مجازی سازی چیست؟ – توضیح Virtualization و نحوه انجام به زبان ساده
«مجازی سازی» (Virtualization) تکنیکی برای تقسیم منطقی منابع کامپیوتر است. سازمانهای کوچک و بزرگ با استفاده از مجازی سازی میتوانند از منابع خود حداکثر استفاده را داشته باشند و ضمن کاهش هزینهها، مقیاسپذیری خود را نیز افزایش دهند. با توجه به روی آوردن سازمانهای مختلف به استفاده گسترده از مجازی سازی، درک اصول اولیه و چگونگی عملکرد این فناوری از اهمیت بالایی برخوردار شده است. در مطلب پیشِرو از مجله فرادرس به این سوال پاسخ خواهیم داد که مجازی سازی چیست و جنبههای مختلف آن نظیر انواع مجازی سازی، چگونگی عملکرد، مزایا و معایب آن را به طور کامل بررسی خواهیم کرد.
با مطالعه این مطلب یاد خواهید گرفت که کاربردهای مختلف مجازی سازی چیست و چگونه استفاده از مجازی سازی در حوزههای مختلف موجب بهبود کارایی و کاهش هزینهها شده است. در ادامه مطلب نیز فهرستی از بهترین نرمافزارهای مجازی ساز و کاربردهای هر کدام ارائه خواهد شد.
مجازی سازی چیست؟
مجازی سازی به فرایندی اشاره دارد که در آن یک نسخه مجازی برای جایگزینی قابلیتهای سختافزاری ساخته میشود. به زبان ساده در یک مفهوم عام «مجازی سازی» (Virtualization) به تولید نسخه مجازی از هر چیزی مانند سیستمعامل، فضای ذخیرهسازی، منابع سختافزاری و سرور اشاره دارد. در مجازی سازی به جای استفاده از سختافزار فیزیکی از نسخه مجازی ایجاد شده استفاده میشود.
تکنولوژی مجازی سازی یک راه حل نرمافزاری برای بهینهسازی و استفاده حداکثری از منابع سختافزاری یک کامپیوتر مانند پردازنده، حافظه، فضای ذخیرهسازی و سایر موارد را ارائه میدهد. امروزه طیف گستردهای از کاربران با اهداف مختلف از تکنولوژی جذاب مجازی سازی استفاده میکنند. به عنوان مثال، یک توسعهدهنده برای ارزیابی و اطمینان از عملکرد صحیح نرمافزار خود بر روی سیستمعاملهای مختلف میتواند از مجازی سازی استفاده کند. به لطف مجازی سازی میتوان تنها با در اختیار داشتن یک ماشین فیزیکی از چندین سیستمعامل مختلف به صورت همزمان استفاده کرد. در نتیجه این امر ضمن افزایش کارایی و بهرهوری، هزینههای توسعه نیز به شکل قابل ملاحظهای کاهش پیدا خواهد کرد.
مزایای مجازی سازی چیست؟
مزیت اصلی مجازی سازی این است که کاربران میتوانند با ایجاد نسخه مجازی از یک کامپیوتر آن را به چندین سیستمعامل و برنامه مجزا تقسیم کنند و از آن برای مقاصد گوناگون بهره گیرند. علاوه بر این، مجازی سازی به کاربران امکان میدهد تا کلونهایی از هارد دیسک ایجاد کنند. این مورد زمانی کاربرد دارد که مقدار زیادی از دادهها نیاز به پشتیبانگیری و ذخیرهسازی در مکانهای مختلف داشته باشند. از جمله مهمترین مزایای مجازی سازی به موارد زیر میتوان اشاره کرد.
- کاهش میزان خرابی
- افزایش بهرهوری و کارایی
- تست آسان نرمافزارها
- کمک به محیط زیست
- مقیاسپذیری و انعطافپذیری بالا
- افزایش امنیت
- پشتیبانی از برنامههای قدیمی
کاهش میزان خرابی
به لطف وجود مجازی سازی ایجاد دوباره یا افزودن سرور و ماشین مجازی در مواقع اضطراری یا در صورت بروز حادثه آسانتر است. علاوه بر این، فرایند بازیابی اطلاعات به دلیل در دسترس بودن فایلهای پشتیبان بسیار آسان است و ثبات کسب و کار را تضمین میکند. همچنین، در مواقع بروز حوادث پیشبینی نشده میتوان به سرعت ماشین مجازی را به مکان دیگری منتقل کرد.
افزایش بهرهوری و کارایی
با استفاده از فناوری مجازی سازی سرورها و منابع سختافزاری کمتری مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین، داشتن سرورهای کمتر به مدیریت موثرتر سختافزار و زیرساختهای فناوری اطلاعات منجر خواهد شد. مدیران سیستم میتوانند با استفاده از دسترسی خود به محیط مجازی روی سرور تمام بهروزرسانیهای مورد نیاز خود را بر روی همه ماشینهای مجازی اعمال کنند.
در نتیجه، دیگر نیازی به انجام تغییرات به صورت جداگانه بر روی هر سرور نیست. علاوه بر این، از زمان صرفهجویی شده میتوان برای تمرکز بیشتر بر روی سایر عملیات استفاده کرد و بهرهوری کلی را افزایش داد.
تست آسان نرمافزارها
یکی از مزایای مهم مجازی سازی برای توسعهدهندگان فراهم کردن شرایطی جهت تست و ارزیابی آسان نرمافزار و اپلیکیشنهای کاربردی برای آنها است. به لطف مجازی سازی توسعهدهندگان بدون ایجاد مزاحمت برای سایر عملیات سیستمی میتوانند برنامههای خود را آزمایش کنند. توسعهدهندگان با توجه به نیاز خود میتوانند چندین ماشین مجازی بسازند و تمام تستهای مد نظر خود را انجام دهند.
کمک به محیط زیست
یکی از تاثیرات جانبی استفاده از فناوری مجازی سازی کمک به محیط زیست و کاهش انتشار گازهای گلخانهای است. هر چه تعداد دستگاههای سختافزاری فیزیکی بیشتر باشد، آنگاه مصرف برق نیز بیشتر خواهد شد. شرکتها و سازمانهای بزرگ با استفاده از فناوری مجازی سازی میتوانند تعداد سرورهای فیزیکی خود را کاهش دهند. در نتیجه، با کاهش تعداد سرورهای فیزیکی متعلق به این شرکتها مصرف برق نیز کاهش پیدا میکند و از انتشار گازهای گلخانهای نیز کاسته خواهد شد. علاوه بر این، مبالغ صرفهجویی شده به خاطر کاهش مصرف برق را نیز میتوان در سایر عملیات تجاری مورد استفاده قرار داد.
مقیاسپذیری و انعطافپذیری بالا
در صورت نیاز به منابع جدید به سرعت میتوان ماشینهای مجازی جدید را ایجاد کرد. این مورد به سازمانها و شرکتهای بزرگ امکان میدهد تا زیرساختها و منابع خود را به راحتی مقیاسپذیر کنند. علاوه بر این، ماشینهای مجازی از یکدیگر به صورت کامل تفکیک میشوند و این مورد از بروز خطا در تمامی بخشها جلوگیری میکند.
افزایش امنیت
یکی دیگر از مزایای استفاده از مجازی سازی افزایش امنیت است. مجازی سازی با جداسازی برنامهها از یکدیگر تهدیدات امنیتی در کل سیستم را کاهش میدهد. علاوه بر این، مجازی سازی با تقسیم برنامهها و سیستمعاملهای مختلف بر روی یک سختافزار مدیریت مسائل امنیتی را بسیار آسان میکند.
پشتیبانی از برنامههای قدیمی
مجازی سازی از برنامههای قدیمی پشتیبانی میکند. به لطف مجازی سازی میتوان برنامههای قدیمی را که با سختافزار یا سیستمعاملهای جدید سازگار نیستند را نیز اجرا کرد. بنابراین، عمر مفید برنامهها افزایش خواهد یافت.
معایب مجازی سازی چیست؟
مجازی سازی میتواند انعطافپذیری، مقیاسپذیری و استفاده از منابع را بهبود بخشد، ولی سازمانها باید با معایب و چالشهای مجازی سازی نیز آشنا باشند. در بررسی هر فناوری یا محصولی باید هر دو روی سکه را دید.
مجازی سازی نیز همچون هر فناوری دیگری در کنار مزایای متعدد خود معایبی نیز دارد که در ادامه این بخش از نوشته به بررسی معایب آن خواهیم پرداخت. از جمله مهمترین معایب مجازی سازی به موارد زیر میتوان اشاره کرد.
- سربار عملکرد
- پیچیدگی و مدیریت
- محدودیتهای سختافزاری
- منابع
- آسیبپذیریهای امنیتی
- پیچیدگی پشتیبانگیری و بازیابی
در ادامه این بخش از نوشته هر کدام از موارد ارائه شده در بالا را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
سربار عملکرد
مجازی سازی به دلیل ارائه یک لایه انتزاعی اضافه سربار عملکردی را بیشتر میکند. این مورد میتواند منجر به عملکرد کندتر اپلیکیشنها و نرمافزارهای کاربردی در مقایسه با اجرای مستقیم آنها روی سختافزار فیزیکی شود.
پیچیدگی و مدیریت
بهطور کلی مجازی سازی مدیریت منابع را آسانتر میکند، ولی از نظر پیکربندی، مدیریت و عیبیابی به پیچیدگی کار اضافه میشود. مدیران سیستم برای مدیریت محیطهای مجازی به مهارتهای تخصصی نیاز دارند که باید این مهارتها را فرا گیرند.
محدودیتهای سختافزاری
تمام قطعات سختافزاری برای مجازی سازی بهینهسازی نشدهاند و ممکن است دچار اختلال در عملکرد شوند. برخی از عملکردهایی که به دسترسی مستقیم سختافزاری نیاز دارند، از طریق مجازی سازی قابل انجام نیستند.
منابع
چندین ماشین مجازی از منابع فیزیکی یکسانی استفاده میکنند که این میتواند منجر به ایجاد اختلال در عملکرد CPU، حافظه و فضای ذخیرهسازی شود. در صورت عدم مدیریت صحیح، این موضوع میتواند بر عملکرد نیز تاثیر بگذارد.
آسیبپذیریهای امنیتی
یکی دیگر از نقاط ضعف مجازی سازی این است که احتمال بروز خطرات امنیتی را افزایش میدهد. آسیبپذیریهای امنیتی موجود در هایپروایزر یا پیکربندی نادرست امکان «حملات مهمان به مهمان» (guest-to-guest attack) را فراهم میکند. در این شرایط درگیر شدن یک ماشین مجازی میتواند منجر به هک شدن سایر ماشینهای مجازی شود.
پیچیدگی پشتیبانگیری و بازیابی
عملیات پشتیبانگیری و بازیابی داده در محیطهای مجازی نسبت به محیطهای فیزیکی پیچیدهتر است. اطمینان حاصل کردن از پشتیبانگیری در ماشینهای مجازی با چالشهای بسیاری همراه است.
چگونه مجازی سازی را یاد بگیریم؟
با توجه به نیاز روزافزون سازمانها و کسبوکارهای مختلف به استفاده حداکثری از منابع موجود و کاهش هزینههای عملیاتی فناوری مجازی سازی تبدیل به انتخاب اول بسیاری از آنها شده است. بنابراین، یادگیری مجازی سازی میتواند دروازهای از فرصتهای شغلی متعدد را به روی متخصصان فناوری بگشاید. اگر قصد یادگیری مجازی سازی را دارید در گام نخست باید هدف خود از یادگیری را مشخص کنید. با توجه به انواع مختلف مجازی سازی باید تعیین کنید که قصد یادگیری مجازی سازی سرور را دارید یا به دنبال یادگیری مجازی سازی دسکتاپ یا نوع دیگری از مجازی سازی هستید. همچنین، نیاز است تا سطح تخصص مورد نظر خود یعنی دانش مقدماتی، متوسط و پیشرفته را نیز مشخص کنید. در گام بعدی باید از یک منبع یادگیری معتبر استفاده کنید.
خوشبختانه امروزه برای یادگیری مجازی سازی و هر مهارت دیگری منابع مختلفی اعم از کتابهای چاپی، مقالات آنلاین، فیلمهای آموزشی و بسیار از موارد دیگر وجود دارد. در این بین استفاده از فیلمهای آموزشی آنلاین نسبت به سایر گزینهها کمهزینهتر و آسانتر است و در عین حال نیز بازدهی بالاتری نیز دارد. فرادرس به عنوان بزرگترین پلتفرم آموزش آنلاین کشور فیلمهای آموزشی متعددی را در حوزههای مختلف در اختیار علاقهمندان قرار داده است. برای شروع یادگیری مجازی سازی با نرمافزار VMware میتوانید از فیلمهای آموزشی موجود در مجموعه آموزشهای VMware فرادرس استفاده کنید که لینک آن در ادامه آورده شده است.
VMware یکی از معروفترین نرمافزارهای مجازی سازی است که از انواع مختلف مجازی سازی پشتیبانی میکند. در ادامه سایر دورههای آموزشی موجود در مجموعه آموزش VMware فرادرس آورده شده است.
- فیلم آموزش نرمافزار مجازی سازی VMware Workstation فرادرس
- فیلم آموزش مجازی سازی سرور و مدیریت ماشینهای مجازی با VMware فرادرس
- فیلم آموزش رایگان دسترسی از راه دور به ماشینهای مجازی با VMware Workstation فرادرس
انواع مجازی سازی چیست؟
مجازی سازی فناوری است که به شما امکان میدهد تا نسخههای مجازی از منابع فیزیکی ایجاد کنید. با استفاده از این فناوری میتوان چندین سیستمعامل، برنامه و زیرساخت را بر روی یک دستگاه فیزیکی واحد اجرا کرد.
مجازی سازی ابتدا در حوزه سرورها کاربرد داشت، ولی امروزه مجازی سازی تنها به سرورها محدود نمیشود. ایده مجازی سازی تمام حوزهها همچون برنامهها، شبکهها، دادهها و دسکتاپها را در برمیگیرد. انواع مختلفی از مجازی سازی وجود دارد که هر کدام هدف متفاوتی را دنبال میکنند. در ادامه انواع مختلف مجازی سازی آورده شده است.
- مجازی سازی دادهها
- مجازی سازی مرکز داده
- مجازی سازی فضای ذخیرهسازی
- مجازی سازی سرور
- مجازی سازی شبکه
- مجازی سازی دسکتاپ
- مجازی سازی نرمافزار
مجازی سازی دادهها
امروزه تقریباً همه مشاغل با دادهها سروکار دارند. سازمانها و شرکتهای بزرگ دارای انبوهی از دادهها از برنامههای مختلف هستند که در قالب فایلهای مختلف در سیستمهای سختافزاری و نرمافزاری در محل به صورت فیزیکی یا در فضای ابری به صورت مجازی ذخیره میشوند. به زبان ساده، مجازی سازی داده بدین معنا است که به جای ذخیرهسازی اطلاعات به صورت فیزیکی بر روی هارد آنها را به صورت مجازی بر روی فضای ابری ذخیره کنیم. در حال حاضر نیز بسیاری از ما از این قابلیت استفاده میکنیم و اطلاعات خود در برنامههای مختلف را به صورت ابری ذخیره میکنیم.
مجازی سازی داده به شرکتها اجازه میدهد تا به صورت پویا از دادههای مختلف استفاده کنند و به آنها از منابع مختلف دسترسی داشته باشند. ابزارهای مجازی سازی داده سیستمهای ذخیرهسازی و برنامههای مرتبط با این سیستمها را یکپارچه میکنند. مجازی سازی داده دسترسی آسان و سریع به دادهها را تضمین میکند و از این طریق انعطافپذیری سازمان افزایش میدهد.
مثالی از کاربرد مجازی سازی دادهها
یکی از بهترین مثالها در خصوص مجازی سازی داده تکنولوژی محبوب «ذخیرهسازی ابری» (Cloud Storage) است. در این روش به جای ذخیرهسازی اطلاعات به صورت فیزیکی بر روی «دیسک سخت» (Hard Drive) این اطلاعات بر روی یک یا چند سرور ذخیره خواهند شد که از طریق شبکه اینترنت قابل دسترسی هستند. بنابراین، از هر مکانی میتوان به اطلاعات ذخیره شده دسترسی پیدا کرد. امروزه بسیاری از پیامرسانها و اپلیکیشنهای محبوب نظیر تلگرام، واتس اپ، اینستاگرام و سایر موارد از ذخیرهسازی ابری استفاده میکنند. برای آشنایی بیشتر با ذخیرهسازی ابری میتوانید فیلم آموزش کاربردی ذخیره فایل در فضای ابری گوگل درایو فرادرس را مشاهده کنید که لینک آن در ادامه آورده شده است.
منظور از مجازی سازی مرکز داده چیست؟
شرکتها، سازمانها و کسبوکارهای کوچک و بزرگ اطلاعات و دادههای خود را به صورت فیزیکی در «مراکز داده» (Data Center) ذخیره میکنند. مجازی سازی در این حوزه نیز ورود پیدا کرده است و شرکتها میتوانند از مراکز داده مجازی استفاده کنند. مهمترین مزیت مراکز داده مجازی این است که این مراکز میتوانند به صورت همزمان توسط چندین سازمان مختلف مورد استفاده قرار گیرند. در نتیجه، مجازی سازی مرکز داده به بهینهسازی استفاده از منابع کمک میکند و در عین حال نیز هزینههای عملیاتی را کاهش میدهد. علاوه بر این، به لطف وجود مراکز داده مجازی یک کسبوکار میتواند بدون نیاز به سرمایهگذاری در سختافزارهای زیرساختی از یک مرکز داده کامل استفاده کند.
مجازی سازی فضای ذخیره سازی
به زبان ساده مجازی سازی فضای ذخیرهسازی، ذخیرهسازی فیزیکی اطلاعات در چندین دستگاه ذخیرهسازی را در یک دستگاه ذخیرهسازی واحد ادغام میکند که به صورت مرکزی مدیریت میشود. به عنوان مثال، شرکتهایی با حجم اطلاعات و دادههای بالا میتوانند به جای ذخیرهسازی اطلاعات در چند کامپیوتر یا سرور تمام این اطلاعات را به صورت یکپارچه در یک محل ذخیره کنند.
مجازی سازی فضای ذخیرهسازی در زمان خرابی هاست بسیار سودمند است. با توجه به این که مجازی سازی فضای ذخیرهسازی چندین شبکه ذخیرهسازی را در یک بستر ذخیرهسازی ادغام میکند، در نتیجه امنیت دادهها تضمین خواهد شد. علاوه بر این، این سبک ذخیرهسازی به قابلیتهای پیشرفتهتری همچون بازیابی اطلاعات و پارتیشنبندی فضای ذخیرهسازی مجهز است.
منظور از مجازی سازی سرور چیست؟
مجازی سازی سرور به فرایندی گفته میشود که از طریق آن یک سازمان نرمافزار سرور را از سختافزار آن جدا میکند. در نتیجه این امر چندین سرور مجازی ساخته میشود که هر کدام سیستمعامل و برنامههای مجزایی دارند و بر روی یک سرور فیزیکی واحد اجرا میشوند.
به لطف مجازی سازی سرور چندین محیط مجازی میتوانند به طور مستقل و همزمان کار کنند. در نتیجه، حداکثر استفاده از سرورهای فیزیکی صورت میگیرد. با استفاده از مجازی سازی سرور سازمانها میتوانند کارایی خود در حوزه فناوری اطلاعات را بهبود بخشند. علاوه بر این، هزینههای عملیاتی خود را کاهش و عملکرد کلی برنامه را ارتقا دهند. در مجموع میتوان گفت که هدف اصلی از مجازی سازی سرور افزایش اشتراکگذاری منابع و مدیریت مصرف کاربران است. پیشتر در مطلب زیر از مجله فرادرس به بررسی سرور مجازی یا VPS پرداختهایم.
مجازی سازی شبکه چیست؟
همانند انواع دیگر مجازی سازی هدف از مجازی سازی شبکه نیز شکستن و تجزیه یک شبکه پیچیده به چندین بخش مجزای قابل مدیریت است. در این شیوه پهنای باند کلی یک شبکه به چند کانال مختلف تقسیم میشود و سپس، در لحظه به سرور و سایر دستگاهها اختصاص پیدا میکند. به عنوان مثال، مجازی سازی شبکهها در حوزه مخابرات به منظور کاهش تعداد اجزای فیزیکی شبکه مانند سوییچها، روترها، سرورها، کابلها و هابها صورت میگیرد که برای ساخت شبکههای مستقل بسیار حائز اهمیت است. برای آشنایی با تجهیزات شبکههای کامپیوتری پیشنهاد میشود که مطلب تفاوت روتر، هاب و سوئیچ در چیست مجله فرادرس را مطالعه کنید که لینک آن در ادامه آورده شده است.
مجازی سازی دسکتاپ
در مجازی سازی دسکتاپ یک یا چند سرور قدرتمند وجود دارد که به ازای هر کاربر یک سیستمعامل بر روی آن نصب شده است. تمام پردازشها و اطلاعات بر روی این سرور انجام میشود و کاربران از طریق ترمینال به سرور متصل شده و صفحه دسکتاپ مجازی شده خود را مشاهده میکنند.
برخلاف مجازی سازی سرور، مجازی سازی دسکتاپ محیط دسکتاپ شبیهسازی شده را بر روی چند ماشین فیزیکی مستقر میکند. این نوع از مجازی سازی پیکربندی سیستم شامل افزودن پروتکلهای امنیتی و بهروزرسانی سیستم را در چند دسکتاپ مجازی بسیار آسان میکند. مجازی سازی دسکتاپ به دو شیوه زیر صورت میپذیرد.
- زیرساخت دسکتاپ مجازی: کاربران بدون نیاز به نصب سیستمعامل میتوانند به طیف وسیعی از سیستمعاملها و امکانات آنها دسترسی داشته باشند. این امر با اجرای سرور مرکزی و استریم کردن دسکتاپها بر روی ماشین مجازی صورت میگیرد.
- اجرای هایپروایزر بر روی کامپیوتر محلی: این روش به کاربران اجازه میدهد تا یک یا چند سیستمعامل اضافی را بر روی ماشین مجازی اجرا کنند.
مجازی سازی نرمافزار چیست؟
مجازی سازی نرمافزار یکی از پرکاربردترین و محبوبترین انواع مجازی سازی است. این نوع از مجازی سازی به کاربران امکان استفاده از یک نرمافزار، اپلیکیشن یا بازی را بدون نیاز به نصب آن بر روی سیستم خودشان میدهد. برای این منظور نرمافزار یا بازی مورد نظر بر روی یک سرور قدرتمند با توان پردازشی بالا نصب میشود. سپس، کاربران با استفاده از کامپیوترهای خودشان به سرور متصل شده و برنامه یا بازی مورد نظر را اجرا میکنند.
مجازی سازی نرمافزار در سازمانهای کوچک و بزرگ نیز بسیار کاربرد دارد. در این سازمانها از چندین برنامه کاربردی استفاده میشود که نصب تمام این برنامهها بر روی تمام دسکتاپهای کاربران در عمل امکانپذیر نیست. اجرای نرمافزار مجازی سازی شده تفاوتی با اجرای آن به عنوان یک برنامه نصب شده بر روی ماشین فیزیکی ندارد. علاوه بر این، مجازی سازی به کاربران امکان میدهد حتی در صورت ناسازگار بودن برنامه با دستگاهشان بتوانند از آن استفاده کنند، زیرا برنامه مورد نظر روی یک سرور متمرکز است. به لطف این نوع از مجازی سازی برنامههای کاربردی ویندوز میتوانند بر روی سیستمعامل لینوکس نیز اجرا شوند.
Hypervisor چیست؟
«هایپروایزر» (Hypervisor) نرمافزاری سیستمی است که به عنوان یک واسطه بین سختافزار کامپیوتر و ماشینهای مجازی عمل میکند. این نرمافزار مسئولیت تخصیص و استفاده موثر از منابع سختافزاری مورد نیاز ماشینهای مجازی را برعهده دارد. هایپروایزرها به دلیل نقش و عملکردشان به مدیران ماشین مجازی معروف شدهاند.
این نرمافزار سیستمی با هدف مجازی سازی به عنوان رابطی بین کاربر و کامپیوتر قرار میگیرد که میتواند با رابط کاربری گرافیکی یا بدون رابط کاربری این نقش را بازی کند. به عنوان مثال، VMware FXI نمونهای از یک هایپروایزر است. هایپروایزر از ۳ ماژول اصلی تشکیل میشود که در ادامه این ماژولها آورده شده است.
- «توزیع کننده» (Dispatcher): این ماژول دستورالعملهای صادر شده توسط ماشین مجازی را به سایر ماژولها ارسال میکند.
- «تخصیص دهنده» (Allocator): در صورت تغییر منابع ماشین مجازی این ماژول به منظور تخصیص منابع سیستم به ماشین مجازی توسط ماژول Dispatcher فراخوانی میشود.
- «مفسر» (Interpreter): این ماژول در زمان اجرای دستورالعملها توسط ماشین مجازی فراخوانی و اجرا میشود. فراخوانی این ماژول نیز توسط ماژول Dispatcher صورت میگیرد.
ماشین مجازی چیست؟
«ماشین مجازی» (Virtual Machine) یک شبیهسازی نرمافزاری از یک کامپیوتر فیزیکی است که به کاربران امکان میدهد تا سیستمعامل و برنامهها را به گونهای اجرا کنند که گویی بر روی یک ماشین فیزیکی در حال اجرا هستند. بنابراین، تمام عملکردهای سرور فیزیکی توسط ماشین مجازی شبیهسازی میشود. برای یادگیری عملی ساخت ماشین مجازی میتوانید فیلم آموزش ساخت ماشین مجازی با Hyper-V در ویندوز فرادرس را مشاهده کنید که لینک آن در ادامه آورده شده است.
با استفاده از ماشین مجازی سیستمعامل و برنامهها به صورت مستقیم بر روی سیستم فیزیکی اجرا نخواهند شد. در عوض، این برنامهها بر روی ماشین مجازی اجرا میشوند که هر کدام سیستمعامل مستقلی دارند. به این ترتیب، ماشینهای مجازی میتوانند چندین سیستمعامل مختلف را به صورت جداگانه بر روی یک سیستم فیزیکی اجرا کنند. امکان داشتن چندین ماشین مجازی بر روی یک سختافزار فیزیکی یکسان وجود دارد. تمام ماشینهای مجازی میتوانند مجموعهای از سختافزار فیزیکی مشترک را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و حتی همانند رایانههای فیزیکی از طریق یک شبکه مجازی با یکدیگر تعامل داشته باشند. پیشتر در مطلب زیر از مجله فرادرس تمام نکات لازم در خصوص ماشین مجازی مورد بررسی قرار گرفته است.
ماشین مجازی چگونه با سخت افزار ارتباط برقرار میکند؟
ماشینهای مجازی نمیتوانند به صورت مستقیم با کامپیوتر فیزیکی ارتباط برقرار کنند و برای هماهنگی با سختافزار به یک لایه نرمافزاری تحت عنوان هایپروایزر نیاز دارند. هایپروایزر به عنوان یک نرمافزار مجازی سازی بر روی سیستمعامل اجرا میشود و کنترل منابع فیزیکی را در دست میگیرد. Hypervisor به سختافزار فیزیکی دسترسی مستقیم دارد و تقسیم و تخصیص منابع به ماشینهای مجازی را انجام میدهد. نمونهای از تخصیص منابع توسط هایپروایزر به شرح زیر است.
- چه مقدار حافظه RAM اختصاص داده شود.
- به چه میزان به CPU دسترسی داشته باشد.
- چگونه به شبکه دسترسی پیدا کند.
- چگونه به فضای ذخیرهسازی دسترسی داشته باشد.
برای درک بهتر نحوه ارتباط ماشین مجازی با سختافزار و جایگاه هایپروایزر در شکلگیری این ارتباط تصویر زیر آورده شده است.
با توجه به تصویر ارائه شده در بالا دو مدل هایپروایزر برای ارتباط با سختافزار و مجازی سازی وجود دارد که در نوع اول هایپروایزر به صورت مستقیم بر روی سختافزار فیزیکی نصب میشود. در نوع دوم هایپروایزر به صورت مستقیم نصب نمیشود و برای اجرای صحیح باید بر روی سیستمعامل نصب شود.
بهترین نرم افزار های مجازی سازی چیست؟
نرمافزارهای مجازی سازی امکان ساخت نمونههای مجازی از سیستمعاملها، برنامهها و سختافزار را فراهم میکنند. این فناوری به طور گسترده برای اهداف مختلفی همچون یکپارچهسازی سرور، آزمایش، توسعه و اجرای چندین سیستمعامل بر روی یک ماشین فیزیکی مورد استفاده قرار میگیرد. در ادامه این بخش ضمن معرفی بهترین نرمافزارهای مجازی سازی به بررسی مهمترین ویژگیها، قابلیتها و امکانات آنها خواهیم پرداخت.
مجازی ساز VMware
VMware یک شرکت نرمافزاری فعال در حوزه مجازی سازی و «رایانش ابری» (Cloud Computing) است که در سال ۱۹۹۸ میلادی (۱۳۷۷ شمسی) در ایالت کالیفرنیا آمریکا تاسیس شد. نرمافزار مجازی ساز VMware شامل مجموعهای از محصولات مختلف است که به کاربران اجازه میدهد تا چندین ماشین مجازی را بر روی سختافزار فیزیکی ایجاد و مدیریت کنند.
VMware اولین شرکتی است که توانسته معماری x86 را مجازی سازی کند و به همین دلیل شهرت بسیاری پیدا کرده است. این شرکت بهترین نرمافزارهای مجازی سازی را برای حوزههای مختلف از جمله ذخیرهسازی، شبکه، محاسبات ابری و سرورها ارائه میدهد. مجازی سازی VMware در سیستمعامل ویندوز و لینوکس با Workstation Player صورت میگیرد. در نقطه مقابل، مجازی سازی در سیستمعامل macOS نیز با Fusion انجام میشود. هر دو محصول امکان شبیهسازی آسان بین محیطهای مجازی و سیستمعاملها را از یک دسکتاپ فراهم میکنند.
مزایای VMware چیست؟
از جمله مهمترین مزایای VMware به موارد زیر میتوان اشاره کرد.
- اجرای چندین سیستمعامل روی لینوکس یا رایانه شخصی ویندوزی را فراهم میکند.
- با اتصال به vSphere سازگاری با محیط ابری را امکانپذیر میکند.
- تنظیمات حریم خصوصی و شبکه را برای چندین ماشین مجازی شخصیسازی میکند.
- آزمایش نرمافزار را آسانتر میکند.
- برای استفاده شخصی کاملاً رایگان است.
نقاط ضعف VMware چیست؟
در خصوص نقاط ضعف VMware به موارد زیر میتوان اشاره کرد.
- در نسخههای رایگان امکان اجرای چندین ماشین مجازی به صورت همزمان وجود ندارد.
- تنها با سیستمعامل ویندوز یا لینوکس کار میکند.
مجازی ساز Parallels Desktop
Parallels Desktop یک نرمافزار مجازی سازی کاربردی است که به کاربران اجازه میدهد تا سیستمعاملها و اپلیکیشنهای کاربردی ویندوز را روی macOS و سایر سیستمعاملها به صورت همزمان اجرا کنند. نرمافزار مجازی ساز Parallels Desktop به طور ویژه راهحلهای مجازی سازی را برای سیستمعامل مک ارائه میدهد.
Parallels Desktop برای کامپیوترهای مک مبتنی بر پردازنده اینتل طراحی شده است. این نرمافزار پیچیدگی چندانی ندارد و تعامل یکپارچه بین دستگاههای میزبان و مهمان را فراهم میکند. Parallels Desktop برای سازگاری با جدیدترین نسخههای ویندوز و macOS به صورت منظم بهروزرسانی میشود. این نرمافزار تنها ابزار مجازی سازی است که نسخههای ARM ویندوز را بدون مشکل اجرا میکند و شبیهسازی ویندوز و لینوکس را آسان میسازد.
مزایای Parallels Desktop چیست؟
از جمله مهمترین مزایای Parallels Desktop به موارد زیر میتوان اشاره کرد.
- برای اجرای سیستمعاملهای مختلف نیازی به راهاندازی مجدد نیست.
- طیف گستردهای از ابزارهای مختلف را به منظور بهبود بهرهوری ارائه میکند.
- از سیستمعامل ویندوز مبتنی بر ARM در پردازندههای M1 مک پشتیبانی میکند.
- در مقایسه با سایر رقبا عملکرد بهتری در زمینه تست و ارزیابی دارد.
- عملکرد گرافیکی بسیار خوبی در زمینه بازی دارد.
- با DirectX 11 سازگار است.
- بازیابی اطلاعات را بسیار آسان میکند.
معایب Parallels Desktop چیست؟
- از نظر ثبات عملکردی با مشکلاتی روبرو است.
- ادغام و ارتباط بین کاربران مهمان ویندوز و میزبان مک با چالش همراه است.
- غیر رایگان است و استفاده از آن نیازمند پرداخت هزینه است.
مجازی ساز VirtualBox
نرمافزار مجازی ساز VirtualBox نخستین بار توسط یک شرکت آلمانی به نام Innotek تحت مجوز نرمافزار اختصاصی ارائه شد. در سال ۲۰۰۷ میلادی (۱۳۸۶ شمسی) این نرمافزار تحت استاندارد GPL به عنوان یک راهحل نرمافزاری رایگان و متنباز منتشر شد. سپس، شرکت Sun Microsystems در اوایل سال ۲۰۰۸ میلادی (۱۳۸۷ شمسی) شرکت Innotek را خریداری کرد. در سال ۲۰۱۰ میلادی (۱۳۸۹ شمسی) نیز VirtualBox بخشی از شرکت Oracle شد. از سال ۲۰۱۹ میلادی (۱۳۹۸ شمسی) نیز VirtualBox فقط از مجازی سازی به کمک سختافزار پشتیبانی میکند و همچنان نیز ابزاری رایگان است. برای یادگیری نحوه عملکرد مجازی ساز VirtualBox میتوانید فیلم آموزش نصب مجازی انواع سیستمعامل در نرمافزار VirtualBox فرادرس را مشاهده کنید که لینک آن در ادامه آورده شده است.
VirtualBox تبدیل به گزینهای محبوب برای سازمانها و شرکتهایی شده است که از چندین سیستمعامل به صورت همزمان استفاده میکنند. این نرمافزار مجازی ساز قابلیتهای متعددی دارد و بر روی تمام رایانههای شخصی با هر سیستمعاملی از جمله ویندوز، لینوکس، macOS و مک مبتنی بر اینتل به راحتی کار میکند. VirtualBox نرمافزاری متنباز است که دسترسی رایگان به تمام قابلیتها و ابزارهای پلتفرم خود را ارائه میدهد. این نرمافزار برای عملکرد صحیح خود به یک سیستمعامل نیاز دارد.
مزایای VirtualBox چیست؟
مزایای استفاده از مجازی ساز VirtualBox به شرح زیر است.
- استفاده از آن رایگان است. هر چند برای دسترسی به برخی از امکانات آن باید هزینهای به صورت جداگانه پرداخت شود.
- با بیشتر سیستمعاملها سازگار است.
- با یک فرمت مجازی سازی باز ارائه شده است که امکان استفاده از چندین ماشین مجازی مختلف را میدهد.
- به منظور تسهیل تبادل یکپارچه فایلها دارای یک کنترلر USB مجازی است.
معایب VirtualBox چیست؟
VirtualBox در کنار تمام مزایای خود معایبی نیز دارد که در ادامه به آنها پرداخته شده است.
- رابط کاربری نرمافزار قدیمی است.
- پشتیبانی فنی اختصاصی را در اختیار کاربران قرار نمیدهد.
مجازی ساز V2 Cloud
نرمافزار مجازی ساز V2 Cloud یک زیرساخت ابری امن را ارائه میدهد که از محیطهای کاری راه دور پشتیبانی میکند. V2 Cloud استقرار دسکتاپهای ویندوز مجازی با میزبان ابری را آسان میکند. دسکتاپهای مجازی به صاحبان مشاغل و مدیران فناوری اطلاعات زمان لازم برای تمرکز بر سایر فرایندهای کسبوکار را میدهد.
V2 Cloud یک راهحل نرمافزاری از نوع «دسکتاپ به عنوان سرویس» (Desktop as a Service | DaaS) است که به کاربران اجازه کار از هر نقطهای را میدهد. در این روش محیط کامل دسکتاپ مجازی به کاربران ارائه میشود که شامل سیستمعامل، برنامهها، فایلها و سایر موارد است. سازمانها به منظور اطمینان از دسترسی کارمندان به برنامههای موجود در فضای ابری میتوانند از ویژگیهای امنیتی آن نظیر احراز هویت چندعاملی و رمزگذاری HTTPS استفاده کنند. این نرمافزار مجازی ساز بدون مشکل بر روی سیستمعاملهای مختلف همچون ویندوز، مک، لینوکس و مرورگرهای وب نیز کار میکند.
نقاط قوت V2 Cloud چیست؟
نکات مثبت V2 Cloud عبارتنداز:
- امکان داشتن چندین کاربر فعال در ویندوز ۱۰
- دسکتاپهای ابری با کارایی بالا
- پشتیبانی فنی عالی
- ادغام با Office365 و AzureAD
- ۵۰ گیگابایت فضای دیسک
- فراهم کردن تعامل آسان بین کاربران
- پشتیبانگیری منظم
- امکان برگزاری ویدیو کنفرانس
آیا استفاده از V2 Cloud رایگان است؟
استفاده از خدمات ارائه شده توسط V2 Cloud رایگان نیست. با این وجود کاربران میتوانند در یک دوره آزمایشی ۷ روزه به صورت رایگان از این نرمافزار استفاده کنند. قیمتگذاری نرمافزار بر اساس تعداد کاربران استفاده کننده از آن صورت میگیرد. به عنوان مثال، سازمانی که بین ۱ تا ۴ کاربر فعال در ماه دارد، باید در حدود ۱۰۵ دلار به صورت ماهانه پرداختی داشته باشد.
مجازی ساز QEMU
QEMU یک شبیهساز و نرمافزار مجازی سازی رایگان است. نام این ابزار از ترکیب Quick Emulator به معنای شبیهساز سریع گرفته شده است. این نرمافزار مجازی سازی با رابط کاربری ساده خود به کاربران امکان میدهد تا انواع سیستمعاملها و پردازندهها را شبیهسازی کنند. QEMU به عنوان یک مجازی ساز رایگان هیچ گونه رابط یا ابزار اضافی ندارد و در عین سادگی کارایی بسیار بالایی دارد. این نرمافزار در مقایسه با سایر مجازی سازهای غیر رایگان به دلیل سادگی، استقرار آسان و پایداری بین کاربران محبوبیت پیدا کرده است.
مزایا و معایب QEMU چیست؟
موارد زیر به عنوان مزایای استفاده QEMU شناخته میشوند.
- متنباز و رایگان است.
- مجازی سازی سختافزار با آن آسان است.
- با سیستمعاملها و پردازندههای مختلف سازگار است.
- کاربران نیاز به مجوزهای مدیر سیستم ندارند.
این نرمافزار مجازی ساز در کنار مزایای خود چند نقطه ضعف نیز دارد که در ادامه آورده شده است.
- هیچ گونه پشتیبانی خاصی ندارد.
- پیمایش بین بخشهای مختلف آن آسان نیست.
چگونه یک ماشین مجازی ایجاد کنیم؟
بعد از آشنایی با مفاهیم پایه مجازی سازی و بهترین نرمافزارهای مجازی ساز در این بخش از نوشته به صورت گامبهگام نحوه ایجاد ماشین مجازی با استفاده از نرمافزار Oracle VirtualBox توضیح داده خواهد شد.
گام ۱: دانلود و نصب VirtualBox
در نخستین گام باید از سایت رسمی Oracle نسخه سازگار با سیستمعامل خود را دانلود کنید.
- لینک دانلود VirtualBox: «+»
با دانلود نرمافزار مراحل نصب را طبق دستورالعملهای ارائه شده دنبال کنید.
گام ۲: اجرای برنامه VirtualBox
بعد از اتمام مراحل نصب باید برنامه VirtualBox را اجرا کنید.
گام ۳: ایجاد یک ماشین مجازی جدید
برای ایجاد یک ماشین مجازی جدید در صفحه اصلی VirtualBox بر روی گزینه New کلیک کنید. سپس در پنجره جدید باز شده اطلاعات زیر را در بخشهای مربوطه وارد کنید.
- Name: در این بخش نام ماشین مجازی خود را وارد کنید.
- Type: نوع سیستمعاملی که باید نصب شود اعم از ویندوز، لینوکس و سایر موارد در این بخش مشخص میشود.
- Version: نسخه سیستمعامل مورد نظر همچون ویندوز ۱۰ یا ۱۱، اوبونتو و سایر موارد در این بخش مشخص میشود.
بعد از تعیین موارد بالا بر روی دکمه Next کلیک کنید تا ماشین مجازی جدید ساخته شود.
گام ۴: تخصیص حافظه RAM
در ادامه باید حافظه RAM مورد نیاز برای ماشین مجازی اختصاص داده شود. بیشتر سیستمعاملها به حداقل ۲ گیگابایت حافظه RAM نیاز دارند. در زمان تخصیص حافظه به این نکته مهم توجه داشته باشید که حافظه اختصاص داده شده از ۵۰ درصد کل حافظه فیزیکی موجود تجاوز نکند. بعد از تخصیص حافظه RAM برای ماشین مجازی بر روی دکمه Next کلیک کنید.
گام ۵: ساخت هارد دیسک مجازی
برای ایجاد هارد دیسک مجازی گزینه Hard Disk را انتخاب کنید. سپس، گزینه Create a virtual hard disk now را انتخاب کرده و بر روی گزینه Create کلیک کنید تا هارد دیسک مجازی ساخته شود. در ادامه باید مشخصات زیر برای هارد دیسک مجازی تعیین شود که توضیحات مربوط به هر کدام آورده شده است.
- Hard Disk File Type: نوع هارد دیسک مجازی در این بخش مشخص میشود. برای این بخش باید گزینه پیشفرض VDI را انتخاب و گزینه Next را بزنید.
- Storage on Physical Hard Disk: امکان انتخاب ۲ گزینه در این بخش وجود دارد. با انتخاب گزینه Dynamically allocated فضای هارد دیسک به صورت پویا در نظر گرفته میشود. همچنین، با انتخاب گزینه Fixed size اندازه ثابتی برای هارد دیسک تعیین خواهد شد.
- Disk Size: در این بخش میتوانید اندازه هارد دیسک مجازی را تعیین کنید. معمولاً به صورت پیشفرض اندازه ۲۰ گیگابایت برای مقاصد آزمایشی پیشنهاد میشود. هر چند با توجه به نوع سیستمعامل و نیازهای خود باید مقدار مناسب را تعیین کنید.
بعد از تعیین موارد بالا بر روی گزینه Next کلیک کنید.
گام ۶: اجرا کردن ماشین مجازی
ماشین مجازی ساخته شده را انتخاب و بر روی دکمه Start کلیک کنید تا ماشین مجازی اجرا شود. با دنبال کردن دستورالعملهای ارائه شده نصب سیستمعامل را کامل کنید.
یادگیری شبکه های کامپیوتری با فرادرس
از ابتدای مطلب تا کنون در خصوص مجازی سازی، انواع آن، کاربردها و مزایا و معایب آن به طور کامل مواردی را عنوان کردیم. در مقیاس بزرگتر مجازی سازی بخشی از حوزه شبکههای کامپیوتری محسوب میشود. شبکههای کامپیوتری حوزه بسیار گستردهای است که روزبهروز نیز بر اهمیت آن افزوده میشود و نقش بزرگتری نیز در سازمانها و کسبوکارهای مختلف ایفا میکند. از نظر بازار کار و فرصتهای شغلی نیز این حوزه وضعیت بسیار خوبی دارد و با حرفهای شدن در آن میتوان از جایگاه شغلی بسیار خوب با درآمد بالا برخوردار شد. در دنیای شبکههای کامپیوتری تخصصهای مختلفی همچون امنیت شبکه، مجازی سازی، معماری شبکه، زیرساخت شبکه، مدیریت شبکه، رایانش ابری و سایر موارد وجود دارد که فراگیری هر کدام از آنها نیازمند گذراندن دورههای آموزشی جداگانهای است.
خوشبختانه در پلتفرم فرادرس دورههای آموزشی مربوط به حوزههای مختلف شبکه در مجموعه آموزشهای شبکههای کامپیوتری فرادرس گردآوری شده است که لینک آن در ادامه قرار داده شده است.
در ادامه لینک مربوط به تعدادی از دورههای پیشنهادی موجود در این مجموعه آموزش آورده شده است.
- فیلم آموزش شبکههای کامپیوتری ۱ فرادرس
- فیلم آموزش امنیت شبکههای کامپیوتری فرادرس
- فیلم آموزش راهاندازی تلفن تحت شبکه ویپ VoIP فرادرس
- فیلم آموزش نصب مجازی انواع سیستمعامل در نرمافزار VirtualBox فرادرس
مجازی سازی از چه زمانی شروع شد؟
در انتهای این مطلب و حالا که میدانیم مجازی سازی چیست، میخواهیم در مورد شروع آن صحبت کنیم. پیدایش تکنولوژی مجازی سازی شبکههای کامپیوتری به دهه ۱۹۶۰ میلادی بازمیگردد، ولی تا پیش از دهه ۱۹۸۰ میلادی استفاده چندانی از این فناوری نمیشد. این فناوری در وهله اول به منظور آزمایش سیستمها یا اجازه دادن به چندین سیستم برای اشتراکگذاری فایلها و دادهها بدون نیاز به اشتراکگذاری شبکه کامپیوتری مورد استفاده قرار میگرفت. در اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی مجازی سازی با معرفی «ایستگاههای کاری مجازی» (Virtual Work Stations | VMS) در حوزه محاسبات سازمانی فراگیر شد. VMSها به کاربران این امکان را میدهند تا نسخههای ویندوز نصب شده بر روی رایانههای شخصی خود را بدون صرفه هزینه و انجام تنظیمات پیکربندی در محیطهای کاری نیز اجرا کنند.
در سال ۲۰۱۶ میلادی (۱۳۹۵ شمسی) مایکروسافت با معرفی محصول جدید Hyper-V به کاربران خود اجازه داد تا چندین نسخه از ویندوز سرور را به صورت همزمان بر روی هر تعداد رایانه اجرا کنند. این محصول به کاربران امکان میداد تا سرورهایی با پیکربندی سختافزاری یکسان را در سرورهای فیزیکی کمتری ادغام کنند. در نتیجه، هزینههای مرتبط با نگهداری سرور به شکل قابل ملاحظهای کاهش مییافت.
جمعبندی
همزمان با رشد فناوریهای مختلف و ورود جهان به عصر جدیدی از مدرنسازی سازمانها و کسبوکارهای مختلف به منظور افزایش بهرهوری و کاهش هزینههای خود باید در زیرساختهای فناوری اطلاعات خود تجدید نظر کنند. مجازی سازی یکی فناوریهای جدیدی است که فرصتهای بیسابقهای را در اختیار سازمانها برای سادهسازی عملیات، افزایش کارایی و انطباق با تقاضاهای در حال تغییر بازار قرار میدهد. با استفاده از مجازی سازی سازمانها میتوانند از منابعی همچون فضای ذخیرهسازی و ظرفیت سرور به صورت بهینه استفاده کنند و هزینههای خود را نیز به میزان قابل توجهی کاهش دهند. با توجه به رشد فزاینده استفاده از مجازی سازی توسط سازمانها درک اصول اولیه، مزایا و انواع آن بسیار ضروری است.
بر همین اساس در این مطلب از مجله فرادرس سعی شد تا به این سوال پاسخ داده شود که مجازی سازی چیست و چه کاربردهایی دارد. در این مطلب انواع مختلف مجازی سازی و کاربردهای هر کدام به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت. همچنین، در ادامه بهترین نرمافزارهای مجازی ساز رایگان و غیر رایگان نیز معرفی شد.