چرا یادگیری مهارت های نرم ضروری است؟ + معرفی فیلم های آموزش مهارت های کلیدی
مهارت های نرمی همچون تفکر انتقادی، حل مسئله، ارتجاع، خلاقیت، اصالت، نوآوری و هوش عاطفی قرار است طی دهه آتی سهم بزرگی از مهارتهای مورد نیاز از نگاه کارآفرینان را به خود اختصاص دهند. مشاهده لیستی بلندبالا از مشاغلی که تا سال ۲۰۲۵ میلادی به یادگیری مهارت های نرم نیاز دارند بسیار جالب جلوه میکند، چرا که این مهارتها پیشتر جایگاهی پایینتر از مهارتهای سخت در نگاه کارآفرینان داشتند. شاید به این خاطر که ارزشگذاری مهارتهای سخت همواره آسانتر از پایش مهارتهای نرم بوده است.
درست از زمان مدرسه، مهارتهای سخت مانند ادبیات و علم ریاضیات به صورت سیستماتیک ارزشگذاری شدهاند و نمرههایی بابت آنها دریافت کردهایم. اما کار تیمی، همدردی و ارتجاع چه؟ این مهارتها هیچوقت سنجیده نشدند. به عنوان بزرگسالانی که هیچوقت یادگیری مهارت های نرم برای آنها در اولویت نبوده، جای تعجب ندارد که بسیاری از ما قادر به نمایش مهارتهای نرم خود در رزومهها نیستیم. هرچه نباشد نمایش شواهد وجود مهارتهای سخت به کارآفرینان آسانتر است و مدارک و درجات یا تجربههای کاری ما میتوانند سخن ما را به اثبات برسانند. در این بین اما چطور باید به یک کارآفرین اثبات کرد که شما قادر به همدردی با دیگران بوده و بنابراین در کارهای تیمی خوب هستید؟
به خاطر این باور عمومی که مهارتهای سخت در جایگاهی بالاتر از مهارتهای نرم قرار میگیرند، برخی متخصصین اکنون خواستار تغییر نام «مهارتهای نرم» شدهاند تا بتوان از نامی استفاده کرد که اهمیت آنها را به صورت کامل نمایش دهد. آنها میگویند استفاده از عبارات «نرم» و «سخت» نشاندهنده نوعی سلسله مراتب در میان دو مفهوم است و مهارتهای «سخت» گستردهتر و خواستنیتر از مهارتهای «نرم» جلوه میکنند. برای مثال از جمله عبارات پیشنهادی جایگزین برای «مهارتهای نرم» میتوان به «مهارتهای ضروری»، «مهارتهای پیچیده»، «تواناییهای انسانی» و چیزهایی از این دست اشاره کرد.
در این مقاله بحث میکنیم که حرکت به سمت استفاده گسترده از تکنولوژی و اتوماسیون در محیط کار طی دهه اخیر -روندی که در جریان پاندمی کووید-۱۹ نیز سرعت هرچه بیشتر گرفت- باعث شده یادگیری مهارت های نرم برای به دست آوردن مشاغل آتی، یکی از مراکز توجه مهم امروز در دنیای تجارت باشد. در ادامه این مقاله سه دلیل نیز برای این باور ارائه کردهایم.
یادگیری مهارت های نرم کارمندان را در بازار نگه میدارد
مشاغل آینده شکلی روان دارند. درحالی که تکنولوژی به سرعت شیوههای کاری ما را دگرگون میسازد، مهارتهای سخت به سرعت هرچه تمامتر شکلی منسوخ به خود خواهند گرفت. متخصصین میگویند سازمانها و کسبوکارها با استخدام افرادی که یادگیری مهارت های نرم را در کارنامه دارند میتوانند از موفقیت خود در این عصر جدید اطمینان حاصل کنند.
بکی فرانکیویچ و توماس کامارو-پرموزیک از خبرگزاری Harward Business عقیده دارد که: «در نگاه ما، بهترین راه برای اینکه سازمان خود را دادهمحورتر و دیجیتال کنید، گزینش میان نیروها و سرمایهگذاری روی افرادی است که پیش از هر چیز بیشترین میزان تطبیقپذیری، کنجکاوی و انعطافپذیری را از خود به نمایش میگذارند. از آن جایی که هیچکس نمیداند مهارت سخت کلیدی در آینده چه خواهد بود، بهترین رویکرد قمار کردن روی افرادی است که به احتمال بیشتری مهارتهای سخت آینده را توسعه میدهند.»
کمپانیهای غول بینالمللی مانند گوگل و آمازون از جمله شرکتهایی بودهاند که این حقیقت مهم را درک کردهاند. آنها در طول چندین سال روی یادگیری مهارت های نرم مانند آموزشپذیری و حل مسئله از سوی نیروهای خود تاکید داشتهاند و این مهارتها را کلید موفقیت هرچه بیشتر در عملیاتهای خود و همینطور مسیر شغلی کارمندان به حساب آوردهاند.
استخدام مدیران هم شمایلی مشابه دارد. گزارش «ترندهای استعداد در جهان» لینکدین در سال ۲۰۱۹ نشان میدهد همینطور که اتوماسیون بازار کار را دگرگون میسازد، ۹۲ درصد از متخصصین استعدادیابی و استخدام به این توافق نظر رسیدهاند که کاندیداهای دارای مهارتهای نرم، اهمیتی روز به روز بیشتر پیدا میکنند. در واقع ۸۹ درصد از آنها میگویند که نیروهای استخدامی اشتباه، معمولا آنهایی هستند که مهارتهای نرم ضعیفی دارند.
اتوماسیون نمیتواند جایگزین مهارتهای نرم شود
اگرچه پیشرفتهای گسترده در حوزههای هوش مصنوعی، رباتیک و یادگیری ماشینی باعث شده شمار بسیار زیادی از وظایف انسانی شکل خودکار به خود بگیرند، ماشینها کماکان از نبود عواطف و مهارتهای اجتماعی رنج میبرند و در عین حال از مهارتهای شناختی برجستهتر مانند حل مسئله، تفکر انتقادی (شامل طوفان فکری)، تفکر خلاق، تصمیمگیری سیستماتیک و مواردی از این دست بینصیب ماندهاند. به همین خاطر است که ماشینها و هوش مصنوعی تنها جایگزین برخی از مشاغل انسانی میشوند و سایر نیروها مهارتهایی خواهند داشت که تکنولوژی جایگزینی برای آنها ندارد و همچنان در بازار کار خواستنی باقی میمانند.
دیوید دمینگ از دانشگاه هاروارد میگوید این ترند از چند سال پیش شروع شده. او در مقالهای تحت عنوان «اهمیت رو به افزایش مهارتهای اجتماعی در بازار کار» مینویسد که: «بین سالهای ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۲، شمار مشاغلی که نیازمند سطوح بالاتری از تعاملات اجتماعی هستند تا ۱۲ درصد در میان نیروی کاری ایالات متحده افزایش یافتهاند. در همین بازه زمانی، شمار مشاغل ریاضیمحور و کمتر اجتماعی -از جمله مشاغل مرتبط با حوزههای علم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات- تا ۳.۳ درصد کاهش یافته است».
پژوهش دمینگ این را نشان میدهد که بازگشت بازار کار به سمت مهارتهای اجتماعی طی دهه ۲۰۰۰ میلادی بسیار گستردهتر از اواسط دهه ۱۹۸۰ و همینطور دهه ۱۹۹۰ بوده است. یادگیری مهارت نرم از سوی کارمندان اکنون تقاضای بیشتری در بازار کار یافته و این میزان تقاضا تا سال ۲۰۳۰ میلادی بیشتر و بیشتر خواهد شد.
گزارشهای سازمان McKinsey حکایت از این دارند که تقاضا برای مهارتهای شناختی بالاتر مانند خلاقیت، تفکر انتقادی، تصمیمگیری و پردازش اطلاعات پیچیده تا سال ۲۰۳۰ میلادی افزایش خواهد یافت. افزایش تقاضا در آمریکا ۱۹ درصد و در اروپا ۱۴ درصد پیشبینی شده است. همین سازمان قبلا پیشبینی کرده بود که تقاضا برای مهارتهای اجتماعی و عاطفی، طی بازه ۲۰۱۶ الی ۲۰۳۰، تا ۲۶ درصد در ایالات متحده و تا ۲۲ درصد در اروپا افزایش مییابد. در همین بازه زمانی، تقاضا برای مهارتهای ورودی داده و پردازش بنیادین تا ۱۹ درصد در آمریکا و تا ۲۳ درصد در اروپا کاهش مییابد.
در این بخش از مقاله اهمیت یادگیری مهارتهای نرم، مجموعه دورههای آموزش توسعه فردی برای آن دسته از علاقهمندانی معرفی شدهاند که میخواهند با صیقل دادن مهارتهای انسانی خود، مسیر شغلی و همینطور زندگی خود را دگرگون سازند. در مجموعه دورههای آموزشی توسعه فردی بیش از ۱۰۵ ساعت فیلم آموزشی وجود دارد که در قالب ۲۷ دوره در دسترس قرار گرفتهاند. در این مجموعه آموزشی، عناوینی مانند آموزش مهارت حل مسئله و تصمیمگیری، آموزش مدیریت زمان و تکنیکها آن، آموزش موفقیت در کار تیمی و آموزش غلبه بر اهمالکاری ارائه شده است. در ادامه برخی از دورههای شاخص در مجموعه فیلمهای آموزش توسعه فردی فهرست شده است:
- آموزش مهارت حل مسئله و تصمیمگیری: طول مدت این دوره ۱ ساعت و ۳۹ دقیقه و مدرس آن مریم فلاحی است. در این دوره آموزشی سرفصلهایی نظیر لزوم داشتن اعتماد به نفس، تعریف مسئله، حل مسئله و مراحل گردآوری اطلاعات، بارش فکری و نتیجهگیری به تفصیل شرح داده شدهاند.
- آموزش پرورش خلاقیت، ایدهپردازی و نوآوری: طول مدت این دوره ۱۳ ساعت و ۴۹ دقیقه و مدرس آن دکتر آرش کتابفروش بدری است. در این دوره آموزشی با مفهوم هوشهای چندگانه، بررسی فرایند حل خلاق مسئله، مفهوم خلاقیت و نوآوری، تکنیکهای توسعه خلاقیت و هنر تفکر خلاق آشنا میشوید.
- آموزش موفقیت در کار تیمی - اصول تیمسازی: طول مدت این دوره ۱ ساعت و ۳۸ دقیقه و مدرس آن بهنام محمدیان دوگاهه است. در این دوره آموزشی با مقدمات تیم و تیمسازی، مراحل تشکیل تیم با مدل تاکمن، ساخت تیم براساس تیپ شخصیتی و رفتار افراد و در نهایت ساخت تیم براساس مهارتها و تخصصها آشنا خواهید شد.
مهارتهای سخت بدون یادگیری مهارت های نرم ناقص میمانند
سالها تجربه مشاوران تغییر دیجیتالی سازمانها به یک نکته مهم اشاره دارد: افراد میتوانند تمام مهارتهای سخت لازم برای پیادهسازی یک پروژه در محیط کار را در اختیار داشته باشند، اما اگر از امکان درک آنچه مشتریان یا سهامداران از این پروژهها میخواهند یا امکان برقراری ارتباط با اعضای تیم خود و پیادهسازی پروژهها -که همگی نیازمند مهارتهای نرم هستند- عاجز باشند، در نهایت چیزی را خواهند ساخت که با نیازهای سهامداران یا مشتریان همسو نیست و به شکست منجر میگردد.
بنابراین توسعهدهندگان نرمافزار نباید صرفا با چگونگی کد زدن آشنا باشند، آنها باید به یادگیری مهارت های نرم نیز بپردازند تا آنچه مشتریان (که معمولا از قشرهای جغرافیایی و فرهنگی گوناگون هستند) میخواهند را درک کرده و چیزی را بسازند که واقعا برای آنها کارآمد باشد. به صورت مشابه فروشندگان و بازاریابان نهتنها باید چگونگی فروش یک محصول یا سرویس را بدانند، بلکه باید مهارتهای ارتباطی و میانفردی قدرتمند داشته باشند تا به مشتریان بالقوه خود متصل گردند. مدارک و مدارج نیستند که یک مدیر موفق را میسازند. مدیران موفق آنهایی هستند که میدانند چطور اعضای تیم را درگیر پروژه کرده و به آنها انگیزه دهند.