دستگاههای ضد آب یا مقاوم در برابر آب چطور ساخته میشوند؟
تلفنهای همراه جدید اندرویدی امکان عکاسی در استخر شنا را ارائه کردهاند و دیگر لازم نیست هنگام صحبت با تلفن در زیر باران نگران باشید. گوشیهای جدید آیفون نیز در برابر نفوذ آب مقاوم هستند. اما باید بدانید که این دستگاهها ضد آب نیستند؛ بلکه مقاوم در برابر آب هستند و این دو با هم تفاوت دارند.
البته این مسئله تنها به گوشیهای تلفن همراه مربوط نیست. ما رفته رفته وارد دنیایی میشویم که فناوریهای پوشیدنی میتوانند زندگی ما را تغییر دهند و از این رو به گجتهایی نیاز داریم که غیر قابل خراب شدن باشند. در این زمینه آب یک تهدید بزرگ به حساب میآید، چون نفوذ باران، واژگون شدن لیوان، سقوط در استخر شنا و موارد دیگر همگی خطراتی برای گوشی تلفن همراه محسوب میشوند که در معرض آن هستیم.
بنابراین غالباً از سازندگان مختلف میشنویم که تلفن همراه ضد آب یا دستبند سلامت ضد آب ساختهاند؛ اما این واژه اشتباهی است و اگر مراقب نباشید همین انتخاب کلمه اشتباه میتواند هزینه سنگینی برای شما داشته باشد.
ضد آب یا مقاوم در برابر آب
اصطلاح ضد آب به بیان ساده به معنی این است که آب امکان نفوذ ندارد؛ در حالی که مقاوم در برابر آب نشان میدهد که آب تحت شرایط خاصی امکان ورود به داخل دستگاه را ندارد. هیچ فناوری مصرفی تاکنون ضد آب نبوده است. همه آنها مقاوم در برابر آب هستند.
این تفاوت به ظاهر ظریف، بسیار مهم است. با این که گوشی تلفن همراه شما احتمالاً در زیر باران با مشکل عمدهای مواجه نمیشود؛ اما نمیتوانید وقتی آن را در دست دارید، به عمق دریا شیرجه بزنید. با این که ساعت هوشمند میتواند زمان را زیر آب به شما نشان دهد؛ اما در این وضعیت نمیتوانید دکمه آن را بزنید، زیرا پوشش ضد آب آن باز میشود و امکان ورود آب پدید میآید.
در ادامه کمی بیشتر به مقاومت در برابر آب میپردازیم و دو استاندارد مورد استفاده ATM و IP را برای نشان دادن این که تحت چه شرایطی دستگاه در برابر آب مقاومت میکند بررسی میکنیم.
ATM: به طور عمده برای دستگاههای پوشیدنی استفاده میشود
ATM اختصاری برای واژه Atmosphere یا جوّ است. هر اتمسفر به معنی میزان فشاری است که در سطح دریا بر اشیا وارد میشود. با شیرجه زدن به عمق 10 متری آب، فشار به دو اتمسفر میرسد، چون فشار آب به فشار اولیه محیط اضافه میشود. با هر 10 متری که در آب فرو میروید، میزان فشار، یک ATM دیگر افزایش مییابد.
ساعتهای هوشمند و دستبندهای سلامتی مانند Pebble معمولاً میزان مقاومت خود در برابر آب را با ATM نشان میدهند. برای نمونه Pebble تا 5 ATM در برابر نفوذ آب مقاوم است. معنی این گفته آن است که این ساعت هوشمند میتواند از سوی کسانی که به طور تفریحی شیرجه میزنند یا در استخر شنا میکنند و همچنین هر فعالیتی در این محدودهها مورد استفاده قرار گیرد.
هیچ آزمون استانداردشدهای برای تعیین ATM یک دستگاه پوشیدنی وجود ندارد. با این حال برای ساعتها از استاندارد ISO:22810 استفاده میکنند. البته به عنوان یک مصرفکننده نهایی لزومی ندارد معنی این اصطلاحات را بدانید.
نکته مهم این است که بدانید وقتی یک گجت پوشیدنی از ATM برای نشان دادن میزان مقاومت در برابر آب صحبت میکند، بدان معنی است که وقتی آن را استفاده میکنید، تا چه عمقی میتوانید در آب فرو روید.
اما یک محدودیت است که به طور واضح در مشخصات گجتهای پوشیدنی ذکر نمیشود. این دستگاهها تنها تا زمانی که لایه حفاظتیشان دستنخورده مانده باشد، در برابر نفوذ آب مقاوم هستند. شما نمیتوانید وقتی زیر آب هستید هیچ یک از دکمههای آنها را فشار دهید.
این مشکل در همه ساعتهای مقاوم در برابر آب وجود دارد. شما نباید هیچ کاری بکنید که لایه محافظ حذف شود، هر چند این کار شامل استفاده معمول از دستگاه باشد. به محض این که لایه محافظ حذف شود، آب به داخل دستگاه نفوذ میکند.
IP: به طور عمده برای گوشیهای تلفن همراه استفاده میشود
گوشیهای هوشمند برخلاف گجتهای پوشیدنی آزمونهای استانداردی برای مقاومت در برابر آب دارند که از سوی کمیسیون بینالمللی الکتروتکنیک (IEC) تعیین میشود. این استاندارد حفاظت بینالملل یا آییننامههای حفاظت نفوذ نامیده میشود که به طور معمول به اختصار IP و پس از آن دو عدد ذکر میشود.
برای نمونه گوشی سامسونگ گلکسی S7 Edge استاندارد IP68 دارد.
در مورد دو رقمی که در این استاندارد استفاده میشود، رقم اول اشاره به حفاظت در برابر گردوغبار دارد که 6 بالاترین رتبه است و اغلب گوشیهای هوشمند امروزه این استاندارد را کسب کردهاند. رقم دوم اشاره به مقاومت در برابر آب دارد که 9 بالاترین رتبه است، اما اغلب گوشیها به رتبه 7 یا 8 دست مییابند.
در ادامه فهرستی از ارقام مربوط به مقاومت در برابر آب و معانی هر یک آمده است:
- 1- افتادن قطرات آب تأثیری ندارد
- 2- افتادن قطرات آب تأثیری ندارد حتی اگر در زاویه 15 درجه از حالت عمود بیفتند.
- 3- اسپری کردن آب تأثیری ندارد حتی اگر در زاویه 60 درجه از حالت عمود صورت بگیرد.
- 4- ریختن آب در هیچ زاویهای تأثیری ندارد
- 5- پاشش آب از یک نازل 6.3 میلیمتری تأثیری ندارد.
- 6- پاشش آب از یک نازل 12.5 میلیمتری تأثیری ندارد.
- 7- غوطهور شدن تا عمق 1 متر به مدت 30 دقیقه تأثیری ندارد.
- 8- غوطهور شدن بیش از عمق 1 متر به مدت 30 دقیقه تأثیری ندارد.
- 9- اسپری کردن آب با دمای بالا و فشار بالا تأثیری ندارد.
توضیح IP68
در میان گزینههای فوق احتمالاً هرگز با آیتم آخر مواجه نمیشوید. مهمترین موارد 4 تا 8 هستند. مورد تأسفبار در خصوص این استاندارد آن است که وقتی یک دستگاه برای یک رقم خاص تست میشود، بدین معنی نیست که برای رقمهای قبلی نیز تست شده است.
بنابراین گرچه گوشی گلکسی S7 Edge استاندارد IP68 را کسب کرده و بدین ترتیب مقاومت مرحله 8 را دارد؛ اما این بدان معنی نیست که لزوماً استانداردهای سطح 5 یا 6 را که به پاشش آب مربوط است را نیز دارد. به همین دلیل است که برخی دستگاهها مانند گوشی اکسپریا Z5، هم استاندارد IP65 و هم IP68 را دریافت کردهاند.
اما جای نگرانی نیست، چون همه اینها اصطلاحات فنی هستند. به طور کلی هر دستگاهی که رتبههای 5، 6، 7 یا 8 را داشته باشد، در برابر چهار مورد اول نیز که چکه قطرات، اسپری و سرازیر شدن آب است، مقاومت دارد.
همه اینها به آن معنی است که وقتی یک گوشی مقاوم در برابر آب را بررسی میکنید، باید آخرین عدد رتبه IPXX را بررسی کنید. هر چه این عدد بالاتر باشد، حفاظت بیشتری ارائه شده است. همچنین اگر به غواصی با کپسول اکسیژن علاقهمند هستید، بهتر است یک دوربین GoPro یا هر دوربین اکشن دیگری را تهیه کنید.
اگر برایتان سؤال پیش آمده که آیا برای ضد آب کردن کامل یک دستگاه به قاب خارجی نیازمند هستید، باید بگوییم که نه به چنین چیزی نیاز ندارید. قابهای ضد آب خوبی برای آیفون وجود دارند؛ اما آنها نیز همان استاندارد IP68 یا چیزی شبیه به آن را دارند.
محدودیتهای «ضد آب»
اینک میدانید که «ضد آب» در واقع به معنی مقاوم در برابر آب است. هیچ شرایط دقیقی وجود ندارد که ادعا کند حفاظتی در حد ضد آب کامل را ارائه میکند و از این رو در این بخش به محدودیتهای فناوری ضد آب میپردازیم تا بدانید که باید در مورد چه چیزی نگران باشید.
لایههای حفاظتی و دکمهها
اگر دستگاه شما هر گونه بخش تاشویی دارد، آن را ببندید، همچنین اگر دارای دکمه است، آنها را زیر آب فشار ندهید. باز گذاشتن بخشهای تاشو یا فشردن دکمهها موجب خواهد شد که لایه محافظتی که درون دستگاه قرار دارد جمع شود و بدین ترتیب آب به داخل آن نفوذ کند. با این حال برخی از سازندگان گوشیها و قابهای ضد آب، امکان فشردن دکمهها در زیر آب را نیز فراهم ساختهاند؛ ولی باید ابتدا از این که دستگاه شما چنین قابلیتی دارد یا نه مطمئن شوید.
آب دریا یا آب تصفیه شده؟
آیا میتوانید گوشیتان را همراه خود به دریا ببرید؟ بله. آیا باید آن را با خود به دریا ببرید؟ نه. همه تستهای IP در آب تمیز اجرا میشوند و نه آب دریا. در واقع، رسوبات نمکی میتوانند صدماتی به گوشی وارد سازند که حتی قابل تعمیر نباشد، از این رو بهترین رویه آن است که گوشیهای ضد آب خود را از آب دریا دور نگه دارید. در مواردی که گوشی وارد آب دریا شده باشد، بهتر است آن را پیش از استفاده مجدد، با آب تمیز آبکشی کنید.
مایعات دیگر
همه تستهای IP حفاظت در برابر آب را بررسی میکنند و نه ریختن قهوه یا افتادن در گلولای. در چنین مواردی باید همان کاری را انجام دهید که هنگام ریختن قهوه روی لپتاپ انجام میدهید. یعنی گوشی را خاموش کنید، سپس آن را تمیز نموده و در صورت امکان باتری را جدا کنید. سپس آن را به طور کامل خشک کنید و زمانی که مطمئن شدید کاملاً خشک است مجدداً روشن کنید.
مقاومت در برابر آب برای ایجاد حفاظت در موارد ضروری است و نه سرگرمی
مورد مهمی که اغلب در مورد گوشیهای ضد آب فراموش میکنیم این است که منظور از طراحی این گوشیها حفاظت از دستگاه بوده است و نه ایجاد امکانات جدید. این ویژگیها یک مزیت اضافی هستند و بنابراین اگر کار نکنند نباید ناراحت شوید.
برای مثال نباید فریب تبلیغاتی را بخورید که نشان میدهند چگونه میتوانید به عمق استخر شیرجه زده و عکسهای زیر آب از دوستانتان بگیرید. صفحههای لمسی گوشیها زیر آب به درستی کار نمیکنند و از این رو امکان کار کردن با آنها وجود ندارد. البته استثناهایی مانند گوشی اکسپریا Z5+ وجود دارند؛ اما این موارد معمولاً نادر هستند.
با سلام خدمت تیم خوب فرادرس مطلب خیلی خوبی بود، برای تهیه هندزفری بلوتوث مقاوم در برابر آب (استاندارد IP) نیاز به چنین اطلاعات دقیقی داشتم. از شما سپاس گزارم و آرزوی موفقیت روز افزون برایتان دارم.