ضمایر متصل در عربی چیست؟ – توضیح به زبان ساده
ضمایر متصل در عربی همان مبحثی است که میتواند یادگیری بخش ضمایر عربی را پیچیده و دشوار کند. همراهی این ضمیرها با فعل عربی و اسم عربی، بایدها و نبایدهایی دارد که باید هنگام مواجهه با آنها و یا در مواقع استفاده، دقت زیادی به کار ببریم. در این نوشته قصد داریم این قسمت از ضمایر عربی را به صورت جزئی و همراه با مثال مورد بررسی قرار دهیم. در انتهای متن نیز تمرینهایی قرار دارد که میتوانیم با استفاده از آنها میزان یادگیریمان از مبحث ضمایر متصل عربی را محک بزنیم.
- یاد میگیرید ضمایر متصل را در عربی بهدرستی شناسایی و طبقهبندی کنید.
- نقشهای اعرابی ضمایر متصل (مرفوع، منصوب، مجرور) را خواهید آموخت.
- میآموزید چگونه ضمایر متصل را به افعال، اسامی و حروف اضافه کنید.
- تفاوت کاربرد ضمایر متصل و منفصل را با مثالهای کاربردی یاد میگیرید.
- با قواعد نگارشی و استثناهای ضمایر متصل در جملات عربی آشنا میشوید.
- خواهید توانست به کمک تمرین عملی، اسمها را به ضمیر متصل تبدیل کنید.
نقش ضمایر متصل عربی در جمله
در هر زبانی، از ضمیر برای جلوگیری از تکرار اسم در جملات استفاده میشود. بر اساس همین تعریف، ما زمانی باید به سراغ ضمیر برویم که اسم یا مرجع ضمیر را پیش از آن به کار برده باشیم. در زبان عربی ضمیرها ۱۴ صیغه دارند که شامل جنسیت (مذکر و مونث)، تعداد (مفرد، مثنی و جمع) و همچنین غائب یا مخاطب بودن این ضمایر میشود. در کنار این صیغههای عربی باید به خاطر بسپاریم که ما در این زبان با دو نوع ضمیر سر و کار داریم. ضمایر منفصل عربی و ضمایر متصل عربی.
همانطور که از اسمش پیداست، ضمایر منفصل، ضمایری هستند که به صورت جداگانه از سایر کلمات و با هویتی مستقل در جمله ظاهر میشوند. ضمایر منفصل میتوانند به عنوان مبتدا در جملات اسمیه یا مفعولبه در جملات فعلیه به کار بروند. برای درک بهتر این ضمایر به مثالهای زیر توجه کنید.
هُما یُحِّبانِ المُوسیقيْ و الرَّقْصْ.
آنها موسیقی و رقص را دوست دارند.
(«هما» در این جمله، ضمیر منفصل مرفوعی در جایگاه مبتدا و محلا مرفوع قرار گرفته است.)
نَحنُ في مَرکَزِ التَسَوُّقْ.
ما در مرکز خرید هستیم.
(در این جمله نیز از «نحن»، به عنوان ضمیر متکلم معالغیر در جایگاه مبتدا و محلا مرفوع استفاده شدهاست.)
هُمْ یَحتاجُونَ إِلَی المَزیدِ مِنَ التَمرینْ.
آنها به تمرین بیشتری نیاز دارند.
(در این جمله علاوه بر هم که ضمیر منفصل مرفوعی هست، ضمیر دیگری نیز وجود دارد و آن «واو» چسبیده به فعل است که در این نوشته آن را بررسی خواهیم کرد.)
اگرچه تا به این جای توضیحات واضح است و پیچیدگی در آن مشاهده نمیشود اما وقتی به سراغ صیغههای مختلف ضمیر برویم، باب تازهای در زمینه لزوم استفاده درست و تشخیض این ضمایر در جملات عربی باز میشود.
در مقابل، ضمایر متصل، به ضمیرهایی گفته میشود که همراه فعل و اسم و حرف میآیند و محدودیتی در این همراهی ندارند. از این رو میتوانند نقشهای متفاوتی در جمله بازی کنند. مانند ضمیر متصل «ي» که میتواند به فعلها، اسمها و حروف متصل شود. در حالت اول، مفعول جمله است. در حالت دوم، نقش مضافالیه را به عهده دارد و در حالت سوم هم مجرور به حرف جرّ خواهد بود. در ادامه، ضمایر متصل عربی را با جزئیات بیشتر و مثال بررسی میکنیم.
انواع ضمایر متصل در عربی
مبحث ضمایر متصل در عربی دقیقا همان نقطهای است که میتواند یادگیری مبحث ضمایر را مشکل کند. چرا که این نوع از ضمایر با نوع منفصل آن شباهتهایی دارد که ممکن است موجب اشتباه شود.
پیش از هر چیز باید اشاره کنیم که از ضمایر متصل به عنوان ضمایر مفعولی نیز یاد میشود. چون میتوانند به فعل بچسبند و نقش مفعولبه و محلا منصوب را بازی کنند. اما قبل از پرداختن به آن باید ضمایر متصل مرفوعی را در جملات شناسایی کنیم.
ضمیر متصل مرفوعی
این نوع از ضمایر متصل در جملاتی که فعل حضور دارند به چشم میخورند. به عبارت دیگر مهم نیست که جمله اسمیه عربی باشد یا فعلیه، همین که در جملات فعل باشد میتوانیم به دنبال ضمایر متصل مرفوعی بگردیم.
بر اساس توضیحات بالا میتوانیم نتیجه بگیریم که حضور ضمایر متصل مرفوعی در جملات عربی، ارتباط مستقیمی با صرف فعل در عربی دارد. از این رو برای شناسایی آنها باید از جدول افعال در دو زمان ماضی و مضارع که در ادامه نوشته شده، کمک بگیریم.
| جدول شناسایی ضمیر متصل مرفوعی برای فعل ماضی | |
| صیغه | فعل |
| للغائب - مفرد مذکر | کتب (مستتر هو) |
| للغائبَینِ - مثنی مذکر | کتبا |
| للغائبینَ - جمع مذکر | کتبوا |
| للغائبة - مفرد مونث | کتبتْ (مستتر هی) |
| للغائبتینِ - مثنی مونث | کتبتا |
| للغائبات - جمع مونث | کتبنَ |
| للمخاطب - مفرد مذکر | کتبتَ |
| للمخاطبینِ - مثنی مذکر | کتبتما |
| للمخاطبین - جمع مذکر | کتبتم |
| للمخاطبة - مفرد مونث | کتبتِ |
| للمخاطبتینِ - مثنی مونث | کتبتما |
| للمخاطبات - جمع مونث | کتبتنَّ |
| للمتکلمالوحده - مفرد | کتبتُ |
| للمتکلم معالغیر - جمع | کتبنا |
در این جدول، ضمایر متصل مرفوعی با رنگ قرمز نشان داده شدهاست. از این رو میتوانیم ضمایر متصل مرفوعی را به عنوان ضمایر متصل به فعل نیز شناسایی کنیم. نقش این ضمایر در جمله عموما فاعل و محلا مرفوع است. به همین علت، به آنها «ضمیرهای فاعلی» هم گفته میشود. در صیغههای یک و چهار (للغائب و للغائبة) به دلیل آنکه ضمیری با فعل همراه نشده، فاعل آنها به صورت مستتر در فعل حضور دارد. برای درک بهتر به مثالهای زیر توجه کنید.
أَنْتُمْ کَتَبوا عَلی اللَّوْحَةْ.
شما روی تخته مینویسید.
(در این مثال دو نوع ضمیر وجود دارد. اولی، أنتم، ضمیر منفصل مرفوعی است که نقش مبتدا و محلا مرفوع دارد. دومی، واو موجود در فعل کتبوا است. این واو نقش فاعل را برای فعل دارد.)
هُنَّ ذَهَبنَ إِلَی اللجامِعَةْ.
آنها به دانشگاه رفتند.
(در این جمله نیز «ن» موجود در فعل ذهبنَ به عنوان ضمیر متصل مرفوعی نقش فاعل و محلا مرفوع را دارد.)
نکته: باید توجه داشت که ضمیر منفصل قبل از فعل هرگز نقش فاعل را نمیپذیرد. چرا که در زبان عربی فعل هیچوقت قبل از فاعل در جمله ظاهر نمیشود.
در ادامه به جدول ضمایر متصل مرفوعی مخصوص به فعل مضارع توجه کنید.
| جدول ضمایر متصل مرفوعی فعل مضارع | |
| صیغه | فعل |
| للغائب - مفرد مذکر | یکتبُ (هو مستتر) |
| للغائبَینِ - مثنی مذکر | یکتبان |
| للغائبینَ - جمع مذکر | یکتبون |
| للغائبة - مفرد مونث | تکتبُ (هی مستتر) |
| للغائبتینِ - مثنی مونث | تکتبان |
| للغائبات - جمع مونث | یکتبنَ |
| للمخاطب - مفرد مذکر | تکتبُ (أنتَ مستتر) |
| للمخاطبینِ - مثنی مذکر | تکتبان |
| للمخاطبین - جمع مذکر | تکتبون |
| للمخاطبة - مفرد مونث | تکتبین |
| للمخاطبتینِ - مثنی مونث | تکتبان |
| للمخاطبات - جمع مونث | تکتبنَ |
| للمتکلمالوحده - مفرد | أکتبُ (أنا مستتر) |
| للمتکلم معالغیر - جمع | نکتبُ (نحن مستتر) |
در این جدول نیز ضمایر «ا - واو - ي - ن» در نقش فاعل، ضمیر متصل و محلا مرفوع برای فعل مضارع ظاهر شدهاند. صیغههای ۱، ۴، ۷، ۱۳ و ۱۴ از جمله صیغههایی هستند که فاعل برای آنها به صورت مستتر شناسایی میشود. برای درک بهتر به مثالهای زیر توجه کنید.
التِلمیذاتُ یَخْرَجنَ و التَّلامیذُ یَخرُجونْ.
دانشآموزان دختر و دانشآموزان پسر خارج شدند.
(در این مثال هر دو کلمه التلمیذات و التلامیذ در ابتدای جمله ذکر شدهاند. در نتیجه مبتدا و مرفوع هستند. اما فاعل برای فعل یخرجنَ ضمیر «ن» متصل به فعل است و برای تخرجون ضمیر «واو» فاعل محسوب میشود.)
هُوَ یُمارسُ دُروسَهِ في البَیتِ.
او درسهایش را در خانه میخواند.
(در این مثال هو، مبتدا و محلا مرفوع است و فاعل فعل یمارسُ، هو مستتر در فعل و محلا مرفوع است. هو در ابتدای جمله نمیتواند فاعل باشد، چرا که فاعل هیچوقت قبل از فعل نمیآید.)
فاطِمةُ و زَیْنَبُ تَغسِلانِ الملابِسَ.
فاطمه و زینب لباسها را میشویند.
(فاطمه و زینب در این جمله هر دو مبتدا و مرفوع به اعراب ظاهری هستند. فاعل در فعل تغسلان، ضمیر الف متصل به فعل و محلا مرفوع است.)
ضمیر متصل منصوبی/مجروری
در کنار ضمایر متصل مرفوعی باید از یک سری ضمیر که قابلیت همراهی به اسم و فعل و حرف دارند یاد کنیم. این ضمایر متصل، برای چسبیدن به کلمات محدودیتی ندارند. تنها در صورتی که بخواهند به فعل بچسبند، باید قبل از آنها از یک نون با عنوان حرف «نون وقایه» استفاده کرد. از این حرف برای تلفظ راحتتر کلمهها استفاده میشود. در ادامه به برخی از مثالهای فعل با نون وقایه توجه کنید.
هَلْ یُمکِنُني المَشْيْ مَعَکْ؟
آیا امکانش هست با شما راه بروم؟
(در این مثال نون وقایه با رنگ قرمز مشخص شدهاست.)
المُعَلِّمَةُ تُعَلِّمُني هَذا الدَّرسَ.
معلم این درس را به من آموخت.
(در این مثال نیز نون وقایه میان فعل تُعلِّم و ضمیر متصل ي قرار گرفته است.)
به طور کلی، ضمایر متصل منصوبی و مجروری هیچ محدودیتی در همراهی با فعل، اسم و حرف ندارند. در مثالهای بالا که به فعل چسبیدهاند نقش مفعول و محلا منصوب را پیدا کردهاند. اگر به اسم بچسبند، مضافالیه عربی و محلا مجرور میشوند و در صورتی که به حروف جر بچسبند، ترکیب جار مجرور با اعراب محلا مجرور میسازند. برای درک و شناخت بهتر این ضمایر بهتر این است که به جدول صیغههای مختلف آن که در ادامه نوشته شده، توجه کنید.
| جدول ضمایر متصل منصوبی/مجروری غایب | |
| صیغه | ضمیر |
| للغائب - مفرد مذکر | ه - ه |
| للغائبَینِ - مثنی مذکر | هما |
| للغائبینَ - جمع مذکر | هم |
| للغائبة - مفرد مونث | ها |
| للغائبتینِ - مثنی مونث | هما |
| للغائبات - جمع مونث | هنَّ |
برای درک بهتر این ضمایر بهتر است به مثالهای زیر توجه کنید.
إِشتَرَیتُ الکِتابَ.
کتاب را خریدم.
إِشتَریتُهُ.
آن را خریدم.
(همانطور که در این مثال مشخص است میتوانیم به جای یک اسم در زبان عربی از یک ضمیر متصل در جایگاه مفعولبه استفاده کنیم.)
سَألَهُمْ عَنِ الجامِعَةْ.
از آنها درباره دانشگاه پرسید.
در این مثال، هم، ضمیر متصلی به فعل است که نقش مفعول را بازی میکند.
در ادامه به بررسی ضمایر متصل منصوبی و مجروری میپردازیم که نماینده صیغههای مخاطب هستند. به جدول زیر توجه کنید.
| جدول ضمایر متصل منصوبی/مجروری مخاطب | |
| صیغه | ضمیر |
| للمخاطب - مفرد مذکر | کَ |
| للمخاطبینِ - مثنی مذکر | کما |
| للمخاطبین - جمع مذکر | کم |
| للمخاطبة - مفرد مونث | کِ |
| للمخاطبتینِ - مثنی مونث | کما |
| للمخاطبات - جمع مونث | کنَّ |
برای درک بهتر این ضمایر به مثالهای زیر توجه کنید.
بَیتُکُمْ جدیدٌ.
خانه شما جدید است.
(در این مثال ضمیر متصل به مبتدا که اسم است چسبیده و مضافالیه و محلا مجرور واقع شده است.)
سَمِعتُ أَنَّکَ في دِمَشْقْ.
شنیدم که در دمشق هستی.
(در این مثال ضمیر متصل به حروف مشبه بالفعل چسبیده و نقش اسم آن و محلا منصوب را بازی میکند.)
معلمة + ي = معلمتي (معلم من)
معلمة + کنَّ = معلمتکنَّ (معلم شما)
اما اضافه شدن این ضمایر به اسمها نکات مختلفی دارد که باید هنگام استفاده از ضمایر متصل به این نکات توجه داشته باشیم. به عنوان مثال، هرگاه ضمیر متصل منصوبی/مجروری بخواهد به اسمی اضافه شود که نشانه جمع مذکر یا مثنی دارد، ابتدا «ن» نشانه جمع در انتهای کلمه را حذف و سپس ضمیر را مستقیما به آن اضافه میکنیم. برای درک بهتر به مثالهای زیر توجه کنید.
معلمتان + کِ = معلمتاکِ
معلمون + کم = معلموکم
برای صیغههای عربی متکلم در حالت جمع و مفرد نیز ضمایر متصل منصوبی/ مجروری مخصوص وجود دارد که در جدول زیر نوشته شدهاست.
| جدول ضمایر متصل منصوبی/مجروری صیغههای متکلم | |
| صیغه | ضمیر |
| متکلمالوحده | ي |
| متکلم معالغیر | نا |
نکته مهمی که هنگام استفاده از ضمیر متصل متکلمالوحده باید به یاد داشته باشیم این است که هرگاه «ي» به یک اسمی اضافه شود که حرف انتهایی آن «ا، واو، ي ، يَ» باشد آن ضمیر تبدیل به «يَّ» میشود. برای فهم بهتر این نکته به مثالهای زیر توجه کنید.
معلمون + ي = معلمويَّ
معلمین + ي = معلميَّ
معلمان + ي = معلمايَّ
قضایا + ي = قضایايَّ
مقاهي + ي = مقاهيَّ
من + ي= منِّي
هَذا مِنِّي.
این مال من است.
همچنین با توجه به نکته مربوط به اتصال ضمایر متصل به فعل، هرگاه ضمیر متصل متکلم وحده بخواهد به یک فعل اضافه شود، ترکیب «ني» میسازد. به مثال زیر توجه کنید.
أَلا تَعرِفُني؟
آیا مرا نمیشناسی؟
(در این مثال ضمیر متصل به فعل چسبیده، اما برای سهولت در تلفظ پیش از ضمیر از نون وقایه استفاده شدهاست.)
برای افعال ماضی صیغه للغائبین (جمع مذکر غايب) هرگاه یک ضمیر متصل بخواهد فعل را همراهی کند، الف انتهای فعل حذف شده و ضمیر مستقیما به آن اضافه میشود. مانند مثال زیر:
شَرِبوا العَصیرَ.
آب میوه را نوشیدند.
شربوا + ه = شربوهُ
آن را نوشیدند.
نکته مهم دیگری که هنگام استفاده از این ضمایر باید در نظر داشت این است که «هرگاه یک ضمیر متصل به اسم اضافه شود، آن را معرفه میکند.» در نتیجه اگر اسم مضاف «ال» داشته باشد، هنگام همراهی با ضمیر متصل، الف و لام نشانه معرفهاش حذف میشود. برای درک بهتر به مثال زیر توجه کنید.
تلامیذ الصف + نا = تلامیذ صفنا
طعام الضیوف + کم = طعام ضیوفکم
سوالات متدوال درباره ضمایر متصل در عربی
در این بخش به برخی از سوالا پر تکرار مربوط به مبحث ضمایر متصل در عربی به طور خلاصه پاسخ میدهیم.
ضمایر متصل چه نوعی ضمایری هستند؟
به آن دسته از ضمایر که با چسبیدن به فعل، اسم و حرف، جانشین اسم میشوند ضمایر متصل عربی میگویند.
ضمیر متصل چه فرقی با ضمیر منفصل دارد؟
ضمایر متصل میتوانند هر سه نقش اعرابی مرفوع، منصوب و مجرور را به دست بیاورند. اما ضمایر منفصل تنها میتوانند دو نقش اعرابی مرفوع و منصوب را داشته باشند.
تمرین ضمایر متصل در عربی
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «ضمایر متصل در عربی»، میتوانید از تمرینهایی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این تمرین شامل ۱۰ سوال است. بهتر است برای تمرین بهتر پاسخ هر سوال را به صورت تشریحی روی کاغذ بنویسید و سپس پاسخ آن را با آنچه که در بخش «جواب» آمده مقایسه کنید و در صورت غلط بودن، آن را تصحیح کنید.
- کلمات انتهایی هر جمله را با توجه به مثال، به ضمیر متصل مناسب تبدیل کرده و جمله را بازنویسی کنید.
ذهب إلی الصدیق.
ذهب إلیه.
سوال۱: راح إلی العاصمة.
جواب: راح إلیها.
سوال۲: کتب للصدیق رسالةً.
جواب: کتب له رسالةً.
سوال۳:وصلت القطارات إلی المحطة.
جواب: وصلتها إلی المحطة.
سوال۴: قلتُ ذلک للطالبات.
جواب: قلتُ ذلک لهنَّ.
سوال۵: باب البیت ـ (ه)
جواب: باب بیته
سوال۶: رئیس الحکومة - (کم)
جواب: رئيس حکوکتم.
سوال۷: رحلات الصدیقات ـ(کنَّ)
جواب: رحلات صدیقاتکنَّ.
سوال۸: زبارة الأم. (ها)
جواب: زیارة أمها.
سوال۹: ذهبوا إلی آصدقائهم.
جواب: ذهبوا إلیهم.
سوال۱۰: وصل الوفد إلی المطار.
جواب: وصله إلی المطار.
جمعبندی
در این نوشته ضمایر متصل عربی را بررسی کردیم. فهمیدیم که این نوع از ضمایر علاوه بر دو نقش اعرابی مرفوعی و منصوبی، برخلاف ضمایر منفصل، نقش اعرابی مجروری را نیز میپذیرند. به این ترتیب که میتوانیم با اضافه کردن آنها به اسمی دیگر یا به حروف جر به آنها نقش مضافالیه یا مجرور به حرف جر بدهیم. نکته مشترک همه ضمایر در عربی این است که هر نقشی بپذیرند در هر حالتی اعراب محلی خواهند داشت. چرا که ضمایر از حروف مبنی هستند و اعرابشان تغییر نمیکند.
آزمون ضمایر متصل عربی
۱. ضمایر متصل فاعلی در عربی از نظر ساختاری چگونه عمل میکنند و هنگام چسبیدن به فعل چه نقشی دارند؟
فقط پس از اسم میآیند و همیشه نقش مضافالیه دارند.
همراه فعل ظاهر میشوند و معمولا نقش فاعل را میگیرند.
به فاعل اضافه میشوند و نقش مضافالیه میگیرند.
بهصورت مستقل پیش از فعل میآیند و نقش مفعول دارند.
ضمایر متصل فاعلی در عربی به فعل متصل میشوند و نقش فاعل را دارند، یعنی فاعل جمله را نشان میدهند.
۲. در جمله عربی، ضمیر متصل منصوبی و مجروری چه نقشی دارند؟
ضمیر متصل منصوبی مفعول جمله است اما ضمیر مجروری با حرف جر میآید.
ضمیر متصل منصوبی همیشه فاعل جمله محسوب میشود ولی ضمیر مجروری مضافالیه است.
ضمیر متصل منصوبی نقش معرفهساز دارد ولی ضمیر مجروری همیشه نکره است.
ضمیر متصل منصوبی فقط با اسم میآید و ضمیر مجروری فقط با فعل همراه میشود.
«ضمیر متصل منصوبی» نقش مفعول جمله را دارد و معمولا به فعل اضافه میشود و جای مفعول را میگیرد. در مقابل، «ضمیر متصل مجروری» یا با حرف جر همراه میآید یا به عنوان مضافالیه به اسم میپیوند. عبارت «ضمیر متصل منصوبی همیشه فاعل جمله محسوب میشود.» نادرست است زیرا این ضمیر هیچگاه فاعل نیست. اینکه «ضمیر متصل منصوبی فقط با اسم میآید.» صحیح نیست، چون به فعل نیز میچسبد. همچنین، عبارت «ضمیر متصل منصوبی نقش معرفهساز دارد ولی مجروری همیشه نکره است.» اشتباه است زیرا هر دو نوع این ضمایر میتوانند باعث معرفه شدن اسم شوند و حالت نکره و معرفه بستگی به ساختار جمله دارد.
۳. چرا ضمیرها در زبان عربی جایگزین اسم میشوند و چه شرطی برای استفاده از آنها وجود دارد؟
برای مشخص کردن زمان فعل به جمله افزوده میشوند.
برای کوتاه شدن جمله به کار میروند اما وجود مرجع قبلی برای ضمیر، ضرورری است.
برای زیبایی جمله و حذف حروف اضافه به کار میروند.
برای تأکید بر مخاطب در ابتدای جمله قرار میگیرند.
استفاده از ضمیر در عربی باعث جلوگیری از تکرار بیمورد اسم در جمله میشود و این ضمیر باید همیشه دارای مرجع قبلی باشد تا به روشنی جایگزین اسم مشخصی گردد.
۴. چه زمانی ضمیر متصل مرفوعی همراه فعل ماضی یا مضارع به کار میرود و چه نقشی دارد؟
تنها زمانی که ضمیر منفصل در جمله وجود دارد، ضمیر متصل مرفوعی به کار میرود.
وقتی فاعل جمله باید با فعل صرف شده مشخص شود و ضمیر متصل، فاعل جمله میگردد.
وقتی فاعل جمله مشخص باشد و ضمیر متصل فقط نقش تأکیدی بگیرد.
وقتی میخواهیم فاعل را پنهان کنیم و فقط ضمیر متصل مرفوعی به کار میرود.
در عربی، ضمیر متصل مرفوعی زمانی همراه فعل ماضی یا مضارع میآید که فاعل باید با صرف فعل مشخص شود و خود ضمیر متصل نقش فاعل (فاعل محلی) را ایفا میکند. عبارت «وقتی فاعل جمله باید با فعل صرف شده مشخص شود و ضمیر متصل فاعل جمله میگردد.» صحیح است، چون دقیقا بیان میکند که این ضمایر با فعل آمده و نقش فاعل را دارند. عبارت «وقتی میخواهیم فاعل را پنهان کنیم...» نادرست است زیرا ضمیر متصل خود فاعل جمله است و نقش مخفی شدن ندارد. همچنین، عبارت «وقتی فاعل جمله مشخص باشد و ضمیر متصل فقط نقش تأکیدی بگیرد.» صحیح نیست چون در این حالت ضمیر متصل عملکرد فاعلی دارد، نه تأکیدی. در نهایت، عبارت «تنها زمانی که ضمیر منفصل در جمله وجود دارد...» نیز اشتباه است چرا که ضمیر منفصل و متصل همزمان (خصوصا در نقش فاعل) به کار نمیروند.
۵. اگر در جملهای اسم به ضمیر متصل منصوبی تبدیل شود، چه تغییراتی ممکن است در ساختار و نشانههای نوشتاری رخ دهد؟
جمع بودن اسم حفظ میشود و شکل ضمیر تغییری نمیکند.
امکان اضافه شدن نون وقایه و تغییر در نوشتار ضمیر وجود دارد.
حذف نون وقایه و تغییری در انتهای اسم ایجاد نمیشود.
ضمایر متصل تنها به شکل منفصل پس از فعل میآیند.
در هنگام تبدیل اسم به ضمیر متصل منصوبی، ممکن است برای روان شدن تلفظ، نون وقایه اضافه شود و در نوشتار ضمیر نیز تغییراتی متناسب با اسم یا فعل پیش از آن اتفاق بیفتد. مانند کشیده شدن «ی» یا حذف نشانهها. عبارت «صدای جمع بودن اسم حفظ میشود و شکل ضمیر تغییری نمیکند.» و «حذف نون وقایه و تغییری در انتهای اسم ایجاد نمیشود.» صحیح نیستند زیرا تغییرات نوشتاری و اضافه شدن نون وقایه گاهی الزامی است. گزینه «ضمایر متصل تنها به شکل منفصل پس از فعل میآیند.» نیز نادرست است زیرا ضمیر متصل منصوبی به خود کلمات متصل میشود و مستقل نیست.
۶. در ساختار عربی، هنگام افزودن ضمیر متصل مجروری به اسم مثنی، چه نکتهای باید رعایت شود تا ترکیب صحیح باشد و چرا این موضوع اهمیت دارد؟
تبدیل نشانه مثنی به یون (ین) و سپس اضافه کردن ضمیر
افزودن ضمیر به انتهای شکل جمع اسم بدون تغییر
حذف «ن» مثنی و چسباندن ضمیر به پایه اسم
نگهداشتن نشانه مثنی بدون تغییر و افزودن ضمیر متصل
در حالت صحیح، هنگام افزودن ضمیر متصل مجروری به اسم مثنی، باید علامت «ن» مثنی حذف کنیم و ضمیر را مستقیم به ریشه اسم متصل کنیم. مانند تبدیل «کتابان» به «کتابیهِما». دلیل اهمیت این کار، جلوگیری از اشتباه در اعراب کلمه و رعایت ساختار صحیح نوشتاری واژه با ضمیر است. روشهایی مانند نگهداشتن همه نشانههای مثنی یا افزودن ضمیر به شکل جمع، منجر به ساختار نادرست و نامعمول در عربی میشوند. استفاده از یون (ین) پیش از ضمیر نیز به شکل رسمی و رایج نیست و از قواعد زبان فاصله دارد.
سلام
متشکرم بابت توضیحاتتون
لطفا بفرمایید که ضمیر متصل به مشبه اضافه میشه یا مشبه به ؟ مانند پسر گلم
با سلام و وقت بخیر؛
در زبان عربی، برخلاف زبان فارسی، ضمیر متصل را به موصوف اضافه میکنیم نه به صفت. مانند مثالی که بیان کردید که در زبان فارسی، گروه اسمی «پسر گلم» یعنی «پسر (موصوف و مضاف) + گل (صفت) + ضمیر متصل «-َم» (مضافالیه)» درست است اما همین ترکیب را در زبان عربی باید به صورت «ابنی العزیز» یعنی با ترتیب «ابن (موصوف) + ضمیر متصل «ی» (مضافالیه) + العزیز (صفت)» بنویسیم.
با تشکر از همراهی شما با مجله فرادرس
باسلام
ی در جمله انی رایت اسم انّ
رایتُ هم فعل و فاعل خبر انّ
معنای جمله همانا من دیدم
البته جمله ناقصه
باید این جوری باشد
انی رایتُک یا انی رایتهم…
مفعول رایتُ در جمله انی رایتُ بیان نشده است.
سلام و وقت بهخیر؛
ممنون به خاطر نکتههایی که یادآوری کردید.
از همراهی شما با مجله فرادرس سپاسگزاریم.
سلام ن آخر کلمه تکتبون و یکتبان چیست
سلام و وقت بهخیر؛
«ن» در انتهای این فعلها، نشانه مرفوع بودن آنها است. به همین خاطر، به آن «نون عوض رفع» گفته میشود.
از همراهی شما با مجله فرادرس سپاسگزاریم.
سلام وقت بخیر خوبین
ضمیر های متصل که هم به اسم ،فعل،حرف میچسبن
در موقع متصل به اسم م.ض یا مجرور به حرف جر هستن
وقتی به فعل میچسبن چه نقشی دارن
مثلاً جعلناهُ این هُ که به فعل چسبیده چه نقشی داره؟
سلام و وقت بهخیر؛
ضمایر متصل منصوبی و مجروری اگر به انتهای فعلها متصل شوند، نقش مفعول آنها را به عهده دارند. بهطور مثال، در «جعلناهُ»، «هُ» مفعول جمله است.
با سپاس از همراهی شما با مجله فرادرس
نقش( اِني رَاَیتُ ) چی میشه؟!
معنیش میشه همانا من تورا دیدم اون (تُ) میشه مفعول یا فاعل؟ بعد اون ي وقتی به (اِنَّ) بچسبه نقشش چی میشه؟
سلام و وقت بهخیر؛
«ي» در «اِنَّي» اسم حرف مشبة بالفعل «اِنَّ» محسوب میشود.
«رَاَیتُ» خبر حرف مشبة بالفعل «اِنَّ» است.
«تُ» در فعل «رَأیتُ»، ضمیر متصل مرفوعی یه شمار میآید.
سپاس از همراهی شما با مجله فرادرس.