فرادرسانواع ضمایر در زبان فرانسه – به زبان ساده + مثال، تمرین و تلفظ
پیدا کردن ضمیر در جمله کار ساده‌ای است. ضمیر واژه‌ای است که به جای اسم قرار می‌گیرد تا از تکرار آن جلوگیری کند. ضمیر می‌تواند به افراد اشاره کند یا مرجعی غیرانسانی مانند اشیا یا مفاهیم گوناگون داشته باشد. در ادامه انواع ضمایر در زبان فرانسه را به کمک جمله‌های متعدد بررسی می‌کنیم.
ضمایر شخصی در زبان فرانسه
ضمیر شخصی، ضمیری است که جایگزین شخص می‌شود. یعنی مرجع ضمیر فرد است. ضمایر شخصی در زبان فرانسه به دو گروه متصل و منفصل تقسیم می‌شوند. قبلاً در مجله فرادرس مطلبی درباره ضمایر شخصی در زبان انگلیسی تهیه کرده‌ایم. ضمایر منفصل قبل از فعل قرار می‌گیرند. ضمایر شخصی متصل می‌توانند قبل یا بعد از فعل و یا با یک حرف اضافه استفاده شوند. در جدول زیر تمام این ضمایر را به تفکیک شخص آورده‌ایم. در ادامه تک‌تک این ضمایر را بررسی خواهیم کرد.
| ضمایر شخصی | ||
| ضمایر منفصل | ضمایر متصل | شخص |
| moi | je (j’), me (m’) | 1re pers. (Singulier) |
| toi | tu, te (t’) | 2e pers. (Singulier) |
| lui, elle, soi | il, elle, on, le, la, l’, se, (s'), en, lui, y | 3e pers. (Singulier) |
| nous | nous | 1re pers. (Pluriel) |
| vous | vous | 2e pers. (Pluriel) |
| eux, elles, soi | ils, elles, les, se (s'), leur, en, y | 3e pers. (Pluriel) |
به مثالهای زیر برای شناخت انواع ضمایر توجه کنید.
J’ai apporté la nourriture.
من غذا را آورده‌ام.
***
C’est moi qui ai apporté la nourriture.
این منم که غذا را آورده‌ام.
Je mange des bonbons.
من شکلات‌ها را خوردم.
***
Je les mange.
من آنها را خوردم.
ضمایر فاعلی در زبان فرانسه
«ضمیر فاعلی» (Pronom personnel sujet) در زبان فرانسه، من، تو، او، ما، شما و آنها هستند. این ضمایر قبل از فعل قرار می‌گیرند و فاعل جمله‌اند. در جدول زیر ضمایر فاعلی را مشاهده می‌کنیم.
| ضمایر فاعلی | |
| je | 1re pers. (Singulier) |
| tu | 2e pers. (Singulier) |
| il, elle, on | 3e pers. (Singulier) |
| nous | 1re pers. (Pluriel) |
| vous | 2e pers. (Pluriel) |
| ils, elles | 3e pers. (Pluriel) |
ضمایر جدول بالا را در مثالهای زیر مشاهده کنید.
L’animal cache sa nourriture. Il mangera plus tard.
حیوان غذایش را پنهان می‌کند. بعداً آن را می‌خورد.
Les filles participent à ce concours. Elles feront un projet.
دخترها در این مسابقه شرکت می‌کنند. آنها پروژه‌ای انجام خواهند داد.
L’atmosphère était lugubre. J’avais peur et je ne pensais qu’à partir avec toi.
فضا غم‌انگیز بود. می‌ترسیدم و فقط به رفتن با تو فکر می‌کردم.
Nous présenterons le projet plus tard.
ما بعداً پروژه را ارائه خواهیم کرد.
در ادامه نکاتی درباره این ضمایر فهرست کرده‌ایم.
- ضمیر فاعلی «je» به معنای من قبل از مصوت یا «h» با یک «'» نوشته می‌شود:
j'habite en ville.
من در شهر سکونت دارم.
- در سوم‌شخص مفرد یا جمع، ضمیر بر اساس جنسیت یعنی مونث یا مذکر بودن، تغییر می‌کند:
Il n'a pas compris.
او متوجه نشد.
(در این جمله ضمیر «Bold» مفرد مذکر است.)
Elle attend une réponse.
او منتظر پاسخ است.
(در این جمله ضمیر «Bold» مفرد مونث است.)
Ils se sont tous trompés.
همه آنها اشتباه می‌کردند.
(در این جمله ضمیر «Bold» جمع مذکر است.)
Elles attendent le résultat du concours.
آنها منتظر نتیجه مسابقه هستند.
(در این جمله ضمیر «Bold» جمع مونث است.)
- ضمیر «او» در شکل غیرشخصی همواره به صورت «il» نوشته می‌شود:
Il est cinq heures.
ساعت پنج است.
Il fait nuit.
شب شده است.
Il pleut.
باران می‌بارد.
- ضمیر «vous» به معنای شما برای خطاب کردن دوم‌شخص به شکل مودبانه هم استفاده می‌شود:
Au revoir Monsieur, pouvez-vous me rappeler la semaine prochaine ?
خدانگهدار آقا. می‌توانید هفته بعد با من تماس بگیرید؟
ضمایر تاکیدی در زبان فرانسه
«ضمایر تاکیدی» (Pronoms toniques) در زبان فرانسه را در جدول زیر مشاهده می‌کنید.
| ضمایر تاکیدی | |
| ضمایر تاکیدی | ضمایر فاعلی |
| moi | je |
| toi/vous de politesse | tu |
| lui/elle | il/elle |
| nous | nous |
| vous | vous |
| eux/elles | ils/elles |
|
soi nous |
On (les gens) On (nous) |
در جمله‌های زیر از ضمایر تاکیدی استفاده شده است.
Nos nouveaux voisins nous ont invités chez eux à pendre la crémaillère.
همسایه‌های جدید ما را برای مهمانی منزل نو به خانه خود دعوت کرده‌اند.
Si je m'adresse à lui, c'est parce qu'il est le meilleur dans son domaine.
اگر پیش او می‌روم به این خاطر است که او در رشته خود بهترین است.
Regarde, maman, ce gâteau, je l'ai fait moi-même !
ببین مامان این کیک را خودم درست کرده‌ام!
در ادامه کاربرد ضمایر تاکیدی را فهرست کرده‌ایم:
- برای تاکید بر روی ضمیر از ضمیر تاکیدی استفاده می‌کنیم:
Moi, j'adore le cinéma.
من شخصاً عاشق سینمام.
(در این مثال «moi» برای تاکید بر ضمیر فاعلی «je» استفاده شده است.)
- برای نشان دادن تضاد یا تقابل از ضمایر تاکیدی استفاده می‌شود:
Il aime le sport alors que sa femme, elle, préfère regarder la télévision.
او ورزش کردن را دوست دارد درحالی‌که همسرش ترجیح می‌دهد تلویزیون تماشا کند.
- ضمیر تاکیدی بعد از برخی حروف اضافه مانند à, avec, chez, de, entre, par و pour استفاده می‌شود:
Je pense à mes parents.
من به والدینم فکر می‌کنم.
***
Je pense à eux.
من به آنها فکر می‌کنم.
- بعد از «même» می‌توان از ضمیر تاکیدی استفاده کرد:
Moi-même, je suis surprise du résultat.
خود من از نتیجه شگفت‌زده شدم.
- بعد از «et» و «ni» و «ou» می‌توان از ضمیر تاکیدی استفاده کرد:
Ni vous ni moi ne sommes responsables.
نه شما و نه من مسئول نیستیم.
- بعد از «que» وقتی مقایسه می‌کنیم:
Elle est plus futée que lui !
از او بسیار باهوش‌تر است.
ضمایر مفعولی مستقیم
«ضمایر مفعولی مستقیم» (Pronoms compléments d'objet direct) در زبان فرانسه جایگزین اسم مفعولی مستقیم می‌شوند. در واقع جایگزین اسم‌هایی می‌شوند که فاعل بر روی آنها کاری انجام داده است. شناسایی مفعول مستقیم جمله کار راحتی است. کافی است از خودتان بپرسید فاعل روی چه کسی یا چیزی عملی انجام داده است. برای مثال در جمله «Il a mangé les fruits» به معنای او میوه‌ها را خورده است، بپرسید فاعل یعنی او چه چیزی را خورده است؟ پاسخ همان مفعول مستقیم یعنی میوه‌ها است. در جدول زیر ضمایر مفعولی مستقیم را مشاهده می‌کنید.
| ضمایر مفعولی مستقیم | |
| معنی | ضمیر |
| مرا | me, m' |
| تو را | te, t' |
| او را، آن را | le, la, l' |
| ما را | nous |
| شما را | vous |
| آنها را | les |
در جمله‌های کاربرد ضمایر مفعولی مستقیم را مشاهده می‌کنید.
Papa arrive en voiture; il la rentre dans le garage.
بابا با خودرو می‌آید، او آن را به پارکینگ می‌برد.
J'ai fermé mes livres et je les range dans mon cartable.
کتابهایم را بستم و آنها را در کیفم گذاشتم.
Tristan te regarde.
«تریستان» بهت نگاه می‌کند.
Il te voit.
او تو را می‌بیند.
ضمایر مفعولی غیر مستقیم
«ضمایر مفعولی غیرمستقیم» (Pronoms compléments d'objet indirect) فقط به افراد اشاره می‌کنند، قبل از فعل صرف شده قرار می‌گیرند و به این سوال پاسخ می‌دهند که فاعل برای چه کسی کاری انجام می‌دهد. به عبارت دقیق‌تر ضمایر مفعولی غیرمستقیم به سوال «à qui» و «à quoi» جواب می‌دهند. در جدول زیر ضمایر مفعولی غیرمستقیم را به همراه ترجمه فارسی مشاهده می‌کنید.
| ضمایر مفعولی غیرمستقیم | |
| معنی | ضمیر |
| به من، برای من | me |
| به تو، برای تو | te |
| به او، برای او | lui |
| به ما، برای ما | nous |
| به شما، برای شما | vous |
| به آنها، برای آنها | leur |
در جمله‌های زیر کاربرد ضمیر مفعولی غیرمستقیم یا COI را مشاهده می‌کنید.
J'envoie un message à mon ami.
پیامی به دوستم فرستادم.
***
Je lui envoie un message.
به او پیامی فرستادم.
J'offre des fleurs à mes parents.
گلهایی به پدر و مادرم دادم.
***
Je leur offre des fleurs.
به آنها گلهایی دادم.
Léa lui parle.
«لیا» با او حرف زد.
ضمایر انعکاسی
بعضی از افعال در زبان فرانسه همواره با دو ضمیر دیده می‌شوند. «ضمایر انعکاسی» (Pronoms réfléchis) در زبان فرانسه به همراه افعال دو ضمیره در زبان فرانسه به کار می‌روند. ضمایر انعکاسی با ضمایر فاعلی به لحاظ شخص و شمار مطابقت می‌کنند. در جدول زیر ضمایر انعکاسی را مشاهده می‌کنید.
| ضمایر انعکاسی | |
| معنی | ضمیر فاعلی |
| me | je |
| te | tu |
| se | il/elle/on |
| nous | nous |
| vous | vous |
| se | ils/elles |
کاربرد ضمایر جدول فوق را در جمله‌های زیر مشاهده کنید.
Je me regarde dans le miroir.
به خودم در آینه نگاه کردم.
Soudain, la moto s’arrête.
ناگهان موتورسیکلت متوقف شد.
Il se rase la barbe.
او ریشش را اصلاح کرد.
Ils se parlent toute la nuit.
آنها تمام شب باهم حرف می‌زدند.
Nous nous sentons triste.
ما احساس اندوه می‌کردیم.
ضمیر on در زبان فرانسه
ضمیر «on» در زبان فرانسه می‌تواند به عنوان ضمیر شخصی به جای «nous» قرار بگیرد. برای مثال به جای جمله «Nous allons à la plage» به معنی ما به ساحل می‌رویم، می‌توانیم از جمله «on va à la plage» استفاده کنیم. توجه داشته باشید که این ضمیر معنای «ما» دارد اما صرف فعل در زبان فرانسه آن سوم‌شخص مفرد است. هم‌چنین کاربرد این ضمیر برای زبان محاوره است. در جمله‌های زیر از این ضمیر استفاده شده است.
Au moment où l’allocution s’est terminée, on a indiqué aux participants que c'était maintenant la période de questions.
با پایان سخنرانی، به شرکت کنندگان گفتیم که اکنون زمان پرسش‌وپاسخ است.
À l’école, on pense réorganiser les classes.
در مدرسه به فکر سازماندهی مجدد کلاس‌ها هستیم.
Laurent et moi, nous irons chercher des fleurs demain.
من و «لوران»، فردا می‌رویم گل پیدا کنیم.
***
Laurent et moi, on ira chercher des fleurs demain.
من و «لوران»، فردا می‌رویم گل پیدا کنیم.
(در این جمله از ضمیر on به‌جای nous استفاده شده است.)
ضمیر «on» هم‌چنین برای مرجع ضمیر نامشخص هم استفاده می‌شود.یعنی وقتی مرجع ضمیر شخص یا گروهی از اشخاص نامشخص باشند. در مثالهای زیر این کاربرد را مشاهده خواهید کرد.
On a volé mon portable.
تلفن همراه من را دزدیدند.
En Italie, on mange de bonnes glaces.
در ایتالیا مردم بستنی خوب می‌خورند.
(در حالتی شبیه جمله بالا «on»، مردم ترجمه می‌شود.)
ضمیر en در زبان فرانسه
ضمیر «en» در زبان فرانسه جایگزین برخی از اسامی می‌شود که در ادامه آنها را فهرست کرده‌ایم.
- «en» گاهی به جای اسمی قرار می‌گیرد که بعد از «de» آمده است:
Elle parle souvent de son enfance.
او گاهی با فرزندش حرف می‌زند.
***
Elle en parle souvent.
گاهی با او حرف می‌زند.
- گاهی ضمیر «en» به جای اسمی قرار می‌گیرد که با حرف تعریف بخشی du و de la و 'de l و des همراه است:
Il a une envie de soupe.
او مقداری سوپ می‌خواهد.
***
Il en a envie.
مقداری از آن را می‌خواهد.
- بعد از برخی از فعل‌ها مانند فعل جمله‌های زیر برای تکرار نکردن اسم، از ضمیر «en» استفاده می‌کنیم:
Ces biscuits sont délicieux. Mon père t’en donnera la recette.
این بیسکوییت‌ها خیلی خوشمزه‌اند، پدرم دستور پختشان را به تو می‌دهد.
Vous revenez du cinéma ? Oui, nous en revenons à l’instant.
شما از سینما برمی‌گردید؟ بله همین الان از آنجا برمی‌گردیم.
ضمیر y در زبان فرانسه
ضمیر «y» در زبان فرانسه ضمیری است که به‌جای بعضی از اسم‌ها قرار می‌گیرد تا از تکرارشان جلوگیری کند. برای مثال در مورد افعالی که با حرف اضافه «à» همراهند، می‌توانیم از ضمیر «y» به‌جای اسم استفاده کنیم. برای درک بهتر این موضوع به مثالهای زیر توجه کنید.
Pense à ta lettre.
به نامه‌ات فکر کن.
***
Penses-y.
به آن فکر کن.
Je pense à Julien tous les jours.
به «جولین» هر روز فکر می‌کنم.
***
J'y pense tous les jours.
هر روز به او فکر می‌کنم.
هم‌چنین ضمیر «y» می‌تواند جایگزین اسمی باشد که با حروف اضافه dans و chez و en هستند و بیانگر مکان یا محل‌اند. برای درک بهتر به جمله‌های زیر توجه کنید.
Je vais chez le médecin.
به مطب پزشک رفتم.
***
J'y vais.
به آنجا رفتم.
Je ne suis jamais allée à Paris mais Pierre y habite.
من تا به‌حال پاریس نرفته‌ام اما «پیر» آنجا ساکن است.
سوالات رایج
برای درک بهتر انواع ضمایر در زبان فرانسه در ادامه مطلب به تعدادی از پرسش‌های رایج در این زمینه پاسخ داده‌ایم.
ضمیر پرسشی چیست؟
ضمیر پرسشی در زبان فرانسه سوالی را به معنای چه کسی، کدام، چه چیزی و ... را مطرح می‌کند. مانند «Qui est-ce» که معنی آن این است که او چه کسی است.
فرق ضمیر مفعولی مستقیم و ضمیر مفعولی غیرمستقیم چیست؟
ضمایر مفعولی مستقیم در زبان فرانسه جایگزین اسامی مفعولی مستقیم می‌شوند. ضمیر مفعولی غیرمستقیم فقط به افراد اشاره می‌کند. این ضمایر قبل از فعل صرف شده قرار می‌گیرند. ضمایر مفعولی غیرمستقیم به این سوال پاسخ می‌دهند که فاعل برای چه کسی کاری انجام می‌دهد.
ضمیر شخصی چیست؟
ضمیر شخصی در زبان فرانسه، ضمیری است که جایگزین شخص می‌شود. یعنی مرجع ضمیر این دسته از ضمایر به افراد برمی‌گردد. برای مثال ضمایر شخصی فاعلی و ضمایر شخصی تاکیدی از ضمایر شخصی‌اند.
ضمیر اشاره در زبان فرانسه چیست؟
ضمیر اشاره در زبان فرانسه ضمیری است که برای اشاره به دور و نزدیک به جای اسم قرار می‌گیرد تا از تکرار آن جلوگیری کند. ضمیر اشاره در زبان فرانسه برای مفرد مذکر، مفرد مونث، جمع مذکر و جمع مونث به ترتیب celui و celle و ceux و celles است.
تمرین
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «انواع ضمایر در زبان فرانسه»، می‌توانید از آزمونی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. این آزمون شامل 6 سؤال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسش‌ها و ظاهر شدن دکمه «دریافت نتیجه آزمون»، می‌توانید نمره عملکردتان را مشاهده کنید و جواب‌های درست و نادرست را نیز ببینید.
تمرین اول
گزینه درست را انتخاب کنید.
1. Trouvez le COD: Pierre et Marie ont acheté une maison au bord de la mer.
Pierre et Marie
au bord de la mer
ont acheté
une maison
2. Trouvez le COD: Maman les a punis car ils ont chahuté dans la chambre
Maman
les
a punis
car ils ont chahuté dans la chambre
3. Je, tu, il, elle, nous, vous, ils, elles sont des ...
Verbes
Noms propres
Adjectifs
Pronoms
4. «Elles poussent dans les arbres.» Quels mots ce pronom peut-il remplacer?
La cerise et la prune
La clémentine
Mario et Luigi
Les enfants
5. Quel pronom peut remplacer: Léa, Marie et Nicolas?
Elles
Nous
Ils
Je
6. Quel pronom peut remplacer Julie et Sarah?
Vous
Elle
Elles
Ils
تمرین دوم
جاهای خالی را با ضمیر مناسب پر کنید.
Q1: Je trouve qu'il ressemble à son père. Et toi ? Non,ــــــ je ne trouve pas.
Réponse: Je trouve qu'il ressemble à son père. Et toi ? Non, moi, je ne trouve pas.
Q2: Tu es sortie avec ton copain hier soir ? Oui, avec ــــــ et sa sœur.
Réponse: Tu es sortie avec ton copain hier soir ? Oui, avec lui et sa sœur.
Q3: Les filles, ــــــ, se débrouilleront pendant notre absence. Je ne me fais aucun souci.
Réponse: Les filles, elles, se débrouilleront pendant notre absence. Je ne me fais aucun souci.
Q4: Cette conférence est intéressante, je ــــــ écoute avec beaucoup d'attention.
Réponse: Cette conférence est intéressante, je l'écoute avec beaucoup d'attention.
Q5: Tu ــــــ reconnais de loin !
Réponse: Tu le reconnais de loin !
Q6: Nous ـــــــ avons écrit une lettre.
Réponse: Nous lui avons écrit une lettre.
Q7: ne ــــــ ai pas téléphoné.
Réponse: ne lui ai pas téléphoné.
Q8: Ma mère et moi, ــــــ est allées au supermarché.
Réponse: Ma mère et moi, on est allées au supermarché.
Q9: Mon frère et moi, ــــــ est sympathiques.
Réponse: Mon frère et moi, on est sympathiques.
Q10: Je peux me rendre à mon travail en bus, je ____ ai deux qui s'arrêtent devant l'entreprise.
Réponse: Je peux me rendre à mon travail en bus, j'en ai deux qui s'arrêtent devant l'entreprise.
جمع‌بندی
در جدول زیر به طور خلاصه انواع ضمایر در زبان فرانسه را بررسی کرده‌ایم.
| جمع‌بندی انواع ضمایر در زبان فرانسه | |
| ضمایر فاعلی |
je tu il/elle/on nous vous ils/elles |
| ضمایر تاکیدی |
moi toi/vous de politesse lui/elle nous vous eux/elles soi |
| ضمایر مفعولی مستقیم |
me, m’ te, t’ le, la, l’ nous vous les |
| ضمایر مفعولی غیرمستقیم |
me te lui nous vous leur |
| ضمایر انعکاسی |
je tu il/elle/on nous vous ils/elles |
| ضمیر on |
ضمیر شخصی به جای «nous» مرجع ضمیر شخص یا گروهی از اشخاص نامشخص |
| ضمیر en | جایگزین اسم بعد از du و de la و ‘de l و des |
| ضمیر y | جایگزین اسم با حروف اضافه dans و chez و en |
