نحوه گرفتن فشار خون — آموزش تصویری و کامل

۱۳۲۶۹ بازدید
آخرین به‌روزرسانی: ۱۶ بهمن ۱۴۰۲
زمان مطالعه: ۲۹ دقیقه
نحوه گرفتن فشار خون — آموزش تصویری و کامل

اندازه‌گیری فشار خون تنها راه برای تشخیص فشار خون بالا است. فشار خون بالا معمولاً هیچ علامت یا نشانه هشداردهنده‌ای ندارد و بسیاری از مردم نمی‌دانند که به آن مبتلا هستند. اگر نحوه گرفتن فشار خون را به وسیله دستگاه فشارسنج و گوشی پزشکی یاد بگیرید که بهترین و دقیق‌ترین روش اندازه‌گیری فشارخون است، می‌توانید به طور منظم فشار خود یا اطرافیان نزدیک خود را اندازه‌گیری کنید، در هر زمانی که فشار خون خیلی بالا باشد، به کمک پزشک می‌توانید اقداماتی را برای کنترل فشار خون خود یا دیگران انجام دهید. در این مقاله به بررسی و آموزش قدم به قدم و تصویری نحوه گرفتن فشار خون با دستگاه‌های مختلف می‌پردازیم و همچنین اقدامات لازم در شرایط بحرانی فشار خون را توضیح می‌دهیم.

فهرست مطالب این نوشته

اندازه گیری فشار خون چیست؟

هر بار که قلب شما می‌تپد، خون را به داخل شریان‌های شما پمپ می‌کند. اندازه‌گیری فشار خون آزمایشی است که نیروی (فشار) در شریان‌ها را هنگام پمپاژ قلب اندازه‌گیری می‌کند. فشار خون به دو عدد اندازه گیری می‌شود. فشار خون سیستولیک (عدد اول و بالاتر)، فشار داخل شریان‌های شما را هنگام تپش قلب اندازه‌گیری می‌کند. فشار خون دیاستولیک (عدد دوم و پایین‌تر)، فشار داخل شریان را زمان استراحت قلب بین ضربان‌ها اندازه‌گیری می‌کند.

فشار خون بالا، همچنین به عنوان «بیماری فشار خون بالا» (Hypertension) شناخته می‌شود و ده‌ها میلیون بزرگسال در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. خطر ابتلا به بیماری‌های تهدیدکننده زندگی از جمله حمله قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. اما فشار خون بالا به ندرت علائم ایجاد می‌کند. اندازه‌گیری فشار خون به تشخیص زودهنگام فشار خون کمک می‌کند، بنابراین می‌تواند قبل از ایجاد عوارض جدی، درمان شود.

اندازه گیری فشار خون
قرار داشتن فشار خون در یک عدد سالم یکی از موارد بسیار مهم در سلامتی سیستم قلب و عروق محسوب می‌شود.

نحوه گرفتن فشار خون چگونه است؟

همیشه لازم نیست برای بررسی فشار خون خود به مطب دکتر بروید. شما می‌توانید فشار خون خود را در خانه کنترل کنید. انواع روش‌های اندازه‌گیری فشارخون مانند استفاده از دستگاه فشار خون جیوه‌ای یا اتوماتیک وجود دارند اگرچه معمولا دقت دستگاه‌های جیوه‌ای بیشتر از موارد اتوماتیک خانگی است که در بازار وجود دارد. گرفتن فشارخون در منزل به‌ویژه مهم است اگر پزشک توصیه کرده باشد که فشار خون خود را به طور منظم کنترل کنید. عوامل خاصی وجود دارند که می‌توانند باعث افزایش موقت فشار خون شوند. به عنوان مثال، فشار خون معمولاً در نتیجه موارد زیر افزایش می‌یابد:

  • استرس
  • سیگار کشیدن
  • دمای پایین اتاق
  • ورزش کردن
  • مصرف کافئین (چای پر رنگ، قهوه، کوکا و سایر مواد کافئین‌دار)
  • داروهای خاص
  • مصرف نمک زیاد

سعی کنید قبل از گرفتن فشار خون از مواردی که باعث افزایش یا کاهش فشار خون شما می‌شوند پرهیز کنید (زیرا ممکن است فشار غیرواقعی را به شما نشان دهند). همچنین، سعی کنید فشار خون خود را هر روز تقریباً در یک زمان مشخص اندازه‌گیری کنید. ممکن است پزشک از شما بخواهد که فشار خون خود را چندین بار در طول روز چک کنید تا ببیند آیا نوسان دارد یا خیر.

اهمیت فشار خون
گرفتن فشار خون می‌تواند با کمک پزشک یا در منزل انجام گیرد.

نکات لازم قبل از گرفتن فشار خون

قبل از اینکه اقدام به اندازه‌گیری فشار خون خود یا نزدیکان خود کنید بهتر است نکاتی را که در ادامه توضیح داده شده‌اند رعایت کنید.

  • یک مکان آرام برای بررسی فشار خون خود پیدا کنید. شما باید به ضربان قلب خود گوش دهید.
  • اطمینان حاصل کنید که با مثانه‌ای خالی و در حالت راحت و آرام هستید (مثانه پر ممکن است بر خوانش فشارخون شما تأثیر بگذارد).
  • آستین بازوی خود را بالا بزنید یا هر لباس با آستین تنگ را در بیاورید.
  • ۵ تا ۱۰ دقیقه روی صندلی کنار میز استراحت کنید. بازوی شما باید به راحتی در سطح قلب قرار گیرد. صاف بنشینید و پشت خود را روی صندلی قرار دهید و پاها را روی هم نگذارید. ساعد خود را طوری روی میز قرار دهید که کف دست به سمت بالا باشد.

نحوه اندازه گیری فشار خون به صورت قدم به قدم

در صورت خرید فشارسنج دستی یا دیجیتال (فشار سنج)، دفترچه راهنمای آن را به دقت مطالعه کنید. مراحل زیر یک نمای کلی از نحوه اندازه گیری فشار خون بازوی چپ خود را در یک دستگاه فشار خون دستی یا دیجیتال ارائه می‌دهد. برای اندازه‌گیری فشار خون در بازوی راست، کافی است جهت‌ها را برعکس کنید. مراحل زیر را برای اندازه گیری فشار خون با دقت دنبال کنید.

محل نبض خود را مشخص کنید

نبض خود را با فشار ملایم انگشتان اشاره و میانی به سمت مرکز داخلی خم آرنج خود (جایی که شریان بازویی قرار دارد) تعیین کنید. اگر نمی‌توانید نبض خود را تعیین کنید، سر گوشی پزشکی (روی مانیتور دستی) یا کاف بازو (روی مانیتور دیجیتال) را در همان ناحیه عمومی قرار دهید.

پیدا کردن شریان بازویی
در این تصویر نحوه پیدا کردن شریان بازویی نشان داده شده است.

کاف را در محل نبض محکم کنید

کاف را روی بازوی خود بلغزانید، هنگامی که از یک مانیتور دستی استفاده می‌کنید مطمئن شوید که سر گوشی پزشکی روی شریان قرار دارد. کاف ممکن است با یک فلش مشخص شود تا محل سر گوشی پزشکی را نشان دهد. لبه پایینی کاف باید حدود ۳ سانتی‌متر بالاتر از خم آرنج شما باشد.

محکم کردن کاف فشار خون
در این تصویر نحوه بستن کاف فشارسنج بر روی شریان بازویی نشان داده شده است.

کاف را باد کرده و خالی کنید

اگر از نمایشگر غیر دیجیتال (عقربه‌ای) استفاده می‌کنید مراحل زیر را دنبال کنید:

  • نشان‌گر عقربه‌ای فشارسنج را در دست چپ و حباب لاستیکی آن را در دست راست خود نگه دارید.
  • دریچه جریان هوا روی حباب لاستیکی را با چرخاندن پیچ در جهت عقربه‌های ساعت ببندید.
  • کاف را با فشار دادن حباب لاستیکی با دست راست خود باد کنید. ممکن است نبض خود را در گوشی پزشکی بشنوید.
  • نشان‌گر عقربه‌ای فشارسنج را نگاه کنید و به باد کردن کاف ادامه دهید تا زمانی که عقربه حدود ۳۰ نقطه (میلی‌متر جیوه) بالاتر از فشار سیستولیک مورد انتظار شما باشد. در این مرحله، شما نباید نبض خود را در گوشی پزشکی بشنوید.
  • در حالی که نگاه خود را روی نشان‌گر عقربه‌ای فشارسنج نگه داشته‌اید، با باز کردن دریچه جریان هوا در خلاف جهت عقربه‌های ساعت، به آرامی فشار را در کاف آزاد کنید. عقربه باید با هر ضربان قلب فقط ۲ تا ۳ نقطه سقوط کند. (شاید لازم باشد چرخاندن سوپاپ به آرامی را تمرین کنید.)
  • با دقت به اولین ضربان نبض گوش دهید. به محض شنیدن آن، خوانش روی نشان‌گر عقربه‌ای فشارسنج را یادداشت کنید. این میزان فشار سیستولیک شما (نیروی خون به دیواره شریان در هنگام ضربان قلب شما) است.
  • به آرامی شل کردن کاف را توسط پیچ حباب ادامه دهید.
  • با دقت گوش کنید تا زمانی که صدا ناپدید شود. به محض اینکه متوجه شدید دیگر نمی‌توانید نبض خود را بشنوید، علامت را روی نشان‌گر عقربه‌ای فشارسنج یادداشت کنید.
  • اجازه دهید کاف کاملا خالی شود.
مراحل نهایی گرفتن فشارخون
در این تصویر مراحل نهایی گرفتن فشارخون نشان داده شده است.

اگر بازوی خود را صاف نگه دارید، دقیق‌ترین قرائت را دریافت خواهید کرد. اگر فشار را خیلی سریع کاهش دادید یا نبض خود را نمی‌شنیدید، فوراً کاف را دوباره باد نکنید. قبل از تکرار اندازه‌گیری یک دقیقه صبر کنید. با زدن مجدد کاف شروع کنید.

اگر از مانیتور دیجیتال برای خوانش فشارخون استفاده می‌کنید:

  • حباب لاستیکی را در دست راست خود نگه دارید.
  • دکمه پاور را فشار دهید. همه نمادهای نمایش‌گر باید به طور خلاصه ظاهر شوند و به دنبال آن یک صفر نشان داده شود. این نشان می‌دهد که مانیتور آماده است.
  • کاف را با فشار دادن حباب لاستیکی با دست راست خود باد کنید. اگر مانیتور با باد کردن خودکار کاف دارید، دکمه شروع را فشار دهید.
  • نمایش‌گر را نگاه کنید و به باد کردن کاف ادامه دهید تا زمانی که گیج حدود ۳۰ نقطه (میلی‌متر جیوه) بالاتر از فشار سیستولیک مورد انتظار شما باشد.
  • ساکت بنشینید و به مانیتور نگاه کنید. خوانش فشار روی صفحه نمایش داده می‌شود. برای برخی از دستگاه‌ها، مقادیر ممکن است در سمت چپ و سپس در سمت راست ظاهر شوند.
  • منتظر یک بوق طولانی باشید. این بدان معنی است که اندازه‌گیری کامل شده است. به اعداد روی صفحه نمایش توجه کنید. فشار سیستولیک (نیروی خون به دیواره‌های شریان در هنگام ضربان قلب) در سمت چپ و فشار دیاستولیک (فشار خون بین ضربان‌های قلب) در سمت راست ظاهر می‌شود. ضربان نبض شما نیز ممکن است در بین یا بعد از این خواندن نمایش داده شود.
  • اجازه دهید کاف خالی شود.

اگر خوانش دقیقی نداشتید، فوراً کاف را دوباره باد نکنید. قبل از تکرار اندازه‌گیری یک دقیقه صبر کنید. با زدن مجدد کاف شروع کنید. دستورالعمل‌های پزشک خود را در مورد زمان و هر چند وقت یک‌بار اندازه‌گیری فشارخون دنبال کنید. تاریخ، زمان، فشار سیستولیک و دیاستولیک را یادداشت کنید. همچنین باید شرایط خاص مانند ورزش، وعده غذایی یا رویداد استرس‌زا را ثبت کنید.

گرفتن فشار خون با مایتور دیجیتال
در این تصویر با استفاده از مانیتور دیجیتال خوانش فشارخون انجام می‌گیرد.

حداقل سالی یک بار و به خصوص پس از اولین خرید دستگاه فشار خون، آن را با خود به ملاقات پزشک ببرید تا دقت دستگاه را بررسی کنید. این کار با مقایسه فشار خون دستگاه شما با فشار خون دستگاه مطب پزشک انجام می‌شود.

اعداد فشار خون و انواع آن

نمودار فشار خون می‌تواند به شما کمک کند بفهمید که آیا فشار خون شما در سطح سالمی است یا باید اقداماتی را برای بهبود اعداد انجام دهید. اندازه‌گیری فشار خون کل با اندازه‌گیری فشار خون سیستولیک و دیاستولیک تعیین می‌شود. فشار خون سیستولیک، عدد بالایی، نیرویی را که قلب در هر بار تپش بر دیواره رگ‌ها وارد می‌کند، اندازه‌گیری می‌کند. فشار خون دیاستولیک، عدد پایینی، نیرویی را که قلب در بین ضربان‌ها بر دیواره رگ‌ها وارد می‌کند، اندازه می‌گیرد.

اعداد فشار خون
همان‌طور که در این تصویر نشان داده شده است عدد بالایی فشار سیستولیک (SYS) و عدد پایینی فشار دیاستولیک (DIA) را نشان می‌دهد.

کالج قلب و عروق آمریکا و انجمن قلب آمریکا فشار خون را به چهار دسته کلی تقسیم می‌کنند.

  • فشار خون طبیعی افزایش
  • فشارخون بالارفته،
  • فشار خون بالای مرحله ۱
  • فشار خون بالای مرحله ۲

برای اندازه‌گیری دقیق فشار خون، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما معمولاً میانگین دو یا چند فشار خون را از سه یا بیشتر بازدید از مطب در نظر می‌گیرد. اندازه‌گیری دقیق تعیین می‌کند که چه نوع درمانی ممکن است نیاز داشته باشید.

جدول اعداد فشار خون و معنی آن ها

در اینجا نگاهی به چهار دسته فشار خون و معنای آن‌ها می‌اندازیم. اگر قرائت سیستولیک و دیاستولیک شما به دو دسته مختلف تقسیم می‌شود، دسته‌بندی صحیح فشار خون شما دسته بالاتر است. به عنوان مثال، اگر فشار خون شما ۱۲۵/۸۵ میلی‌متر جیوه باشد، ممکن است مرحله ۱ فشار خون بالا داشته باشید.

عدد بالایی (سیستولیک) میلی‌متر جیوهو/یاعدد پایینی (دیاستولیک) بر حسب میلی‌متر جیوهدسته‌بندی فشار خونچه باید کرد؟
زیر ۱۲۰وزیر ۸۰فشار خون طبیعیسبک زندگی سالم را حفظ کنید.
۱۲۰-۱۲۹وزیر ۸۰فشارخونِ بالارفتهسبک زندگی سالم را در پیش بگیرید.
۱۳۰-۱۳۹یا۸۰ تا ۸۹مرحله ۱ فشار خون بالا (Hypertension)سبک زندگی سالم را در پیش بگیرید. در مورد مصرف یک یا چند دارو با پزشک خود صحبت کنید.
۱۴۰ یا بالاتریا۹۰ یا بالاترمرحله ۲ فشار خون بالا (فشار خون بالا)سبک زندگی سالم را در پیش بگیرید. در مورد مصرف بیش از یک دارو با پزشک خود صحبت کنید.

محدوده‌های بیان شده ممکن است برای کودکان و نوجوانان کمتر باشد. اگر نگران هستید که فرزندتان فشار خون بالا داشته باشد، با متخصص کودکان صحبت کنید. اگر شما همچنین مبتلا به بیماری قلبی، دیابت، بیماری مزمن کلیوی یا برخی شرایط دیگر هستید، ممکن است لازم باشد فشار خون خود را با شدت بیشتری درمان کنید.

جدول فشارخون
در این جدول به خوبی اعداد فشار خون و معنی آن‌ها نشان داده شده است.

اندازه‌گیری فشار خون بیش از ۱۸۰/۱۲۰ میلی‌متر جیوه، اورژانسی یا بحران فشار خون نامیده می‌شود. برای هر کسی که این اعداد فشار خون را دارد به دنبال کمک فوری پزشکی باشید. اگر بزرگسالی هستید که در ۱۰ سال آینده ۱۰ درصد در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی هستید، یا اگر به بیماری مزمن کلیوی، دیابت یا بیماری عروق کرونری مبتلا هستید، هدف درمانی شما معمولاً کمتر از ۱۳۰/۸۰ میلی‌متر جیوه است (در اصطلاح عامیانه یعنی باید سعی کنید فشار خود را زیر ۱۳ نگه دارید). اگر یک فرد بالغ سالم ۶۵ ساله یا بالاتر هستید، هدف درمانی شما نیز معمولا کمتر از ۱۳۰/۸۰ میلی‌متر جیوه است.

اگر فشار خون شما خوب است، حفظ یا اتخاذ یک سبک زندگی سالم می‌تواند از شروع فشار خون بالا یا سایر مشکلات سلامتی جلوگیری کند یا آن را به تاخیر بیندازد. اگر فشار خون شما بالا است، یک سبک زندگی سالم اغلب همراه با دارو می‌تواند به کنترل آن کمک کند و خطر ابتلا به عوارض تهدیدکننده زندگی را کاهش دهد.

بهترین زمان گرفتن فشار خون چیست؟

فشار خون خود را دو بار در روز اندازه بگیرید. اولین اندازه‌گیری باید صبح قبل از خوردن غذا یا مصرف هر دارویی و دومی در عصر باشد. هر بار که اندازه‌گیری می‌کنید، دو یا سه بار خوانش کنید تا مطمئن شوید نتایج شما دقیق هستند. پزشک ممکن است توصیه کند که داروی فشار خون خود را در ساعات مشخصی در روز مصرف کنید. فشار خون خود را بلافاصله پس از بیدار شدن اندازه نگیرید. می‌توانید برای روز آماده شوید، اما قبل از اندازه‌گیری فشار خون، صبحانه نخورید یا دارو مصرف نکنید. اگر بعد از بیدار شدن از خواب ورزش می‌کنید، فشار خون خود را قبل از ورزش اندازه بگیرید.

بهترین زمان گرفتن فشارخون
بهتر است قبل از مصرف داروهای خود، فشار خون را اندازه بگیرید.

قبل از انجام اندازه‌گیری به مدت ۳۰ دقیقه از مصرف غذا، کافئین، تنباکو و الکل خودداری کنید. همچنین ابتدا به توالت بروید. مثانه پر می‌تواند فشار خون را اندکی افزایش دهد. قبل و حین نظارت ساکت بنشینید. هنگامی که برای اندازه‌گیری فشار خون آماده شدید، به مدت پنج دقیقه در یک وضعیت راحت بنشینید و پاها و مچ پاها را روی هم نگذارید و پشت خود را به صندلی تکیه دهید. سعی کنید آرام باشید و به چیزهای استرس‌زا فکر نکنید. هنگام اندازه گیری فشار خون صحبت نکنید.

مطمئن شوید که بازوی شما به درستی قرار گرفته است. هنگام اندازه‌گیری فشار خون همیشه از یک بازو استفاده کنید. بازوی خود را تا سطح قلب خود بالا ببرید، روی میز یا دسته صندلی استراحت دهید. ممکن است لازم باشد یک بالش یا کوسن زیر بازوی خود قرار دهید تا آن را به اندازه کافی بالا بیاورید. کاف را روی پوست برهنه قرار دهید، نه روی لباس. بالا زدن آستین در صورتی که دور بازوی شما سفت باشد می‌تواند منجر به خوانش نادرست شود، بنابراین ممکن است لازم باشد دست خود را از آستین بیرون بیاورید.

نحوه گرفتن فشار خون بدون گوشی پزشکی

در شرایطی که گوشی پزشکی در دسترس نداشتید اما دستگاه فشارسنج حباب‌دار موجود بود می‌توانید به روش زیر فشار نزدیکان خود را بگیرید. در این روش که به آن «روش لمسی» (Palpatory Method) می‌گویند از لمس نبض مچ دست استفاده می‌شود.

  • فرد مورد نظر آرام روی صندلی می‌نشیند. کاف فشارسنج محکم به دور بازوی راست بالای آرنج پیچیده می‌شود. پایین دست باید روی میز یا نیمکت قرار گیرد.
  • نبض رادیال (نبض شریان رادیال در مچ دست) با انگشتان دست چپ لمس می‌شود. تعداد ضربان در ۳۰ ثانیه شمارش می‌شود و ضربان قلب بر حسب ضربان در دقیقه ثبت می‌شود (تعداد ضربان در ۳۰ ثانیه را در عدد ۲ ضرب کنید تا ضربان در دقیقه به دست آید).
  • دریچه روی حباب بادکننده فشارسنج کاملاً در جهت عقربه‌های ساعت چرخانده شده است تا بسته شود.
  • کاف به آرامی (۱۰ میلی‌متر جیوه در ثانیه) با پمپ کردن حباب باد می‌شود تا زمانی که دیگر پالس نبض احساس نشود. کاف اندکی بیشتر باد می‌شود تا زمانی که فشار حدود ۳۰ میلی‌متر جیوه بیشتر شود.
  • دریچه روی حباب باد شونده با چرخاندن آن در خلاف جهت عقربه‌های ساعت کمی باز کنید و اجازه دهید فشار به آرامی حدود ۵ میلی‌متر جیوه در ثانیه کاهش یابد. در نقطه‌ای، فرد می‌تواند یک بار دیگر نبض رادیال را احساس کند.
  • فشاری که هنگام ظاهر شدن مجدد پالس بر روی گیج نشان داده شده فشار سیستولیک است. اکنون فشار در کاف به سرعت آزاد می‌شود تا باعث ایجاد ناراحتی بی‌مورد برای فرد نشود.
  • در این روش با توجه به اینکه خوانش فشار بدون گوشی پزشکی بوده بهتر است تعیین فشار خون دو بار دیگر برای بازوی راست تکرار شود و سپس دوباره با استفاده از بازوی چپ به جای بازوی راست تکرار شود.
گرفتن فشارخون بدون گوشی پزشکی
برای گرفتن فشارخون بدون گوشی پزشکی بهتر است که طبق دستورالعمل از نبض شریان مچ دست استفاده کنیم.

اندازه گیری فشار خون بدون دستگاه

اکثر پزشکان استفاده از دستگاه فشار خون را برای بررسی فشار خون توصیه می‌کنند. یک فرد ممکن است ضربان قلب را با انگشتان خود بررسی کند، اما فشار خون را نه. داده‌ها نشان می‌دهند که بررسی فشار خون با استفاده از انگشتان ممکن است دقیق نباشد، اگرچه روشی مبهم برای ایجاد ارتباط خواندن نبض با فشار خون سیستولیک (عدد بالایی) وجود دارد. فشار خون باید همیشه با استفاده از تجهیزات معتبر اندازه‌گیری شود. به هر حال در صورتی که ابزار و دستگاه فشارسنج در دسترس نداشتید به روش زیر می‌توانید فشار سیستولیک خود را اندازه بگیرید.

  • انگشتان دست را در قسمت داخلی مچ قرار دهید تا نبض را مشخص کنید.
  • حالا دو انگشت (ترجیحاً انگشت اشاره و وسط) را بردارید و درست زیر چین‌های مچ در سمت شست دست قرار دهید.
  • نبض قوی در مچ دست با فشار خون سیستولیک حداقل ۸۰ میلی‌متر جیوه مرتبط است. این روش همیشه صحیح نیست و از این رو توصیه نمی‌شود.
  • نبض اطلاعات اولیه مورد نیاز برای تخمین فشار خون سیستولیک (تعداد بالای اندازه‌گیری فشار خون) را ارائه می‌دهد.
  • اگر پس از فعالیت متوسط، نبض قابل تشخیصی ندارید، این احتمال وجود دارد که فشار خون پایین داشته باشید.
  • به خاطر داشته باشید که این یک تخمین بسیار تقریبی است و فقط نشان می‌دهد که فشار خون سیستولیک پایین نیست.
  • کنترل فشار خون باید با کاف و گوشی پزشکی یا مانیتورهای دیجیتال انجام شود.
گرفتن فشار خون بدون دستگاه
از روش‌های تقریبی گرفتن فشار خون لمس نبض شریان مچ دست است.

گرفتن فشار خون با گوشی موبایل

همان‌طور که بررسی شد پایش فشار خون باید با کاف و گوشی پزشکی انجام شود، ابزاری که اکثر مردم در خانه ندارند، اما برای خواندن دقیق ضروری هستند. اگر می‌خواهید بررسی کنید که آیا فشار خون سیستولیک (فشار داخل شریان‌ها در هنگام پمپاژ قلب) طبیعی است، می‌توانید از نبض خود برای تخمین تقریبی استفاده کنید. گرفتن فشار خون دیاستولیک (فشار داخل شریان‌ها زمانی که قلب شما بین ضربان‌ها استراحت می‌کند) باید همیشه با کاف بازو یا گوشی پزشکی انجام شود. امروزه با توجه به پیشرفت گوشی‌های هوشمند و انواع برنامه‌های قابل نصب روی آن‌ها می‌توان تا حدی و به طور تقریبی، گرفتن فشار خون را با گوشی موبایل انجام داد. در ادامه آن را بررسی کرده‌ایم.

در ابتدا بدانید که این روش دقیقی برای بررسی فشار خون شما نیست. در حالی که این برنامه‌ها یک ایده عالی هستند، اما متاسفانه باید گفت که نتایج آن‌ها دقیق نیست. این یک وسیله پزشکی «تفریحی» در نظر گرفته می‌شود و یک ابزار پزشکی قانونی نیست که فشار خون شما را ثبت کند. با استفاده از این برنامه‌ها تصور نکنید اطلاعات ارائه شده دقیق یا معتبر است.

از فروشگاه اپلیکیشن گوشی هوشمند خود دیدن کنید. مطمئن شوید که فروشگاه برنامه‌های مناسب برای تلفن و سیستم عامل خود را بررسی می‌کنید. در فروشگاه برنامه، طیف گسترده‌ای از برنامه‌های نظارت بر سلامت تلفن همراه را خواهید یافت که عملکردهای بسیاری را ارائه می‌دهند.

  • عبارت «نمایشگر فشار خون» (Blood Pressure Monitor) را تایپ کنید.
  • نتایج مختلف جستجوی برنامه‌ها را ببینید.
  • چند مورد را انتخاب کنید و نظرات کاربران را بخوانید. هنگام خواندن نظرات، روی سهولت استفاده و رضایت عمومی مردم از برنامه تمرکز کنید. اگر کاربران به برنامه با ۳ ستاره یا کمتر رتبه داده‌اند، به دنبال برنامه دیگری بگردید.

یک برنامه کاربردی دانلود کنید. پس از خواندن چند بررسی درباره برنامه‌ها، باید یکی را انتخاب کرده و دانلود کنید. برای دانلود برنامه:

  • دکمه «دانلود» را در تلفن هوشمند خود فشار دهید. این دکمه ممکن است بر اساس سیستم عامل شما متفاوت باشد.
  • هنگام دانلود برنامه صبور باشید.
  • سرعت دانلود ممکن است بر اساس سرعت اتصال اینترنت شما متفاوت باشد. برای افزایش سرعت، حتما گوشی خود را به یک شبکه اینترنت مناسب وصل کنید.
اندازه گیری ضربان قلب و فشار خون با استفاده از ساعت هوشمند
اندازه گیری ضربان قلب و فشار خون با استفاده از ساعت هوشمند
  • اگر برنامه تشخیصی بیشتر از فشار خون ارائه می‌دهد، گزینه تشخیص فشار خون را انتخاب کنید.
  • دستورالعمل‌ها را بخوانید.
  • مطمئن شوید که انگشت اشاره شما دوربین پشت گوشی را می‌پوشاند. این برنامه‌ها از اطلاعات پایداری سیگنال موج پالس فوتوالکتریک برای محاسبه فشار خون شما استفاده می‌کنند. این فناوری اساساً نبض، ضربان قلب و سایر اطلاعات شما برای رسیدن به آمار سلامتی را تجزیه و تحلیل می‌کند.
  • انگشت خود را روی دوربین نگه دارید تا برنامه به شما بگوید اندازه‌گیری آن کامل شده است.
  • نتایج را ثبت کنید.

نحوه گرفتن فشار خون از پا

اندازه گیری فشار خون در پاها به وسیله یک کاف با اندازه مناسب که در قسمت میانی ران یا ساق پا اعمال می‌شود و با گوش دادن به شریان‌های ساق پا صورت می‌گیرد. در روش گرفتن فشار خون از طریق ران در صورت امکان، بیمار باید در وضعیت رو به سقف قرار گیرد. کیسه کاف باید حدود ۴۰ درصد دور ران و طول آن باید حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد این دور باشد. به طور معمول، فشار خون سیستولیک در پاها معمولاً ۱۰ تا ۲۰ درصد بیشتر از فشار شریان بازویی است. فشار خون پایین‌تر در پاها در مقایسه با بازوها غیرطبیعی تلقی می‌شود و باید برای بیماری عروق محیطی بررسی شود.

همه بیماران مبتلا به فشار خون باید حداقل یک بار فشار خون دست و پا و همچنین حجم و زمان نبض‌های رادیال و فمورال را مقایسه کنند تا کوآرکتاسیون آئورت رد شود. کوآرکتاسیون آئورت یک باریک شدن یا انقباض در بخشی از آئورت است. این عارضه قلب را مجبور می‌کند تا برای رساندن خون از طریق آئورت و رسیدن به بقیه بدن، قوی‌تر پمپاژ کند. علیرغم کمبود شواهد علمی، توصیه می‌شود بیمارانی که تحت برش غده زیر بغل قرار گرفته‌اند از اندازه‌گیری فشار خون در سمت آسیب‌دیده خودداری کنند. برای کسانی که برش دو طرفه غده زیر بغل انجام داده‌اند، اندازه‌گیری فشار خون باید در پا انجام شود.

گرفتن فشار خون از پا
در این تصویر نحوه گرفتن فشار خون از طریق پاها (ساق پا و ناحیه میانی ران) نشان داده شده است.

برای بیمارانی که ماستکتومی بدون تشریح غدد لنفاوی انجام داده‌اند (یعنی ماستکتومی پیشگیرانه)، فشار خون را می‌توان در هر دو بازو به دست آورد. این توصیه‌ها باید مادام العمر رعایت شود. ماستکتومی یک عمل جراحی سرطان سینه است که کل سینه را از بین می‌برد. ماستکتومی ممکن است زمانی که یک زن نمی‌تواند با جراحی حفظ سینه (لومپکتومی) درمان شود، انجام می‌گیرد. در روش لوپکتومی بیشتر پستان را نجات می‌یابد اما در روش ماستکتومی اینگونه نیست.

نکات گرفتن فشار خون در پا

همانطور که گفته شدن در برخی از شرایط بالینی خاص مانند جراحی‌های پستان به ویژه زمانی که هر دو پستان درگیر هستند بهتر است بررسی فشار خون از طریق شریان ساق پا صورت گیرد در ادامه مراحل گرفتن فشار خون در پا را بررسی کرده‌ایم.

  • فقط در صورتی که سلولیت یا ترومبوز ورید عمقی وجود نداشته باشد، فشار خون را در ساق پا اندازه بگیرید.
  • با استفاده از مچ پا یا شریان تیبیال خلفی فشار خون در پا را اندازه بگیرید.
  • کاف استاندارد بزرگسالان (بازو) در اطراف بیشتر مچ پا قرار می‌گیرد.
  • کیسه کاف (داخل کاف) باید ۸۰٪ اما نه ۱۰۰٪ اندام را احاطه کند.
  • کاف / اندام باید هم‌سطح قلب باشد. یعنی بیمار به پشت خوابیده یا دراز کشیده باشد.
  • بیمار قبل از خواندن ۵ دقیقه استراحت کند.
  • در هر دو اندام اندازه‌گیری کنید و از اندامی با بالاترین میزان خوانش استفاده کنید.
  • خوانش سیستولیک به طور کلی در پا بالاتر از بازو (حدود ۱۰ میلی‌متر جیوه) است.
  • دیاستولیک در بازوها / پاها یکسان است.

گرفتن فشار خون کودکان

تعداد کودکان مبتلا به فشار خون بالا در سال‌های اخیر روند صعودی داشته است. متأسفانه، بسیاری از این موارد تشخیص داده نشده و درمان نمی‌شوند به همین دلیل مقامات بهداشتی را به افزایش نظارت بر فشار خون در کودکان دعوت می‌کنند. اگر فشار خون بالا درمان نشود، می‌تواند تا بزرگسالی ادامه یابد و خطر بیماری کلیوی، سکته مغزی، حمله قلبی و نارسایی قلبی را افزایش دهد.

اندازه گیری فشارخون در کودکان
مراقبین کودک در منزل می‌توانند با تهیه ابزار مورد نیاز و یادگیری روش اندازه‌گیری فشارخون در کودکان، در مسیر بهبود و مراقبت از کودک خود تا درمان کامل نقش مهمی داشته باشند.

کودکان باید از سن ۳ سالگی به عنوان بخشی از یک معاینه فیزیکی سالانه، اندازه‌گیری فشار خون معمولی داشته باشند. خوانش فشار خون ممکن است بیشتر در کودکانی که موارد زیر را دارند صورت گیرد:

  • به طور قابل توجهی اضافه وزن یا کمبود وزن دارند.
  • برای مدت طولانی در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) اقامت داشته‌اند.
  • هر گونه مشکل شناخته‌شده قلبی، ریوی یا گردش خون داشته باشند.
  • عوارض پزشکی را قبل، در حین یا اندکی پس از تولد تجربه کرده باشند.

تشخیص فشار خون بالا در کودکان می‌تواند دشوار باشد زیرا با افزایش سن و اندازه بدن تغییر می‌کند. تنها با نظارت منظم بر این تغییرات است که می‌توانید تصویر دقیقی از سلامت کودک خود به دست آورید.

نکات اندازه گیری فشار خون کودکان در منزل

اگر پزشک از شما بخواهد فشار خون فرزندتان را کنترل کنید، مهم است که این کار را به درستی انجام دهید. باید به یاد داشته باشید که فشار خون کودک شما می‌تواند در طول روز با فعالیت، هیجان، استرس و حتی یک وعده غذایی سنگین به شدت نوسان کند. به عنوان یک قانون کلی، فقط زمانی که کودک آرام است، فشار خون را اندازه‌گیری کنید. برای اطمینان از خواندن دقیق، از کودک خود بخواهید که آرام، بدون لگد زدن، تکان شدید پاها یا حبس نفس بنشیند. دست‌ها باید روی لبه لباس جمع شوند و به طرفین فشار داده نشوند.

اگر کودک شما گریه می‌کند یا جیغ می‌زند، اندازه‌گیری فشار خون فایده‌ای ندارد. در صورت نیاز، می‌توانید کودک را با یک خوراکی یا ویدیو آرام کنید تا زمانی که او را هیجان‌زده نکنید. قبل از دادن داروها، فشارخون فرزندتان را بگیرید. اگر کودک شما علائمی مانند سردرد، تهوع، استفراغ، سرگیجه و تاری دید دارد، ممکن است به این معنی باشد که فشار خون کودک شما خیلی بالا یا خیلی پایین است. متغیرهای دیگری که باید در نظر بگیرید شامل موارد زیر هستند:

انواع کاف اندازه گیری فشار خون
در این تصویر انواع کاف‌های اندازه‌گیری فشار خون برای سنین مختلف نشان داده شده است.
  • اندازه کاف فشارخون: از آنجایی که اندازه نادرستکاف می‌تواند نشانه‌های نادرست ایجاد کند، از پزشک اطفال خود بخواهید تا واحد خانگی مناسب‌تر برای سن و اندازه فرزندتان را به شما پیشنهاد دهد. واحدهای خانگی جدیدتر نیازی به گوشی پزشکی ندارند و برای استفاده نسبتاً سریع و آسان هستند. از به کاربردن دستگاه‌هایی که فقط برای بزرگسالان طراحی شده‌اند خودداری کنید.
  • زمان‌بندی: فعالیت بدنی اخیر می‌تواند خوانش خوب را تغییر دهد. برای جلوگیری از این امر، قبل از شروع، صبر کنید تا فرزندتان حداقل پنج دقیقه آرام شود.
  • تکرار: بهتر است سه فشار خون جداگانه را با فاصله حداقل دو دقیقه انجام دهید. این به جبران هرگونه ناهماهنگی در واحد فشار خون فرزند شما کمک می‌کند.
  • ثبات در برنامه: چون فشار خون می‌تواند در طول روز متفاوت باشد، سعی کنید اندازه‌گیری‌ها را کم و بیش در یک زمان انجام دهید. اگر در ساعت ۱۰ صبح روز شنبه مطالعه کرده‌اید، سعی کنید به آن برنامه عمل کنید. تمام موارد خواندن، از جمله تاریخ و زمان را ثبت کنید.

نحوه گرفتن فشار خون کودکان در منزل

حتی اگر خواندن شما به اندازه یک واحد کاف و گوشی پزشکی قدیمی نباشد، روند نتایج همچنان می‌تواند بینش ارزشمندی را برای پزشک فرزند شما فراهم کند. اگر فشار خون فرزندتان در طول ویزیت پزشک بالا باشد، ممکن است پزشک اطفال از شما بخواهد تا یک یا دو هفته دیگر دوباره مراجعه کنید. اگر خوانش‌ها همچنان بالا باشد، متخصص پزشکی ممکن است آزمایش‌های اضافی را برای مشخص کردن بهتر علت درخواست کند. در ادامه مراحل گرفتن فشار خون کودک شما در منزل توضیح داده شده است.

برای گرفتن فشارخون کودک در منزل در ابتدا بهتر است که کودک را به آرامش برای چند دقیقه تشویق کنیم.
برای گرفتن فشارخون کودک در منزل در ابتدا بهتر است که کودک را به آرامش برای چند دقیقه تشویق کنیم.
  • از کودکتان بخواهید روی صندلی کنار میز بنشیند یا دراز بکشد تا کودک بتواند بازوی خود را در سطح قلب استراحت دهد.
  • پیچ کنار حباب لاستیکی را به سمت چپ بچرخانید تا باز شود. هوا را از کاف خارج کنید.
  • کاف را روی بازوی کودک خود در بالای آرنج قرار دهید، به طوری که لبه‌های نوارچسب رو به بیرون باشد. مطمئن شوید که صفحه عقربه‌‌ای رو به بالا باشد تا بتوانید آن را به راحتی ببینید. کاف را محکم دور بازوی کودک بپیچید. لبه‌های نوارچسب و قسمت‌های بالشتک شده را به هم بچسبانید.
  • انگشت اول و دوم خود را روی قسمت داخلی آرنج کودک قرار دهید و نبض را احساس کنید. قسمت صاف گوشی را روی نقطه‌ای که نبض را احساس می‌کنید قرار دهید، سپس گوشی را در گوش خود قرار دهید.
  • پیچ کنار حباب لاستیکی را به سمت راست بچرخانید تا محکم بسته شود.
  • صفحه را تماشا کنید و حباب کاف را با یک دست پمپ کنید تا زمانی که دیگر نبض را نشنوید.
  • به آرامی پیچ را باز کنید تا اولین صدای پالس را بشنوید. وقتی اولین صدای پالس را می‌شنوید، عددی را که عقربه روی صفحه به آن اشاره می‌کند، به خاطر بسپارید. این عدد فشار سیستولیک یا عدد بالایی در خوانش فشار خون است.
  • به تماشای عقربه ادامه دهید و به آرامی پیچ را باز کنید تا زمانی که صدای پالس را بشنوید که از ضربان بلند به صدای ملایم تغییر کند یا تا زمانی که صدا ناپدید شود. هنگامی که صدای ملایم یا بدون صدا را می‌شنوید به عدد روی عقربه توجه کنید. این عدد فشار خون دیاستولیک یا عدد پایین‌تر در فشار خون است.
  • فشار خون کامل (مثلاً ۸۰/۱۲۰) را در یک دفترچه یادداشت کنید.

همیشه میزان فشارخون فرزندتان را یادداشت کنید و هنگام قرار ملاقات با پزشک یا کلینیک فرزندتان، تمام سوابق فشار خون فرزندتان را با خود بیاورید. زمانی که خوانش فشارخون کودک شما خیلی بالاست:

  • مطمئن شوید که کودکتان آرام و در حال استراحت است.
  • بعد از ۲۰ تا ۳۰ دقیقه دوباره فشار خون فرزندتان را بررسی کنید. اگر هنوز خیلی زیاد است، داروی تجویزشده توسط پزشک متخصص کودکان که قبلا برای کاهش فشارخون در موارد ضروری فرزند خود دریافت کرده‌اید را به فرزند خود بدهید.
  • اگر تا ۴۵ دقیقه بعد از دادن دارو فشار خون پایین نیامد، لطفاً با کلینیک فرزندتان تماس بگیرید.

اگر فشارخون فرزند شما بسیار پایین بود می‌توانید موارد زیر را انجام دهید:

  • از فرزندتان بخواهید دراز بکشد و استراحت کند.
  • اگر زمان آن رسیده است که به کودک خود یک دوز داروی فشارخون بدهید، بهتر است دست نگه دارید زیرا داروهای تجویزشده برای فشارخون بالا باعث افت بیشتر فشارخون فرزند شما خواهد شد.
  • بعد از ۱۵ دقیقه دوباره فشارخون کودک خود را اندازه بگیرید.
  • اگر فشار خون خیلی پایین است، یا اگر حال کودک شما ناخوشایند به نظر می‌رسد، با پزشک یا کلینیک کودک خود تماس بگیرید تا شما را راهنمایی کند.

فشارخون بالا چیست؟

فشار خون بالا یا Hypertension وضعیتی است که در آن نیروی ثابت خون به دیواره‌های خونی یا دیواره رگ‌ها به اندازه‌ای زیاد است که در نهایت ممکن است باعث مشکلات سلامتی شود. فشار خون بالا از سفت شدن رگ‌های باریکی به نام شریان‌ها ناشی می‌شود. شریان‌ها جریان خون را در سراسر بدن تنظیم می‌کنند. وقتی این شریان‌ها سفت می‌شوند، قلب مجبور است برای پمپاژ خون در فضای کوچک‌تر سخت‌تر کار کند و فشار داخل رگ‌ها افزایش می‌یابد و در نتیجه بیماری‌های قلبی مختلف ایجاد می‌شود.

علائم فشار خون بالا
در این تصویر علائم فشارخون بالا نشان داده شده است.

فشار خون بالا به عنوان «قاتل خاموش» شناخته می‌شود زیرا بسیاری از مردم حتی نمی‌دانند که به این بیماری مبتلا هستند. اگر فشار خون بالا درمان نشود، خطر حمله قلبی، نارسایی کلیه و سکته را به شدت افزایش می‌دهد. علائم و نشانه‌های فشار خون بالا ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • بدون علامت (Asymptomatic)
  • سردردهای شدید
  • خستگی
  • گیجی
  • کوبیدن در قفسه سینه، گردن یا گوش
  • سرگیجه
  • درد قفسه سینه
  • مشکلات بینایی
  • مشکل خواب

علاوه بر این علائم رایج، چند علامت نادر دیگر نیز وجود دارند:

  • خون‌دماغ شدن
  • تهوع و استفراغ
  • دشواری در تنفس
  • ضربان قلب نامنظم
  • خون در ادرار
  • برافروختگی
  • گرگرفتگی صورت
  • لکه‌های خونی در سفیدی چشم

آیا افت فشار خون خطرناک است؟

داشتن فشار خون پایین همیشه نگران‌کننده نیست. با این حال، افت فشار خون شدید می‌تواند باعث کمبود جریان خون در مغز، سرگیجه، سیاهی یا از دست دادن هوشیاری شود و حتی ممکن است در موارد شدید تهدیدکننده زندگی باشد. فشار خون پایین یا افت فشار خون وضعیتی است که در آن فشار سیستولیک و دیاستولیک به ترتیب به زیر ۹۰ و ۶۰ میلی‌متر جیوه می‌رسد. فشار خون طبیعی ۱۲۰ و ۸۰ میلی‌متر جیوه است.

علائم افت فشارخون
در این تصویر علائم افت فشارخون نشان داده شده است.

فشار سیستولیک فشاری است که در شریان‌ها به هنگام ضربان قلب وارد می‌شود و آن‌ها را با خون پر می‌کند. فشار دیاستولیک فشارخون در شریان‌ها زمانی است که قلب بین ضربان‌ها استراحت می‌کند. معمولاً فشار خون پایین نشانه بیماری زمینه‌ای یا مرتبط با سن است. توجه به علائم و نشانه‌های فشار خون پایین در مراحل اولیه آن ضروری است. علائم فشار خون پایین عبارتند از:

  • سبکی سر یا سرگیجه
  • حالت تهوع یا استفراغ
  • عرق سرد
  • تپش قلب
  • تنفس کم‌عمق و سریع
  • سردرگمی یا مه ذهنی
  • نبض ضعیف
  • گرفتگی گردن
  • پوست رنگ‌پریده
  • تشنج

چه غذاهایی برای کنترل فشار خون توصیه می شود؟

با توجه به تعریف ارائه شده توسط انجمن قلب آمریکا و کالج قلب و عروق آمریکا، اگر فشار خون فرد به طور مداوم بالاتر از ۱۳۰/۸۰ باشد، فشار خون بالا در نظر گرفته می‌شود. چند نکته رایج رژیم غذایی و غذاها که به کنترل فشار خون کمک می‌کنند شامل موارد زیر هستند:

  • روغن زیتون مملو از آنتی‌اکسیدان‌ها و پلی‌فنول‌ها است که فواید سلامتی مختلفی از جمله کاهش فشار خون دارند. پختن سبزیجات در روغن زیتون همچنین به بدن اجازه می‌دهد تا ویتامین‌های محلول در چربی K، A، D و E را جذب کند.
  • بذر کتان یکی از مواد غذایی بسیار پرخاصیت برای کاهش فشار خون بالا است. آن‌ها حاوی α-لینولنیک اسید هستند که یک اسید چرب ضروری امگا ۳ است که برای کنترل فشار خون مشخص شده است.
  • محدود کردن نمک در رژیم غذایی بهترین راه برای حفظ سلامت کلیه است. مصرف روزانه نمک را کمتر از ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز نگه دارید.
  • غذاهای غنی از پتاسیم از جمله اسفناج و موز در مطالعات نشان داده‌اند که فشار خون را کاهش می‌دهند. پتاسیم به کلیه‌ها کمک می‌کند تا سدیم را از بدن دفع کنند. برخی دیگر از غذاهای پر پتاسیم عبارتند از: خربزه، پرتقال، زردآلو، سبزیجات سبزبرگ، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، سیب‌زمینی شیرین، ماهی تن، ماهی قزل‌آلا، لوبیا، آجیل، دانه‌ها، چغندر و لوبیا سفید.
  • منیزیم ممکن است به شل شدن رگ‌های خونی کمک کرده و عبور خون را آسان‌تر کند. غذاهای غنی از منیزیم عبارتند از سبزیجات، لبنیات، مرغ، حبوبات و غلات کامل.

علاوه بر این موارد، محدود کردن و پرهیز از مصرف الکل و سیگار بهترین راه برای کنترل فشار خون است.

غذاهای مناسب برای کنترل فشار خون
غذاهایی که ما مصرف می‌کنیم می‌توانند به طور مستقیم بر روند تنظیم فشارخون ما تاثیر مثبت یا منفی بگذارند. پس همیشه بهتر است که تغذیه سالم را انتخاب کنیم.

فشار خون بدخیم چیست؟

اگر فشار خون سیستولیک شما بین ۱۳۰ تا ۱۳۹ باشد یا اندازه‌گیری دیاستولیک شما بین ۸۰ تا ۸۹ باشد، در نظر گرفته می‌شود که فشار خون بالا دارید. در این سطح از فشار خون ممکن است هیچ علامتی نداشته باشید. هنگامی که فشار خون به ۱۸۰/۱۲۰ یا بالاتر می‌رسد، یک وضعیت جدی به نام فشار خون بدخیم یا بحران فشار خون ممکن است رخ دهد. این می‌تواند منجر به سکته مغزی، آسیب کلیه، حملات قلبی یا از دست دادن هوشیاری شود. اگر فشار خون خود را اندازه گرفتید و فشار خونتان به این حد بالا بود، چند دقیقه استراحت کنید و دوباره اندازه بگیرید. اگر بالا ماند، با اورژانس تماس بگیرید.

علل بدخیمی فشار خون بالا

فشار خون بالا عامل اصلی فشار خون بدخیم است. نادیده گرفتن دوزهای داروهای فشار خون نیز می‌تواند منجر به فشار خون بدخیم شود. موارد زیر شرایط بالینی است که ممکن است باعث فشار خون بدخیم شود:

علائم فشار خون بدخیم

علائم اولیه فشار خون بدخیم فشار خون ۱۸۰/۱۲۰ یا بالاتر و علائم آسیب اندام است. سایر علائم فشار خون بدخیم شامل خون‌ریزی و تورم رگ‌های خونی در شبکیه، اضطراب، خون‌ریزی بینی، سردرد شدید و تنگی نفس است. فشار خون بدخیم ممکن است باعث تورم مغز شود، اما این علامت بسیار نادر است.

در این تصویر فردی مبتلا به فشارخون بدخیم نشان داده شده که دچار حمله قلبی خفیف شده است. شدت حمله قلبی می‌تواند تا حدی باشد که منجر به مرگ فرد شود.
در این تصویر فردی مبتلا به فشارخون بدخیم نشان داده شده که دچار حمله قلبی خفیف شده است. شدت حمله قلبی می‌تواند تا حدی باشد که منجر به مرگ فرد شود.

درمان فشار خون بدخیم

فشار خون بدخیم یک شرایط بالینی اضطراری است و نیاز به درمان فوری دارد. داروهای فشار خون از طریق تزریق داخل وریدی (IV) داده می‌شود، به این امید که فشار خون در عرض چند دقیقه کاهش یابد. پس از کاهش فشار خون به سطح ایمن، داروی خوراکی داده خواهد شد.

داروهای کنترل فشار خون

برای اکثر مردم، دارو بخش عمده‌ای از برنامه کاهش فشار خون آن‌ها است. این داروها که داروی ضد فشار خون نیز نامیده می‌شوند، فشار خون بالا را درمان نمی‌کنند. اما می‌توانند به بازگرداندن آن به محدوده طبیعی کمک کنند. اینکه کدام دارو را باید مصرف کنید به موارد زیر بستگی دارد:

  • میزان و شدت بالا بودن فشار خون
  • عوامل ایجادکننده آن
  • نحوه پاسخ بدن فرد به داروها
  • سایر مشکلات بالینی و بیماری‌های فرد

بسیاری از افراد برای کنترل فشار خون خود به بیش از یک نوع دارو نیاز دارند. ممکن است مدتی طول بکشد که با پزشک خود کار کنید تا داروها و دوزهایی را پیدا کنید که برای شما بهتر عمل می‌کنند. در ادامه انواع داروهای فشارخون و اسامی آن‌ها را بیان کرده‌ایم.

داروهای کنترل کننده فشار خون

دیورتیک ها

یک دیورتیک آب و سدیم اضافی را از بدن خارج می‌کند، بنابراین مایع کمتری در رگ‌ها و شریان‌ها جریان دارد. این باعث کاهش فشار روی دیواره رگ‌های خونی می‌شود. اگر دیورتیک‌ها برای کاهش فشار خون کافی نیستند، پزشک ممکن است اضافه کردن سایر داروهای فشار خون را به درمان شما توصیه کند. فهرست زیر برخی از داروهای دیورتیک کاهنده فشار خون هستند:

  • «آمیلوراید» (Amiloride)
  • «بومتانید» (Bumetanide)
  • «کلرتالیدون» (Chlorthalidone)
  • «کلروتیازید» (Chlorothiazide)
  • «فوروزماید» (Furosemide)
  • «هیدروکلروتیازید» (Hydrochlorothiazide)
  • «اینداپامید» (Indapamide)
  • «متولازون» (Metolazone)
  • «اسپیرونولاکتون» (Spironolactone)
  • «تریامترن» (Triamterene)
داروهای دیورتیک فشارخون

عوارض دیورتیک ها

برخی از این داروها ممکن است عرضه پتاسیم معدنی بدن را کاهش دهند. علائمی مانند ضعف، گرفتگی عضلات پا یا خستگی ممکن است ایجاد شود. خوردن غذاهای حاوی پتاسیم ممکن است به جلوگیری از کاهش قابل توجه پتاسیم کمک کند. اگر پزشک شما آن را توصیه کند، می‌توانید با مصرف مایع یا قرص حاوی پتاسیم همراه با دیورتیک مانع از دست دادن پتاسیم بدن خود شوید. دیورتیک‌هایی مانند آمیلوراید، اسپیرونولاکتون یا تریامترن را عوامل نگه‌دارنده پتاسیم می‌نامند. آن‌ها باعث از دست دادن پتاسیم بدن نمی‌شوند. آن‌ها ممکن است به تنهایی تجویز شوند، اما معمولاً با یک دیورتیک دیگر استفاده می‌شوند.

برخی از افراد پس از درمان طولانی مدت با دیورتیک‌ها از حملات نقرس (یکی از انواع روماتیسم) رنج می‌برند. این عارضه جانبی شایع نیست و می‌توان آن را با درمان‌های دیگر مدیریت کرد. افراد مبتلا به دیابت ممکن است متوجه شوند که داروهای ادرارآور باعث افزایش سطح قند خون می‌شوند. تغییر در دارو، رژیم غذایی، انسولین یا دوز خوراکی ضد دیابت در بیشتر موارد این امر را اصلاح می‌کند. ناتوانی جنسی نیز از عوارض دیگر این داروها است که ممکن است رخ دهد.

مسدود کننده های بتا

داروهای مسدودکننده بتا ضربان قلب، بار کاری قلب و برون‌ده خون قلب را کاهش می‌دهند که باعث کاهش فشار خون می‌شود. این داروها با مسدود کردن اثرات هورمون اپی‌نفرین که به نام آدرنالین نیز شناخته می‌شود، عمل می‌کنند. آن‌ها باعث می‌شوند که ضربان قلب کندتر و با نیروی کمتری انجام شود. انواع مثال‌های دارویی مسدودکننده بتا شامل موارد زیر هستند:

  • «آسبوتولول» (Acebutolol)
  • «آتنولول» (Atenolol)
  • «بتاکسولول» (Betaxolol)
  • «بیسوپرولول» (Bisoprolol)
  • «کارتئولول» (Carteolol)
  • «متوپرولول» (Metoprolol)
  • «نادولول» (Nadolol)
  • «نبیولول» (Nebivolol)
  • «پنبوتولول» (Penbutolol)
  • «پیندولول» (Pindolol)
  • «پروپرانولول» (Propranolol)
  • «سوتالول» (Sotalol)
  • «تیمولول» (Timolol)
مسدود کننده های بتا

برخی از عوارض مصرف مسدودکننده های بتا

برخی از عوارض جانبی احتمالی مسدودکننده‌های بتا در زیر اشاره شده است:

  • بیخوابی
  • دست و پاهای سرد
  • خستگی یا افسردگی
  • ضربان قلب آهسته
  • علائم آسم
  • ناتوانی جنسی
  • اگر دیابت دارید و انسولین مصرف می‌کنید، پاسخ شما به درمان باید به دقت بررسی شود.
  • اگر به شما بتابلوکرها تجویز شده است و قصد بارداری دارید یا اگر احتمال بارداری وجود دارد، قبل از بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
  • اگر متوجه شدید که باردار هستید، در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید تا بی‌خطرترین دارو را در این زمان برای شما تعیین کند.

مهارکننده های ACE

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین از ساخت هورمونی در بدن جلوگیری می‌کنند که به رگ‌های خونی می‌گوید سفت شوند. مهارکننده‌های ACE به بدن کمک می‌کنند تا آنژیوتانسین کمتری تولید کند، که این فرایند به رگ‌های خونی کمک می‌کند تا شل و باز شوند، که به نوبه خود فشار خون را کاهش می‌دهد. انواع داروهای ACE شامل موارد زیر هستند:

  • «بنازپریل» (Benazepril)
  • «کاپتوپریل» (Captopril)
  • «انالاپریل» (Enalapril)
  • «فوزینوپریل» (Fosinopril)
  • «لیزینوپریل» (Lisinopril)
  • «موکسیپریل» (Moexipril)
  • «پریندوپریل» (Perindopril)
  • «کویناپریل» (Quinapril)
  • «رامیپریل» (Ramipril)
  • «تراندولاپریل» (Trandolapril)
داروهای مهارکننده ACE

عوارض جانبی احتمالی مهارکننده‌های ACE

برخی از عوارض جانبی احتمالی مهارکننده‌های ACE شامل موارد زیر هستند:

  • بثورات پوستی
  • از دست دادن چشایی
  • سرفه خشک مزمن و زخم کننده
  • در موارد نادر، آسیب کلیه
  • زنانی که برای فشار خون بالا از مهارکننده‌های ACE یا ARB استفاده می‌کنند، نباید در حین مصرف این دسته از داروها باردار شوند. اگر از یک مهارکننده ACE یا ARB استفاده می‌کنید و فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید. آن‌ها می‌توانند باعث فشار خون پایین، نارسایی شدید کلیه، پتاسیم اضافی و حتی مرگ نوزاد شوند.

مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین 2 (ARBs)

این داروها اثرات آنژیوتانسین که یک ماده شیمیایی است و باعث باریک شدن شریان‌ها می‌شود را، مسدود می‌کند. آنژیوتانسین برای منقبض کردن رگ خونی به یک گیرنده مانند یک شاخه شیمیایی نیاز دارد تا در آن قرار گیرد یا به آن متصل شود. ARB ها گیرنده‌ها را مسدود می‌کنند بنابراین آنژیوتانسین نمی‌تواند رگ خونی را منقبض کند. این بدان معنی است که رگ‌های خونی باز می‌مانند و فشار خون کاهش می‌یابد. در ادامه انواع داروهای مسدودکننده گیرنده آنژیوتانسین ۲ را نام برده‌ایم.

  • «کندسارتان» (Candesartan)
  • «اپروسارتان» (Eprosartan)
  • «ایربسارتان» (Irbesartan)
  • «لوزارتان» (Losartan)
  • «تلمیسارتان» (Telmisartan)
  • «والزارتان» (Valsartan)
قرص های زیادی روی میز قرار دارند

عوراض جانبی مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین 2

برخی از عوارض جانبی احتمالی مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II در ادامه بیان شده‌اند:

  • ممکن است گهگاه باعث سرگیجه شود.
  • داروهای ARB نباید در دوران بارداری استفاده شوند. داروهایی که مستقیماً بر روی سیستم رنین-آنژیوتانسین اثر می‌گذارند می‌توانند باعث آسیب یا حتی مرگ جنین در حال رشد شوند. هنگامی که بارداری تشخیص داده شد، در اسرع وقت با متخصص خود مشورت کنید.

مسدود کننده های کانال کلسیم

این دارو از ورود کلسیم به سلول‌های ماهیچه قلب و ماهیچه‌های اطراف عروق جلوگیری می‌کند. هنگامی که کلسیم وارد این سلول‌ها می‌شود، انقباض قوی‌تر و سخت‌تری ایجاد می‌کند، بنابراین با کاهش کلسیم، انقباض قلب آنقدر قوی نمی‌شود. مسدودکننده‌های کانال کلسیم باعث شل شدن و باز شدن رگ‌های خونی باریک شده، ضربان قلب و کاهش فشار خون می‌شود. در ادامه انواع داروهای مسدودکننده کانال کلسیم را نام برده‌ایم.

  • «آملودیپین» (Amlodipine)
  • «بیپریدیل» (Bepridil)
  • «دیلتیازم» (Diltiazem)
  • «فلودیپین» (Felodipine)
  • «ایسرادیپین» (Isradipine)
  • «نیکاردیپین» (Nicardipine)
  • «نیفدیپین» (Nifedipine)
  • «نیولدیپین» (Nisoldipine)
  • «وراپامیل» (Verapamil)
مسدود کننده های کانال کلسیم
آمیلودیپین یکی از داروهای مسدودکننده کانال کلسیم و کاهنده فشارخون است.

برخی از عوارض جانبی این داروها شامل موارد زیر است:

  • تپش قلب
  • تورم مچ پا
  • یبوست
  • سردرد
  • سرگیجه

مهارکننده های مستقیم رنین

رنین ماده‌ای است که توسط کلیه‌ها تولید می‌شود و یک سری مراحل را تحریک می‌کند که باعث افزایش فشار خون می‌شود. مهارکننده‌های رنین تولید این ماده را کند می‌کنند. این داروها همان فرآیندی را هدف قرار می‌دهند که مهارکننده‌های ACE و ARB انجام می‌دهند، بنابراین رگ‌های خونی فرد سفت نمی‌شوند. اما در عوض روی آنزیم رنین کار می‌کنند. آن‌ها قبل از اینکه هورمون ساخته شود از تحریک آن جلوگیری می‌کنند. Aliskiren یک مهارکننده مستقیم رنین است.

سایر داروهای درمان فشار خون بالا

اگر با یک یا چند داروی فوق قادر به رسیدن به هدف فشار خون خود نیستید، با مشورت پزشک ممکن است سایر داروهایی که فشار خون را کاهش می‌دهند برای شما تجویز شوند، این داروها شامل موارد زیر هستند:

  • مسدودکننده‌های آلفا: مسدود کننده های آلفا مانع از سفت شدن ماهیچه‌های دیواره سرخرگ‌ها و وریدهای کوچک‌تر توسط هورمون نوراپی نفرین (نورآدرنالین) می‌شوند که باعث می‌شود عروق باز و آرام بمانند.
  • مسدودکننده‌های آلفا - بتا: مسدودکننده‌های آلفا - بتا مانند مسدودکننده‌های بتا عمل می‌کنند. اگر فشار خون بالا دارید و در معرض خطر نارسایی قلبی هستید، ممکن است تجویز شوند.
  • داروهای تاثیرگذارنده بر اعصاب مرکزی: این داروها از ارسال سیگنال‌های مغز به سیستم عصبی برای تسریع ضربان قلب و تنگ کردن رگ‌های خونی جلوگیری می‌کنند. در نتیجه، قلب راحت‌تر پمپاژ انجام داده و خون راحت‌تر از طریق سیاهرگ‌ها و شریان‌ها جریان می‌یابد.
  • وازودیلاتورها: این داروها از سفت شدن و باریک شدن ماهیچه‌های وریدها و عروق جلوگیری می‌کنند. در نتیجه، خون راحت‌تر جریان می‌یابد و قلب مجبور نیست آنقدر محکم پمپاژ کند.
  • آنتاگونیست‌های آلدوسترون: این داروها اغلب با داروهای دیگر مانند دیورتیک استفاده می‌شوند. آنتاگونیست‌های آلدوسترون، هورمون آلدوسترون را مسدود می‌کنند، که گاهی اوقات باعث احتباس نمک و مایعات می‌شود و به فشار خون بالا کمک می‌کند. آن‌ها معمولاً برای کسانی که کنترل فشار خون بالا دشوار است یا دیابت یا نارسایی قلبی تجویز می‌شوند.
داروهای فشار خون بالا

چرا باید گرفتن فشار خون در خانه را بلد باشیم ؟

کنترل فشار خون در خانه می‌تواند مزایای بسیاری داشته باشد که در ادامه به آن‌ها پرداخته‌ایم.

  • کمک به تشخیص زودهنگام: خود نظارتی می‌تواند به پزشک کمک کند تا فشار خون بالا را زودتر از زمان لازم تشخیص دهد. اندازه‌گیری فشارخون در منزل به ویژه زمانی بسیار مهم است که فرد مبتلا به شرایطی مانند فشار خون بالا یا اختلالات دیگری که می‌تواند منجر به فشار خون بالا شود، مانند دیابت یا مشکلات کلیوی، است.
  • به پیگیری روند درمان خود کمک می‌کند: تنها راه برای دانستن اینکه آیا تغییرات سبک زندگی یا داروهای شما موثر است یا خیر، بررسی منظم فشار خون است. نظارت بر تغییرات فشار خون در خانه می‌تواند به شما و پزشکتان کمک کند تا درباره درمان خود تصمیم بگیرید، مانند تنظیم دوز یا تغییر داروها.
  • تشویق به کنترل بهتر: خود نظارتی می‌تواند به شما احساس مسئولیت قوی‌تری نسبت به سلامتی خود بدهد. ممکن است با یک رژیم غذایی بهبود یافته، فعالیت بدنی و استفاده مناسب از دارو انگیزه بیشتری برای کنترل فشار خون خود داشته باشید.
  • در کاهش هزینه‌های درمانی نقش خواهد داشت: خود نظارتی ممکن است تعداد مراجعه شما به پزشک یا کلینیک را کاهش دهد.
  • می‌توانید بررسی کنید که آیا فشار خون شما در خارج از مطب پزشک متفاوت است یا خیر: برخی افراد به دلیل اضطراب ناشی از مراجعه به پزشک (که به اصطلاح فشار خون کت سفید نامیده می‌شود) افزایش فشار خون را تجربه می‌کنند. برخی دیگر از افراد در کلینیک فشار خون طبیعی دارند اما در جاهای دیگر فشار خون بالایی دارند (که به اصطلاح فشار خون ماسک شده گفته می‌شود). پایش فشار خون در خانه می‌تواند به تعیین اینکه آیا فشار خون واقعی دارید یا خیر کمک کند.
بهتر است گرفتن فشارخون در منزل و بدون کمک سایر افراد را یاد بگیریم تا در شرایط لازم به خود و اطرافیان کمک کنیم.
بهتر است گرفتن فشارخون در منزل و بدون کمک سایر افراد را یاد بگیریم تا در شرایط لازم به خود و اطرافیان کمک کنیم.
سلب مسئولیت مطالب سلامت: این مطلب صرفاً‌ با هدف افزایش آگاهی عمومی در زمینه سلامت نوشته شده است. برای تشخیص و درمان بیماری‌ها، لازم است حتماً از دانش و تخصص پزشک یا دیگر افراد متخصص مرتبط استفاده شود. مسئولیت هر گونه بهره‌برداری از این مطلب با جنبه درمانی یا تشخیصی، بر عهده خود افراد بوده و مجله فرادرس هیچ مسئولیتی در این رابطه ندارد. برای اطلاعات بیشتر + اینجا کلیک کنید.
بر اساس رای ۲۱ نفر
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
اگر بازخوردی درباره این مطلب دارید یا پرسشی دارید که بدون پاسخ مانده است، آن را از طریق بخش نظرات مطرح کنید.
منابع:
mayo clinicvery well healthmayo clinicmedicine.mcgillwiki howmedicine netabout kids health
۱ دیدگاه برای «نحوه گرفتن فشار خون — آموزش تصویری و کامل»

سلام
مرسی از مطالب مفیدتون
یه‌ سوال؟برای شخصی که مشکل‌ شنوایی داره و‌صدای عبور جریان خون را نمی شناسه. میتونه از روی حرکت عقربه متوجه فشار خون بشه؟؟یعنی‌جاییکه عقربه اولین حرکت کوچک و سریع رفت و‌برگشت داره فشار ماکزیمم و اونجایی که این حرکت تموم شد.میشه می نیموم..درسته ؟

نظر شما چیست؟

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *