ستاره قطبی و غبار پیرامون آن – تصویر نجومی

چرا «ستاره قطبی» (Polaris) را «ستاره شمالی» (North Star) می‌‌نامند؟ ستاره قطبی نزدیک‌‌ترین ستاره درخشان به محور چرخش شمالی زمین است. از این رو، هنگام چرخش زمین، چنین به نظر می‌‌رسد که ستاره‌‌ها حول ستاره قطبی می‌‌چرخند ولی خود ستاره قطبی همواره در همان جهت شمالی باقی می‌‌ماند. به همین دلیل، این ستاره را ستاره شمالی نیز می‌‌نامند. از آنجایی که هیچ ستاره درخشانی نزدیک به محور چرخش جنوبی زمین وجود ندارد، در حال حاضر، ستاره‌‌ای به نام ستاره جنوبی نداریم. هزاران سال پیش، جهت محور چرخش زمین اندکی متفاوت با جهت امروزی آن بود، به‌‌گونه‌‌ای که ستاره «کرکس نشسته» (Vega) به‌‌عنوان ستاره شمالی شناخته می‌‌شد.

برای مشاهده تصویر در اندازه کامل، کلیک کنید.

اگرچه ستاره قطبی درخشان‌‌ترین ستاره آسمان نیست، اما می‌‌توان به راحتی آن را مکان‌‌یابی کرد زیرا با دو ستاره در جام صورتک «بناتُ‌‌النَعش» (Big Dipper) تقریباً هم‌‌ردیف است. ستاره قطبی در نزدیکی مرکز این تصویر وسیع هشت‌‌درجه‌‌ای قابل مشاهده است. در این تصویر، ستاره‌‌های کم‌‌نور پیرامون به صورت دیجیتالی حذف شده‌‌اند اما گاز و گرد و غبار «سحابی میان‌‌کهکشانی شار» (Intergalactic Flux Nebula | IFN) برجسته و مشخص است. ستاره قطبی، یک متغیر قیفاووسی است زیرا سطح آن به آرامی می‌‌تپد و باعث می‌‌شود ستاره طی دوره‌‌ای چندروزه، روشنایی خود را چند درصد تغییر دهد.