نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی – اصول پایه و ۶ راز برای موفقیت


یکی از دغدغههای متقاضیان مهاجرت تحصیلی این است که آیا داشتن مقاله برای اپلای ضروری است؟ با توجه به اینکه برای اساتید و کمیته پذیرش دانشگاهها توانایی شما در انجام پژوهش مهم است، بنابراین داشتن مقاله ضرورت نیست، اما قطعا یک امتیاز ویژه محسوب میشود. در واقع پاسخ جامعتر این سوال به عوامل مختلفی مانند رشته و مقطع درخواستی، میزان فاند (Fund) دانشگاه و وضعیت رزومه یا CV شما بستگی دارد. در نهایت این شما هستید که با توجه به برنامه مهاجرت خود و زمانی که برای نوشتن و داوری مقاله پیشبینی میکنید، میتوانید بهترین تصمیم را بگیرید. اگر قصد دارید نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی را آغار کنید، حتما این مطلب از مجله فرادرس را مطالعه کنید تا با اصول مقالهنویسی و نکات کلیدی مرتبط با گرفتن پذیرش تحصیلی آشنا شوید و بتوانید در کمترین زمان ممکن، بهترین نتیجه را بگیرید.
در این نوشته پس از اینکه شش راز موفقیت برای نوشتن مقاله تحصیلی را توضیح دادیم، به این موضوع میپردازیم که چرا داشتن مقاله در مرحله ارسال درخواست تحصیلی به دانشگاهها جزء مدارک ضروری نیست. در ادامه همین بخش، اهمیت داشتن مقاله در گرفتن پذیرش تحصیلی را نیز با توجه به مقطعی که میخواهید برای آن اقدام کنید (PhD یا Master) و نوع فاند پوزیشن (فاند کامل، فاند جزئی یا سلف فاند و با هزینه شخصی)، توضیح میدهیم. نکته مهمی که در بخش بعد توضیح دادهایم، اثر مثبتی است که مقاله منتشر نشده اما سابمیت یا ریوایز شده در رزومه شما و در نتیجه، در گرفتن پذیرش تحصیلی خواهد داشت. همچنین در ادامه به توضیح انواع مقالات و ژورنالها پرداختهایم تا بتوانید مطابق با اهداف و برنامهریزی خود، مناسبترین ژورنال را برای انتشار مقاله خود انتخاب کنید. بهعلاوه با توضیح ساختار یک مقاله به شما کمک میکنیم تا فرآیند نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی را در کمترین زمان ممکن و بدون اشتباهات رایج با موفقیت طی کنید.
نکات مهم و رازهای موفقیت در نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی
پیش از اینکه ببینیم ساختار یک مقاله با هدف مهاجرت تحصیلی چگونه است، ابتدا باید نکاتی در زمینه انتخاب ژورنال، نوع مقاله و همچنین امتیاز مراحل مختلفی مانند ارسال، پذیرش و انتشار مقاله توضیح داده شود. در ادامه اصول پایه و شش راز موفقیت در نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی را در قالب سه بخش زیر توضیح خواهیم داد:
- امتیاز مراحل مختلف انتشار مقاله برای مهاجرت تحصیلی
- انواع مقاله برای اپلای تحصیلی
- انواع ژورنال برای اپلای تحصیلی
اولین نکتهای که برای رسیدن به این هدف لازم است مدنظر داشته باشید، زمان شما است. با این فرض که پژوهش خود را انجام دادهاید و نتایج و دادههای آن کاملا آماده است، کل این فرآیند شامل نوشتن مقاله، جستجو برای ژورنال مناسب و انتخاب نوع مقالهای که میخواهید بنویسید، ارسال مقاله، داوری، پذیرش و انتشار مقاله ممکن است زمان زیادی از شما بگیرد. بنابراین پیش از شروع، خیلی مهم است که به زمان این فرآیند و برنامه خود برای مهاجرت توجه کنید.
برای مثال، اگر برنامه شما این است که تا سال آینده مهاجرت کرده باشید، باید در انتخاب ژورنال و نوع مقاله بسیار دقت کنید. البته خبر خوب این است که اگر در حین اپلای موفق شوید تنها مقاله خود را به ژورنالی ارسال یا سابمیت (Submit) کنید یا مقاله ارسال شده شما وارد مرحله داوری (Peer Review) شده باشد، باز هم امتیاز مثبتی دریافت خواهید کرد. برای اینکه درک بهتری از روند انتشار یک مقاله و امتیاز مراحل مختلف آن در مهاجرت تحصیلی داشته باشید، پیشنهاد میکنیم بخشهای بعد را حتما مطالعه کنید.
نکته مهم دیگر محل قرار گرفتن نام شما در لیست نویسندگان مقاله است. برای مثال، تاثیر نویسنده اول مقاله بودن با نویسنده آخر قابلمقایسه نیست. برداشت اساتید و کمیته پذیرش از نویسنده اول یا دوم یک مقاله این است که بیشتر کار پژوهشی و نوشتن بیشتر بخشهای مقاله توسط شما انجام شده است و این برای رزومه شما عالی است.
به این ترتیب رازهای موفقیت در نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی بهترتیب عبارتاند از:
- مشخص کردن بازه زمانی مهاجرت (برای مثال دقیقا مشخص کنید حداکثر تا انتهای سال ۲۰۲۷ میلادی باید مهاجرت کرده باشید)
- در نظر گرفتن کشور و مقطعی که میخواهید ادامه تحصیل دهید.
- انتخاب ژورنال مناسب با توجه به دو مورد بالا
- در نظر گرفتن امتیاز نویسنده اول بودن با توجه به موارد بالا
- رعایت ساختار درست مقاله
- پاسخدهی درست و سریع به نظرات و سوالات داوران
ساختار یک مقاله خوب برای مهاجرت تحصیلی چیست؟
در بخش انواع مقاله اشاره میکنیم که اگر میخواهید نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی را شروع کنید، بهتر است ساختار یک مقاله پژوهشی را در نظر داشته باشید. اگر میخواهید جزئیاتی مانند پاراگرافبندی، فونتها و ... را دقیقتر بدانید، بهتر است پیش از شروع مقاله به سایت ژورنال انتخابی خود مراجعه کرده و پس از مطالعه راهنما، شروع به نوشتن مقاله کنید.

در این مطلب از مجله فرادرس، کلیت ساختار یک مقاله پژوهشی را بهصورت زیر در نظر گرفتهایم:
- عنوان مقاله
- اطلاعات نویسندگان
- چکیده
- کلمات کلیدی
- مقدمه
- روشها و مواد استفاده شده
- نتایج
- بحث و نتیجهگیری
- قدردانی
- مراجع
همچنین لازم است پیش از ارسال مقاله، بخشهایی با عناوین زیر با توجه به فرمت پیشنهادی ژورنال آماده و تکمیل شوند:
- اطلاعات منابع مالی
- میزان مشارکت نویسندگان
- اعلام وضعیت تضاد منافع
- ضمائم
- سایر اطلاعات تکمیلکننده
- جداول
- تصاویر
تاکید میکنیم در فرآیند مقالهنویسی برای مهاجرت باید حتما به سایت ژورنال موردنظر خود مراجعه کنید و طبق آن، بخشهای بالا را در مقاله خود ارائه دهید. همچنین ممکن است در پژوهش شما نیازی به آمادهسازی بخش ضمیمه یا اطلاعات تکمیلکننده نباشد. بنابراین امکان حذف برخی از این بخشها با توجه به نوع کار شما و چارچوبهای ژورنال وجود دارد. بهعلاوه، در برخی از مقالات میتوانیم بخشهایی مانند جداول و تصاویر را با نتایج، بحث و نتیجهگیری ادغام کنیم.
عنوان مقاله
عنوان مقاله باید علاوهبر اینکه موضوع و نتایج کلیدی مقاله شما را پوشش میدهد، کوتاه و مختصر باشد. در اغلب ژورنالها برای تعداد کلمات عنوان، محدودیت وجود دارد. دقت کنید در نوشتن عنوان مقاله به هیچ عنوان از کلمات اختصاری یا Acronyms نباید استفاده شود. با توجه به اینکه عنوان مقاله اولین بخش مورد توجه خوانندگان است و در رزومه شما نیز کامل قرار داده میشود، سعی کنید تا حد امکان عنوان جذابی بر اساس نتایج کلیدی بهدست آمده انتخاب کنید.
اطلاعات نویسندگان
دومین بخشی که در مقاله منتشر شده شما زیر بخش عنوان قرار میگیرد، اسامی نویسندگان است. در مورد ارتباط این بخش با گرفتن پذیرش تحصیلی توضیح کوتاهی داده شد. اگر شما نویسنده اول یا دوم در لیست اسامی نویسندگان باشید، قطعا در روند پذیرش شما اتفاق مثبتی خواهد افتاد. بهخصوص اینکه در رزومه نیز پس از عنوان مقاله، اغلب نام نویسندگان قرار میگیرد. بنابراین اگر نام شما در جایگاه نویسنده اول قرار داشته باشد، امتیاز خیلی خوبی دریافت خواهید کرد. هنگامی که اسامی نویسندگان در مرحله سابمیت مقاله اعلام میشود، لازم است اسامی و اطلاعات کامل هر نفر بهدرستی وارد شود. یکی از نکات مهم در این بخش، داشتن ایمیل دانشگاهی بهعنوان Affiliation است. پیشنهاد ما این است که ایمیل دانشگاهی تمامی نویسندگان در بخش اطلاعات نویسندگان وارد شود.

دقت کنید علاوهبر نویسنده اول، یکی دیگر از نویسندگان مهم یک مقاله نویسنده مسئول یا Corresponding Author است. نویسنده مسئول شخصی است که فرآیند ارسال مقاله را انجام میدهد و با سردبیر ژورنال در ارتباط است. اگر همزمان نویسنده اول و نویسنده مسئول یک مقاله باشید، بسیار عالی است. اما توجه داشته باشید در فرآیند نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی، نویسنده اول بودن بهتر از نویسنده مسئولی است که در جایگاه آخر قرار دارد.
چکیده
چکیده مقاله اغلب در یک پاراگراف با محدودیت تعداد کلمات نوشته میشود (معمولا بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ کلمه). هنر اصلی شما در نوشتن چکیده مقاله این است که بتوانید علاوهبر اشاره به موضوع و زمینه اصلی پژوهش خود، اهداف، روشها، نتایج کلیدی و نتیجهگیری خود را کاملا هدفمند توضیح دهید. بنابراین نویسنده اول بودن در یک مقاله پژوهشی که چکیده آن خیلی خوب نوشته شده است، میتواند نشان دهد که شما علاوه بر اینکه یک محقق قوی هستید، توانایی بالایی در تحلیل و نوشتن نتایج خود در قالب یک مقاله علمی دارید.
کلمات کلیدی
کلمات کلیدی معمولا بین ۳ تا ۱۰ عبارت مختلف هستند که باید کاملا مرتبط با موضوع مقاله باشند. نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که این کلمات باید با حوزه اصلی ژورنالی که برای آن مقاله خود را ارسال کردهاید، همخوانی داشته باشد. در غیر این صورت، در اولین مرحله سردبیر مقاله شما را رد خواهد کرد.
مقدمه
مقدمه مقاله بهتر است با توضیح زمینه اصلی کار و تا حدی تاریخچه کارهای مرتبط، شروع شود. همچنین در انتهای مقدمه باید روشن شود که چرا این مطالعه انجام شده است و چه فرضیهها و سوالاتی قرار است در این مطالعه پاسخ داده شوند.
مواد و روشها
اگر پژوهشی که انجام دادهاید آزمایشگاهی نیست و در آن از مواد یا ابزارهای خاصی استفاده نشده است، عنوان این بخش «روشها یا روش انجام کار» خواهد شد. در غیر این صورت برای اینکه مقاله معتبری ارائه کرده باشید، بهتر است کلیات روش آزمایشگاهی خود را تشریح کنید. در این بخش تمام روشهای تحقیق و اصول آماری، نحوه جمعآوری داده، تستهای آزمایشگاهی یا آزمونهای آماری، نرمافزارها یا پکیجهای شبیهسازی استفاده شده باید معرفی شوند.
نتایج
پس از اینکه روش انجام پژوهش خود را در بخش قبل کاملا توضیح دادید، در این بخش میتوانید نتایج بهدست آمده را ارائه دهید. این نتایج در قالب تصاویر، نمودار یا جدول و یا محاسبات و فرمولهای ریاضیاتی میتوانند نشان داده شوند تا امکان مقایسه و تحلیل فراهم شود. نکته مهمی که حتما لازم است به آن توجه کنید، فرمت تصاویر، نمودارها و فرمولهای این بخش است. لازم است این موارد کاملا با راهنمای ژورنال مطابقت داشته و بر اساس آن تنظیم شوند تا در مرحله داوری از این جهت زمان خود را از دست ندهید.
بحث و نتیجهگیری
پس از اینکه نتایج خود را در بخش قبل ارائه کردید، در این بخش باید بتوانید به تفسیر درستی از آنها برسید. یکی از راههای ارائه یک بحث و نتیجهگیری خوب در مقاله این است که نتایج خود را با نتایج مقالات مشابه و اخیرا منتشر شده مقایسه کنید و بتوانید نتیجه اصلی کار خود را به این روش برجسته کنید. همچنین باید بتوانید توضیح دهید چرا نتایج شما با سایر نتایج بهدست آمد، متناقض یا مشابه است. اگر موضوع کار شما جدید و بهروز باشد، اما نتوانید نتیجهگیری یا چکیده خوبی بنویسید، ممکن است نتوانید از ژورنال خوبی پذیرش بگیرید و مجبور شوید مقاله خود را به ژورنالی در رتبه پایینتر ارسال کنید. بنابراین شیوه نگارش مقاله در گرفتن پذیرش از ژورنالی با رتبه بالاتر و در نتیجه، امتیاز آن ژورنال در رزومه و روند مهاجرت تحصیلی شما بسیار موثر است.

قدردانی
در این بخش میتوانید از تمام افراد یا موسساتی که در انجام این پژوهش به شما کمک کردهاند، تشکر کنید. نکته مهم در این بخش این است که ذکر نام این افراد یا موسسات باید با هماهنگی قبلی انجام شود و از این مسئله رضایت داشته باشند.
مراجع
آخرین بخش یک مقاله معتبر، فهرست منابعی است که در طول مقاله به آنها ارجاع داده شده است. تدوین این بخش از مقاله هم نیازمند مراجعه به راهنمای ژورنال و بکارگیری فرمت موردنظر در ژورنال است. مطلب «نحوه رفرنس دهی در ورد – آموزش تصویری و ساده» از مجله فرادرس نحوه تنظیم منابع در نرمافزار ورد را آموزش داده است. اما بهتر است از نرمافزارهایی با کاربری آسانتر مانند «اند نوت» (End Note) یا «مندلی» (Mendeley) جهت تنظیم رفرنسها در مقالات علمی استفاده کنیم.
دوره های آموزش مقاله نویسی برای مهاجرت تحصیلی با فرادرس
پس از اینکه با اهمیت نوشتن مقاله در فرآیند اپلای تحصیلی آشنا شدیم، در این قسمت قصد داریم چند فیلم آموزشی از مجموعه فرادرس را در همین زمینه به شما معرفی کنیم. این دورهها یک راهنمای کامل و جامع در زمینه اصول نگارش انواع مقالات و متون علمی محسوب میشوند و میتوانید با مشاهده این فیلمها، نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی را با کمک گرفتن از ابزارهایی مانند چت جی پی تی (ChatGPT) یا لتکس (LaTex) نیز فرا بگیرید.

- فیلم آموزش چت جی پی تی ChatGPT در مقاله نویسی و نگارش متون علمی فرادرس
- فیلم آموزش اصول نوشتن مقاله ISI – نگارش مقالات آی اس آی در تحقیق و پژوهش تجربی فرادرس
- فیلم آموزش نگارش مقاله علمی – از انتخاب موضوع تا ارسال به نشریات فرادرس
- فیلم آموزش تکنیک های موفقیت در نوشتن و چاپ مقاله آی اس آی ISI فرادرس
- فیلم آموزش استخراج مقاله علمی-پژوهشی از پایان نامه + بررسی عملی روش های مختلف فرادرس
- فیلم آموزش مقاله نویسی – ویژه دانشجویان علوم پزشکی فرادرس
- فیلم آموزش رفع سرقت علمی از طریق پارافریز + ۸ تکنیک و ۱۰ تمرین مختلف فرادرس
آیا نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی لازم است؟
یکی از رایجترین سوالات در زمینه مهاجرت تحصیلی این است که آیا باید در مرحله اپلای برای یک پوزیشن تحصیلی حتما مقاله داشته باشیم؟ پاسخ کوتاه این سوال «خیر» است، اما در این بخش توضیح میدهیم که اثر نوشتن مقاله در گرفتن پذیرش و در نتیجه مهاجرت تحصیلی چقدر بالاست. اگر بخواهیم به سوال «آیا نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی تاثیر دارد؟» دقیقتر و جامعتر پاسخ دهیم، ابتدا باید ببینیم هدف ما تحصیل در کدام مقطع تحصیلی است.
اصولا برای ورود به مقاطع تحصیلات تکمیلی مانند کارشناسی ارشد و دکترا، داشتن مقاله امتیاز مهمی و ويژهای محسوب میشود. اما اهمیت داشتن این امتیاز برای ورود به مقطع دکترا یا PhD در مقایسه با کارشناسی ارشد یا مستر، بسیار بیشتر است. همچنین اهمیت داشتن مقاله به رشته موردنظر شما نیز بستگی دارد. برای مثال، در مورد برخی از رشتهها مانند هنر و علوم انسانی، نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی رایج نیست. در این موارد ممکن است امتیازات دیگری مانند تالیف کتاب و ... مطرح شوند. در مقابل، عموما دانشجویان رشتههای علوم پایه درگیر فرآیند نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلیاند. بنابراین بسته به اینکه قصد دارید در چه مقطعی و چه رشتهای تحصیلات خود را ادامه دهید، نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی تاثیر متفاوتی دارد.
اهمیت داشتن مقاله در فرآیند اپلای
داشتن مقاله برای ورود به مقطع دکترا و کارشناسی ارشد جزء ضروریات اولیه جهت ارسال «درخواست تحصیل» (Application Form) نیست، به این معنا که اگر مقاله نداشته باشید، میتوانید برای این موقعیتها اپلای کنید. اگر به بخش Eligibility یا Application Requirement موقعیتهای تحصیلی در دانشگاهها مراجعه کنید، اصولا با داشتن مدرک تحصیلی آخرین مقطع خود و نمره زبان، واجد شرایط برای اپلای محسوب میشوید و در این مرحله لزوما نیازی به ارائه مقاله ندارید.
در همین راستا بد نیست به این نکته اشاره کنیم که یکی از عوامل موثر در گرفتن پذیرش تحصیلی، میانگین نمرات مقاطع تحصیلی قبلی شما است که اغلب در قالب فاکتوری به نام GPA یا Grade Point Average محاسبه میشود. اگر میخواهید با نحوه محاسبه GPA آشنا شوید، میتوانید فیلم آموزش رایگان جی پی ای GPA چیست؟ + ابزار تبدیل معدل و مثال فرادرس را مشاهده کنید که لینک آن نیز در ادامه برای شما قرار داده شده است:
حتی اگر به دنبال مهاجرت تحصیلی از طریق ورود به مقاطع تحصیلی بالاتری مانند پست دکترا یا Postdoc باشید، باز هم داشتن مقاله جزء ضروریات اساسی جهت ارسال درخواست شما نیست. بنابراین شما میتوانید اپلیکیشن فرم خود را برای دانشگاهها و مقاطع مختلف بدون داشتن مقاله ارسال کنید، فقط کافی است سایر مدارک مانند ترجمه مدارک تحصیلی و ریزنمرات مقاطع تحصیلی قبلی، آزمون زبان و ... کامل باشد. این مدارک ضروری در روند پر کردن فرم تقاضا نیز با علامت ستاره مشخص شدهاند و اگر دقت کنید، معمولا در این فرمها که بسته به کشور مقصد و دانشگاه موردنظر شما متفاوت است، ممکن است بخشی برای وارد کردن مقاله نیز وجود داشته باشد، اما این قسمت علامت ستاره ندارد. پس بدون تکمیل آن میتوانید درخواست خود را با موفقیت به دانشگاه ارسال کنید.
اهمیت داشتن مقاله در گرفتن پذیرش تحصیلی
پس از اینکه ایمیلی مبنی بر ارسال موفق درخواست خود برای ادامه تحصیل در دانشگاه، دریافت کردید، باید منتظر تصمیمگیری کمیته دانشگاه شوید. در این مرحله اهمیت نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی مشخص میشود. با اینکه داشتن مقاله جزء مدارک ضروری اپلای تحصیلی نیست، اما ارائه آن در مراحلی نظیر مکاتبه با اساتید یا پر کردن فرم اپلای یا حتی در بخش مشخصی از رزومه یا CV شما بسیار حائز اهمیت است.
مورد دیگری که اهمیت نوشتن مقاله در مهاجرت تحصیلی را تعیین میکند این است که آیا میخواهید موقعیت تحصیلی همراه با فاند دریافت کنید یا بدون فاند. اصولا برای گرفتن موقعیتهای تحصیلی دارای فاند، رقابت بالا است. در چنین شرایطی نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی شاید حتی مهمترین فاکتور برای گرفتن پذیرش تحصیلی محسوب شود. بهعلاوه، تعداد مقالات و رتبه ژورنالهایی که مقالات شما در آن منتشر شده است نیز میتوانند عوامل تعیینکنندهای باشند.

با اینکه در توضیح یک موقعیت تحصیلی و شرایط آن، بهصورت واضحی به داشتن مقاله اشاره نمیشود، اما معمولا در بخشی با عنوان Requirements یا Your Profile یک سری مهارتهای پژوهشی مانند توانایی تالیف متون علمی لیست میشوند. داشتن یک یا چند مقاله نشاندهنده این است که تعداد زیادی از این مهارتها را دارید. بهويژه گرفتن پذیرش تحصیلی فول فاند در مقطع دکترا مستلزم این است که استاد راهنما یا کمیته دانشگاه از سطح مناسب مهارتهای پژوهشی، آزمایشگاهی، قدرت تحلیل و استنباط، مهارتهای نرمافزاری و ... شما برای ادامه تحصیل در این مقطع مطمئن باشند. مقالات شما میتوانند نشان دهند شما این مهارتها را دارید. البته مهارتهای نرمی مانند کار تیمی در کنار کار انفرادی، مهارت حل مسئله و مهارتهای ارتباطی نیز برای اساتید مهم هستند که داشتن مقاله این موارد را نشان نمیدهد.
با وجود این تاکید میکنیم که داشتن مقاله تنها راهی نیست که به واسطه آن بتوانید ثابت کنید شما یک پژوهشگر یا دانشجوی مناسب برای آن دانشگاه هستید. دانشگاهها معمولا فاکتورهای مختلفی را با وزنه یکسان بهعنوان معیارهای پذیرش در نظر میگیرند که مقاله فقط یکی از این فاکتورهاست. سایر معیارها عبارتاند از:
- پروپوزال یا انگیزهنامه تحصیلی قوی
- گواهی ارائه پژوهش و کارهای تحقیقاتی خود در کنفرانسها
- رساله یا پایاننامه مرتبط که خوب و دقیق نوشته شده باشد
- داشتن توصیهنامه قوی
- انجام پروژههای متفرقه و مرتبط
- گواهینامههایی مبنی بر حضور شما در دورهها یا ورکشاپهای مرتبط با حوزه پژوهشی خودتان
- فعالیتهای داوطلبانه مرتبط
- فعالیت بهعنوان دستیار مدرس (TA) یا دستیار آزمایشگاه (RA)
برای مثال، اگر محدودیت زمانی فشردهای دارید، با داشتن یک توصیهنامه قوی و ذکر این نکته که پژوهش شما قابلیت انتشار در یک ژورنال معتبر را دارد، میتوانید تا حدی کار خود را برجسته کنید. اما توجه داشته باشید که در موقعیتهایی با رقابت بالا، قطعا داشتن مقاله چاپ شده در کنار این مدارک امتیاز شما را برای دریافت پذیرش تحصیلی فوقالعاده افزایش میدهد.
حتی ارائه مقالات غیرمرتبط با موضوع یا رشته تحصیلی که میخواهید برای آن اقدام کنید، نیز مفید است. چون مهارت کلی شما را در انجام پژوهش نشان میدهد. همچنین اگر در بخشهایی که بالاتر لیست شدهاند، رزومه قوی ندارید یا نمره زبان و معدل شما خیلی بالا نیست، نوشتن مقاله قطعا رزومه شما را تعدیل خواهد کرد. در بخشهای بعد توضیح میدهیم که اگر قصد دارید برای موقعیتهای تحصیلی با رقابت بالا مانند مستر یا پی اچ دی فول فاند اپلای کنید، با رعایت چه اصولی مقاله بنویسید.
امتیاز مراحل مختلف انتشار مقاله برای مهاجرت تحصیلی
در این بخش توضیح میدهیم که چگونه میتوان از مراحل مختلف نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی امتیاز دریافت کرد. فرآیند انتشار مقاله شامل سه مرحله زیر است که بهترتیب کمترین تا بیشترین امتیاز جهت دریافت پذیرش تحصیلی، مرتب شدهاند:
- سابمیت (Submit)
- بازنگری (Revision)
- پذیرش (Acceptance)
اثر مقاله سابمیت شده در مهاجرت تحصیلی
زمانی که مقاله خود را ارسال یا سابمیت میکنید (برای مثال به ژورنال شماره ۱)، بلافاصله مقاله در اختیار سردبیر یا Editor ژورنال قرار میگیرد و ایمیلی مبنی بر سابمیت موفق مقاله توسط «نویسنده مسئول» (Corresponding Author) دریافت خواهد شد. اگر خود شما نویسنده مسئول نیستید، میتوانید از همکار خود بخواهید این ایمیل را در اختیار شما قرار دهد. ممکن است در این مرحله در حال اپلای باشید. کافی است در بخش Publications رزومه خود زیربخشی با عنوان Submitted ایجاد کنید و اطلاعات مقاله سابمیت شده را در این قسمت وارد کنید. همچنین میتوانید حین مکاتبه با اساتید، پر کردن فرم درخواست یا سایر نامههایی که مینویسید، از این ایمیل بهعنوان مدرکی که نشاندهنده سابمیت مقاله شما است، استفاده کنید.

در این مرحله از انتشار مقاله، در اولین قدم سردبیر بررسی میکند که آیا موضوع مقاله شما با Scope ژورنال (موضوعاتی که ژورنال پوشش میدهد) همخوانی دارد یا خیر. همچنین سردبیر مقاله شما را بیشتر از لحاظ درستی ساختار، مراجع و فایلهای بارگزاری شده، تکراری نبودن موضوع و مسائل مربوط به پلاجریسم یا سرقت ادبی بررسی میکند. بنابراین برای عبور از این مرحله مهم است که اسکوپ ژورنال و ساختار مقاله را به درستی رعایت کرده باشید و از لحاظ پلاجریسم و موضوع پژوهش نیز، نوآوری لازم را داشته باشید. در بخش ساختار مقاله، توضیحات لازم در این زمینه ارائه خواهد شد. اگر مواردی که گفتیم رعایت نشده باشند، همین ابتدا مقاله شما رد (Reject) میشود و مجاز هستید پس از دریافت نامه ریجکشن، مقاله خود را به ژورنال دیگری ارسال کنید.
اثر مقاله بازبینی شده در مهاجرت تحصیلی
اگر مواردی که در بخش قبل ذکر شد، بهدرستی اعمال شده باشند، سردبیر برای داوری مقاله شما چند داور تعیین میکند، مقاله شما وارد مرحله داوری میشود و نویسنده مسئول مقاله، ایمیلی با این موضوع دریافت خواهد کرد. اگر در این مرحله اپلای میکنید و اطلاعات مقاله خود را به روشی که بالاتر توضیح دادیم ارائه کنید، قطعا امتیاز بیشتری نسبت به مرحله سابمیت برای شما در نظر گرفته میشود. همانطور که در تصویر مشاهده کردید، مرحله داوری شبیه یک چرخه است. در سامانهای که در ژورنال به شما اختصاص داده شده است، میتوانید ببینید که مقاله شما توسط چه تعداد داور در حال بررسی است. اگر ایمیلی مبنی بر وارد شدن به مرحله Revision یا بازنگری دریافت کنید، یک مرحله جلوتر رفتهاید. در مرحله بازنگری داوران یک سری کامنت برای شما در سامانه قرار میدهند و لازم است پس از بررسی، به این سوالات یا نظرات پاسخ مناسب دهید. قطعا به مقالهای که در مرحله Revised قرار دارد (نسبت به مقالهای که در مرحله Submit یا Review است)، امتیاز بیشتری در فرآیند اپلای اختصاص داده میشود.
نکته مهمی که اینجا وجود دارد، تعداد و نوع نظرات داوران است. اگر مقاله شما Major Revision گرفته باشد، کار شما سختتر است و احتمالا پذیرش و انتشار آن زمان بیشتری لازم داشته باشد. Major Revision شامل سوالات و نظرات جدیتری از داوران است. برای مثال، ممکن است از شما خواسته شود جهت اثبات یا در تایید برخی ادعاهای خود در مقاله، آزمایش، تحلیل، شبیهسازی یا مطالعه جدیدی انجام دهید. اما اگر Minor Revision گرفته باشید، به احتمال زیاد در زمان کوتاهی موفق به انتشار مقاله خود خواهید شد. این نوع Revision اغلب شامل نظرات مثبت و کوتاهی است و پاسخ به سوالات داوران چندان مشکل نیست. همچنین در این شرایط داوران از شما نمیخواهند چیز زیادی به مقاله خود اضافه کنید. بنابراین نوع Revision نیز نشاندهنده وضعیت مقاله شما است و اگر در مرحله Minor Revision هستید، پیشنهاد میکنیم حتما این مسئله را حین اپلای عنوان کنید.
اثر مقاله پذیرفته شده (چاپ نشده) در مهاجرت تحصیلی
پس از اینکه به سوالات داوران پاسخ دادید، مقاله شما مجددا به دست سردبیر میرسد. سردبیر با توجه به کامنتهای داوران و پاسخهای شما، تصمیمگیری نهایی را انجام میدهد. اگر مقاله شما برای انتشار در ژورنال پذیرفته شود، حتما ایمیل مرتبط با این موضوع را دریافت میکنید. همچنین نسخه پیش از چاپ مقاله نیز برای شما ارسال میشود و لازم است آن را بررسی و تایید کنید.
اگر در این مرحله اپلای میکنید، مطمئن باشید که با ارائه مستندات مربوط به پذیرش مقاله در ژورنال، امتیازی مساوی با امتیاز مقاله منتشر شده را دریافت خواهید کرد. پس اگر مقالهای دارید که در ژورنالی پذیرفته شده اما منتشر نشده است، نگران نباشید. اما در صورتی که ایمیلی با موضوع Rejection گرفتید، مقاله شما پذیرفته نشده است و حالا مجاز هستید که آن را برای ژورنال دیگری بفرستید. جهت تاکید بر داشتن مقاله پذیرفته شدهای که هنوز منتشر نشده است، میتوانید در بخش Publications رزومه خود زیربخشی با عنوان In Press درج کنید و اطلاعات مقاله خود را در این قسمت قرار دهید.
انواع مقاله برای اپلای تحصیلی
همانطور که گفتیم یکی دیگر از نکات مهم نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی این است که با توجه به زمانی که در اختیار دارید، مقصد و نوع پوزیشنی که میخواهید برای آن اقدام کنید، نوع مقاله خود را بهدرستی انتخاب کنید. در این بخش ابتدا انواع مقاله را معرفی میکنیم. سپس پیشنهادات خود را در انتخاب نوع مقاله و در نتیجه، نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی موفق توضیح میدهیم. تقسیمبندی مقالات علمی از نظر ساختاری بهصورت زیر است:
- مقاله پژوهشی (Research Article)
- مقاله مروری (Review Article)
- گزارشیا نامه کوتاه (Short Letter or Report)
در مقالهنویسی برای مهاجرت، متداول این است که ساختار مقاله پژوهشی را رعایت کنیم. البته نوشتن مقالات مروری یا گزارش هم دارای امتیاز خود است. اما تقسیمبندی مهمتر مقالات، بر اساس ژورنالی است که در آن منتشر میشوند:
- مقالات ISI
- مقالات Scopus
- مقالات ISC
- مقالات کنفرانسی
با توجه به ترتیبی که مشاهده میکنید، برای مهاجرت تحصیلی داشتن مقاله ISI یا Scopus امتیاز ویژهای دارد. اعتبار این ژورنالها در فرآیند داوری و تعداد ارجاعات بالا به آنها است. از طرفی انتشار مقاله در این ژورنالها نیز سختتر است. بنابراین اگر فکر میکنید پژوهش شما خیلی قوی نیست یا اگر عجله دارید، پیشنهاد ما نوشتن مقاله ISC یا کنفرانسی است. همچنین بهتر است رزومه خود را با توجه به نوع مقالاتی که دارید طراحی کنید. برای مثال، اگر یک مقاله کنفرانسی و یک مقاله ISI سابمیت شده دارید، میتوانید بخش مقالات یا Publications رزومه خود را با دو زیربخش با این عناوین تقسیمبندی کنید. همچنین توجه کنید درج مقالات فارسی در رزومه نیز اثر خود را در فرآیند مهاجرت تحصیلی شما خواهند داشت.
نوشتن مقاله برای اپلای مستر
اگر میخواهید برای مقطع کارشناسی ارشد یا مستر (چه با فاند و چه بدون فاند) اقدام کنید، باید بدانید اغلب پژوهشهایی که در مقطع کارشناسی انجام میشوند، پتانسیل تبدیل شدن به یک مقاله ISI را ندارند. بنابراین با اینکه داشتن مقاله ISI یک امتیاز استثنائی برای شما خواهد بود، اما مطمئن باشید رقبای شما هم به احتمال زیاد مقاله ISI ندارند. در اپلای مستر، نمرات و معدل مقاطع قبلی شما نقش مهمتری در مقایسه با مقالات و کارهای پژوهشی شما دارد.
در چنین شرایطی بهتر است اگر زمان زیادی ندارید، وقت خود را صرف انتشار مقاله ISI نکنید. مگر اینکه زمان کافی داشته باشید، به دنبال دریافت فاند باشید یا نوآوری و بهروز بودن موضوع پژوهش شما در حدی باشد که بتوانید آن را برای یک ژورنال ISI ارسال کنید. در غیر این صورت پیشنهاد ما این است که پژوهش خود را در قالب مقالات دیگری مانند مقاله کنفرانسی منتشر کنید.
نوشتن مقاله برای اپلای دکترا
نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی در مقطع دکترا فول فاند با توجه به رقابت گستردهای که در این سطح وجود دارد، قطعا شانس شما را برای گرفتن پذیرش تا حد زیادی افزایش میدهد. البته تاکید میکنیم که عواملی مانند رشته، وضعیت فاند یا کشوری که قصد مهاجرت به آن را دارید، نیز تعیینکننده هستند. با این فرض که رقابت بالایی برای گرفتن فاند پیشرو دارید و داشتن مقاله ISI بین رقبای شما مرسوم است، بهتر است با توجه به نوع پژوهش خود حتما مقاله و ژورنال مناسب برای ارسال مقاله خود را انتخاب کنید تا زمان از دست ندهید.
انواع ژورنال برای اپلای تحصیلی
ژورنالهای ISI بر اساس فاکتوری به نام Impact Factor (یا به اختصار IF) در چهار گروه Q1 و Q2 و Q3 و Q4 طبقهبندی میشوند. انتشار مقاله در یک ژورنال Q1 (بالاترین رتبهبندی) نیازمند این است که موضوع پژوهش شما مطابق با جدیدترین تحقیقات روز دنیا باشد. همچنین سطح نوشتار، آزمایشها، تستها، روشها، نرمافزارها، پکیجها، شبیهسازیها و مواردی از این دست، همه در بالا بردن سطح مقاله شما موثراند.
بنابراین اگر زمان شما جهت نوشتن مقاله برای مهاجرت تحصیلی محدود است، پیشنهاد میکنیم با اطمینان از کیفیت و سطح کار خود، ژورنال ISI مناسب را انتخاب کنید. واضح است که اگر پژوهش قابل قبولی دارید و میخواهید در کوتاهترین زمان ممکن مقاله خود را منتشر کنید، پیشنهاد ما این است که ژورنالهای ISI با رتبه پایینتر مانند Q3 و Q4 را انتخاب کنید.