تعمیر یخچال و علل مشکلات رایج آن — راهنمای کاربردی

در مطلبی در وبلاگ فرادرس در مورد نحوه کارکرد یخچال بحث شد. از این رو در این مطلب قصد داریم تا نحوه تعمیر یخچال و مشکلات رایج آن را معرفی کنیم. بنابراین اگر یخچال شما درست کار نمی‌کند، احتمالا این مطلب می‌تواند در حل مشکل، به شما کمک کند.

یخچال

یخچال دستگاهی پیچیده محسوب می‌شود. وظیفه این دستگاه خنک کردن مواد ارگانیکی است که با قرار گرفتن در معرض دمای اتاق، فاسد می‌شوند. اما ممکن است این دستگاه با مشکلاتی هم‌چون عدم ایجاد سرمایش کافی، ایجاد سرمایش بیش از حد و یا تولید برفک بیش از حد مواجه شود که در نتیجه به تعمیرات خواهد داشت.

فیلم آموزش سیستم های تهویه سرمایشی و گرمایشی – چیلرهای توربوکر و دیگ های چگالشی در فرادرس

کلیک کنید

یخچال بر اساس اصول چرخه‌های ترمودینامیکی کار می‌کند. طبق قانون دوم ترمودینامیک همواره گرما از محیط گرم به محیط سرد منتقل می‌شود. بنابراین به‌منظور خنک کردن یک محیط نسبت به محیطِ گرم اطرافش، باید کار مثبت انجام داد. در این موارد با انجام کار و به جریان در آوردن سیال مبرد در یک سیکل، گرما از محیط یخچال گرفته شده و محیط آن سرد نگه داشته می‌شود. در ادامه بخش‌های مختلف یک یخچال نشان داده شده‌اند.

تعمیر یخچال و مشکلات رایج آن

در ادامه مهم‌ترین مشکلات ایجاد شده در یک یخچال توضیح داده شده‌اند. توجه داشته باشید که این مشکلات می‌توانند الکتریکی یا مکانیکی باشند.

فیلم آموزش اصول طراحی، نصب و سرویس سیستم های تهویه مطبوع حجم متغیر VRF در فرادرس

کلیک کنید

خراب شدن MCB (فیوز مینیاتوری)

اگر یخچال شما خاموش شده باشد، پیشنهاد می‌شود در اولین قدم MCB یخچال چک شود. این کلید، معمولا در اکثر تجهیزات الکتریکی وجود دارد؛ وظیفه این کلید محافظت از دستگاه در مقابل اتصال کوتاه و اضافه‌بار است.

سرمای کم یا زیاد

در حالت ایده‌آل دمای اتاقک یخچال باید بالاتر از دمای انجماد آب باشد. در حقیقت دمای ایده‌آل اتاقک یخچال باید بین ۳ تا ۵ درجه باشد. بدیهی است که دمای فریزر باید کمتر از دمای انجماد آب باشد. این مقدار در حالتی عادی باید بین منفی ۱۸ تا منفی ۱۵ درجه سانتی‌گراد تنظیم شده باشد. ممکن است در مواردی این تنظیم دما بر هم بخورد. برای نمونه اگر شما در اتاقک یخچالی، آب قرار داده و شروع به یخ زدن کند، می‌توان نتیجه گرفت که دمای اتاقک زیر صفر بوده، در نتیجه یخچال درست کار نمی‌کند.

سرد شدن بیش از حد می‌تواند در نتیجه عملکرد نامطلوب دمپر ورودی هوا باشد. دمپر هوا وسیله‌ای است که در داخل یخچال قرار گرفته، به صورت مکانیکی کنترل می‌شود. دمپر با استفاده از یک سوپاپ میزان هوای سرد ورودی به محفظه یخچال را کنترل می‌کند. اگر این سوپاپ دستکاری شده باشد، میزان هوای وارد شده به محفظه افزایش یافته و دمای آن بیش از اندازه کاهش خواهد یافت. توجه داشته باشید که لوله‌های محافظت‌کننده سوپاپ بسیار حساس بوده چراکه از پوشش پلی‌استایرن ساخته شده‌اند. به منظور تنظیم، کافی است دمپر و سوپاپ را پیدا کرده و دستگیره کنترل آن را حرکت دهید.

در حالتی دیگر ممکن است دمای اتاقک یخچال بسیار زیاد باشد. در این موارد مشکل می‌تواند از تنظیمگر‌های الکتریکی دستگاه باشد. توجه داشته باشید که اولین گام الزاما اضافه کردن ماده مبرد در لوله‌ها نیست. راه‌حلی دیگر اطمینان حاصل کردن از تمیزی لوله‌های کندانسور است. هریک از روش‌های ارائه شده در ادامه می‌تواند به منظور بررسی عدم سرمایش کافی یخچال استفاده شود.

• چک کردن تنظیم‌گر یخچال
• چک کردن فن فریزر
• چک کردن فن کمپرسور

موتور یخچال

روشن بودن یک یخچال الزاما به معنای روشن بودن دائمی موتور آن نیست. زمانی موتور یخچال به طور دائم روشن است که توانایی سرد نگه داشتن مواد غذایی را نداشته باشد. بنابراین می‌توان گفت روشن بودن دائم موتور یخچال به‌معنای عملکرد نامطلوب آن است. در این موارد ابتدایی‌ترین راه، اطمینان از بسته بودن در یخچال است. باز بودن در یخچال منجر به گرم شدن فضای درون آن می‌شود و موتور یخچال را مجبور به روشن ماندن می‌کند. علت دوم می‌تواند کثیف بودن سیم‌پیچ‌های کندانسور باشد. البته تمامی این علت‌ها به شرطی ممکن است درست باشند که دمای یخچال در حالت بسیار سرد تنظیم نشده باشد. توجه داشته باشید که اگر مواد غذایی قرار داده شده در یخچال نیز زیاد باشند، موتور برای خنک نگه داشتن اتاقک، زمان زیادی باید روشن باشد.

صدا

یکی از مشکلات معمول ایجاد شده در یخچال‌ها، صدای زیاد آن‌ها است. معمولا علت این صدا موتور فن اوپراتور است. در حقیقت عدم رسیدگی و سرویس دوره‌ای یخچال منجر به خشک و فرسوده شدن موتور اوپراتور شده که تولید‌کننده صدا خواهد بود. البته در مواردی که برفک‌های ایجاد شده در یخچال نیز بیش از حد معمول باشند، برخورد پره به برفک‌های ایجاد شده نیز منجر تولید صدا خواهد شد. در مواردی دیگر کثیف بودن فن کمپرسور نیز می‌تواند تولید کننده صدا در یخچال باشد.

ایجاد برفک

یکی دیگر از مشکلات ایجاد شده در یخچال‌ها، ایجاد برفک در آن‌ها است. به‌طور کلی برفک زدن در یخچال‌ها منجر به کاهش راندمان و هم‌چنین آسیب زدن به یخچال می‌شود.

دلیل معمولِ ایجاد برفک در یخچال‌ها، وارد شدن هوای مرطوب به داخل یخچال بوده و با مخلوط شدن آن با هوای خنکِ داخل یخچال، روی لوله‌ها برفک تشکیل می‌شود. در مواردی که برفک در اطراف درب فریزر قرار داشته باشد، علت می‌تواند بسته نشدن صحیح درب یخچال باشد. بنابراین منطقی است که در اولین گام بست‌های در یخچال بررسی شده و در صورت امکان آن‌ها را تعمیر کرد. البته به صورت چشمی نیز می‌توان واشر‌های قرار گرفته روی در را بررسی کرده و در صورت لزوم آن‌ها را تعویض کرد. همچنین اگر در مواردی برفک در همه‌جا وجود داشته باشد ولی میزان آن اندک باشد، علت می‌تواند سرمای اندک ایجاد شده در اتاقک یخچال باشد.

فریزر

یکی دیگر از مشکلات معمول ایجاد شده در یخچال، کار نکردن فریزر آن است. در این موارد باید در اولین قدم کنترل‌های الکترونیکی یخچال چک شوند. برای نمونه می‌توان از روشن بودن چراغ‌های درون فریزر اطمینان حاصل کرد. در صورت خاموش بودن آن‌ها می‌توان گفت برق فریزر قطع است.

توجه داشته باشید که دستگاه‌های جدید از یک حالت دمو برخوردار هستند که در آن حالت فریزر یخچال کار نمی‌کند. در این موارد می‌توان از دستورالعمل‌ها استفاده کرده و دستگاه را از حالت دمو خارج کرد. در حالتی دیگر باید از متصل بودن فریزر یخچال به برق نیز اطمینان حاصل کرد؛ هم‌چنین ممکن است فریزر در حالت خاموش تنظیم شده باشد.

تولید شدن آب

در برخی از موارد مقداری آب روی لوله‌های درون یخچال تولید شده و معمولا این آب در طبقات پایین یخچال جمع می‌شود. معمولا آب جمع شده در طبقات پایین می‌تواند به یکی از دلایل زیر باشد.

• آب شدن یخ‌های تولید شده در فریزر
• ریخته شدن مایعات قرار داده شده درون بخش‌های مختلف یخچال

در صورتی که دستگاه مجهز به مخزن آب و یخ باشد، نشتی و چکه آب ممکن است در نتیجه معیوب بودن اتصال لوله‌های آب به یخچال باشد. در این موارد در ابتدا باید اتصال لوله‌ها با یخچال را بررسی کنید.

اگر منشا آب تولید شده خود فریزر باشد، مشکل می‌تواند ناشی از استفاده بیش از حد از ظرفیت فریزر باشد. در این موارد برفک‌های زیادی در اوپراتور پشتی یخچال ایجاد می‌شود که با ذوب شدن آن‌ها، آب بسیاری ایجاد می‌شود. توجه داشته باشید در مواردی که یخچال وارد سیکل یخ‌زدایی می‌شود، شروع به تولید آب بیشتری می‌کند. در همین راستا لازم است مدت زمانی که درب یخچال را باز نگه می‌دارید کوتاه بوده و دفعات باز و بسته کردن درب یخچال نیز اندک باشد.

برقدار بودن بدنه یخچال

احتمالا شما نیز این تجربه را داشته‌اید که با دست زدن به یخچال متوجه برقدار بودن آن می‌شوید. معمولا سیم‌های رابط ممکن است معیوب شده باشند. همچنین در بسیاری از موارد اتصال سرپیچ لامپ درون یخچال نیز می‌تواند به بدنه یخچال متصل بوده و منجر به ایجاد برق در بدنه یخچال شود. همین اتفاق ممکن است در مورد ترموستات یا موتور نیز برقرار باشد. در حقیقت امکان اتصال این اجزا نیز با بدنه وجود خواهد داشت.

به‌منظور حل کردن مشکل برقدار بودن بدنه یخچال، باید یخچال را از برق کشیده، پس از آن ارتباط بین رله استارت و اورلود را از موتور جدا کرد. پس از آن یخچال را مجددا به برق متصل کرده و هریک از عوامل ایجاد کننده برق در بدنه همچون سرپیچ یا ترموستات را نیز به همین روش چک کنید.

در صورت علاقه‌مندی به مباحث مرتبط در زمینه مهندسی مکانیک و برق آموزش‌های زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

• یخچال چگونه کار می‌کند؟
• تهویه مطبوع چیست؟ — به زبان ساده

^^