پروتکل UDP در شبکه های کامپیوتری – راهنمای جامع
پروتکل دیتاگرام کاربر یا به اختصار پروتکل UDP سادهترین پروتکل ارتباطی لایه انتقال در مجموعه پروتکل TCP/IP محسوب میشود. این پروتکل شامل کمترین مقدار مکانیسم ارتباطی است. UDP مشهور است به این که یک پروتکل غیر قابل اتکا است، اما از سرویسهای IP برای ارائه بیشترین تلاش خود جهت مکانیسم تحویل بهره میگیرد. برای مطالعه بخش قبلی این سری مقالات به لینک زیر مراجعه کنید:
در UDP، گیرنده تأیید دریافت بسته را تضمین نمیکند و به نوبه خود فرستنده نیز منتظر هیچ نوع تأیید وصول بسته ارسالی نمیماند. این میانبر زدن موجب میشود که پروتکل غیر قابل اعتماد شود و البته بر سهولت پردازش نیز میافزاید.
الزامات UDP
سؤالی که اینک پیش میآید این است که ما چرا باید به یک پروتکل غیر قابل اتکا برای انتقال داده نیاز داشته باشیم؟ ما از UDP جایی استفاده میکنیم که تأیید وصول بستهها پهنای باند قابل توجهی را به همراه دادههای واقعی اشغال میکند. برای نمونه در مورد استریم کردن ویدئو، هزاران بسته به سمت کاربران فوروارد میشوند. تأیید وصول همه این بستهها دشوار است و میتواند موجب هدررفت پهنای باند زیادی شود. بهترین مکانیسم تحویل پروتکل IP زیرین، نهایت تلاش را برای تحویل بستههایش تضمین میکند، اما حتی اگر برخی بستهها در جریان استریم کردن ویدئو از دست بروند، تأثیر آن زیاد نیست و میتوان آن را به سادگی نادیده گرفت. فقدان چند بسته در ترافیک ویدئویی و صوتی در اغلب موارد اصلاً قابل تشخیص نیست.
قابلیتها
- UDP زمانی استفاده میشود که تأیید وصول بستههای داده تأثیر چندانی نداشته باشد.
- UDP پروتکل خوبی برای گردش دادهها در یک جهت محسوب میشود.
- UDP برای ارتباطهای مبتنی بر کوئری ساده و مناسب است.
- UDP اتصال-محور نیست.
- UDP مکانیسم کنترل ازدحام ندارد.
- UDP تحویل دادهها را بر مبنای ترتیب تضمین نمیکند.
- UDP «بیحالت» (stateless) است.
- UDP پروتکل مناسبی برای استریم کردن اپلیکیشنهایی مانند VoIP و استریم کردن چندرسانهای محسوب نمیشود.
هدر UDP
هدر UDP به اندازه کارکرد آن ساده است.
هدر UDP شامل چهار پارامتر اصلی است:
- پورت مبدأ (Source Port) – این اطلاعات 16 بیتی برای شناسایی پورت مبدأ بسته استفاده میشود.
- پورت مقصد (Destination Port) – این اطلاعات 16 بیتی برای شناسایی سرویس سطح اپلیکیشن روی دستگاه مقصد استفاده میشود.
- طول (Length) – این فیلد طول کلی بسته UDP (شامل هدر) را مشخص میسازد. این یک فیلد 16 بیتی است و کمترین مقدار آن 8 بایت یعنی به اندازه خود هدر UDP است.
- Checksum - این فیلد مقدار Checksum تضمین شده از سوی فرستنده را پیش از ارسال در خود نگهداری میکند. در IPv4 این فیلد اختیاری است، زیرا وقتی که فیلد Checksum شامل هیچ مقداری نباشد روی 0 تنظیم میشود و همه بیتها به صفر تبدیل میشوند.
کاربرد UDP
در ادامه چند کاربرد UDP در زمان انتقال دادهها بررسی میشود:
- سرویسهای نام دامنه
- پروتکل مدیریت شبکه ساده
- پروتکل انتقال فایل آزمایشی
- پروتکل اطلاعات مسیریابی
- پروتکل Kerberos
برای مطالعه بخش بعدی این مجموعه مقالات آموزشی با موضوع شبکههای کامپیوتری به لینک زیر بروید:
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشهای زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
- مجموعه آموزشهای دروس علوم و مهندسی کامپیوتر
- آموزش شبکههای کامپیوتری ۱
- مچموعه آموزشهای شبکههای کامپیوتری
- فوروارد کردن پورت (Port Forwarding) — به زبان ساده
- لایه انتقال در شبکه های کامپیوتری — به زبان ساده
- انواع پروتکل های ارتباطی شبکه که باید بشناسید — راهنمای جامع و کاربردی
==
خیلی ممنون
خیلی ممنون