نسبت های مالی چیست؟ – معرفی انواع و نحوه محاسبه
سرمایهگذاران و تحلیلگران بازارهای مالی برای اینکه بتوانند درک بهتری از وضعیت شرکتها داشته باشند، میبایست اطلاعات مالی شرکتها را در صورتهای مالی آنها بررسی کنند. در این میان نسبتهای مالی این امکان را به سرمایهگذاران میدهند تا بتوانند بررسی بهتری از وضعیت شرکتها داشته باشند. علاوه بر این سرمایهگذارن برای خرید سهام شرکتها و انجام تحلیل بنیادی شرکتها میبایست نسبتهای مالی شرکت مربوطه را بررسی کنند تا بتوانند سرمایهگذاری مطمئنتری را انجام دهند. در این مطلب از مجله فرادرس به این موضوع میپردازیم که نسبت های مالی چیست و انواع آن را شرح میدهیم. برای این منظور پس از توضیحاتی درباره نسبتهای مالی، برخی از مهمترین آنها را شرح میدهیم و نحوه محاسبه آنها را توضیح میدهیم و در ادامه نسبتهای مالی جهت اخذ وام و نسبتهای مالی مهم برای بانکها را شرح میدهیم.
نسبت های مالی چیست؟
نسبتهای مالی بررسی صورتهای مالی شرکتها بهگونهای است که اقلام موجود در آن از حالت ریالی خارج شده و بهصورت نسبتهایی بیان میشوند. بنابراین با توجه به تبدیل اطلاعات موجود در صورتهای مالی شرکتها به نسبتهایی که بتوان آنها را با هم مقایسه کرد، تحلیلگران بنیادی و افرادی که قصد بررسی وضعیت شرکت را دارند، میتوانند آن را بهتر ارزیابی کنند.
برای مثال در بررسی ترازنامه شرکتها اقلام متنوعی را از انواع داراییهای جاری، بدهیها و دیگر اقلام بهدست میآوریم. نسبتهای مالی این امکان را به تحلیلگران میدهند تا بتوانند از اطلاعات موجود در اقلام صورتهای مالی بهصورت کاربردی استفاده کنند. اقلامی که در صورتهای مالی شرکتها وجود دارند، هنگامی میتوانند بهدرستی تحلیل شوند که آنها را بتوان در قالب نسبتهای مالی و بهصورت ملموس بیان کرد. بنابراین با توجه به نسبت های مالی که از اقلام صورتهای مالی شرکتها بهدست میآید، تحلیلگران میتوانند تصمیمهای بهتری را برای سرمایهگذاری در شرکت مربوطه بگیرند. در ادامه به این موضوع میپردازیم که اهمیت نسبت های مالی در بورس چیست و نحوه استفاده از نسبت های مالی در بورس را شرح میدهیم.
اهمیت نسبت های مالی در بورس چیست؟
علاوه بر اینکه بررسی نسبتهای مالی این امکان را به صاحبان صنایع برای تحلیل بهتر وضعیت شرکت میدهد، نسبتهای مالی به سرمایهگذاران سهام شرکتها کمک میکند تا بتوانند با تصمیمگیریهای مناسب، سهامهای بهتری را برای سرمایهگذاری انتخاب کنند. برای آشنایی بیشتر با مفاهیم اولیه بورس میتوانید فیلم آموزش مقدماتی ورود به بازار بورس و نکات کاربردی فرادرس را از لینک زیر مشاهده کنید.
بنابراین سرمایهگذاران با استفاده از پویایی نسبتهای مالی میتوانند با تحلیل نسبتهای مالی در سالهای گذشته و مقایسه آن با وضعیت شرکت، درک بهتری از وضعیت مالی شرکت موردنظر داشته باشند. در این حالت با توجه به اینکه در بورس، صنایع متنوعی همانند خودرو، پتروشیمی و غیره وجود دارد، سرمایهگذاران در ابتدا میکوشند تا نسبتهای مالی شرکت موردنظر را با نسبتهای مالی دیگر شرکتهای صنعت مربوطه مقایسه کنند و در نهایت میتوانند نسبتهای مالی را در دید وسیعتری با برخی از شرکتهای خارج از صنعت مربوطه نیز مقایسه کنند.
نحوه استفاده از نسبت های مالی در بورس
بررسی نسبتهای مالی در بورس یکی از موارد مهمی است که در تحلیل بنیادی سهام مطرح میشود. تحلیلگران با استفاده از صورتهای مالی شرکتها میتوانند نسبتهای مالی موردنظر را استخراج کنند. اما نکته مهمی که در استفاده از انواع نسبت های مالی در تحلیل بنیادی شرکتهای بورسی وجود دارد، تاثیر خبری انتشار نسبت مالی مربوطه بهعنوان نوعی سیگنال است.
بنابراین برخی از نسبتهای مالی در بورس همانند سیگنالی برای خرید یا فروش عمل میکنند و ممکن است باعث نوسانات قیمتی در بازار مربوطه شود. با توجه به این موضوع تریدرها و سرمایهگذاران میبایست در تصمیمگیریهای خود نسبتهای مالی متنوعی را در کنار هم بررسی کنند تا بتوانند درک درستی از شرایط شرکت مربوطه بهدست آورند.
آشنایی با نسبت های مالی با فرادرس
برای محاسبه نسبتهای مالی حسابداران در ابتدا اطلاعات موردنیاز خود را از صورتهای مالی استخراج میکنند. بنابراین برای محاسبه نسبت های مالی در ابتدا میبایست اطلاعات مالی گوناگونی همانند میزان فروش، بدهیها، داراییها، سود خالص و دیگر موارد موردنیاز را با توجه به نوع نسبت مالی مورد نظر استخراج کنید.
سپس با توجه به اهداف مورد نظر برای بررسی وضعیت مالی شرکت میتوانید نسبت مالی مربوطه را انتخاب کنید. برای مثال میتوانید از نسبت بدهی به سرمایه برای بررسی میزان سلامت شرکت استفاده کنید. سپس با توجه به فرمول مربوط به هر کدام از نسبتهای مالی میتوانید اطلاعات دریافتی را در فرمول مربوطه قرار داده و با توجه به نسبت مالی موردنظر آن را تجزیه و تحلیل کنید. برای این منظور در ادامه این مطلب در ابتدا پس از معرفی انواع صورتهای مالی، برخی از مهمترین نسبتهای مالی را بههمراه فرمول مربوطه شرح میدهیم.
در صورتی که به این مباحث علاقهمند هستید میتوانید به فیلمهای آموزشی مرتبط که در فرادرس تهیه شده است، از طریق لینکهای زیر دسترسی پیدا کنید.
- فیلم آموزش شناخت صورت های مالی فرادرس
- فیلم آموزش حسابداری و حسابرسی بخش عمومی فرادرس
- فیلم آموزش مبانی حسابداری مدیریت فرادرس
- فیلم آموزش حسابرسی عملیاتی فرادرس
- آموزش حسابرسی عملکرد فرادرس
- فیلم آموزش کشف تقلب در صورت های مالی فرادرس
- فیلم آموزش حسابداری پیمانکاری فرادرس
- فیلم آموزش حسابداری ویژه بازار کار فرادرس
برای دسترسی به فیلمهای آموزشی بیشتر در حوزه حسابداری و مدیریت مالی میتوانید از لینکهای زیر استفاده کنید.
تجزیه و تحلیل نسبت های مالی
برای اینکه بتوانیم نسبتها مالی را تجزیه و تحلیل کنیم در ابتدا نیاز داریم تا با استفاده از فرمول نسبت مالی موردنظر، مقدار نسبت مالی مربوطه را پیدا کنیم. پس از محاسبه انواع نسبتهای مالی میتوانیم با مقایسه آنها با یکدیگر و بررسی روندهای افزایشی و کاهشی مربوطه، آنها را تجزیه و تحلیل کنیم. بنابراین برای تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی در ابتدا نیاز داریم تا با صورتهای مالی اساسی آشنا شویم که در ادامه آنها را شرح میدهیم.
انواع صورتهای مالی اساسی
صورتهای مالی شرکتها که برای تهیه نسبتهای مالی استفاده میشوند را میتوانیم به انواع زیر تقسیمبندی کنیم که در ادامه دو مورد از آنها یعنی ترازنامه و صورت سود و زیان را شرح میدهیم.
- ترازنامه شرکت
- صورت سود و زیان
- صورت جریان وجوه نقد
- صورت سود و زیان جامع
ترازنامه چیست؟
ترازنامه شرکتها وضعیت اقتصادی شرکت را در بازه زمانی مشخصی گزارش میکند. ترازنامه شرکت را که به آن صورت وضعیت اقتصادی شرکت نیز میگویند، فهرستی از داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام شرکت را گزارش میکند. بنابراین ترازنامه شرکتها فهرستی از موارد زیر را شامل میشود.
- داراییهای جاری
- داراییهای غیرجاری
- بدهیهای جاری
- بدهیهای غیرجاری
- حقوق صاحبان سهام
صورت سود و زیان چیست؟
صورت سود و زیان گزارش عملکردی واحدهای تجاری و شرکتها است. به عبارت دیگر صورت سود و و زیان فهرستی از درآمدها و هزینههای شرکت را در دوره مالی موردنظر نشان میدهد. برای اینکه بتوان عملکرد شرکتها را در بازههای زمانی مشخصی ارزیابی کرد، از بازههای زمانی بهنام دوره مالی برای بررسی فعالیتهای تجاری شرکتها استفاده میکنند.
دورههای مالی به دورههای سهماه، ششماهه، نهماهه و سالانه تقسیم میشوند. بنابراین شرکتها با استفاده از صورت سود و زیان میتوانند عملکرد شرکت را در دورههای مالی قبلی ارزیابی و عملکرد شرکت را در دورههای مالی آتی پیشبینی کنند. در ادامه به این موضوع میپردازیم که نسبت های مالی در حسابداری چیست و انواع آن را نام میبریم.
نسبت های مالی در حسابداری چیست؟
نسبتهای مالی در حسابداری این امکان را به شرکتها میدهند تا بتوانند از وضعیت شرکت مربوطه آگاهی بیشتری پیدا کنند و نقاط قوت و ضعف آن را بهتر ارزیابی کنند. حسابداران تمامی اطلاعات و تراکنشهای مالی شرکتها و واحدهای تجاری را ثبت میکنند. سپس با پردازش و تحلیل این اطلاعات، نتایج فعالیتهای شرکت مربوطه را در اختیار افراد قرار میدهند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره رشته حسابداری میتوانید مطلبی با همین عنوان را در مجله فرادرس مطالعه کنید.
اطلاعات و تحلیلهای مالی علاوه بر اینکه مدیران و صاحبان صنایع را در جریان وضعیت اقتصادی و مالی شرکت قرار میدهد، برای سرمایهگذاران و سهامداران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. نسبتهای مالی در حسابداری یکی از اطلاعات مالی ارزشمندی است که توسط صاحبان صنایع و سرمایهگذاران برای انجام تصمیمهای مالی استفاده میشود. برخی از مهمترین نسبتهای مالی را در فهرست زیر مشاهده میکنید که در ادامه هر کدام را شرح میدهیم.
- نسبتهای مالی نقدینگی
- نسبتهای مالی اهرمی
- نسبتهای مالی کارآیی
- نسبتهای مالی سودآوری
در ادامه به این موضوع میپردازیم که نسبت های مالی نقدینگی چیست و کاربرد نسبت های مالی نقدینگی را بیان میکنیم.
نسبت های مالی نقدینگی چیست؟
نسبتهای مالی نقدینگی توانایی شرکتها را در پرداخت تعهدات کوتاهمدت خود ارزیابی میکنند. بنابراین نسبتهای مالی نقدینگی در واقع وضعیت نقدینگی شرکت را بررسی میکنند. بانکها و موسساتی که قصد دارند وامهای کوتاهمدتی را در اختیار شرکت قرار دهند، از نسبتهای نقدینگی استفاده میکنند.