تابع PMT در اکسل چیست؟ – آموزش محاسبه اقساط وام با مثال به زبان ساده
تابع PMT یکی از توابع پایه و استاندارد مالی در نرمافزار اکسل است که برای محاسبه مبلغ قسط وام یا سرمایه در بازههای زمانی مشخص بهکار میرود. استفاده از این تابع برای محاسبه دقیق قسط وام مسکن، خودرو، لوازم خانگی و حتی پروژههای سرمایهگذاری بسیار مفید است. از این طریق بدون نیاز به پیچیدگی محاسبات دستی، با یک فرمول مشخص و ورود اطلاعات، بهراحتی مبلغ قسط را بهدست میآوریم. در این مطلب از مجله فرادرس بعد از آشنایی با ساختار فرمول تابع PMT در اکسل، مراحل کار با آن را از طریق یک مثال کاربردی یاد میگیریم.
- با فرمول کلی تابع PMT در اکسل آشنا خواهید شد
- سه روش وارد کردن فرمول تابع PMT در کاربرگ اکسل را یاد خواهید گرفت
- با یک مثال کاربردی، روش محاسبه قسط وام با تابع PMT را یاد خواهید گرفت
- با مسیر یادگیری سایر توابع مالی اکسل در فرادرس آشنا خواهید شد


ساختار کلی فرمول تابع PMT در اکسل
از تابع PMT برای محاسبه خودکار مبلغ قسط وام با توجه به نرخ بهره، تعداد اقساط و مبلغ کل وام استفاده میکنیم. این محاسبات در یک بازه زمانی مشخص و با نرخ بهره ثابت انجام میگیرد. ساختار کلی تابع به شرح زیر است.
=PMT(rate, nper, pv, [fv], [type])در این فرمول هر یک از آرگومانها به شکل زیر تعریف میشوند.
- Rate (آرگومان اجباری): نرخ بهره
- Nper (آرگومان اجباری): تعداد کل اقساط یا دورههای پرداخت
- Pv (آرگومان اجباری): ارزش فعلی یا اصل مبلغ وام دریافتی
- Fv (آرگومان اختیاری): ارزش آتی یا مقدار باقیمانده نقدی که بعد از آخرین قسط پرداخت میکنیم. در صورتیکه این مقدار در فرمول وارد نشود، نرم افزار اکسل مقدار صفر را برای آن در نظر میگیرد.
- Type (آرگومان اختیاری): روش پرداخت قسط وام را نشان میدهد. اگر عدد «۱» را در این آرگومان قرار دهیم، محاسبه با توجه با فرض پرداخت در ابتدای هر ماه انجام میگیرد. در غیر این صورت، پیشفرض اکسل، عدد «صفر» یعنی روش پرداخت در آخر ماه است.
برای آشنایی بیشتر با ساختار تابع PMT و سایر توابع مالی اکسل پیشنهاد میکنیم درس سوم از آموزش فیلم آموزش استفاده از توابع و فرمولنویسی اکسل در فرادرس را مشاهده کنید.
روش وارد کردن فرمول تابع PMT در کاربرگ اکسل
برای وارد کردن ساختار فرمول تابع PMT در کاربرگ اکسل سه روش زیر وجود دارد.
- استفاده از بخش Insert Function
- استفاده از بخش Formula
- وارد کردن مستقیم فرمول در سلول

هر یک از این روشها بسیار ساده هستند و تنها تفاوت آنها در نحوه وارد کردن اعداد فرمول است.
استفاده از بخش Insert Function
برای وارد کردن فرمول تابع PMT از این روش مراحل زیر را انجام میدهیم.
۱. روی بخش «Insert Function» از کاربرگ اکسل کلیک میکنیم.

۲. در پنجره باز شده، تابع «PMT» را از قسمت «Select a function» انتخاب میکنیم.

۳. بعد از کلیک روی عبارت «PMT» در پنجره جدید باز شده اعادا مربوط به هر یک از مقادیر را مینویسیم.

استفاده از بخش Formula
در این روش از قسمت مربوط به توابع مالی در کاربرگ اکسل به شکل زیر استفاده میکنیم.
۱. روی بخش «Formula» از نوار ابزار اکسل کلیک میکنیم.

۲. در قسمت «Financial» روی تابع «PMT» کلیک میکنیم.

۳. بعد از باز شدن پنجره مربوط به تابع، هر یک از مقادیر مربوط به فرمول را در بخشهای مربوط مینویسیم.

وارد کردن مستقیم فرمول در سلول
در این روش نیاز به دقت بیشتری برای وارد کردن هر یک از آرگومانها به ترتیب ساختار فرمول داریم. برای این کار ابتدا در یک سلول خالی از کاربرگ اکسل عبارت =PMT( را وارد میکنیم. سپس هر یک از آرگومانهای تابع PMT را به ترتیب و با رعایت نحوه فرمولنویسی اکسل داخل پرانتز مینویسیم.

پیش از این در مطلب زیر از مجله فرادرس معرفی کاملی از توابع مالی در اکسل ارائه کرده بودیم که برای آشنایی کلی با آنها پیشنهاد میکنیم آن را مطالعه کنید.
آموزش کامل توابع مالی در اکسل با فرادرس
بهجز تابع PMT توابع مالی دیگری نیز وجود دارند که برای محاسبات مختلف در موضوعات سرمایهگذاری، بورس و اوراق بهادار استفاده میشوند. اما انجام صحیح محاسبه با هر یک از این توابع نیاز به یادگیری کامل ترفندها و نکات فرمولنویسی اکسل دارد تا بهراحتی بتوانیم پیامهای خطای احتمالی را رفع کنیم. در این مسیر فیلمهای آموزش فرادرس راهنمای کاملی است که به افزایش مهارت درست فرمولنویسی کمک میکند.

فیلمهای آموزشی منتخب زیر پیشنهاد اول برای آغاز مسیر عمیقتر یادگیری است.
- فیلم آموزش توابع و فرمولنویسی در اکسل همراه گواهینامه در فرادرس
- فیلم آموزش مدلسازی مالی با اکسل همراه گواهینامه در فرادرس
- فیلم آموزش کاربرد اکسل در حسابداری و مدیریت همراه گواهینامه در فرادرس
- فیلم رایگان آموزش توابع مالی NPV و IRR در اکسل در فرادرس
همچنین در مجموعه فیلم آموزش زیر امکان انتخاب بیشتری برای علاقهمندان وجود دارد.
مثال محاسبه اقساط وام با تابع PMT در اکسل
تابع PMT بهصورت پیش فرض در همه نسخههای نرمافزار اکسل وجود دارد. بنابراین کافی است با رعایت ساختار فرمول و وارد کردن مقادیر عددی، محاسبات را انجام دهیم. در این بخش برای درک بهتر موضوع، یک مثال را برای محاسبه قسط وام با استفاده از تابع PMT در اکسل توضیح میدهیم.
فرض میکنیم فردی یک وام چهار ساله به مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان برای بازسازی خانهاش از بانک رفاه دریافت کرده است. این وام نرخ بهره سالانه ۱۸ درصد دارد و پرداختها در پایان هر ماه انجام میگیرد. ابتدا برای جایگذاری این اعداد در ساختار کلی فرمول تابع PMT به نکات زیر توجه میکنیم.
- عدد مربوط به نرخ بهره بر حسب درصد است. بنابراین لازم است هنگام وارد کردن آن در اکسل، فرمت سلول را به حالت «Percentage» تغییر دهیم.
- از آنجا که پرداخت مربوط به قسط وام در هر ماه انجام میگیرد، لازم است نرخ بهره را نیز به حالت ماهانه تغییر دهیم. بنابراین مقدار نرخ بهره سالانه را به عدد ۱۲ تقسیم میکنیم.
- از آنجا که مدت زمان پرداخت اصل وام و بهره آن چهار سال است، این مقدار را نیز برای هماهنگ شدن با نرخ بهره ماهانه در عدد «۱۲» ضرب میکنیم تا مدت زمان کل بازپرداخت وام بر حسب ماه بهدست آید.
- مبلغ اصل وام یا مقدار pv برابر ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ است.
- با توجه به پرداخت در پایان هر ماه، مقداری برای آرگومان type نمینویسیم.
در این صورت فرمول کلی تابع و نتیجه محاسبه به شکل تصویر زیر خواهد بود.

در این محاسبه علامت منفی مبلغ ماهانه قسط نشاندهنده جریان نقدی خروجی است. به این معنا که پول از طرف فرد به بانک پرداخت میشود و از نوع دریافتی یا جریان نقدی مثبت و افزایش سرمایه برای شخص نیست.
نکته کاربردی در فرمول تابع PMT
همانطور که در مثال مشاهده کردیم، برای محاسبه مبلغ ماهانه قسط، دو آرگومان از ساختار فرمول را در عدد ۱۲ ضرب یا بر آن تقسیم کردیم. همین حالت با اعداد مختلف برای بازپرداخت مبلغ وام در دوره های فصلی یا شش ماهه هم اتفاق میافتد. هر چند معمولا محاسبات بر این اساس کمتر انجام میگیرد، با این حال در موارد خاص استفاده از جدول زیر کمک کننده خواهد بود.
| دوره پرداخت مبلغ وام | آرگومان rate | آرگومان nper | فرمول نمونه |
| ماهانه | تقسیم بر عدد ۱۲ | ضرب در عدد ۱۲ | =PMT(B1/12, B2*12, B3, 0, 1) |
| فصلی | تقسیم بر عدد ۴ | ضرب در عدد ۴ | =PMT(B1/4, B2*4, B3, 0, 1) |
| شش ماه | تقسیم بر عدد ۶ | ضرب در عدد ۶ | =PMT(B1/6, B2*6, B3, 0, 1) |
جمعبندی پایانی
با استفاده از تابع PMT و فرمولنویسی دقیق بهراحتی میتوانیم قسط وام دریافتی را در بازههای زمانی مشخص محاسبه کنیم. وارد کردن فرمول این تابع از بخش توابع مالی در کاربرگ اکسل یا فراخوان مستقیم تابع در سلول دلخواه انجام میگیرد. در این مطلب از مجله فرادرس سه روش وارد کردن فرمول تابع PMT در اکسل و انجام محاسبات با آن را با استفاده از یک مثال توضیح دادیم. با این حال برای جلوگیری از پیامهای خطای احتمالی یادگیری نکات تکمیلی در بخش سوم فیلم آموزش توابع و فرمول نویسی اکسل در فرادرس راهنمای خوبی برای کار با این تابع است.












