آموزش کدنویسی با سی شارپ در ویژوال استودیو – از صفر تا صد

یکی از بهترین فضاهای کدنویسی برای کار با زبان سی شارپ، ویژوال استودیو است. ویژوال استودیو یکی از قدرتمند‌ترین IDE-های موجود است. برنامه نویسی با آن ساده بوده و امکانات زیادی مانند هوش مصنوعی کوپایلت نیز به آن اضافه شده است. زبان سی شارپ هم یکی از زبان‌های برنامه نویسی مشهور، قدرتمند، انعطاف‌پذیر و چندکاره‌ است. با استفاده از زبان برنامه نویسی سی شارپ در ویژوال استودیو می‌‌توانیم به راحتی به تولید نرم‌افزارهای دسکتاپ، اپلیکیشن‌های تحت وب، بازی‌، وب سوکت‌ها و غیره بپردازیم. به عنوان توسعه‌دهنده لازم است که بتوانیم این دو ابزار را بر روی کامپیوتر خود نصب کرده و از آن‌ها به صورت یکپارچه استفاده کنیم.

در این مطلب از مجله فرادرس، روش نصب ویژوال استودیو و زبان برنامه نویسی سی شارپ را آموزش داده‌ایم. توسعه‌دهندگان حرفه‌ای قبل از هر کاری باید ابزارهای خود را به شکل صحیح و سالم بر روی سیستم خود نصب کنند.

نصب ویژوال استودیو و سی شارپ

برای شروع کدنویسی با سی شارپ، لازم است که محیط مناسب را نصب کرده و راه‌اندازی کنیم. ابزارها و نرم‌افزارهای اوپن سورس زیادی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای اجرای پروژه‌های سی‌ شارپ استفاده کرد. یکی از بهترین گزینه‌ها ویژوال استودیو نسخه «Community» است. زیرا این «IDE» اوپن سورس بوده و انعطاف‌پذیر است. همچنین فرایند دانلود و نصب ساده‌ای هم دارد.

برای نصب و راه‌اندازی محیط توسعه و زبان برنامه نویسی سی شارپ در این مطلب، سه مرحله اصلی را طی می‌کنیم.

1. دانلود و نصب Microsoft Visual Studio
2. نصب و راه‌اندازی زبان برنامه نویسی سی شارپ در وی‍ژوال استودیو
3. نوشتن و اجرای اولین برنامه با زبان سی شارپ در وی‍ژوال استودیو

البته برای افزایش مهارت در برنامه نویسی با سی شارپ لازم است که چند مورد از پروژه‌های آماده سی شارپ را بررسی کنید.

در بخش‌های انتهایی مطلب، روش دانلود و نصب Microsoft Visual Studio و نصب سی شارپ بر روی ویژوال استودیو را آموزش داده‌ایم.

ساخت پروژه سی شارپ در ویژوال استودیو

برای ساخت پروژه سی شارپ در ویژوال استودیو، بر روی منوی «File» کلیک کنید. سپس گزینه «New» را انتخاب کرده و بر روی «Project» کلیک کنید.

الان باید گزینه «Console App (.NET Framework)» را انتخاب کرده و سپس بر روی دکمه «Next» کلیک کنید.

حالا پنجره «Configure your new project» باز می‌شود. در این بخش باید پروژه جدید خود را پیکربندی کنیم. ابتدا نام دلخواهی برای پروژه انتخاب کرده و بعد از آن بر روی گزینه «Create» کلیک کنید.

بعد از کلیک بر روی گزینه «Create» ویرایشگر کد مانند تصویر زیر، باز می‌شود.

اکنون می‌خواهیم در ویژوال استودیو، اولین برنامه خود را به زبان سی شارپ بسازیم. کدهای زیر را کپی کرده و در محیط کدنویسی خود پِیست کنید.

کدها به محیط ویرایشگر کد اضافه می‌شوند. سپس می‌توانید مانند تصویر زیر این کدها را مشاهده کنید.

الان می‌خواهیم کدها را اجرا کنیم. بر روی دکمه «Run» کلیک کنید. این دکمه در سمت راست گزینه «Start» در بالای صفحه قرار دارد. بعد از کلیک بر روی این گزینه، کدها با موفقیت اجرا شده و خروجی مانند تصویر زیر نمایش داده می‌شود.

تمام مراحل نصب ویژوال استودیو و راه‌اندازی سی شارپ در این IDE را به پایان رساندیم. نوشتن کد سی شارپ در ویژوال استودیو هم به همین صورت بود که در این بخش مشاهده کردید.

چگونه از فرادرس برای یادگیری سی شارپ استفاده کنیم؟

برای آموزش سی شارپ با کمک فرادرس، بهترین روش استفاده از فیلم‌های آموزشی است. البته فرادرس منابع متنی هم برای آموزش سی شارپ تهیه کرده است. اما استفاده از فیلم‌های آموزشی تاثیر بیشتری دارد. زیرا این فیلم‌ها از نظر محتوی کامل‌تر هستند. تمرکز فرادرس در تولید فیلم‌های آموزشی بر این است که هم دانشجویان و محصلین بتوانند از آن‌ها به عنوان منابع کمک درسی استفاده کنند و هم افراد شاغل یا جویای کار با کمک این فیلم‌ها مهارت‌های خود را ارتقا دهند. به همین دلیل، فرادرس، فیلم‌های متخلف و کاملی درباره زبان سی شارپ، تولید و منتشر کرده است.

زبان برنامه‌نویسی #C یک زبان شی‌گرا است که توسط شرکت مایکروسافت طراحی شده. این زبان به دلیل سادگی، قدرت و انعطاف‌پذیری بالا در زمینه‌های مختلفی به کار برده می‌‌شود. از مهم‌ترین کاربردهای آن می‌توان به توسعه نرم‌افزارهای ویندوزی و ساخت بازی اشاره کرد. فرادرس نیز با هدف آموزش جامع این زبان، مجموعه‌ای از آموزش‌های ویدیویی تحت عنوان «برنامه‌نویسی سی‌شارپ» آماده کرده است. در ادامه می‌توانید برخی از این آموزش‌ها را مشاهده کنید.

• فیلم آموزش کاربردی برنامه نویسی سی شارپ در فرادرس
• فیلم آموزش شی گرایی در C#‎ در فرادرس
• فیلم آموزش WPF در سی شارپ برای ساخت اینترفیس، دوره مقدماتی در فرادرس
• فیلم آموزش ارسال و دریافت پیامک با مودم در سی شارپ‎ در فرادرس
• فیلم آموزش برنامه نویسی سوکت در سی شارپ در فرادرس

در ادامه مطلب، برنامه ساده‌ای با کمک Windows Forms و زبان سی شارپ در ویژوال استودیو ساخته‌ایم.

پروژه‌ای با رابط کاربری گرافیکی از سی شارپ در ویژوال استودیو

در این بخش از مطلب، روش کدنویسی با سی شارپ در ویژوال استودیو را با کمک یک مثال دیگر، بررسی کرده‌ایم. برای این کار، برنامه ساده‌ای با رابط کاربری گرافیکی ساختیم. فرم اصلی این اپلیکیشن، دکمه‌ای دارد که به هنگام فشرده شدن، متن جدیدی را چاپ می‌کند.

این اپلیکیشن ساده، تمام عناصر مهم نرم‌افزارهای پیچیده ساخته شده با «Windows Forms» را دارد.

ساخت پروژه

برای ساخت این اپلیکیشن، در ابتدا باید پروژه سی شارپ جدیدی ایجاد کنیم. وقتی برنامه نویس نوع پروژه را در ویژوال استودیو مشخص می‌کند، تمام فایل‌های مورد نیاز برای ساخت اپلیکیشن در اختیار او قرار می‌گیرد.

در گام اول باید ویژوال استودیو را باز کرده و در پنجره شروع، گزینه «Create a new project» را انتخاب کنیم.

در گام بعدی باید گزینه «Windows Forms App (.NET Framework)» را انتخاب کنیم. در کنار انتخاب این فریم‌ورک باید تنظیمات زبان سی شارپ و پلتفرم ویندوز را هم مطابق با تصویر زیر انتخاب کنیم. برای سرعت بیشتر، می‌توانید عبارت «Windows Forms App» را در نوار جست‌وجو بنویسید. سپس در بخش پایین، زبان #C را از میان زبان‌ها انتخاب کنید. در فیلد آخر هم از فهرست پلتفرم‌ها بر روی «Windows» کلیک کنید.

بعد از کلیک بر روی «Next» پنجره «Configure your new project» باز می‌شود. در این پنجره باید مشخصات پروژه و محل ذخیره‌سازی آن را تنظیم کنیم. در بخش «Project name»، عبارت HelloWorld  را وارد کنید. به سایر تنظیمات دست نزده و بر روی دکمه Create کلیک کنید.

اکنون ویژوال استودیو پروژه‌ جدیدی به شکل خام باز می‌کند. در بخش بعدی روش ساخت اپلیکیشن را توضیح داده‌ایم.

ساخت اپلیکیشن

بعد از انتخاب قالب پروژه سی شارپ و مشخص کردن نام آن، ویژوال استودیو فرمی را در صفحه IDE باز می‌کند. این فرم‌ها همان رابط کاربری گرافیکی ویندوز هستند. در این بخش از مطلب، با اضافه کردن گزینه‌های کنترلی به فرم ساخته شده، اپلیکیشن «HelloWorld» را می‌سازیم.

اضافه کردن دکمه به فرم

ابتدا بر روی کلمه «Toolbox» در بخش سمت چپ پنجره IDE کلیک کنید. با این کار «پنجره خارج شونده»‌ (Flyout Window)‌ با نام «Toolbox» باز می‌شود.

اگر گزینه «Toolbox» را در سمت چپ ویژوال استودیو مشاهده نکردید، باید آن را از منو اصلی برنامه، باز کنید. ابتدا بر روی گزینه «View» کلیک کرده و سپس عبارت «Toolbox» را انتخاب کنید. البته برای باز شدن پنجره «Toolbox» می‌توانید از دکمه‌های ترکیبی Ctrl +Alt +X  هم استفاده کنید.

اکنون بخش «Common Controls» را باز کرده و بر روی آیکون «Pin» کلیک کنید. این کار باعث باز نگهداشتن پنجره «Toolbox» می‌شود.

از بین گزینه‌های باز شده در «Common Controls»، بر روی گزینه «Button» کلیک کرده و آن را بکشید و بر روی فرم رها کنید.

در پنجره «Properties»، گزینه «Text» را پیدا کنید. مقدار این گزینه را از عبارت button1  به عبارت Click this تغییر دهید. سپس دکمه «Enter» را فشار دهید.

نکته: اگر پنجره «Properties» دیده نمی‌شود، می‌توانید آن را از منو ویژوال استودیو باز کنید. بر روی «View» کلیک کرده و سپس عبارت «Properties Window» را انتخاب کنید. البته از دکمه میانبر F4  هم می‌توان استفاده کرد.

در بخش «Design» از پنجره «Properties»، مقدار نوشته شده در مقابل نام دکمه «button1» را برابر با btnClickThis  قرار دهید. سپس دوباره دکمه «Enter» را فشار دهید.

اگر فهرست گزینه‌های مربوط به پنجره «Properties» را بر اساس حروف الفبا مرتب کنیم، گزینه «Button1» زیر بخش «DataBindings» قرار می‌گیرد.

می‌توانیم ساختارهای کنترلی موجود بر روی فرم‌ را به صورت ثابت به یک نقطه متصل کرده یا کاری کنیم که به شکل خودکار همزمان با تغییر اندازه فرم جابه‌جا شوند. برای این کار باید از تنظیمات «Dock» و «Anchor» استفاده کنیم.

افزودن برچسب به فرم

پس از اضافه کردن دکمه به فرم برای تعریف رفتار مورد نظر، حالا باید برچسبی نیز برای نمایش متن اضافه کنیم.

1. برای اضافه کردن برچسب، به «نوار ابزار» (Toolbox) رفته و گزینه «Label» را انتخاب می‌کنیم. سپس آن را بر روی فرم کشیده و زیر عبارت «Click this button» رها می‌کنیم.
2. در بخش «Design» یا «DataBindings» از پنجره «Properties»، باید نام برچسب خود را از label1  به lblHelloWorld  تغییر دهیم. سپس دکمه «Enter» را فشار می‌دهیم.

افزودن کد به فرم

مراحل افزودن کد به فرم را می‌توان به دو بخش کلی تقسیم کرد.

1. در پنجره «Design» یا «Form1.cs» بر روی گزینه «Click this button» دوبار کلیک کنید. در نتیجه، پنجره «Form1.cs» باز می‌شود. برای انجام این کار می‌توانید در بخش «Solution Explorer» بر روی گزینه «Form1.cs» هم کلیک کنید تا باز شود. سپس گزینه «Form1» را انتخاب کنید.
2. در پنجره «Form1.cs» بعد از خط کد private void، کد lblHelloWorld.Text = "Hello World!"; را وارد کنید. در تصویر زیر محل اضافه کردن این کد نشان داده شده است.

اجرای برنامه

برای اجرای برنامه ساخته شده، باید بر روی دکمه «Start» کلیک کنیم. در تصویر زیر محل این دکمه در نوار بالای صفحه نشان داده شده است.

اکنون چند اتفاق مختلف روی می‌دهند. در IDE ویژوال استودیو، پنجره «Diagnostics Tools» باز می‌شود. همچنین پنجره دیگری به نام «Output» هم باز می‌‌شود. سپس خارج از نرم‌‌افزار IDE پنجره‌ای از نوع «کادر گفتگو» (Dialog box) و به نام «Form1» باز می‌شود. این پنجره شامل دکمه «Click this» و متنی است که عبارت Label1  را نشان می‌دهد.

در پنجره باز شده بر روی دکمه «Click this» کلیک کنید. متوجه می‌شوید که متن label1  به عبارت Hello World!  تغییر می‌کند.

در بخش‌های بعدی مطلب، روش دانلود و نصب Microsoft Visual Studio و راه‌اندازی سی شارپ را بر روی این IDE توضیح داده‌ایم.

دانلود و نصب Microsoft Visual Studio

«ویژوال استودیو» (Visual Studio) یکی از پرقدرت‌ترین IDE‌-های توسعه نرم‌افزار است که قابلیت‌های منحصر به‌ فرد زیادی دارد. این محیط توسعه، شامل چندین ابزار برای توسعه نرم‌افزار، طراحی وب، موبایل و غیره است. استفاده از این ابزارها برای توسعه‌دهندگان حرفه‌ای و مبتدی مفید است. برای آشنایی با چند مورد از مفید‌ترین افزونه‌های ویژوال استودیو پیشنهاد می‌کنیم که فیلم آموزش و آشنایی با افزونه های کاربردی Visual Studio همراه با اعطای گواهینامه را مشاهده کنید. لینک مربوط به این فیلم را در پایین نیز قرار داده‌ایم.

برای دانلود وی‍ژوال استودیو باید از سایت رسمی آن (+) استفاده کنیم. در صفحه اصلی این سایت – همین‌طور که در پایین نشان داده شده – بر روی منو «Downloads» کلیک کنید.

بعد از هدایت شدن به صفحه دانلود، ۳ نسخه مختلف از مایکروسافت ویژوال استودیو نشان داده می‌شود. این نسخه‌ها به ترتیب به نام‌های «Community» و «Professional» و « «Enter» prise» هستند. در این صفحه بر روی گزینه «Free download» کلیک می‌کنیم. این گزینه در پایین نسخه Community نوشته شده است. این نسخه از وی‍ژوال استودیو رایگان و متن باز است.

بعد از آنکه بر روی گزینه Free download کلیک کردیم، برنامه نصب کننده وی‍ژوال استودیو به نام «VisualStudioSetup.exe» دانلود می‌شود. در تصویر زیر، می‌توانید نسخه درحال دانلود را در پایین سمت چپ تصویر مشاهده کنید.

بعد از دانلود شدن فایل نصب کننده ویژوال استودیو یا همان «VisualStudioSetup.exe» بر روی آن دابل کلیک بکنید. اکنون فرایند دانلود نسخه اصلی فایل نصبی ویژوال استودیو شروع می‌شود.

در تصویر زیر، نوار پیشرفت دانلود ویژوال استودیو نشان داده شده است. در پایین آن نواری به نام «Installing» هم وجود دارد که هم‌زمان با دانلود فایل‌های ویژوال استودیو، مراحل نصب را نشان می‌دهد.

همزمان با دانلود فایل‌های مورد نیاز، عملیات نصب هم تکمیل می‌شود. سپس برای اولین بار - و به شکل تصویر زیر - نرم‌افزار ویژوال استودیو به صورت خود‌کار راه‌اندازی می‌شود.

نصب سی شارپ بر روی ویژوال استودیو

وقتی وی‍ژوال استودیو باز شد به منو «Workloads» رفته و از آنجا به بخش «Desktop & Mobile» بروید. در این قسمت گزینه «NET desktop development.» را انتخاب کنید.

در زمان انتخاب – مطابق با تصویر زیر - در بخش سمت راست صفحه، جزئیات مربوط به نصب نمایش داده می‌شود.

همچنین در این بخش، مسیر نصب ویژوال استودیو - مسیر زیر - نمایش داده می‌شود.

C:\Program Files\Microsoft Visual Studio\2022\Community

ابتدا بر روی گزینه «NET desktop development.» کلیک کرده و سپس بر روی دکمه «Install» کلیک کنید. نصب این ابزار برای کار با زبان سی‌شارپ ضروری است.

در نهایت عملیات نصب شروع می‌‌شود.

بعد از نصب، کامپیوتر باید ری‌استارت شود. این مسئله به کمک یک پیغام - مانند تصویر زیر - بر روی صفحه اصلی مانیتور نشان داده می‌شود.

بر روی دکمه «Restart» کلیک کنید تا کامپیوتر خاموش شده و دوباره از اول راه‌اندازی شود. اکنون به بخش «START» در ویندوز رفته و عبارت «Visual Studio» را تایپ کنید. با این کار، گزینه مربوط به ویژوال استودیو - مانند تصویر زیر - باز می‌شود. با کلیک بر روی «Open» می‌توانید این نرم‌‌افزار را اجرا کنید.

همین‌طور که اشاره کردیم ویژوال استودیو در سه نسخه «Community» و «Professional» و « «Enter» prise» عرضه شده است. نسخه «Enter» prise مخصوص سازمان‌های بزرگی است که توسعه‌دهندگان به صورت تیمی در آنجا کار می‌کنند. اما نسخه‌های Professional و Community مناسب توسعه‌دهنگان مستقل هستند. برای آشنایی با تفاوت‌ نسخه‌های Professional و Community می‌توانید مطلب مربوط به آن را در مجله فرادرس مطالعه کنید.

تصویر زیر، نشان‌دهنده این است که ویژوال استودیو در حال باز شدن است.

اول از همه، پنجره مربوط به «Sign in» باز می‌‌شود. در این قسمت از کار، ورود به اکانت مربوط به مایکروسافت ضروری نیست. بنابراین بر روی «Not now, maybe later» کلیک کنید تا از این صفحه بگذریم.

در این بخش‌ هم تِم مورد نظر خود را انتخاب کرده و سپس بر روی دکمه «Start Visual Studio» کلیک کنید.

اکنون ویژوال استودیو باز می‌شود. در پایین سمت راست بر روی گزینه «Continue without code» کلیک کنید.

بعد از کلیک بر روی گزینه بالا، IDE مانند تصویر زیر باز می‌‌شود.

آموزش سی شارپ با فیلم های پروژه محور در فرادرس

همین‌طور که می‌دانیم C#‎ کاربردهای بسیار متنوعی دارد. زیرا این زبان‎ به خوبی با سیستم‌ها و فناوری‌های مختلف ترکیب شده و به عنوان زبانی ساده، امن و انعطاف‌پذیر شناخته می‌شود. زبان برنامه نویسی سی شارپ در حال حاضر در حوزه‌های متنوعی مانند ساخت نرم‌افزارهای دسکتاپ، وب، موبایل و همچنین بازی‌ها کاربرد دارد. بهترین روش برای یادگیری هر ابزار، کار با آن بر روی پروژه‌های نزدیک به دنیای واقعی است. به همین دلیل فرادرس درباره زبان سی شارپ، مجموعه‌ آموزشی را فراهم کرده که تمام فیلم‌های آن به صورت پروژه محور تولید شده‌اند.

در پایین، چند مورد از فیلم‌های آموزش پروژه‌محور سی‌شارپ را معرفی کرده‌ایم.

• فیلم آموزش پروژه محور سی شارپ، ساخت سیستم حسابداری و انبارداری در فرادرس
• فیلم آموزش پروژه محور ASP.NET Core درباره طراحی سایت رزرو هتل، بخش یکم در فرادرس
• فیلم آموزش پروژه محور سی شارپ‎، پیاده سازی سیستم مدیریت کارمندان در فرادرس
• فیلم آموزش رایگان پروژه محور یونیتی درباره طراحی و ساخت بازی دوز پیشرفته همراه با اعطای گواهینامه در فرادرس
• فیلم آموزش پروژه محور C#‎ درباره پیاده سازی سیستم رستوران آنلاین در فرادرس

برای دیدن سایر فیلم‌ها بر روی تصویر زیر کلیک کرده و به صفحه اصلی این مجموعه آموزشی هدایت شوید.

جمع‌بندی

ویژوال استودیو توسط مایکروسافت تولید شده است. نسخه Community این IDE به صورت اوپن سورس و رایگان در اختیار توسعه‌‌دهندگان قرار گرفته است. این IDE، کیفیت و قدرت بالایی دارد و تقریبا تمام نیاز‌های توسعه‌دهندگان را پوشش می‌دهد. ویژوال استودیو را می‌‌توان به عنوان بهترین محیط برای توسعه پروژه‌های زبان سی شارپ در نظر گرفت.

در این مطلب از مجله فرادرس با روش نصب و کدنویسی سی شارپ در ویژوال استودیو آشنا شدیم. به عنوان توسعه‌دهنده #C بسیار مهم است که بتوانیم از بهترین محیط کدنویسی این زبان استفاده کنیم. از آنجا که هر دوی این تکنولوژی‌ها ساخته مایکروسافت هستند، به شکل بسیار خوبی با هم ادغام شده و کار می‌کنند.