فلات چیست؟ — به زبان ساده

خشکی‌های زمین، صاف و هموار نیستند. این خشکی‌ها از پستی و بلندی‌های مختلفی نظیر تپه، کوه، دشت، جلگه و فلات تشکیل شده‌اند. هر یک از این پستی و بلندی‌ها، ویژگی‌های مختص به خود را دارند. به عنوان مثال، فلات‌ها، با ویژگی‌هایی نظیر ارتفاع بالا و سطح نسبتا هموار شناخته می‌شوند. این ناهمواری‌ها، با شیب تند به سرزمین‌های پست و کم‌ارتفاع منتهی می‌شوند. وسعت برخی از فلات‌ها، به قدری زیاد است که بخشی از یک یا چند کشور را دربرمی‌گیرند. به عنوان مثال، بخش عمده‌ای از کشور ایران، در فلات ایران واقع شده است. در این مطلب از مجله فرادرس، ضمن پاسخ به سوال «فلات چیست»، در مورد مشخصات، نحوه تشکیل و انواع فلات‌ها صحبت می‌کنیم.

فلات چیست؟

«فلات» (Plateau)، به سرزمین‌های مرتفع و نسبتا همواری می‌گویند که از اطراف، با شیب زیاد به زمین‌های پست منتهی می‌شوند. این عوارض زمین‌شناسی در کنار کوه‌ها، تپه‌ها و دشت‌ها، از ناهمواری‌های اصلی و عمده سطح زمین هستند.

فیلم آموزش مطالعات اجتماعی – پایه هفتم در فرادرس

کلیک کنید

فلات‌ها می‌توانند وسیع یا کم‌وسعت باشند. فلات‌های وسیع، معمولا رشته کوه و دره‌ها را نیز دربرمی‌گیرند. به عنوان مثال، رشته‌کوه‌های زاگرس، در فلات ایران قرار دارند. در واقع، این رشته‌کوه‌ها، حاشیه‌های فلات ایران را تشکیل می‌دهند.

فلات‌‌ها، تقریبا در همه قاره‌ها حضور دارند. این سرزمین‌های پست و هموار، حدود ۴۵ درصد از سطح خشکی‌های زمین را تشکیل می‌دهند. فلات‌ها با عنوان «دشت بلند» (High Plain) نیز شناخته می‌شوند. دلیل این نامگذاری، این است که فلات‌ها، مانند دشت‌ها، معمولا دارای سطح وسیع و هموار هستند. البته تفاوت‌های مشخصی بین این عوارض زمین‌شناسی وجود دارد که در ادامه آن‌ها را مرور خواهیم کرد. پیش از این، مشخصه‌های اصلی فلات‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مشخصات فلات چیست؟

فلات‌ها، معمولا با ویژگی‌هایی نظیر ارتفاع زیاد، سطح هموار، لبه‌های پرشیب و وسعت کم تا زیاد شناخته می‌شوند.

فیلم آموزش علوم تجربی پایه نهم – بخش زیست و زمین شناسی در فرادرس

کلیک کنید

سطح نسبتا هموار فلات

یکی از ویژگی‌های بارز فلات، سطح نسبتا هموار یا سطح دارای پستی و بلندی‌های کم است. البته هموار بودن سطح فلات، نسبت به زمین‌های اطراف آن سنجیده می‌شود. هموار بودن سطح فلات، به پدیده‌هایی نظیر فرسایش و هوازدگی ارتباط دارد. این پدیده‌ها، باعث از بین رفتن بلندی‌ها و پر شدن پستی‌ها در گذر زمان می‌شوند. به این ترتیب، سطحی نسبتا هموار به وجود می‌آید.

ارتفاع زیاد فلات نسبت به نواحی اطراف

عرضه‌نگاری یا «توپوگرافی» (Topography)، مطالعه سطح زمین برای تعیین عوارض طبیعی و مصنوعی است. توپوگرافی فلات، ارتفاع بالای این عارضه زمین‌شناسی را نسبت به نواحی اطرافش نشان می‌دهد. ارتفاع فلات‌ها در نقاط مختلف زمین با یکدیگر تفاوت دارد. ارتفاع برخی از فلات‌های کم‌ارتفاع معمولا به چندصد متر و ارتفاع فلات‌های مرتفع به چندهزار متر می‌رسد. به عنوان مثال، ارتفاع میانگین فلات تبت برابر با ۴۵۰۰ متر است. البته در برخی از نواحی این فلات (مانند کوه اورست) می‌توان عوارضی با ارتفاع بیش از ۸۰۰۰ متر را نیز مشاهده کرد. در طرف مقابل، فلات سولفاتارا، ارتفاعی در حدود ۴۵۰ متر دارد.

وسعت متنوع فلات

وسعت فلات‌ها، در یک بازه بسیار گسترده و متنوع قرار می‌گیرد. این عوارض زمین‌شناسی می‌توانند از چند کیلومتر مربع تا چند میلیون کیلومتر مربع وسعت داشته باشند. به عنوان مثال، تپه مسطح «Butte des Vignes» در کشور فرانسه، مساحتی در حدود ۰/۷ کیلومتر مربع دارد. وسعت فلات دکن در کشور هند، به بیش از ۴۰۰ هزار کیلومتر مربع می‌رسد. فلات تبت، مساحتی به وسعت ۲/۵ میلیون کیلومتر مربع را پوشش می‌دهد. به دلیل بازه گسترده وسعت فلات‌های مختلف، این عوارض زمین‌شناسی را می‌توان از نظر مساحت به سه دسته کوچک، متوسط و بزرگ تقسیم کرد.

حاشیه پرشیب فلات

یکی دیگر از مشخصات بارز فلات، وجود حاشیه‌های پرشیب است. این عارضه زمین‌شناسی، معمولا با شیب زیاد به سرزمین‌های اطراف خود متصل می‌شود. این شیب، تشکیل ناهمواری‌هایی مانند پرتگاه و تپه‌های تخت را در پی دارد.

تفاوت فلات با دیگر عوارض زمین شناسی چیست؟

فلات‌ها، ویژگی‌های مشابه و متفاوت زیادی با دیگر عوارض زمین‌شناسی دارند که در ادامه به مرور آن‌ها می‌پردازیم.

فیلم آموزش مطالعات اجتماعی – پایه هفتم در فرادرس

کلیک کنید

تفاوت دشت و فلات چیست ؟

«دشت» (Plain)، سرزمین پست و همواری است که معمولا از یک طرف به کوه و از طرف دیگر به کوه یا دریا می‌رسد. نقطه اشتراک دشت و فلات، سطح نسبتا هموار آن‌ها است. با این وجود، فلات در مقایسه با دشت، ارتفاع بیشتری از سطح دریا دارد. از دیگر تفاوت‌‌های دشت و فلات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شیب: تغییر شیب در نواحی حاشیه‌ای دشت‌ها، تدریجی است. در طرف مقابل، شیب نواحی حاشیه‌‌ای فلات‌ها، با شیب زیاد و به طور ناگهانی تغییر می‌کند.
• شرایط زندگی: دشت‌ها، معمولا محیط خوبی را برای زندگی در اختیار انسان‌ها و دیگر موجودات زنده قرار می‌دهند. در طرف مقابل، زندگی در فلات‌ها معمولا دشوار است.
• کشاورزی: دشت‌ها، در بسیاری از موارد دارای خاک حاصلخیز و مستعد فعالیت‌های کشاورزی هستند. البته در دشت‌های کویری، شرایط مناسب برای کشاورزی مهیا نیست. امکان کشاورزی در فلات‌ها، به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی منطقه مورد نظر بستگی دارد.

به دلیل وسعت زیاد فلات‌ها و دشت‌ها، شرایط اقلیمی آن‌ها به موقعیت جغرافیایی آن‌ها بستگی خواهد داشت. به عنوان مثال، فلات و دشت‌های ایران را در نظر بگیرید. فلات ایران، به قدری وسیع است که هر نوع آب و هوایی را می‌توان در آن مشاهده کرد. دشت‌های ایران نیز تنوع زیادی دارند. دشت‌های مرکزی ایران مانند دشت کویر، آب و هوای گرم خشک دارند اما دشت‌های شمالی ایران، از آب و هوای گرم و مرطوب برخوردارند.

تفاوت کوه و فلات چیست ؟

بین فلات و کوه، تفاوت‌های عمده‌ای وجود دارد. با وجود مرتفع بودن هر دوی این ناهمواری‌ها، کوه‌ها دارای قله هستند و هرچه به سمت نوک قله حرکت کنیم، وسعت آن‌ها کم‌تر (نواحی مرتفع کوه، باریک‌تر) می‌شود. در صورتی که فلات‌ها، قله ندارند. این سرزمین‌ها، نسبتا مسطح هستند. فلات را می‌توان مانند کوه بزرگی در نظر گرفت که بخش بالایی آن صاف شده است.

یکی از دلایل اصلی تفاوت بین فلات و دیگر عوارض زمین‌شناسی، فرآیند تشکیل آن است. در ادامه این مطلب از مجله فرادرس، اصلی‌ترین دلایل تشکیل فلات‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

دلیل و فرآیند تشکیل فلات چیست ؟

فلات‌ها، بر اثر فرآیندهای تکتونیکی نظیر فعالیت‌های آتشفشانی، جمع‌شدگی پوسته و انبساط حرارتی به وجود می‌آیند. در ادامه، به بررسی هر یک از این فرآیندها می‌پردازیم.

فیلم آموزش علوم تجربی پایه نهم – بخش زیست و زمین شناسی در فرادرس

کلیک کنید

تشکیل فلات طی فرآیند انبساط حرارتی

«انبساط حرارتی» (Thermal Expansion)، یکی از فرآیندهای رایج در تشکیل فلات‌ها است. لایه‌های زیرین زمین، از مواد مذاب و با حرارت بالا تشکیل می‌شود. حرکت این مواد مذاب و فشار آن‌ها به لایه‌های بالایی، انبساط گوشته زیر سنگ‌کره را در پی دارد. طی این فرآیند، لایه‌های سطح زمین به سمت بالا حرکت می‌کنند. اگر این لایه‌ها دارای سطح هموار با پستی و بلندی‌های کم باشند، تغییر قابل توجهی بر روی وضعیت هموار سطح آن‌ها رخ نمی‌دهد. به این ترتیب و با افزایش نسبتا همگن ارتفاع، یک فلات تشکیل می‌شود. فلات‌های شرق آفریقا و اتیوپی، طی فرآیند انبساط حرارتی تشکیل شده‌اند.

تشکیل فلات طی فرآیند جمع شدگی پوسته

یکی دیگر از فرآیندهای تشکیل فلات، «جمع شدگی پوسته» (Crustal Plateau) است. این فرآیند باعث تشکیل فلات‌های مرتفع نظیر فلات تبت و آلتیپلانو شده است. ساختار این فلات‌ها، تفاوت بسیار زیادی با فلات‌های دیگر دارد. برخورد صفحات زمین به یکدیگر، باعث افزایش ضخامت پوسته و ایجاد کوه‌های مرتفع می‌شود. این کوه‌ها، حاشیه‌های فلات را تشکیل می‌دهند. در اغلب کوهستان‌ها، رودها و جریان‌های آبی، سطح زمین در ارتفاعات را فرسوده کرده و رسوبات حاصل از آن‌ها را به سمت دشت‌های اطراف منتقل می‌کنند. اگر فرآیند رسوبگذاری رودها، در دره‌های بین کوه‌ها انجام شود، امکان تشکیل فلات به وجود می‌آید.

از مشخصه‌های فلات‌های تشکیل شده بر اثر فرآیند جمع‌شدگی پوسته می‌توان به سطح بسیار هموار، دره‌های وسیع محصور با تپه‌های فرسوده و کوه‌ها اشاره کرد. سنگ‌ها و کف دره‌های موجود در این فلات‌ها، تحت تاثیر تغییرشکل‌های شدید قرار گرفته‌اند. با این وجود، رسوبات تازه در دره‌ها، معمولا سطح همواری را به وجود می‌آورند. در اغلب موارد، فلات‌های حاصل از جمع‌شدگی پوسته، در واقع، کوهستان‌هایی هستند که زیر رسوبات خود دفن شده‌اند.

تشکیل فلات طی فعالیت های آتشفشانی

آخرین فرآیندی که باعث تشکیل فلات می‌شود، «آتشفشان‌خیزی» (Volcanism) نام دارد. در فرآیند آتشفشان‌خیزی، حجم عظیمی از مواد مذاب، بر روی زمین جریان می‌یابند و باعث ته‌نشینی خاکسترهای آتشفشانی می‌شوند. در برخی از موارد، مواد مذاب از درون ترک‌های پوسته به سطح راه پیدا می‌کنند و بر اثر انباشته شدن روی هم، فلات‌ها را به وجود می‌آورند.

در برخی از موارد نیز مواد مذاب و خاکسترهای خروجی از کوه‌های آتشفشانی، فاصله زیادی را طی می‌کنند و فلات‌ها را تشکیل می‌دهند. ضخامت سنگ‌های آتشفشانی این فلات‌ها به ده‌ها و حتی صدها متر می‌رسد. این سنگ‌ها، سطح بسیار همواری دارند. فلات کلمبیا در جنوب غربی آمریکا، از نمونه فلات‌های تشکیل شده بر اثر فرآیند آتشفشان‌خیزی است.

قایل شدن تمایز بین فرآیندهای تشکیل فلات و تشخیص آن‌ها، همیشه ساده نیست. زیرا در اغلب موارد، دو یا حتی هر سه این فرآیندها به طور همزمان رخ می‌دهند. به عنوان مثال، در مکان‌هایی که گوشته بالایی دارای دمای بسیار بالا باشد (نواحی مستعد فرآیند انبساط حرارتی)، امکان آتشفشان‌خیزی نیز وجود دارد. فلات اتیوپی، یکی از بهترین مصداق‌ها در این مورد است. این فلات، به دلیل انبساط حرارتی، رخنمون سنگ‌های دوره پرکامبرین مشاهده می‌شود. در عین حال، سنگ‌های آتشفشانی دوره سنوزوئیک، بخش عمده‌ای از سطح فلات را می‌پوشانند.

انواع فلات چیست ؟

معیارهای مختلفی برای تقسیم‌بندی فلات‌ها وجود دارد. به عنوان مثال، در بخش قبلی دیدیم که بر اساس منشا پیدایش، می‌توان فلات‌ها را به سه گروه اصلی فلات‌های حاصل از انبساط حرارتی، فلات‌های حاصل از جمع‌شدگی پوسته و فلات‌های حاصل از فعالیت‌های آتشفشانی تقسیم کرد.

فیلم آموزش مطالعات اجتماعی – پایه هفتم در فرادرس

کلیک کنید

بر اساس موقعیت جغرافیایی و ساختار سنگ‌ها، به انواع فلات میان‌کوهی، فلات کوه‌پایه‌ای، فلات قاره، فلات آتشفشانی و فلایت اقیانوسی تقسیم می‌شود. در ادامه، به معرفی هر یک از این موارد می‌پردازیم.

فلات میان کوهی چیست؟

«فلات میان‌کوهی» (Intermontane Plateaus)، فلاتی مرتفع و محصور شده در میان کوه‌ها است. این نوع فلات، معمولا طی فرآیند جمع‌شدگی پوسته زمین تشکیل می‌شود. فلات‌های میان‌کوهی، حاوی سنگ‌‌هایی با چگالی بالا (مانند آهن) هستند. بلندترین فلات‌های دنیا، از جمله فلات تبت، فلات آلتیپلانو و فلات دیوسایی، از شناخته شده‌ترین فلات‌های میان‌کوهی هستند. کوه‌های اطراف این فلات‌ها نیز ارتفاع زیادی نسبت به سطح دریا دارند. به عنوان مثال، کوه هیمالیا، یکی از کوه‌های فلات تبت است.

فلات کوهپایه ای چیست؟

به فلات‌هایی که از یک طرف به کوه‌ها و از طرف دیگر به دشت ساحلی (جلگه‌ها) یا دریا منتهی می‌شوند، «فلات کوهپایه‌ای» (Piedmont Plateau) می‌گویند. بر اساس یک تعریف کلی‌تر، فلات‌های کوهپایه‌ای، فلات‌های تشکیل شده در دامنه کوه‌ها هستند. این فلات‌ها، معمولا تحت فرسایش شدید قرار می‌گیرند و در نواحی حاصلخیز یافت می‌شوند.

از شناخته شده‌ترین فلات‌های کوهپایه‌ای می‌توان به فلات کوهپایه‌ای شرق ایالات متحده آمریکا اشاره کرد. این فلات، از یک سمت به رشته کوه‌های آلپاین و سمت دیگر به دشت آتلانتیک محدود می‌شود. فلات ایران نیز یک فلات کوهپایه‌ای است.

فلات قاره چیست؟

ایوان خشکی یا «فلات قاره» (Continental Plateau)، فلاتی است که از هر طرف به دشت یا اقیانوس می‌رسد و از کوه‌ها فاصله دارند. فلات‌های قاره را می‌توان مخالف فلات‌های میان‌کوهی در نظر گرفت. بر اساس یک تعریف دیگر، به فلات‌هایی که در محل برخورد خشکی‌ها با اقیانوس‌ها تشکیل می‌شوند، فلات قاره می‌گویند. این فلات‌ها، معمولا بر اثر انباشت توده‌های شن ساحل یا تراوش مواد مذاب و ماگما از درون سنگ‌کره زمین به روی سطح تشکیل می‌شود. برخی از فلات‌های قاره، به صورت یک جزیره از درون آب بیرون می‌آیند. از معروف‌ترین فلات‌های قاره می‌توان به فلات قطب جنوب، فلات کلرادو و فلات اوزارک اشاره کرد.

فلات آتشفشانی چیست؟

«فلات آتشفشانی» (Volcanic Plateau)، فلاتی است که بر اثر فعالیت‌های آتشفشانی تشکیل می‌شود. در بخش قبلی راجع به این نوع فلات صحبت کردیم. از آنجایی که امکان جریان مواد مذاب در مسافت‌های زیاد وجود دارد، نمی‌توان دسته‌بندی این نوع فلات را تنها به موقعیت تشکیل آن‌ها محدود کرد. فلات‌های آتشفشانی به دو نوع «فلات گدازه‌ای» (Lava Plateau) و «فلات آذرآواری» (Pyroclastic Plateau) تقسیم می‌شوند.

فلات‌های گدازه‌ای، حاصل فعالیت‌های آتشفشانی مداوم و حرکت مواد مذاب با ویسکوزیته پایین است که مقدار کمی گاز درون آن‌ها محصور شده است. در این فلات‌ها، مواد مذاب، ناحیه اولیه و زمین‌های اطراف را پوشش می‌دهند و منطقه‌ای مرتفع هموار را به وجود می‌آورند. وسعت فلات‌های آذرآواری می‌تواند از چندصد کیلومتر مربع تا چندمیلیون کیلومتر مربع باشد. فلات آذرآواری، حاصل انباشت حجم عظیمی از جریان‌های آذرآواری در سطح زمین هستند. برخی از فعالیت‌های آتشفشانی، باعث تشکیل لایه‌های سنگی از جنس توف، مافیک و فلسیک می‌شوند. به این ترتیب، فلات‌های آذرآواری به وجود می‌آیند.

فلات اقیانوسی چیست؟

«فلات اقیانوسی» (Oceanic Plateau) یا «فلات زیردریایی» (Submarine Plateau)، یکی از انواع ناهمواری‌های زیر آب دریاها و اقیانوس‌ها است که مانند فلات‌های خشکی، سطحی هموار و مرتفع دارد. البته منظور از مرتفع بودن فلات‌های اقیانوسی، ارتفاع آن‌ها نسبت به زمین‌های اطراف است. فلات‌های اقیانوسی، درصد کمی (حدود ۵ درصد) از سطح اقیانوس‌ها را تشکیل می‌دهند. این فلات‌ها، معمولا بر اثر فعالیت‌های آتشفشانی کف اقیانوس‌ها یا برخورد صفحات پوسته به وجود می‌آیند.

وسعت فلات‌های اقیانوسی به بیش از ۱۸ میلیون کیلومتر مربع می‌رسد. این وسعت در مقایسه با فلات‌های خشکی (حدود ۶۷ میلیون کیلومتر مربع)، بسیار کم است. در ادامه این مطلب از مجله فرادرس، به معرفی برخی از بزرگ‌ترین فلات‌های کره زمین، به تفکیک قاره، می‌پردازیم.

بزرگ ترین فلات های زمین

«فلات تبت» (Tibetan Plateau)، بزرگ‌ترین فلات روی کره زمین محسوب می‌شود که مساحت آن به حدود ۳/۹ کیلومتر مربع می‌رسد.

فیلم آموزش زمین شناسی – پایه یازدهم در فرادرس

کلیک کنید

میانگین ارتفاع این فلات پهناور نسبت به سطح دریا، حدودا برابر با ۴۵۰۰ متر است. فلات تبت، کشورهای تبت، چین و هند را دربرمی‌گیرد. به دلیل سطح وسیع و ارتفاع زیاد فلات تبت، این سرزمین با عنوان «بام دنیا» (The Roof of the World) شناخته می‌شود.

«فلات دیوسایی» (Deosai Plateau)، دومین فلات بزرگ زمین است که در کشور پاکستان قرار دارد. ارتفاع میانگین این فلات، به حدود ۴۰۰۰ متر و مساحت آن به حدود ۳/۶ کیلومتر مربع می‌رسد. فلات دیوسایی، با عنوان پارک ملی دیوسایی نیز شناخته می‌شود. این پارک، به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری کشور پاکستان محسوب می‌شود.

در ادامه، برخی از بزرگ‌ترین فلات های قاره های مختلف کره زمین را معرفی می‌کنیم:

• آسیا: فلات تبت، فلات دیوسایی، فلات دکن، فلات ایران
• آنتارتیکا: فلات قطبی، فلات بارتروم
• آمریکای شمالی: فلات کلرادو، فلات اوزارک، فلات ادوارد، فلات لورنشن (سپر کانادا)
• آمریکای جنوبی: فلات آند، فلات آتاکاما
• آفریقا: فلات آفریقای شرقی، فلات کیانگوپ، فلات بلندی‌های مرکزی (سنترال های‌لندز)
• اقیانوسیه: فلات بزرگ پاپوآ، فلات بلندی لرد هاوی

در ادامه، در مورد یکی از مهم‌ترین فلات‌های آسیا، یعنی فلات ایران صحبت می‌کنیم.

نحوه پیدایش و ویژگی های فلات ایران

«فلات ایران» (Iranian Plateau) یا «فلات پارس» (Persian Plateau)، یکی بزرگ‌ترین فلات‌های قاره آسیا است که وسعت آن به حدود ۳/۷ کیلومتر مربع می‌رسد. این فلات پهناور، بخش عمده‌ای از کشور ایران و بخشی از کشورهای همسایه ایران از جمله افغانستان، ترکمنستان، پاکستان، ارمنستان، آذربایجان، ترکیه و عراق را دربرمی‌گیرد. ارتفاع میانگین فلات ایران، حدودا ۹۰۰ متر است. البته بلندای برخی از کوه‌های موجود در این فلات، به بیش از ۳۰۰۰ متر می‌رسد.

در دوران پالئوزوئیک، فلات ایران، بخشی از ابرقاره گندوآنا بود. در آن دوران، به دلیل نزدیکی به استوا، این فلات، گرما و رطوبت زیادی را تجربه می‌کرد. همین موضوع، سبب تشکیل لایه‌های ضخیم سنگ‌های رسوبی نظری ماسه‌سنگ، شیل و آهک شد.

پس از میلیون‌ها سال و در اثر پدیده رانش قاره‌ای، گندوآنا به بخش‌های مختلف تقسیم شد و صفحه عربستان و اوراسیا را به وجود آورد. با گذشت زمان، این دو صفحه با یکدیگر برخورد کردند و باعث بالاآمدگی کوه‌های زاگرس شدند. این کوه‌ها، لبه غربی فلات ایران را تشکیل می‌دهند. برخورد صفحه عربستان و اوراسیا، تشکیل دشت کویر در مرکز فلات ایران را در پی داشت. امروزه این فلات، توسط تنگه هرمز از شبه جزیره عربستان می‌شود.

به مرور زمان، ارتفاع کوه‌های زاگرس افزایش یافت و دشت کویر با رسوبات نمکی رودخانه‌ها پر شد. فلات ایران، هنوز هم از نظر زمین‌شناسی فعال است. به عبارت دیگر، کوه‌های زاگرس، هنوز هم در حال حرکت به سمت بالا و دشت کویر در حال پر شدن است. این فرآیند، باعث شکل‌گیری منظره و تغییر شرایط اقلیمی ایران و نواحی اطراف آن می‌شود.

فلات ایران، یکی از متنوع‌ترین شرایط آب و هوایی را دارد. کوه‌های تنومد، بیابان‌های خشک، دشت‌های حاصلخیز و جنگل‌‌های سرسبز، ایران را به یک منطقه چهار فصل تبدیل کرده‌اند. فلات ایران، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین فلات‌هایی در نظر گرفته می‌شود که در آن، مردم به کشاورزی و پرورش دام پرداخته‌اند.

سوالات متداول در رابطه با فلات

در بخش آخر از این مطلب مجله فرادرس، به برخی از پرتکرارترین سوالات مرتبط با فلات به طور خلاصه پاسخ می‌دهیم.

تعریف فلات در کتاب مطالعات اجتماعی هفتم و هشتم چیست؟

بر اساس تعریف کتاب مطالعات اجتماعی هفتم و هشتم، به سرزمین‌های نسبتا بلندی که از اطراف به زمین‌های پست منتهی می‌شوند، فلات می‌گویند. فلات‌ها دارای رشته‌کوه‌ها و دره‌هایی هستند.

تعریف فلات در کتاب مطالعات اجتماعی نهم چیست؟

بر اساس تعریف کتاب مطالعات اجتماعی نهم، فلات‌ها، سرزمین‌های نسبتا هموار اما مرتفع‌اند که از اطراف به سرزمین‌های کم ارتفاع و پست منتهی می‌شوند.

تعریف فلات در کتاب جغرافیای یازدهم چیست؟

بر اساس تعریف کتاب جغرافیای یازدهم، فلات‌ها، سرزمین‌های مرتفع و نسبتا همواری هستند که در کوهستان‌ها محصور بوده و کناره‌های آن‌ها با شیب تند به نواحی پست متصل می‌شود.

فلات چگونه تشکیل می شود؟

فلات، بر اثر یکی از فرآیندهای تکتونیکی جمع‌شدگی پوسته، انبساط حرارتی پوسته یا ته‌نشینی مواد مذاب روی سطح زمین تشکیل می‌شود.

انواع فلات بر اساس منشا پیدایش چیست؟

انواع فلات از نظر منشا پیدایش و فرآیند تشکیل به سه نوع فلات حاصل از انبساط حرارتی، فلات حاصل از جمع‌شدگی پوسته و فلات حاصل از فعالیت‌های آتشفشانی تقسیم می‌شود.

انواع فلات بر اساس موقعیت و ساختار سنگ ها چیست؟

انواع فلات از نظر موقعیت و ساختار سنگ‌ها به فلات میان‌کوهی، فلات کوهپایه‌ای، فلات قاره، فلات آتشفشانی و فلات اقیانوسی تقسیم می‌شوند.

تعریف فلات قاره چیست ؟

به نواحی کم‌عق اقیانوس‌ها در محل تلاقی آب با خشکی (با عمق یا ژرفای کمتر از ۲۰۰ متر)، فلات قاره می‌گویند.

نام دیگر فلات قاره چیست؟

به فلات قاره، ایوان خشکی نیز می‌گویند.

ویژگی های فلات قاره چیست؟

از ویژگی‌های اصلی فلات قاره می‌توان به سطح شیب‌دار ملایم، نزدیکی به اقیانوس‌ها، فاصله از کوه‌ها و عمق کمتر از ۲۰۰ متر اشاره کرد.

مساحت فلات ایران چقدر است؟

وسعت فلات ایران در حدود ۳/۷ میلیون کیلومتر مربع است.

ارتفاع فلات ایران از سطح دریا چقدر است؟

ارتفاع میانگین فلات ایران، در حدود ۹۰۰ متر است.

بلندترین فلات جهان چیست؟

فلات تبت، بلندترین فلات جهان است که بیش از ۴۵۰۰ متر ارتفاع دارد.