فرق ویندوز ۳۲ با ۶۴ بیتی چیست؟ — آنچه باید بدانید

وقتی به نسخه‌های مختلف ویندوز فکر می‌کنیم، عمدتا چیزی که به ذهن خطور می‌کند، نسخه‌های Home یا Pro این سیستم عامل است. اگرچه این دو نسخه واقعا تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند، اما یک فاکتور دیگر را نیز باید مد نظر قرار داد که میان نسخه‌های مختلف تفاوت ایجاد می‌کند. داریم درباره فرق ویندوز 32 با 64 بیتی صحبت می‌کنیم.

احتمالا شما هم عبارات «۳۲ بیتی» و «۶۴ بیتی» را برای توصیف نسخه‌های مختلف ویندوز شنیده‌اید اما هیچوقت از معانی پشت آن‌ها سر در نیاورده‌اید. در این مقاله قصد داریم به فرق ویندوز 32 با 64 بیتی بپردازیم و از این بگوییم که چرا هرکدام می‌توانند تجربه‌ای متفاوت از کار با ویندوز برای شما به ارمغان آورند.

چه چیزی باعث می‌شود کامپیوتر ۳۲ یا ۶۴ بیتی باشد؟

اینکه معماری کامپیوتر شما ۳۲ بیتی است یا ۶۴ بیتی، بستگی به نوع پردازنده (CPU) موجود در میان قطعات سخت‌افزاری شما دارد. در واقع، سه سطح مختلف را در کامپیوتر شاهد هستیم که هرکدام می‌توانند ۳۲ یا ۶۴ بیتی باشند: پردازنده مرکزی، سیستم عامل و برنامه‌ها. پردازنده و سیستم عامل شما هرکدام روی یک لایه بالاتر از خود تاثیر می‌گذارند. بنابراین اگر پردازنده‌ای ۳۲ بیتی دارید، نمی‌توانید به نصب ویندوز ۶۴ بیتی مشغول شوید. از سوی دیگر، برنامه‌های ۶۴ بیتی هم روی ویندوز ۳۲ بیتی به اجرا در نمی‌آیند.

این روزها پردازنده‌های مجهز به معماری ۶۴ بیتی را می‌توان به وفور در بازار یافت و از سوی دیگر، پردازنده‌های ۳۲ بیتی شکل منسوخ به خود گرفته‌اند. بنابراین مگر اینکه کامپیوتری واقعا قدیمی در اختیار داشته باشید، به احتمال زیاد از سیستمی ۶۴ بیتی استفاده می‌کنید.

فیلم آموزش ویندوز Windows 11 – جامع و کاربردی در فرادرس

کلیک کنید

پردازنده‌های ۶۴ بیتی به شکل قابل توجهی قدرتمندتر از همتایان ۳۲ بیتی خود به حساب می‌آیند چرا که می‌توانند اطلاعات بسیاری بیشتری را در خود نگه داشته و پردازش کنند. برای درک شدت تفاوت میان سیستم‌های ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی، باید درکی کلی راجع به شمارش در دستگاه اعداد دودویی یا باینری (Binary) به دست آورید. برخلاف شمارش در سیستم ده‌دهی که ۱۰ عدد محتمل را شامل می‌شود، سیستم باینری تنها دو عدد دارد: ۰ و ۱.

در نتیجه، یک عدد ۳۲ بیتی حاوی ۲ به توان ۳۲ آدرس محتمل است که ما را به رقم ۴,۲۹۴,۹۶۷,۲۹۶ می‌رساند. از سوی دیگر، اعداد ۶۴ بیتی ظرفیتی معادل ۲ به توان ۶۴ یا ۱۸,۴۴۶,۷۴۴,۰۷۳,۷۰۹,۵۵۱,۶۱۶ دارند. با مقایسه ۴ میلیارد بایت (معادل حدودا ۴ گیگابایت) با حدودا ۱۸ کوینتیلیون بایت (حدودا معادل ۱۸ میلیارد گیگابایت یا ۱۶ اگزابایت) می‌توانیم بیش از پیش به تفاوت عظیم میان این دو پی ببریم.

هنگام دانلود و نصب سیستم عامل دسکتاپ مایکروسافت، می‌توانید میان‌ نسخه‌های ۳۲ بیتی یا ۶۴ بیتی ویندوز یکی را انتخاب کنید. البته ویندوز ۱۱ صرفا در قالب نسخه‌ای ۶۴ بیتی از راه رسیده، اما ویندوز ۷ الی ۱۰، همگی در هر دو فرم به دست مشتریان رسیده‌اند.

فرق ویندوز 32 با 64 بیتی چیست؟

اگر از پردازنده‌ای ۶۴ بیتی استفاده می‌کنید، لازم است به سراغ نسخه ۶۴ بیتی ویندوز نیز بروید تا قادر به بهره‌گیری حداکثری از توانایی‌های سخت‌افزار خود باشد. نسخه‌های ۳۲ بیتی ویندوز هم روی پردازنده‌های ۶۴ بیتی کار می‌کنند، اما طبیعتا توانایی‌هایی محدودتر داشته و گزینه‌ای مناسب به حساب نمی‌آیند.

از طرف دیگر نمی‌توان ورژن ۶۴ بیتی ویندوز را روی پردازنده‌ای ۳۲ بیتی نصب کرد. با این همه، ویندوز ۶۴ بیتی با نرم‌افزارهای ۳۲ بیتی سازگاری دارد و جلوتر در این باره بیشتر صحبت خواهیم کرد.

درون سیستم عامل مایکروسافت، از دو طریق می‌توان به فرق ویندوز 32 با 64 بیتی پی برد. یک فرق بزرگ این است که در ورژن ۳۲ بیتی، تنها می‌توان از سقف ۴ گیگابایت حافظه رم استفاده کرد. در نتیجه اگر ۱۶ گیگابایت حافظه رم در کامپیوتر خود داشته باشید و ویندوز ۳۲ بیتی را به اجرا در آورید، سیستم تنها قادر به استفاده از ۴ گیگابایت رم است و نه بیشتر.

تفاوت دیگر را نیز می‌توان درون فولدر Program Files مشاهده کرد. در ویندوز ۳۲ بیتی، اپلیکیشن‌ها تنها در فولدر Program Files نصب می‌شوند. سیستم‌های ۶۴ بیتی یک فولدر اضافه برای نرم‌افزارهای ۳۲ بیتی دارند که تحت عنوان (Program Files (x86 شناخته می‌شود. این بدان خاطر است که توسعه نرم‌افزارهای ۳۲ بیتی، تفاوت‌هایی بنیادین با کدنویسی آن‌ها برای سیستمی ۶۴ بیتی دارد.

وقتی برنامه‌ها می‌خواهد به برخی از اطلاعات به اشتراک‌ گذاشته شده دست پیدا کنند (به عنوان مثال فایل‌های DLL)، باید به سراغ فولدر Program Files صحیح بروند. به همین خاطر است که ویندوز دو مسیر کاملا متفاوت برای این فولدرها تدارک دیده و آن‌ها را جدا از یکدیگر نگه می‌دارد. یک برنامه ۳۲ بیتی نمی‌داند که بعد از دستیابی به فایل DLL مخصوص ویندوز ۶۴ بیتی، باید با آن چه کند.

در نظر داشته باشید که در ویندوز، نسخه ۳۲ بیتی با عبارت «x86» معرفی می‌شود و ۶۴ بیت هم تحت عنوان x64 علامت‌گذاری می‌شود.

ورژن‌های باستانی ویندوز، مانند ویندوز ۳.۱، نرم‌افزارهای ۱۶ بیتی را به اجرا در می‌آوردند. ورژن‌های ۳۲ بیتی ویندوز اکنون با برنامه‌هایی که برای سیستم‌های عامل قدیمی‌تر نوشته می‌شدند سازگاری دارند. با این حال اگر دستگاهی ۶۴ بیتی در اختیار داشته باشید نمی‌توانید نرم‌افزارهای نوشته شده برای معماری ۱۶ بیتی را به اجرا در آورید. برای این کار در واقع باید ابتدا به شبیه‌سازی سیستم عاملی ۳۲ بیتی پرداخت و بعد برنامه‌های قدیمی را اجرا کرد.

علاوه بر این‌ها، ویندوز ۶۴ بیتی نیازمند به درایورهای مخصوص به دستگاه‌های ۶۴ بیتی دارد. برای مثال اگر پرینتری قدیمی یا هر چیز دیگری که درایورهای ۳۲ بیتی ارائه می‌کند داشته باشید، نمی‌توانید از آن در کنار سیستم ۶۴ بیتی و مدرن خود بهره ببرید.

• مطالب پیشنهادی برای مطالعه:
  • آموزش نصب ویندوز | تمامی نسخه ها | تصویری و گام به گام
  • آموزش نصب ویندوز ۱۱ روی تمام کامپیوتر ها و VMware — تصویری و گام به گام
  • ساخت فلش بوت ویندوز ۷، ۸ و ۱۰ — گام به گام و تصویری
  • آموزش نصب ویندوز ۱۱ روی سیستم قدیمی و ضعیف — تصویری و رایگان
  • نحوه کاهش مصرف باتری در ویندوز ۱۱ — آموزش تصویری

تفاوت میان برنامه‌های ۳۲ و ۶۴ بیتی

وقتی به نصب نرم‌افزارهای گوناگون مشغول می‌شوید، اینکه ورژنی ۳۲ بیتی از آن برنامه نصب می‌شود یا ورژنی ۶۴ بیتی، بستگی به توسعه‌دهنده دارد. برخی توسعه‌دهندگان صرفا نسخه‌ای ۳۲ بیتی از برنامه خود می‌سازند، گاهی هر دو را ساخته و اجازه می‌دهند میان آن‌ها انتخاب کنید و گاهی هم به صورت خودکار، نسخه صحیح روی سیستم شما نصب می‌شود.

اگر در حال اجرای نسخه‌ای ۶۴ بیتی از ویندوز روی کامپیوتر خود باشید، هر زمان که امکانش وجود داشت باید نسخه ۶۴ بیتی برنامه‌ها را نیز نصب کنید. اما اگر توسعه‌دهنده یک اپلیکیشن نسخه‌ای ۶۴ بیتی نساخته بود نیازی به نگرانی نیست و نسخه‌های ۳۲ بیتی هم در اکثر مواقع بدون هیچ مشکلی کار می‌کنند. برای مثال اپلیکیشن‌های محبوبی مانند دیسکورد و اسپاتیفای تنها در قالب نسخه‌های ۳۲ بیتی از راه رسیده‌اند و هیچ مشکلی هم برای کاربران ایجاد نکرده‌اند.

این را نیز باید بدانید که نسخه‌های ۶۴ بیتی برنامه‌ها قرار نیست مغز شما را با سرعت بالاتری که به همراه می‌آورند منفجر کنند. با این همه، چنین برنامه‌هایی از امنیت هرچه بیشتر معماری ۶۴ بیتی بهره می‌گیرند و می‌توانند در هر زمان، بیشتر از ۴ گیگابایت حافظه رم را به کار بگیرند. در نتیجه معمولا با برنامه‌هایی بهینه‌تر نسبت به همتایان ۳۲ بیتی روبه‌رو هستیم، خصوصا اگر به سراغ ابزارهای حرفه‌ای و سنگین نظیر اپلیکیشن‌های تدوین ویدیو بروید.

بنابراین هر زمان که وارد صفحه دانلود یک برنامه می‌شوید، به دنبال عباراتی مانند «Versions» یا «Editions» بگردید و در صورت امکان، نسخه ۶۴ بیتی را دریافت کنید. اما بار دیگر تاکید می‌کنیم که چون نرم‌افزارهای ۳۲ بیتی روی هر سیستمی کار می‌کنند، قابل درک است که بسیاری از توسعه‌دهندگان صرفا همین نسخه از برنامه‌های خود را می‌سازند.

از سوی دیگر، اگر سیستم و ویندوز ۳۲ بیتی در اختیار دارید، تنها قادر به بهره‌گیری از نرم‌افزارهای ۳۲ بیتی خواهید بود.

چطور ۳۲ یا ۶۴ بیتی بودن ویندوز خود را تشخیص دهیم؟

حالا که صحبت راجع به فرق ویندوز 32 با 64 بیتی به پایان رسیده، به سراغ می‌رویم که چطور قادر به تشخیص ۳۲ یا ۶۴ بیتی بودن سیستم عامل ویندوز خود هستید.

فیلم آموزش پیکربندی پیشرفته سیستم عامل ویندوز و برنامه های کاربردی در فرادرس

کلیک کنید

درون ویندوز ۱۰ مایکروسافت، روی دکمه Start در گوشه پایین سمت چپ محیط دسکتاپ کلیک کرده و سپس گزینه System را بزنید. حالا به ترتیب به سراغ گزینه‌های Settings و System و About بروید. در اینجا می‌توانید سربرگ Device Specifications را مشاهده کنید.

در کنار System Type، ویندوز به درج این اطلاعات پرداخته که آیا از نسخه ۳۲ بیتی بهره می‌برید یا نسخه ۶۴ بیتی و اندکی آن‌طرف‌تر هم می‌توان معماری پردازنده دستگاه را مشاهده کرد.

در ویندوز ۷ یا ورژن‌های قدیمی‌تر از این سیستم عامل، در منوی Start روی گزینه Computer کلیک کنید و سپس به سراغ گزینه Properties بروید. به عنوان یک مسیر جایگزین، با فشردن همزمان دکمه‌های Windows + Pause روی هر نسخه‌ای از ویندوز نیز می‌توانید وارد همین صفحه شوید. در اینجا شاهد بخشی به نام System Type خواهید بود که معماری پردازنده و سیستم عامل را نمایش می‌دهد.

هر دو پنل ضمنا «میزان رم در دسترس» یا Installed RAM را هم به نمایش در می‌آورند. اگر سیستمی ۳۲ بیتی و حافظه رمی بیشتر از ۴ گیگابایت داشته باشید، عبارتی مانند «۴ گیگابایت قابل استفاده» (4GB Usable) به چشم خواهد خورد.

آیا می‌توان ویندوز ۳۲ بیتی را به ۶۴ بیت ارتقا داد؟

همانطور که بالاتر نیز اشاره کردیم، معماری پردازنده و سیستم عامل شما باید یکسان باشد. اما اگر چنین نباشد هم احتمالا بتوان به ارتقای ویندوز مشغول شد. برای مثال اگر ورژن ۳۲ بیتی ویندوز را روی پردازنده‌ای ۶۴ بیتی به اجرا در آورید، قادر به نصب نسخه بهتر و مدرن‌تر خواهید بود.

اما آن‌هایی که ویندوز ۳۲ بیتی را روی پردازنده ۳۲ بیتی اجرا می‌کنند، با سخت‌افزار کنونی خود قادر به ارتقای سیستم عامل نیستند. برای نصب ویندوز ۶۴ بیتی لازم است پردازنده‌ای جدیدتر تهیه کنید تا از مزایای ۶۴ بیت بهره‌مند شوید. این روزها تقریبا تمام کامپیوترهای موجود در بازار از پردازنده‌ها و سیستم‌های عامل ۶۴ بیتی برخوردار شده‌اند و از این بابت جای هیچ نگرانی نیست. اگر هم خودتان به خرید و اسمبل قطعات کامپیوتری مشغول می‌شوید، تمام پردازنده‌های مدرنی که می‌توانید در بازار بیابید ۶۴ بیتی هستند.

سخن پایانی راجع به فرق ویندوز 32 با 64 بیتی

پردازش ۶۴ بیتی امروزها به استاندارد تبدیل شده، اما شرایط همیشه هم چنین نبوده اتس. اگرچه ویندوز XP یک نسخه ۶۴ بیتی در دسترس کاربران قرار داده بود، اما از انبوهی مشکلات سازگاری گوناگون رنج می‌برد و بنابراین افراد کمی به سراغ این ورژن رفتند. در واقع تا پیش از عرضه ویندوز ۷ مایکروسافت، سیستم‌های ۶۴ بیتی به محبوبیت چندانی نرسیده بودند و حالا ۶۴ بیت استانداردی تازه در ویندوز ۱۰ و ویندوز ۱۱ تلقی می‌شود.

حافظه رم ۴ گیگابایتی که در زمان ساخت نخستین پردازنده‌های مرکزی رقمی دیوانه‌وار به حساب می‌آمد، هنوز برای رسیدگی به کارهای سبک مناسب است. اما همینطور که قیمت قطعات سخت‌افزاری کاهش می‌دهد، سیستم‌های اقتصادی نیز همراه با حافظه رم بیشتری از راه می‌رسند. در نهایت این رویه باعث خواهد که سیستم‌های ۳۲ بیتی به کل منسوخ شوند.

در عوض، توسعه‌دهندگان نیز تمرکز بیشتری بر توسعه اپلیکیشن‌ها و نرم افزارهای ۶۴ بیتی خواهند داشت که برای مدتی طولانی، استاندارد باقی می‌ماند. در واقع بسیار بعید به نظر می‌رسد که حداقل تا چند دهه آتی به سقف حافظه رم قابل استفاده با این سیستم‌ها برسیم.