فرادرساسپرینت در اسکرام چیست و چه کاربردی دارد؟ – به زبان ساده
برخلاف آنچه در نگاه نخست به نظر می‌رسد، اسپرینت در اسکرام مفهومی آن‌قدرها پیچیده نیست. اسپرینت در اسکرام در واقع میزان کاری را توصیف می‌کند که یک تیم توسعه - یا هر تیم دیگری - در مدت‌زمان مشخصی به انجام می‌رساند، چه این بازه زمانی یک هفته باشد و چه هر میزان دیگری.
در این مقاله، قصد داریم به شکلی موجز، اطلاعات کلیدی مربوط به اسپرینت در اسکرام را پوشش داده و از این بگوییم که چطور تیم‌های مختلف می‌توانند با بهره‌گیری از آن، فرایندهای کاری خود را در چرخه‌های گوناگون بهبود ببخشند. علاوه بر این، به سراغ این موضوع نیز خواهیم رفت که چطور می‌توانید از این روش برای دستیابی به اهدافی بهینه و موثر استفاده کنید. به مطالعه ادامه دهید.
اسپرینت در اسکرام چیست؟
در روششناسی اسکرام، اسپرینت به معنای رخدادی کوتاه‌مدت - معمولا بین یک الی چهار هفته - است که در جریان آن، تیم صرفا روی هدفی به‌خصوص که از پیش برای اسپرینت ترسیم شده، کار می‌کند. این هدف معمولا یا بهبود محصول است و یا بازنگری در برخی ابعاد آن. پس از هر اسپرینت هم معمولا یک نسخه به‌روزرسانی شده و بهبودیافته از محصول یا نرم‌افزار گیرمان می‌آید.
حتی در دنیای بزرگ‌تر مدیریت چابک نیز از اسپرینت در همان معنای اسپرینت در اسکرام استفاده می‌شود، چرا که آمارها نشان می‌دهند ۷۸ درصد از شرکت‌های چابک به سراغ بستر اسکرام می‌روند. البته باید در نظر داشت که گرچه چرخه‌های بهبود محصول یکی از کلیدی‌ترین ویژگی‌های روششناسی چابک (Agile) به حساب می‌آیند، اما در تمام بسترهای مدیریت محصول به آنها «اسپرینت» گفته نمی‌شود و گاهی شاهد استفاده از عبارت «از سرگیری» (Iteration) هستیم.
اساسا تمام هدف استفاده از اسپرینت این است که بتوان به بازنگری در محصول مشغول شد و به سرعت خود را با نیازها و خواسته‌های مشتریان تطبیق داد. بنابراین نباید بیش از حد جاه‌طلب بود و اهدافی بزرگ ترسیم کرد. اسپرینت باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که ظرف یک ماه یا کمتر به اهداف خود برسد.
اسپرینت در اسکرام معمولا چقدر طول می‌کشد؟
با توجه به اینکه یک پروژه کامل به صورت میانگین ۱۱٫۶ هفته زمان می‌برد و هر اسپرینت نیز به صورت میانگین معادل ۲٫۴ هفته است، هر پروژه مبتنی بر اسکرام معمولا نیازمند ۴٫۸ اسپرینت خواهد بود.
اما در نهایت همه‌چیز به ابعاد پروژه شما و اهدافی که برای تیم خود ترسیم می‌کنید بستگی دارد. شمار اسپرینت‌ها و تعداد روزهای هر اسپرینت می‌تواند کاملا متغیر باشد. برخی تیم‌ها تنها به ۲ یا ۳ اسپرینت نیاز دارند، برخی دیگر به سراغ چیزی بین ۱۰ الی ۲۰ اسپرینت می‌روند. بنابراین نمی‌توان به هیچ رقم دقیقی به جز ارقام میانگین اشاره کرد.
- مطلب پیشنهادی برای مطالعه:
اسپرینت چیست و چه ارتباطی به اسکرام دارد؟
اسکرام یک فریمورک بزرگ است که به ما میگوید چطور میتوانیم قواعد و ارزشهای مدیریت چابک را برداشته و آنها را در امور روزمره پیادهسازی کنیم. روششناسی اسکرام عناصر بسیار متعددی دارد و برای مثال میتوان به تشریفات (جلسات)، آثار (خروجیها)، فرایندها (مانند بازرسی، تطبیق یافتن و بازنگری در اسپرینتهای قبلی) و نقشها اشاره کرد؛ اساسا هرچیزی که برای پیادهسازی یک پروژه چابک به آنها نیاز دارید.
اسپرینت هم یک عنصر بنیادین در اسکرام به حساب می‌آید که موضوع اصلی تمام جلسات نیز هست، اما باید در نظر داشت که فریمورک اسکرام شامل چیزهای بسیار گسترده‌تری نسبت به اسپرینت‌ها می‌شود. کماکان اما داریم راجع به فرایندی بسیار پیچیده صحبت می‌کنیم و با مطالعه بخش بعدی این مقاله، ذهنیتی بهتر راجع به ماهیت اسپرینت به دست خواهید آورد.
مراحل اسپرینت در اسکرام
یک اسپرینت - چه در روششناسی چابک و چه در اسکرام - مراحل متعددی را پشت سر می‌گذارد. در این بخش از مقاله به شما می‌گوییم که تیم اسکرام در هر مرحله باید دست به چه کارهایی بزند.
۱. برنامه‌ریزی اولیه
برای برنامه‌ریزی اولیه، مراحل زیر را باید در نظر بگیرید.
- ساخت یک نقشه راه برای محصول (شامل اهداف سطح بالا و یک برنامه زمانی برای کارکردهای محصول).
- تدوین و اولویت‌بندی موارد موجود در بک‌لاگ محصول (به عبارت دیگر، فهرستی از تمام قابلیت‌های ضروری که باید در محصول نهایی باشند).
۲. برنامه‌ریزی
نحوه برنامه‌ریزی، شامل فرایندهایی است که در زیر آورده شده است.
- برگزاری یک جلسه اسپرینت که در آن، بک‌لاگ اسپرینت ساخته می‌شود (شامل تمام داستان‌های کاربران، باگ‌ها و قابلیت‌هایی که می‌خواهند در این اسپرینت هدف قرار بگیرند).
- تصمیم‌گیری راجع به هدف اصلی اسپرینت (اساسا اینکه چطور موارد موجود در بک‌لاگ منجر به ایجاد تحول در نسخه کنونی محصول می‌شوند).
۳. کار کردن
برای شروع به کار، باید موارد زیر را بررسی کنیم.
- تیم اسکرام شروع به رسیدگی به موارد موجود در بک‌لاگ اسپرینت می‌کند و در صدد ایجاد یک بهبود واقعی برمی‌آید.
- به صورت روزانه، جلسات اسکرام ۱۵ دقیقه‌ای برگزار می‌شوند تا بتوان در مسیر باقی ماند و میزان پیشرفت را پایش کرد.
۴. بررسی و تست
برگزاری یک جلسه بررسی اسپرینت با ذینفعان، صاحب محصول، مدیر محصول و تمام اعضای تیم توسعه تا بررسی شود که آیا بهبودهای حاصل شده در محصول کفایت می‌کنند یا خیر. اگر بله، کارها به پایان رسیده‌اند. اگر هم شکایتی وجود داشته باشد، موارد مهم به بک‌لاگ محصول افزوده می‌شوند تا در اسپرینتی دیگر به سراغ آنها بروید.
۵. گذشته‌نگری و تطبیق یافتن
در این بخش، اجرای دو مورد زیر پیشنهاد می‌شود.
- برگزاری یک جلسه گذشته‌نگری (Retrospective) که در آن اسپرینت خود را مرور می‌کنید، به بررسی این می‌پردازید که چه مواردی به خوبی پیش رفته‌اند، چه چیزهایی را میتوان بهبود داد و لازم است در اسپرینت بعدی به چه مواردی متعهد باشید.
- علاوه بر این لازم است مسیر حرکت پروژه را هم در نظر بگیرید و ببینید که آیا تغییر اولویت‌ها باید در بک‌لاگ محصول هم بازتاب پیدا کند یا خیر.
پیش از آغاز نخستین اسپرینت در اسکرام چه کنیم؟
برای اینکه نخستین اسپرینت در اسکرام با موفقیت همراه باشد، باید گام‌های زیادی را حتی پیش از اینکه کار شروع شود بردارید.
۱. درونی‌سازی ارزشهای روش اسکرام
پیش از اینکه قادر به راه رفتن باشید، برای دویدن تلاش نکنید. ارزشهای غالب بر روششناسی اسکرام را درونی‌سازی کنید تا مطمئن شوید تمام اعضای تیم می‌توانند مسئولیت‌ها را برعهده گرفته و به صورت انفرادی، به کارها سامان دهند. تیم‌هایی که درک بهتری از ارزشهای غالب بر اسکرام دارند، با مشکلات کمتری روبه‌رو می‌شوند. هرچه ارتباطات و مشارکت بیشتر باشد، نرخ موفقیت هم بالاتر می‌رود.
با چنین کاری، اعضای تیم در صدد یا نیازمند رهبری نخواهند بود که امور را به دست بگیرد. در واقع تیم‌های اسکرام زیادی داریم که بدون «اسکرام مستر» مدیریت می‌شوند.
۲. ساخت نقشه راه محصول
صاحب محصول باید به همکاری با ذینفعان بپردازد تا اهداف و اولویت‌های سطح بالا را تعیین کرده و یک برنامه زمانی انعطاف‌پذیر تدارک ببیند. باید در نظر داشت که تطبیق‌پذیری یکی از اصلی‌ترین اجزای روششناسی اسکرام به حساب می‌آید. بنابراین نقشه راه محصول هم باید همگام با پیشرفت‌‌های پروژه پیش برود. بنابراین لازم نیست از همان ابتدا نقشه راهی کامل یا بی‌نقص داشته باشید.
۳. مشارکت با ذینفعان بر سر بک‌لاگ محصول
صاحب محصول و دیگر اعضای تیم باید به همکاری و مشارکت با ذینفعان مشغول شوند تا موارد موجود در بک‌لاگ محصول تعیین، اضافه، بررسی و اولویت‌بندی شوند. همکاری نزدیک با مشتریان، کاربران داخلی و دیگر ذینفعان تنها راه شناسایی قابلیت‌هایی است که از بیشترین اهمیت برخوردار خواهند بود.
۴. برنامه‌ریزی واقع‌گرایانه و منطبق بر ظرفیت‌های تیم
برخی تیم‌ها تصور می‌کنند اسپرینت در اسکرام یک ابزار جادویی است که باعث می‌شود در مدت زمان کوتاه‌تری قادر به رسیدن به امور مختلف باشند. اما اسپرینت تنها زمانی موثر واقع می‌شود که اهدافی قابل دستیابی و ذهنیتی متمرکز داشته باشید. در واقع تیم اسکرام ابتدا باید ظرفیت‌های خود را بسنجد و سپس براساس آن مشغول برنامه‌ریزی شود.
سخن پایانی
اسپرینت در اسکرام ابزاری عالی برای تیم‌های چابک است تا به سرعت محصولات خود را بسازند و به دست مشتریان برسانند. اما پیش از اینکه شروع به کار کنید باید با بنیادین‌ترین نکات آشنا باشید. برای شروع پیشنهاد می‌کنیم یک تیم اسکرام درست و حسابی تشکیل دهید و تمام ارزش‌ها و قواعد اسکرام را برای اعضای آن درونی‌سازی کنید.
