لایه دوم بیت کوین چیست؟ – از صفر تا صد Bitcoin Layer 2

راهکارهای لایه دوم بیت کوین پروتکل‌هایی هستند که روی شبکه اصلی بیت‌کوین ساخته می‌شوند. هدف آن‌ها رفع محدودیت‌های ذاتی بلاک‌چین بیت کوین است. این راهکارها با انتقال بخش زیادی از تراکنش‌ها به خارج از زنجیره اصلی، امکان انجام هزاران تراکنش تقریبا آنی و با هزینه‌ای ناچیز را فراهم می‌کنند. راهکارهای لایه دوم با تجمیع تعداد زیادی تراکنش‌ کوچک و ثبت آن‌ها در قالب یک تراکنش واحد روی بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین عمل می‌کنند. در این مطلب از مجله فرادرس به این موضوع می‌پردازیم که لایه دوم بیت کوین چیست و انواع راهکارهای لایه دوم بیت‌کوین را بررسی می‌کنیم. تفاوت آن با لایه دوم اتریوم را شرح می‌دهیم. نحوه کارکرد آن را بیان می‌کنیم و پس از شرح مزایا و معایب آن، برخی از پروژه‌های کلیدی لایه دوم بیت کوین را توضیح می‌دهیم.

لایه دوم بیت کوین چیست؟

لایه دوم بیت‌کوین مجموعه‌ای از پروتکل‌هاست که روی شبکه اصلی بیت‌‌کوین ساخته می‌شود تا محدودیت سرعت آن را برطرف کند. این راهکارها با انتقال تراکنش‌ها به خارج از زنجیره اصلی، امکان انجام تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تر را فراهم می‌کنند.

با گسترش محبوبیت و استفاده از بیت کوین، طراحی اولیه شبکه آن که تنها توان پردازش حدود هفت تراکنش در ثانیه را دارد، معمولا با مشکل مقیاس‌پذیری مواجه می‌شود. این محدودیت باعث افزایش کارمزدها و کندتر شدن زمان انجام تراکنش‌ها می‌شود. برای مقابله با این مشکلات، راهکارهای لایه دوم بیت کوین توسعه یافته‌اند.

راهکارهای لایه دو بیت کوین با پردازش تراکنش‌ها خارج از بلاک‌چین اصلی، عملکرد شبکه بیت کوین را بهبود می‌دهند. علاوه بر این با استفاده از این راهکارها ظرفیت انجام تراکنش‌ها افزایش پیدا می‌کند و هم‌زمان با حفظ امنیت، امکان افزودن قابلیت‌های جدیدی مانند قراردادهای هوشمند به شبکه نیز فراهم می‌شود.

راهکار لایه دوم بیت کوین چیست؟

راهکارهای لایه دوم بیت‌کوین پروتکل‌های ثانویه‌ای هستند که بر روی بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین ساخته می‌شوند. هدف اصلی آن‌ها رفع مشکلات مقیاس‌پذیری، افزایش سرعت انجام تراکنش‌ها و کاهش کارمزدها است. برخی از این راهکارها همچنین قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را فراهم می‌کنند و در نتیجه، کاربردهای بالقوه بیت‌کوین را افزایش می‌دهند. این راهکارها با ایجاد یک لایه اجرایی جداگانه، تراکنش‌ها را خارج از زنجره اصلی پردازش کرده و تنها برای تسویه نهایی از بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین استفاده می‌کنند.

تفاوت لایه دو بیت کوین و اتریوم چیست؟

بیت‌کوین و اتریوم با وجود استفاده از راهکارهای لایه دوم، به دلیل تفاوت‌های اساسی در معماری شبکه‌هایشان، عملکرد و ویژگی‌های متفاوتی دارند که در ادامه هر کدام از آن‌ها را شرح می‌دهیم.

امنیت شبکه راهکار لایه دوم

راهکارهای لایه دوم اتریوم امنیت خود را به‌طور مستقیم از شبکه اصلی اتریوم و از طریق اعتبارسنج‌های فعال آن کسب می‌کنند. در مقابل راهکارهای لایه دوم بیت‌کوین به دلیل عدم مشارکت مستقیم اعتبارسنج‌های شبکه اصلی بیت‌کوین، از سازوکارهای امنیتی مستقل خود استفاده می‌کنند.

تایید تراکنش‌ها در لایه دوم

لایه‌های دوم اتریوم از روش‌های پیشرفته‌ای مانند «اثبات تقلب» (Fraud Proofs) و «اثبات دانش صفر» (Zero Knowledge Proofs) برای تایید تراکنش‌ها بهره می‌برند که این فناوری‌ها در حال حاضر در بیت‌کوین وجود ندارد. این موضوع باعث می‌شود پیچیدگی و تنوع راهکارهای لایه دوم قابل پیاده‌سازی روی بیت‌کوین نسبت به اتریوم محدودتر باشد.

قراردادهای هوشمند در لایه دوم

اتریوم از ابتدا با هدف پشتیبانی از قراردادهای هوشمند طراحی شده است. در حالی که بیت‌کوین چنین قابلیتی را در شبکه اصلی خود ندارد. به همین دلیل بسیاری از راهکارهای لایه دوم بیت‌کوین تلاش می‌کنند این امکان را به شبکه اضافه کنند و کاربردهای شبکه بیت‌کوین را گسترش دهند. برای آشنایی بیشتر با قراردادهای هوشمند می‌‌توانید فیلم آموزش قراردادهای هوشمند فرادرس را مشاهده کنید.

تفاوت در لایه تسویه

راهکارهای لایه دوم بیت‌کوین تراکنش‌ها را روی بلاک‌چین بیت کوین تسویه می‌کنند و از امنیت الگوریتم «اجماع اثبات کار» (Proof of Work) بهره می‌برند. در مقابل، لایه‌های دوم اتریوم تسویه نهایی را روی شبکه اصلی اتریوم انجام می‌دهند که از مدل «اجماع اثبات سهام» (Proof of Stake) استفاده می‌کند.

یادگیری ارز دیجیتال با فرادرس

یادگیری ارز دیجیتال به یکی از مهارت‌های مهم برای علاقه‌مندان به فناوری، سرمایه‌گذاری و اقتصاد نوین تبدیل شده است. ارزهای دیجیتال نوعی دارایی مبتنی بر فناوری بلاک‌چین هستند که بدون نیاز به واسطه‌هایی مانند بانک‌ها، امکان انتقال ارزش را به‌صورت سریع، شفاف و امن فراهم می‌کنند.

آشنایی با مفاهیم پایه‌ای مانند کیف پول ارز دیجیتال، صرافی‌ها و قراردادهای هوشمند نخستین گام در مسیر یادگیری در این حوزه محسوب می‌شود. یادگیری ارزهای دیجیتال تنها به خرید و فروش آن‌ها محدود نمی‌شود، بلکه شامل درک سازوکار بلاک‌چین، امنیت دارایی‌ها، مدیریت ریسک و شناخت پروژه‌های معتبر نیز می‌شود.

افراد با آموزش صحیح می‌توانند از فرصت‌های متنوعی مانند سرمایه‌گذاری بلندمدت، معامله‌گری، مشارکت در پروژه‌های دیفای و حتی توسعه اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز بهره‌مند شوند. با توجه به اهمیت یادگیری ارزهای دیجیتال، فیلم‌های آموزشی متنوعی در فرادرس تهیه شده است که برخی از آن‌ها را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید.

• فیلم آموزش صرافی‌های ارز دیجیتال ثبت نام و شروع معامله فرادرس
• فیلم آموزش شناسایی توکن‌های ارز دیجیتال با رشد بالا در سرمایه‌گذاری فرادرس
• فیلم آموزش استفاده از کیف پول‌ ارز دیجیتال تراست والت و متامسک فرادرس
• فیلم آموزش NFT از ساخت تا خرید و فروش فرادرس
• فیلم آموزش مقدماتی بلاک چین، عملکرد و کاربردهای آن فرادرس

برای مشاهده فیلم‌های آموزشی بیشتر درباره بازار ارزهای دیجیتال می‌توانید از لینک زیر استفاده کنید.

• مجموعه فیلم آموزش ارز دیجیتال و رمز ارز مقدماتی تا پیشرفته فرادرس

دلایل نیاز به لایه دوم بیت کوین چیست؟

نیاز به توسعه و استفاده از راهکارهای لایه دوم بیت کوین از محدودیت‌های لایه پایه این شبکه ناشی می‌‌شود. در ادامه برخی از این محدودیت‌ها را شرح می‌دهیم.

مقیاس‌پذیری شبکه بیت کوین

لایه پایه بیت‌کوین تنها قادر به پردازش حدود هفت تراکنش در ثانیه است که در زمان‌های اوج استفاده، باعث شلوغی شبکه و افزایش شدید کارمزدها می‌شود. راهکارهای لایه دوم امکان افزایش مقیاس‌پذیری شبکه را بدون به خطر انداختن امنیت شبکه بیت کوین فراهم می‌کند. برای آشنایی با مفهوم مقیاس‌پذیری می‌توانید مطلب مقیاس‌پذیری در بلاک‌چین را از مجله فرادرس مطالعه کنید.

کارمزدهای بالای شبکه بیت کوین

در دوره‌هایی که شبکه بسیار شلوغ می‌شود، تراکنش‌های بیت کوین ممکن است به بیش از ۱۲۰ دلار نیز برسد. این موضوع انجام تراکنش در شبکه بیت‌کوین را غیرمنطقی می‌کند. توسعه و استفاده از لایه دوم بیت‌کوین باعث می‌شود هزینه این تراکنش‌ها کاهش پیدا کند و استفاده از تراکنش‌های خرد در شبکه بیت‌کوین مقرون‌به‌صرفه شود.

قابلیت قراردادهای هوشمند

لایه پایه بیت‌‌کوین فاقد قابلیت‌های پیشرفته قراردادهای هوشمند است. در حالی که این قابلیت‌ها برای توسعه و استفاده از «برنامه‌های غیرمتمرکز» (dApps) و همچنین «پلتفرم‌های امور مالی غیرمتمرکز» (DeFi) ضروری است.

نحوه کارکرد لایه دوم بیت کوین

یک شبکه بلاک‌چینی از دو لایه اصلی تشکیل می‌شود. لایه اجرا که وظیفه پردازش تراکنش‌ها را بر عهده دارد و لایه اجماع که تراکنش‌ها را اعتبارسنجی و تایید می‌کند. راهکارهای لایه دوم بیت‌کوین با ایجاد یک لایه اجرایی جداگانه، تراکنش‌ها را خارج از زنجیره اصلی پردازش می‌کنند و سپس نتیجه نهایی را برای تسویه به لایه اجماع بیت‌کوین ارسال می‌کند. روش‌های رایج در راهکارهای لایه دوم بیت‌کوین را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید.

• «کانال‌های وضعیت» (State Channels): این روش که در «شبکه لایتنینگ» (Lightning Network) استفاده می‌شود، به دو طرف اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های زیادی را خارج از بلاک‌چین انجام دهند. در نهایت تنها وضعیت نهایی در بلاک‌چین ثبت می‌شود. این راهکار باعث افزایش سرعت و کاهش هزینه‌ها می‌شود.
• «سایدچین‌ها» (Sidechains): سایدچین‌ها بلاک‌چین‌های مستقلی هستند که به بیت‌کوین متصل شده‌اند. برای مثال «شبکه لیکوئید» (Liquid Network) امکان انجام تراکنش‌های سریع‌تر با قابلیت‌های بیشتر را فراهم می‌کند و در بازه زمانی مشخص، تسویه نهایی را روی زنجیره اصلی بیت‌کوین انجام می‌دهد.
• «رولاپ‌ها» (Rollups): در این روش چندین تراکنش خارج از زنجیره در قالب یک تراکنش واحد تجمیع می‌شوند و یک اثبات رمزنگاری‌شده از صحت آن‌ها برای تسویه نهایی به بلاک‌چین بیت‌کوین ارسال می‌شود.

کانال‌های وضعیت لایه دوم بیت کوین چیست؟

کانال‌های وضعیت همانند آنچه در شبکه لایتنینگ استفاده می‌شود، برای کاربران این امکان را فراهم می‌کنند تا بتوانند تعداد زیادی تراکنش را انجام دهند. این تراکنش‌ها در شبکه اصلی بیت کوین ثبت نمی‌شوند که این موضوع باعث افزایش سرعت تراکنش‌ها و کاهش هزینه آن‌ها در شبکه می‌شود.

نحوه باز کردن کانال‌های وضعیت

برای باز کردن کانال‌های وضعیت در لایه دوم بیت کوین کاربران باید مقداری بیت کوین را در آدرس‌های چند امضایی در بلاک‌چین بیت کوین قفل کنند. آدرس‌های چند امضایی در شبکه بیت کوین به آدرس‌هایی گفته می‌شود که برای تایید تراکنش‌ها به امضای چند نفر نیاز دارند. با استفاده از این نوع امضا در لایه دوم شبکه بیت کوین، افراد تراکنش‌های اولیه بیت کوین در کانال وضعیت لایه دوم را تایید می‌کنند. با استفاده از کانال‌های وضعیت در لایه دوم بیت کوین کاربران می‌توانند تراکنش‌های زیادی را به‌صورت آفلاین انجام دهند.

به روز رسانی کانال وضعیت لایه دوم بیت کوین

با باز شدن کانال وضعیت لایه دوم بیت کوین و تایید تراکنش‌ها توسط کاربران، افراد می‌توانند موجودی بیت کوین را در کانال‌های وضعیت به‌روزرسانی کنند. زمانی که این تراکنش‌های جزئی انجام می‌شود، فرآیند مربوطه در شبکه اصلی بیت کوین ثبت نمی‌شود. اما زمانی که دو طرف تراکنش‌های خود را تمام کردند، می‌توانند با تایید و امضای وضعیت نهایی کانال وضعیت مربوطه، آن را در شبکه اصلی بیت کوین ثبت کنند.

وضعیت نهایی کانال مربوطه که توسط دو کاربر تایید می‌شود، آخرین حالت تایید شده در شبکه بیت کوین را نشان می‌دهد. بنابراین کاربران با استفاده از آدرس‌های چند امضایی در لایه دوم بیت کوین می‌توانند تراکنش‌های متعددی را با سرعت بالا و هزینه ناچیز انجام دهند.

ساید چین در لایه دوم بیت کوین چیست؟

سایدچین‌های بیت کوین مانند «شبکه لیکوئید» (Liquid Network) روی بلاک‌چین‌هایی جداگانه از بلاک‌چین اصلی بیت کوین فعالیت می‌کنند، اما به‌صورت مستقیم به بیت کوین متصل هستند. این سایدچین‌ها از سازوکار مربوط به اجماع مخصوص به خود استفاده می‌کنند که باعث می‌شود تراکنش‌ها سریع‌تر انجام شوند و قابلیت‌هایی اضافی در اختیار کاربران قرار گیرد.

با این حال، اطلاعات و نهایی‌سازی تراکنش‌ها به‌صورت دوره‌ای به بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین ارسال و در آن ثبت می‌شود. در ادامه نحوه عملکرد سایدچین‌های بیت‌کوین را توضیح می‌دهیم.

پگ دوطرفه لایه دوم بیت کوین چیست؟

فناوری اصلی که امکان انتقال دارایی‌های بین بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین و یک سایدچین را فراهم می‌کند، «پگ دوطرفه» (Two Way Peg) نام دارد. برای انتقال دارایی از بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین به سایدچین، کاربر در ابتدا بیت‌کوین‌های خود را با ارسال یک تراکنش به یک آدرس خروجی ویژه در شبکه بیت‌کوین قفل می‌کند. با این کار، بیت‌کوین‌ها در بلاک‌چین اصلی عملا غیرقابل خرج می‌شوند.

سایدچین فرآیند قفل شدن را شناسایی کرده و در پاسخ، معادل همان مقدار بیت‌کوین قفل‌شده، توکن‌هایی را روی سایدچین ایجاد کرده و آن‌ها را آزاد می‌کند. این توکن‌ها معمولا با نام sBTC یا بیت کوین ساید چین شناخته می‌شوند و نماینده بیت‌کوین‌هایی هستند که در شبکه اصلی قفل شده‌اند. پس از انتقال دارایی به سایدچین، کاربران می‌توانند این توکن‌ها را آزادانه جابه‌جا کرده و برای اهداف مختلفی مانند انجام تراکنش‌ها یا اجرای قراردادهای هوشمند استفاده کنند و از سرعت بالاتر و کارایی بیشتر سازوکار اجماع سایدچین بهره‌مند شوند.

برای بازگرداندن دارایی به بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین، کاربر توکن‌های سایدچین را می‌سوزاند یا از بین می‌برد. رویداد سوزاندن توکن‌ها توسط شبکه اصلی شناسایی می‌شود و در نتیجه، بیت‌کوین‌هایی که قبلا قفل شده بودند، دوباره به آدرس کاربر در بلاک‌چین اصلی آزاد و قابل استفاده می‌شوند.

اعتبارسنج‌ها در لایه دوم بیت کوین

برای مدیریت و اعتبارسنجی امن فرایند پگ دوطرفه، سایدچین‌ها از اعتبارسنج‌هایی استفاده می‌کنند. اعتبارسنج‌ها در سایدچین وظایف متعددی بر عهده دارند و نقشی کلیدی در مدیریت و ایمن‌سازی فرآیند انتقال دارایی میان بلاک‌چین اصلی و سایدچین ایفا می‌کنند.

اعتبارسنج‌ها به‌طور مداوم عملیات قفل شدن و آزادسازی دارایی‌ها را در هر دو شبکه رصد می‌کنند تا اطمینان پیدا کنند که همه تراکنش‌ها به‌درستی ثبت شده‌اند. علاوه بر این اعتبارسنج‌ها این موضوع را بررسی می‌کنند که مقدار دارایی منتقل‌شده در هر دو سمت یکسان باشد تا از بروز مشکلاتی مانند «دوباره خرج کردن‌» (Double Spending) جلوگیری شود.

اعتبارسنج‌ها نیز می‌توانند توسط نهادهای مورد اعتماد، اسکریپت‌های چند‌امضایی یا قراردادهای هوشمند اداره شوند. تمامی این سازوکارها با هدف حفظ یکپارچگی، صحت و امنیت فرآیند انتقال دارایی بین بلاک‌چین اصلی و سایدچین با یکدیگر همکاری می‌کنند.

اجماع مستقل در لایه دوم بیت کوین

یکی از ویژگی‌های اصلی سایدچین‌ها، داشتن سازوکار اجماع مستقل است که به‌صورت جدا از بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین عمل می‌کند. این اجماع مستقل به سایدچین‌ها اجازه می‌دهد پارامترهای بلاک را متناسب با نیازهای خود سفارشی‌سازی کنند. از جمله زمان تولید بلاک، اندازه بلاک و ظرفیت پردازش تراکنش‌ها برای کاربردهای خاص آن‌ها بهینه می‌شود.

سایدچین‌‌ها از الگوریتم‌های اجماع متفاوتی مانند «اثبات اعتبار» (Proof of Authority | PoA) یا «اثبات سهام نمایندگی‌شده» (Delegated Proof of Stake | DPoS) استفاده می‌کنند که در بسیاری از موارد کارآمدتر بوده یا تناسب بیشتری با اهداف سایدچین دارند. علاوه بر این، سایدچین‌ها قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند قراردادهای هوشمند، بهبودهای مرتبط با حریم خصوصی و راهکارهای مقیاس‌پذیری مختلف را ارائه می‌دهند که به‌طور بومی در بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین در دسترس نیستند.

رولاپ‌ها در لایه دوم بیت کوین

رولاپ‌های لایه دوم بیت‌کوین با انتقال تراکنش‌ها و داده‌ها از بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین به یک زنجیره یا لایه جداگانه کار می‌کنند. اما همچنان برای در دسترس بودن داده‌ها و اجماع، به شبکه اصلی بیت‌کوین متکی هستند.

مکانیزم‌های اصلی در فناوری رولاپ شامل اجرای تراکنش‌ها روی زنجیره رولاپ، فشرده‌سازی داده‌ها و اتصال به لایه اول بیت‌کوین است. کاربران به‌جای ارسال مستقیم تراکنش‌ها به بلاک‌چین بیت‌کوین، آن‌ها را به زنجیره رولاپ ارسال می‌کنند. زنجیره رولاپ این تراکنش‌ها را پردازش کرده و موجودی حساب‌ها را به‌روزرسانی می‌کند.

پس از پردازش تعداد زیادی تراکنش به‌صورت خارج از زنجیره، رولاپ داده‌های تراکنش‌ها را فشرده کرده یا آن‌ها را در قالبی رمزنگاری‌شده جمع‌بندی می‌کند که نمایانگر اثر نهایی همه آن تراکنش‌ها بر وضعیت شبکه است. این قالب رمزنگاری‌شده به‌صورت دوره‌ای و در یک تراکنش واحد به بلاک‌چین بیت‌کوین ارسال می‌شود. یک قرارداد هوشمند یا سازوکار اعتبارسنجی در لایه اول بیت‌کوین می‌تواند این انتقال وضعیت را به‌صورت کارآمد بررسی و اعمال کند.

چالش رولاپ‌های بیت کوین

چالش اساسی رولاپ‌های بیت کوین این است که لایه پایه بیت‌کوین توانایی اعتبارسنجی اثبات‌ها یا تعهدات رمزنگاری‌شده سیستم‌های رولاپ را ندارد. بنابراین برای امکان‌پذیر کردن رولاپ‌ها روی بیت‌کوین، رویکردهای مختلفی در حال بررسی است که از جمله آن‌ها می‌توان به رولاپ‌های مستقل و توسعه زبان اسکریپت بیت‌کوین اشاره کرد که در ادامه هر کدام از آن‌ها را شرح می‌دهیم.

رولاپ‌های مستقل

رولاپ‌های مستقل، از شبکه اصلی بیت‌کوین به‌عنوان لایه‌ای برای دسترسی به داده‌‌ها استفاده می‌کنند، بدون اینکه برای اعتبارسنجی صحت تراکنش‌ها به آن وابسته باشند. به عبارت دیگر آن‌ها به‌صورت مستقل عمل می‌کنند و تراکنش‌ها را خارج از زنجیره پردازش کرده و تنها داده‌های فشرده‌شده تراکنش‌ها را روی بیت‌کوین منتشر می‌کنند.

اجماع و محیط تراکنش‌ها در این رولاپ‌ها به‌طور کامل خارج از زنجیره مدیریت می‌شود و بیت‌کوین صرفا نقش محل ذخیره داده‌‌های فشرده رولاپ را ایفا می‌کند. برای ورود و خروج دارایی‌هایی مانند بیت‌کوین به این رولاپ‌ها، از یک سیستم پگ غیرمتمرکز مانند sBTC استفاده می‌شود که به‌جای لایه پایه بیت‌کوین، به یک گروه غیرمتمرکز از اعتبارسنج‌ها متکی است.

توسعه اسکریپت بیت‌کوین

یکی دیگر از رویکردهای موجود برای امکان‌پذیر کردن رولاپ‌ها روی بیت‌کوین، توسعه زبان اسکریپت بیت‌کوین برای پشتیبانی از رولاپ‌های مبتنی بر اعتبار است. این رویکرد به لایه پایه بیت‌کوین امکان می‌دهد تغییر وضعیت رولاپ را بررسی و اجرا کند. اجرای چنین کاری به احتمال زیاد نیازمند ارتقای سافت‌فورک در شبکه بیت‌کوین است تا قابلیت برنامه‌پذیری به شبکه اضافه شود.

مزایای لایه دوم بیت کوین چیست؟

با وجود امنیت بالا و غیرمتمرکز بودن لایه اصلی بیت کوین، لایه اول بیت کوین با مشکلاتی مانند محدودیت‌های عملکردی روبرو است. تایید تراکنش‌ها در شبکه اصلی بیت کوین حدودا ده دقیقه زمان می‌برد و این شبکه فاقد قابلیت استفاده از قراردادهای هوشمند است. علاوه بر این با توجه به شلوغی شبکه اصلی، استفاده از آن کارمزدهای بالایی دارد. با توجه به این کاستی‌ها، لایه دوم بیت کوین راهکارهایی را ارائه می‌دهند تا قابلیت استفاده و کارایی شبکه بیت‌کوین را به‌طور چشمگیری افزایش دهند. در ادامه مزایای لایه دوم بیت کوین را شرح می‌دهیم.

افزایش مقیاس‌پذیری

یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های راهکارهای لایه دوم بیت کوین افزایش ظرفیت تراکنش‌های شبکه است. با پردازش تراکنش‌ها در خارج از شبکه اصلی بیت‌کوین، راهکارهای لایه دوم بیت کوین امکان انجام تراکنش‌های بیشتری را برای شبکه فراهم می‌کنند. راهکارهای لایه دوم بیت کوین با پردازش تراکنش‌ها در خارج از شبکه اصلی، حجم تراکنش‌ها را در لایه اول بیت کوین به‌طور قابل‌ توجهی کاهش می‌دهند. این موضوع باعث ارتقای عملکردی شبکه اصلی بیت کوین می‌شود.

افزایش مقیاس‌پذیری باعث پذیرش بیشتر بیت کوین می‌شود. زیرا با افزایش مقیاس‌پذیری بیت کوین انجام تراکنش‌های روزانه با بیت‌کوین به‌صرفه می‌شود و هزینه انجام معاملات با بیت‌کوین کاهش پیدا می‌کند.

کامزدهای پایین‌تر تراکنش‌ها

از آنجا که در تراکنش‌های لایه دوم نیازی نیست تمام داده‌های تراکنش روی بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین ثبت شود، حجم داده‌های ذخیره‌شده به‌طور قابل‌توجهی کاهش پیدا می‌کند. این موضوع باعث کاهش چشمگیر کارمزد تراکنش‌ها می‌شود و انجام ریزتراکنش‌ها رو انتقال‌های با مبالغ کم را از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه می‌کند. کاربران می‌توانند با هزینه کمتری تراکنش‌های خود را انجام دهند. این موضوع به‌ویژه برای کاربردهایی مانند حواله‌های مالی و پرداخت‌های خرد اهمیت زیادی دارد.

تایید سریع‌تر تراکنش‌ها

راهکارهای لایه دوم بیت‌کوین امکان تایید تقریبا آنی تراکنش‌ها را فراهم می‌کنند. سرعت بالا در تایید تراکنش‌ها برای کاربردهایی که به تسویه سریع نیاز دارند، مانند پرداخت در پایانه‌های فروش و تجارت آنلاین ضروری است. دستیابی به تایید سریع‌تر، تجربه کاربری را بهبود می‌‌بخشد و دامنه استفاده‌های عملی از بیت‌کوین را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

حریم خصوصی بهینه‌شده

برخی از روش‌های استفاده از لایه دوم، قابلیت‌های پیشرفته‌تری در حوزه حریم خصوصی ارائه می‌کند. استفاده از روش‌هایی مانند «مسیریابی پیازی» (Onion Routing) و ناشناس‌سازی کانال‌های پرداخت، ردیابی تراکنش‌ها را دشوارتر می‌کند و در نتیجه سطح بالاتری از حریم خصوصی را برای کاربران فراهم می‌کنند.

قابلیت‌ قراردادهای هوشمند

برخی پروژه‌های لایه دوم بیت‌کوین امکان اجرای قراردادهای هوشمند بر بستر بیت‌کوین را فراهم می‌کنند. این قابلیت، موارد استفاده جدیدی مانند «برنامه‌های غیرمتمرکز» (dApps) و پروتکل‌های «امور مالی غیرمتمرکز» (DeFi) را فعال می‌سازد. در این قسمت مزایای لایه دوم بیت کوین را بررسی کردیم. در ادامه به این موضوع می‌پردازیم که چالش‌های لایه دوم بیت کوین چیست و برخی از آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

چالش‌های لایه دوم بیت کوین چیست؟

با وجود مزایای متعدد، شبکه‌های مربوط به لایه دوم بیت‌کوین با چالش‌هایی نیز مواجه هستند. به‌ویژه در زمینه ایجاد پل‌های امن بین شبکه اصلی بیت‌کوین و شبکه‌های لایه دوم و همچنین سرعت و توانایی ثبت و نهایی‌سازی تراکنش‌ها روی بلاک‌چین بیت‌کوین. پل‌ها می‌توانند در معرض ریسک‌های امنیتی قرار گیرند و برای دستیابی به مقیاس‌پذیری بیشتر در آینده، بهبود در سرعت تسویه و کاهش هزینه‌ها ضروری است. در ادامه برخی از چالش‌های مربوط به لایه دوم بیت‌کوین را شرح می‌دهیم.

ایجاد پل‌های امن با شبکه بیت کوین

شبکه‌های لایه دوم بیت‌کوین، مانند سایدچین‌ها برای اتصال به شبکه اصلی بیت‌کوین از پل‌ها استفاده می‌کنند. این پل‌ها معمولا با قفل‌کردن دارای‌ها روی بلاک‌چین بیت‌کوین و ضرب توکن‌‌های معادل در شبکه لایه دوم عمل می‌کنند. با این حال، این ساختار پل‌سازی با ریسک‌های امنیتی و مشکلات کاربری همراه است. لازم به ذکر است بخش قابل‌توجهی از هک‌ها و از دست رفتن دارایی‌ها در حوزه ارزهای دیجیتال ناشی از آسیب‌‌پذیری پل‌های بین‌زنجیره‌ای است.

سرعت و هزینه تسویه در شبکه بیت‌کوین

اگرچه راهکارهای لایه دوم پردازش تراکنش‌ها را خارج از زنجیره اصلی بیت‌کوین انجام می‌دهند، اما در نهایت باید وضعیت نهایی را روی شبکه اصلی بیت‌کوین تسویه کنند. سرعت و هزینه فرآیندهای مربوط به تسویه در لایه پایه بیت‌کوین، از عوامل کلیدی هستند که بر کارایی و بهره‌وری شبکه‌های لایه دوم تاثیر دارند.

حفظ امنیت بدون اعتبارسنجی مستقیم

برخلاف لایه‌های دوم اتریوم که در آن‌ها اعتبارسنج‌ها تراکنش‌‌های لایه دوم را بررسی می‌کنند، شبکه‌های لایه دوم در بیت‌کوین به‌طور کامل از امنیت نودهای بیت‌کوین بهره‌مند نمی‌شوند. در نتیجه این شبکه‌ها ناچارند به پروتکل‌های امنیتی مستقل خود تکیه کنند. این موضوع دستیابی به سطح امنیتی هم‌تراز با لایه پایه بیت‌کوین را دشوار می‌کند.

افزایش ریسک تمرکزگرایی

برخی راهکارهای لایه دوم نیازمند ایجاد کانال‌های پرداخت، نودهای واسط یا حتی اجرای سازوکار اجماع اختصاصی هستند. این موضوع می‌تواند باعث تمرکز کنترل در دست تعداد محدودی از اعتبارسنج‌ها شود که در نهایت اصل مهم غیرمتمرکز بودن بیت‌کوین را به چالش می‌کشد.

پروژه‌های کلیدی لایه دوم بیت‌کوین

با ادامه روند تکاملی بیت‌کوین، چندین پروژه لایه دوم برای رفع چالش‌های مقیاس‌پذیری و افزایش کارایی این شبکه توسعه پیدا کرده‌اند. در ادامه برخی از مهم‌ترین پروژه‌های لایه دوم بیت‌کوین را معرفی می‌کنیم.

شبکه لایه دوم لایتنینگ بیت کوین چیست؟

«شبکه لایتنینگ» (Lightning Network) شناخته‌شده‌ترین راهکار لایه دوم بیت‌کوین محسوب می‌شود. این شبکه با استفاده از کانال‌های وضعیت امکان انجام تراکنش‌ها را به‌صورت خارج از زنجیره میان دو طرف فراهم می‌کند. نتیجه این سازوکار، انجام تراکنش‌هایی تقریبا آنی با کارمزد بسیار پایین است که کابرد بیت‌کوین را برای پرداخت‌های روزمره به‌طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. ویژگی‌های کلیدی شبکه لایتنینگ بیت‌کوین را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید.

• انجام تراکنش‌ها خارج از زنجیره
• کارمزدهای بسیار پایین
• تسویه آنی پرداخت‌ها
• بهبود حریم خصوصی با استفاده از مسیریابی پیازی

شبکه لایه دوم لیکوئید بیت‌ کوین چیست؟

«شبکه لیکوئید» (Liquid Network) یک سایدچین بیت‌کوین است که با هدف انجام تراکنش‌های سریع و محرمانه طراحی شده است. این شبکه امکان صدور و انتقال انواع دارایی‌ها از جمله بیت‌کوین و استیبل‌کوین‌ها را با کارمزد کمتر و زمان تسویه سریع‌تر نسبت به بلاک‌چین اصلی بیت‌کوین فراهم می‌کند. ویژگی‌های کلیدی شبکه لیکوئید بیت کوین را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید.

• «اتصال دوطرفه» (Two Way Peg) برای انتقال بیت‌کوین
• پشتیبانی از تراکنش‌های محرمانه
• امکان مدیریت دارایی‌ها
• تسویه سریع

شبکه لایه دوم روت‌استاک بیت‌کوین چیست؟

«روت‌استاک» (Rootstock) یک سایدچین بیت‌کوین سازگار با ماشین مجازی اتریوم است که از الگوریتم‌ اجماع اثبات کار و مکانیزم «ماینینگ ترکیبی» (Merged Mining) استفاده می‌کند. این شبکه به کاربران بیت‌کوین اجازه می‌دهد با قفل کردن BTC، توکن معادل آن یعنی RBTC را ایجاد کنند و از طریق آن، قابلیت‌های پیشرفته قراردادهای هوشمند را به اکوسیستم بیت‌کوین اضافه کنند. برخی از ویژگی‌های روت‌استاک را در فهرست زیر آورده‌ایم.

• پشتیبانی از قراردادهای هوشمند
• اتصال دوطرفه با شبکه بیت‌کوین
• سازگار با زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی اتریوم
• امنیت بالاتر با بهره‌گیری از نرخ هش شبکه بیت‌کوین

برای توسعه قراردادهای هوشمند در شبکه بلاک‌چین می‌توان از زبان برنامه‌نویسی متن‌باز سالیدیتی استفاده کرد. برای آشنایی با این زبان می‌توانید فیلم آموزش سالیدیتی برای نوشتن قراردادهای هوشمند فرادرس را مشاهده کنید.

لایه دوم استکس بیت‌کوین چیست؟

«استکس» (Stacks) یک راهکار لایه دوم منحصربه‌فرد است که با بلاک‌چین بیت‌کوین یکپارچه می‌شود و امکان اجرای قراردادهای هوشمند، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و دارایی‌های دیجیتال را فراهم می‌کند. این شبکه از سازوکار اجماعی به‌نام «اثبات انتقال» (Proof of Transfer) استفاده می‌کند که امنیت خود را به‌طور مستقیم از شبکه بیت‌کوین می‌گیرد. شبکه استکس دارای توکن بومی اختصاصی به نام STX است. برخی از ویژگی‌های اصلی این شبکه را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید.

• پشتیبانی از قراردادهای هوشمند
• استفاده از مکانیزم اجماع اثبات انتقال
• امکان توسعه و اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز
• بهره‌مندی از مدل امنیتی شبکه بیت‌کوین

بیت کوین پوشش‌دار روی اتریوم چیست؟

«بیت‌کوین پوشش‌دار» (Wrapped Bitcoin | WBTC) راهکاری لایه دوم است که پلی ارتباطی بین بیت‌‌کوین و اتریوم ایجاد می‌کند. در این مدل، کاربران می‌توانند بیت‌‌کوین خود را به توکن‌هایی با استاندارد ERC-20 تبدیل کنند تا بتوانند از بیت‌‌کوین در اکوسیستم دیفای اتریوم استفاده کنند. برخی ویژگی‌های کلیدی این شبکه را در فهرست زیر آورده‌ایم.

• ایجاد پل ارتباطی میان بیت‌کوین و اتریوم
• امکان استفاده از بیت‌کوین در برنامه‌های دیفای
• سازگاری کامل با استاندارد توکن‌های ERC-20

یادگیری تحلیل تکنیکال با فرادرس

یادگیری تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال یکی از مهم‌ترین مهارت‌ها برای فعالیت‌ حرفه‌ای در بازار کریپتو محسوب می‌شود. تحلیل تکنیکال به بررسی رفتار قیمت در گذشته و حال می‌پردازد تا با استفاده از الگوها، نمودارها و اندیکاتورها، روند احتمالی قیمت در آینده پیش‌بینی شود.

از آنجا که بازار ارزهای دیجیتال نوسانات بالایی دارد، تسلط بر تحلیل تکنیکال می‌تواند به تصمیم‌گیری دقیق‌تر و کاهش ریسک معاملات کمک کند. در مسیر یادگیری تحلیل تکنیکال، آشنایی با مفاهیمی مانند روندها، سطوح حمایت و مقاومت، خطوط روند، حجم معاملات و تایم‌فریم‌ها اهمیت زیادی دارد.

همچنین ابزارهایی مانند میانگین‌های متحرک و الگوهای قیمتی از پرکاربردترین عناصر در تحلیل تکنیکال هستند که معامله‌گران برای شناسایی نقاط ورود و خروج از آن‌ها استفاده می‌کنند. یادگیری تحلیل تکنیکال نیازمند تمرین مداوم و بررسی نمودارهای واقعی بازار است.

استفاده از پلتفرم‌هایی مانند تریدینگ‌ویو و مطالعه منابع آموزشی معتبر می‌تواند فرآیند یادگیری را تسهیل کند. برای این منظور فیلم‌های آموزشی متنوعی در حوزه تحلیل تکنیکال تهیه شده است که برخی از آن‌ها را در فهرست زیر مشاهده می‌کنید.

• فیلم آموزش تحلیل امواج الیوت اتمام فاز انگیزشی و ورود به فاز اصلاحی 
• فیلم آموزش الگوهای شمعی یا کندل استیک در بورس و بازارهای مالی 
• فیلم آموزش تحلیل تکنیکال برای سرمایه گذاری با الگوهای هارمونیک
• فیلم آموزش سیستم معاملاتی ACD شناسایی نمادهای کم ریسک در بازارهای مالی
• فیلم آموزش تحلیل تکنیکال بازارهای مالی به روش وایکوف

برای مشاهده فیلم‌های آموزشی بیشتر در حوزه تحلیل تکنیکال می‌توانید از لینک زیر استفاده کنید.

• مجموعه فیلم آموزش تحلیل تکنیکال مقدماتی تا پیشرفته 

جمع‌بندی

در ابتدای این مطلب از مجله فرادرس مفهوم لایه دوم بیت کوین را توضیح دادیم و راهکار لایه دوم بیت‌کوین را تعریف کردیم. تفاوت لایه دوم بیت‌کوین و اتریوم را شرح دادیم. درباره امنیت شبکه، تایید تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند توضیحاتی ارائه کردیم. دلایل نیاز به لایه دوم بیت‌کوین را بیان کردیم.

برای این منظور مقیاس‌پذیری شبکه بیت‌کوین، کارمزدهای بالای شبکه بیت‌کوین و نیاز به ایجاد قابلیت استفاده از قراردادهای هوشمند را در شبکه بیت‌کوین شرح دادیم. نحوه کارکرد لایه دوم بیت‌کوین را بیان کردیم. برای این‌ منظور کانال‌های وضعیت، سایدچین و رولاپ‌های لایه دوم را بیان کردیم. سپس مزایا و معایب راهکارهای لایه دوم را شرح دادیم و در پایان برخی از پروژه‌های کلیدی لایه دوم بیت‌کوین را توضیح دادیم.