کلید راکر چیست؟ – ساختار و مدار عملی | به زبان ساده
در آموزشهای قبلی مجله فرادرس، با انواع کلیدهای برق آشنا شدیم. در این مطلب، با جزئیات بیشتری کلید راکر را معرفی خواهیم کرد.
ساختار داخلی کلید راکر
از کلید راکر میتوان به عنوان یک سوئیچ روشن/خاموش در مدار استفاده کرد و به کمک آن دستگاههای مختلف مدار یا کل مدار را قطع و وصل کرد. در این بخش نحوه اتصالات کلید راکر را بیان خواهیم کرد.
کلیدهای راکر ممکن است با شکلهای مختلفی در بازار ارائه شوند. کلید راکر چراغ دار و کلید راکر دایره ای از انواع این کلیدها هستند که در شکل زیر نمونهای از آنها نشان داده شده است.
در ادامه، نحوه اتصال کلید راکر تک پل تک مسیره (SPST) را نشان خواهیم داد. این کار به ما کمک میکند تا نحوه عملکرد کلیدهای راکر را درک کنیم و روش اتصال آنها به مدار را فرا بگیریم. شکل زیر نمای کلی و ساختار داخلی یک کلید راکر SPST را نشان میدهد.
بر اساس این ساختار داخلی کلید راکر، مشاهده میکنیم که کلید میتواند در یکی از دو حالت قرار گیرد و برای تغییر حالت، میتوان طرف دیگر قسمت متحرک بالای کلید را فشار داد. با این کار میتوانید مدار یا دستگاهی را روشن یا خاموش کنید. یاتاقان فلزی، بسته به اینکه سوئیچ به کدام طرف باز شود، سوئیچ را به پایین میبرد تا با یکی از دو طرف تماس پیدا کند.
پایههای کلید راکر
اکنون که با ساختار داخلی سوئیچهای راکر آشنا شدهایم، میخواهیم پایههای کلید راکر را بررسی کنیم.
همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است، سوئیچهای راکر 3 پایه دارند. شکل زیر نمودار شماتیک پایههای یک سوئیچ راکر SPST را نشان میدهد.
پایه شماره ۱ پایهای است که توان ورودی به سوئیچ راکر به آن وصل میشود. در پین 2 لوازم جانبی سوئیچ برای روشن کردن متصل است. پایه 3 جایی است که سوئیچ یا به زمین متصل است یا مدار باز مانده است. در زیر نمایش تصویری نمودار شماتیک آورده شده است:
این دیاگرام اتصال پایهها به مدل زیر در یک سوئیچ راکر واقعی تبدیل میشود:
در شکل بالا سه پایه وجود دارد که اتصال الکتریکی با یک مدار را تشکیل میدهند، هر کدام با عملکرد خود در مدار توصیف میشوند:
- برق ورودی (Power): منبع ورودی تأمین توان به این پایه متصل میشود.
- برق خروجی (Accessories): برق ورودی به تجهیزی که میخواهیم آن را قطع و وصل کنیم، از این پایه گرفته میشود.
- زمین (Ground): زمین سیستم به این پایه متصل میشود.
این 3 پایه هستند که اتصال الکتریکی را به مداری که سوئیچ راکر را در آن قرار میدهیم، برقرار میکنند.
اتصال کلید راکر در مدار
اکنون میخواهیم بدانیم که چگونه یک مدار (مثلاً قطع و وصل موتور DC) با سوئیچ راکر بسازیم. مدار شکل زیر را مشاهده کنید.
هنگامی که کلید راکر در موقعیت ON (سمت چپ) قرار داده میشود، موتور DC روشن شده و کار میکند. وقتی سوئیچ خاموش میشود (به سمت راست)، موتور DC دیگر توان دریافت نمیکند و متوقف میشود. از آنجا که کلیدهای راکر فقط قادر به تحمل مقدار مشخصی از جریان هستند، از فیوزها بین پایه توان ورودی و منبع تغذیه استفاده میشود. فیوز از سوئیچ راکر در برابر اضافه جریان محافظت میکند.
همانطور که در شکل بالا میبینیم، پایه 1 برق ورودی را دریافت میکند، که در اینجا یک باتری 12 ولت است. پین 2 به باری که میخواهیم از آن استفاده کنیم متصل میشود، که در این حالت یک موتور DC است. همچنین، پایه 3 به زمین متصل میشود یا باز میماند.
گاهی ممکن است بخواهیم یک بار (مثلاً چراغ) را با دو کلید کنترل کنیم. در این حالت میتوانیم از دو کلید راکر تک پل دو مسیره (SPDT) استفاده کنیم. در این حالت، باید مداری مشابه مدار شکل زیر ببندیم.
معرفی فیلم آموزش تاسیسات الکتریکی (نور و صدا)
فیلم آموزش تاسیسات الکتریکی (نور و صدا) یکی از آموزشهایی است که در ارتباط با سیستم روشنایی تأسیسات مختلف توسط فرادرس تهیه شده است. این آموزش در ۹ ساعت و ۲۳ دقیقهای شامل ۵ درس است.
در درس اول مفاهیم مربوط به نور معرفی شده و درس دوم درباره برنامهریزی و طراحی تاسیسات نور و صدا است. در درس سوم، مبحث نورپردازی معرفی شده است. سیمکشی موضوع مهم درس چهارم است و در نهایت، در درس پنجم درباره تاسیسات صدا مباحثی بیان شده است.
- برای مشاهده فیلم آموزش تاسیسات الکتریکی (نور و صدا) + اینجا کلیک کنید.
معرفی فیلم آموزش روشنایی فنی
فیلم آموزش روشنایی فنی یکی دیگر از آموزشهای تأسیسات فرادرس است که در ۳ ساعت و ۵۲ دقیقه تدوین شده و از ۵ درس تشکیل شده است.
در درس اول، لامپها و منابع نور به طور کامل معرفی شدهاند و در درس دوم کمیتهای روشنایی مورد بحث قرار گرفتهاند. محاسبات روشنایی داخلی و محاسبات روشنایی خارجی نیز به ترتیب در درسهای سوم و چهارم معرفی شدهاند. در نهایت، در درس پایانی، یعنی درس پنجم، مباحث مربوط به اندازهگیری روشنایی بیان شده است.
- برای مشاهده فیلم آموزش روشنایی فنی + اینجا کلیک کنید.
معرفی فیلم آموزش طراحی روشنایی و نورپردازی با نرم افزار DIALux
شاید بتوان گفت معروفترین نرمافزار طراحی روشنایی، نرمافزار DIALux است. به دلیل اهمیت این نرمافزار، فرادرس آموزش جامعی را برای آن تهیه کرده است. فیلم آموزش طراحی روشنایی و نورپردازی با نرم افزار DIALux در ۳ ساعت و ۲۷ دقیقه و در قالب ۵ درس تدوین شده است.
در درس اول، مطالبی برای آشنایی با DIALux بیان شده است. در درس دوم، مباحث تئوری و راهنمای نصب برنامه ارائه شده است. کار با نسخه اصلی در درس سوم آموزش داده شده است. طراحی محیط بیرونی و معابر در درس چهارم ارائه شده و در درس آخر، نمونه پروژههای اجرا شده توسط نرمافزار بررسی شده است.
- برای مشاهده فیلم آموزش طراحی روشنایی و نورپردازی با نرم افزار DIALux + اینجا کلیک کنید.
معرفی فیلم آموزش اصول نقشه کشی برق صنعتی با ای پلن ePLAN فرادرس
برای آشنایی با نقشهکشی مدارهای برقی، پیشنهاد میکنیم به آموزش اصول نقشه کشی برق صنعتی با ای پلن ePLAN فرادرس مراجعه کنید. این آموزش در ۱۱ درس تدوین شده و مدت آن، ۱۰ ساعت و ۱۳ دقیقه است.
درس اول مربوط به آشنایی با محیط ePLAN است. در درس دوم، درباره ساختار یک پروژه مطالبی بیان شده است. معرفی گرافیک نرمافزار موضوع درس سوم این فیلم آموزشی است. در درس چهارم، المانهای نقشهکشی معرفی شدهاند. در درس پنجم، نقشهکشی در قالب پروژه عملی را آموزش داده شده است.
درس ششم درباره ماکروها و درس هفتم مربوط به جانمایی تابلو است. در درس هشتم، کتابخانههای ePLAN معرفی شدهاند و در درس نهم به Plot Frameها پرداخته شده است. در نهایت، درسهای دهم و یازدهم، به ترتیب، درباره گزارشهای اتوماتیک و پایگاه داده هستند.
- برای مشاهده فیلم آموزش اصول نقشه کشی برق صنعتی با ای پلن ePLAN + اینجا کلیک کنید.
باسلام بنده برای اینکه درب فر بازباشه کلید استپ استارت اسانسور عمل نکنه ازچه کلیدی استفاده کنم که حرارت مقاوم باشه؟
سلام.
آیا از کلیدهای راکر AC (مثلا کلید راکر سیار برق که ۱۶ آمپر هستن معمولا) میتونم در برق ۱۲ ولت DC استفاده کنم؟
و روی کلیدهای راکر AC نوشته شده ۱۶ آمپر ۲۵۰ ولت AC و ۲۰ آمپر ۱۲۵ ولت AC، منظور نوشته چی هست؟
آیا این کلیدها رو من میتونم برای سیستم DC با ولتاژ ۱۲ استفاده کنم؟
مطالب مجله فرادرس را می خوانم واقعا کاربردی و عالی هستند
سلام آقای رضایی عزیز.
خوشحالیم که آموزشهای مجله فرادرس برایتان مفید بوده است.
شاد و پیروز باشید.
اشتباه نیس؟؟؟؟برق به صفر وصل میشه ویک خروجی میشه ها??
سلام به این نکته توجه داشته باشید که اگه پایه 2 یعنی وسطی به 3 وصل بشه پایه 1 دیگر به 2 و 3 وصل نیست. البته اگه اشتباه میکنم کارشناس محترم اصلاح کنه.
سلام.
برای اطلاع از نحوه اتصال کلید باید به نقشهای که از سوی سازنده آن ارائه میشود دقت کنید. آنچه در این متن برای این نوع کلید ذکر شده، صحیح است. دقت کنید که اگر ورودی برق روی 1 نبود و کلید را روی 0 میگذاشتیم، مدار برقدار میشد. پس کلید 1 برای قطع و وصل برق مدار است.
موفق باشید.