمک می‌کند تا خودرو و موتور در وضعیتی بهینه برای رانندگی قرار بگیرند به طوریکه با تعویض دنده‌ها، گشتاور مناسب به چرخ‌ها اعمال می‌شود ضمن اینکه سرعت بالای موتور نیز به شکلی کنترل شده به چرخ‌ها منتقل خواهد شد. به عبارت دیگر، نحوه کارکرد جعبه‌دنده به گونه‌ای است که قدرت موتور را از طریق دیفرانسیل و پلوس به چرخ‌ها منتقل می‌کند. در خودرو پراید که جعبه‌دنده آن در بیشتر مدل‌های آن به صورت دستی است، برای انتقال قدرت بین موتور و گیربکس از سیستم کلاچ بهره می‌گیرند. در تصویر زیر، نمای کلی از گیربکس پراید را مشاهده می‌کنید.

در ادامه می‌خواهیم نحوه باز کردن گیربکس پراید را بیان کنیم که در انتها می‌توان به کاسه نمد گیربکس پراید دسترسی پیدا کرد تا این نوع از کاسه نمد پراید نیز بازدید و تعویض شود. این روش زمانی کاربرد دارد که گیربکس به طور کامل از خودرو جدا شده باشد. در ادامه، مراحل باز کردن گیربکس پراید را توضیح می‌دهیم.

مرحله اول

گیربکس را بر روی پایه مناسبی قرار می‌دهیم و فشنگی‌های لامپ دنده عقب و خلاص را باز می‌کنیم. در ادامه نیز باید درپوش‌ها و ساچمه‌فنرها باز شوند.

با باز کردن پیچ‌ها، پوسته گیربکس را جدا می‌کنیم و آهنربا نیز در این مرحله باز می‌شود.

مرحله دوم

بعد از باز کردن فنر، درپوش و ساچمه، برای جدا کردن صفحه نگهدارنده باید خار را باز کنیم و شفت اهرم لنگ و مجموع اهرم لنگ باز شود.

مرحله سوم

در گیربکس پراید از سه میل ماهک بهره گرفته شده است. بعد از باز کردن صفحه نگهدارنده، خار ماهک و قطعه انتهایی میل ماهک دنده ۳ و ۴ را بیرون می‌آوریم. سپس ماهک، میل ماهک و قطعه انتهایی میل ماهک دنده ۳ و ۴ را باز می‌کنیم. در این مرحله باید مراقب باشیم که به میله آسیبی وارد نشود.

در ادامه باید خار ماهک را از ماهک دنده ۱ و ۲ خارج کنیم تا ماهک و میل ماهک دنده ۱ و ۲ باز شوند. سپس، به کمک سمبه، خار ماهک را از قطعه انتهایی میل ماهک و ماهک دنده ۵ و دنده عقب به بیرون می‌کشیم تا میل ماهک مربوطه آزاد شود.

به ترتیبی که گفته شد نیز می‌توان خار میل ماهک و بست فنری و اهرم تعویض دنده عقب را نیز باز کرد.

مرحله چهارم

دنده هرزگرد عقب و شفت دنده هرزگرد عقب را باز و خار ماهک را از آن جدا و سپس خار میل ماهک را با زبانه مغناطیسی خارج می‌کنیم.

بعد از این کار، مجموعه شفت دنده‌های خروجی و ورودی را به بیرون می‌کشیم.

مرحله پنجم

با انجام این کار به دیفرانسیل دسترسی پیدا خواهیم کرد و می‌توانیم مجموعه دیفرانسیل را باز کنیم.

مرحله ششم

در این مرحله از تعویض کاسه نمد پراید که به دنبال تعویض کاسه نمد گیربکس پراید هستیم باید با استفاده از چکش یا بلبرینگ کش، کنس بلبرینگ را خارج کنیم.

مرحله هفتم

در این مرحله بعد از خارج کردن کنس بیرونی بلبرینگ و واشرهای تنظیم، به کاسه نمد گیربکس پراید دسترسی پیدا می‌کنیم. در ادامه باید به تدریج و به طور یکنواخت کاسه نمد پراید را بیرون آوریم و آن‌ها را تعویض کنیم.

کاسه نمد ته میل لنگ پراید چیست؟

حال که با نحوه تعویض کاسه نمد پراید در گیربکس و پلوس آشنا شدید باید به یکی دیگر از کاسه‌نمدهای پراید اشاره کنیم که در موتور وجود دارد. دو کاسه‌نمد در ابتدا و انتهای میل‌لنگ قرار گرفته‌اند که اولی با نام کاسه نمد جلو یا اصلی و دومی به کاسه نمد عقب یا کاسه نمد ته میل لنگ پراید شناخته می‌شوند تا از نشتی روغن و ورود آلودگی به موتور جلوگیری کنند. در تصویر زیر می‌توانید کاسه‌نمدهای داخل موتور یک خودرو را مشاهده کنید