انواع لینوکس | معرفی ۲۹ توزیع لینوکس کاربردی و مهم
تصور بیشتر کاربران تازهکار از مفهوم سیستمعامل را سیستمعاملهای ویندوز و مک شکل دادهاند. آشنایی این دسته از کاربران با سیستمعامل لینوکس میتواند باعث سردرگمی بسیار برای آنها شود چراکه بر خلاف ویندوز، یک سیستمعامل لینوکس وجود ندارد تا شما بتوانید به سادگی عبارت «دانلود لینوکس» را در موتورهای جستجو وارد کنید تا آن را دانلود و نصب کنید. احتمالا اگر چنین عبارتی را جستجو کرده باشید به نامهایی مانند اوبونتو، CentOS، دبیان، Arch Linux و ... برخوردهاید و این سوال برایتان پیش آمده که از اساس چرا این انواع لینوکس وجود دارند و تفاوت آنها در چیست؟ در این مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد و با مرور انواع لینوکس، به شما کمک میکنیم تا تصمیم بگیرید کدام یک برای شما مناسب است. در دنیای لینوکس به هرکدام از این انواع لینوکس، یک توزیع لینوکس میگوییم.
در این مطلب از مجله فرادرس ابتدا دلیل وجود انواع لینوکس را بررسی میکنیم و با چند مفهوم پایه در سیستمعاملهای لینوکس آشنا میشویم، پس از آن با ۲۹ توزیع پرکاربرد لینوکس آشنا میشویم و به طور مختصر ویژگیهای هرکدام را مرور خواهیم کرد. در نهایت نکاتی که در تصمیمگیری برای انتخاب یک توزیع لینوکس مناسب باید به آنها توجه کنیم را مطرح میکنیم.
چرا انواع لینوکس وجود دارند؟
لینوکس در واقع یک سیستمعامل نیست، بلکه به گروهی از سیستمعاملها که بر پایه کرنل لینوکس ساخته شدهاند لینوکس میگوییم. کرنل لینوکس، یک برنامه متن باز «Open source» و بسیار تطبیقپذیر است که دستگاههای بسیاری از سرورهای قدرتمند تا کامپیوترهای خانگی و موبایلهای هوشمند با استفاده از آن کار میکنند. انواع سیستمعامل لینوکس به دلیل ایمنی و قابلیت اتکای بالا و همچنین جامعه فعال و پویایی که به طور بینالمللی در توسعه آن مشارکت میکنند شناخته شده هستند.
انواع لینوکس با عنوان «توزیع لینوکس» (Linux Distribution) یا به اختصار «Distro» در جامعه کاربران لینوکس شناخته میشوند. هر توزیع لینوکس ترکیبی از کرنل لینوکس، نرمافزارهای سیستمی، کتابخانهها و برنامههای کاربردی است که برای ساخت یک سیستمعامل منسجم و کامل در کنار یکدیگر به کار گرفته شدهاند. اگرچه همه توزیعهای لینوکس از کرنل لینوکس استفاده میکنند اما استفاده از نرمافزارها و تنظیمات متفاوت در ساخت سیستمعامل آنها را از یکدیگر متمایز میکند.
تنوع گسترده توزیعهای لینوکس گواهی بر پویایی اکوسیستم نرمافزارهای متن باز است. این موضوع همچنین نشان دهنده انعطاف فوق العاده کرنل لینوکس است که با همراه کردن آن با نرمافزارها و کتابخانههای مختلف میتوان سیستمعاملهایی مناسب برای کاربردها و محیطهای متفاوت ایجاد کرد. در ادامه به اختصار دلایل گستردگی توزیعهای لینوکس را بررسی میکنیم و پس از آن در دنیای توزیعهای مختلف لینوکس گشتی میزنیم و با توزیعهای مهم آشنا میشویم تا بتوانیم آگاهانهتر توزیع مناسب خودمان را انتخاب کنیم.
ساخت سیستمعاملهای تخصصیتر
توزیعهای مختلف برای اهداف متفاوتی ساخته شدهاند. بعضی از انواع لینوکس با این هدف توسعه پیدا کردهاند که در سرورهای وب مورد استفاده قرار بگیرند در حالی که توزیعهای لینوکس دیگری با هدف به کارگیری در کامپیوترهای خانگی عرضه شدهاند. توسعه سیستمعاملهای اینچنین باعث میشود کاربران بتوانند توزیع لینوکس دقیقا مطابق با نیازهای خودشان را انتخاب و از آن استفاده کنند. به عنوان مثالی از دستهبندیهای تخصصی میتوان به توزیعهای لینوکس مخصوص تست نفوذ و امنیت یا توزیعهای لینوکس مینیمال اشاره کرد.
آزادی انتخاب
دنیای نرمافزارهای آزاد، دنیای آزادی در انتخاب است. اساسا نرمافزارهای آزاد با این دید توسعه پیدا کردهاند که کاربران آزاد باشند تا نرمافزار را هرطور که بخواهند تغییر دهند و نسخه تغییر یافته خود را توزیع کنند. جامعه کاربران و توسعهدهندگان نرمافزارهای آزاد این آزادی در انتخاب را ارج مینهند و سعی میکنند انتخابهای بیشتری را در اختیار کاربران قرار دهند. آزادی در انتخاب به کاربران حرفهای لینوکس این امکان را میدهد که ابزارها و زیرساخت کامپیوتر خود را هر طور که مناسب تشخیص میدهند بسازند. تلاش کاربران و جامعه نرمافزارهای آزاد برای ساخت ابزارهای دلخواهشان امکانات مناسب برای ساخت انواع لینوکس را فراهم میکند.
جامعه کاربران و توسعهدهندگان نرمافزارهای آزاد
بسیاری از انواع لینوکس توسط جامعه کاربران و توسعهدهندگان نرمافزارهای آزاد که از سرتاسر جهان برای ساخت و بهبود توزیع لینوکس مورد علاقهشان با یکدیگر همکاری میکنند ساخته شدهاند. فعالیت و پویایی این جوامع تنوع بیشتر در توزیعهای لینوکس را امکانپذیر میکند. راههای بسیار زیادی وجود دارد که هر کاربر مشتاقی بتواند در اکوسیستم نرمافزارهای آزاد نقشآفرینی کند. به طور مثال شما میتوانید در تهیه مستندات، ترجمه مستندات و راهنماهای موجود به زبان خودتان یا حتی توسعه نرمافزار برای توزیع لینوکس دلخواهتان کمک کنید. به این ترتیب توزیعهای لینوکس میتوانند بدون نیاز به منابع گستردهای که در انحصار تولیدکنندگان سیستمعاملهای تجاری هستند رشد کرده و حتی از محصولات آنها پیشی بگیرند.
مفاهیم اساسی
درک مفاهیم کلیدی در دنیای لینوکس برای هر کاربری که بخواهد آشنایی عمیقتری با لینوکس پیدا کند و به یک کاربر حرفهای بدل شود ضروری است. در این بخش با سه عنصر که نقش زیربنایی در تجربه کاربری لینوکس دارند آشنایی مختصری پیدا میکنیم. در ادامه این مقاله حین بررسی انواع لینوکس به مفاهیمی که در این بخش با آنها آشنا میشویم اشاره خواهیم کرد و توزیعهای لینوکس را بر اساس آنها ارزیابی میکنیم.
کرنل سیستمعامل
کرنل «kernel» بخشی از کد مربوط به سیستمعامل است که همیشه در حافظه رم قرار دارد و روی همه منابع سیستم کنترل کامل دارد. یکی از مهمترین وظایف کرنل مدیریت منابع سختافزاری مانند پردازشگر، حافظه، فضای ذخیرهسازی و دستگاههای ورودی و خروجی است. به این ترتیب کرنل بستری را فراهم میکند که نرمافزارهای دیگر بتوانند بر پایه آن به صورت بهینه و قابل اتکا به کار خود بپردازند. به واسطه کرنل است که کاربران امکان تعامل با سختافزار را پیدا میکنند.
کرنل لینوکس قلب تپنده و وجه اشتراک تمام توزیعهای لینوکس است. «لینوس توروالدز» در سال ۱۳۷۰ کرنل لینوکس را توسعه داده است. کرنل لینوکس یک نرمافزار آزاد است. به همین دلیل توزیعهای لینوکس میتوانند تغییراتی را در آن اعمال کرده و از نسخه بهبود یافته مخصوص به خود استفاده کنند. بعضی از انواع لینوکس ممکن است ویژگیهایی از کرنل لینوکس را تغییر داده باشند یا قابلیتهای جدیدی به آن افزوده باشند.
محیط دسکتاپ (Desktop environments)
در بین انواع لینوکس تعداد زیادی محیط دسکتاپ سازگار با سیستمعامل لینوکس وجود دارد که هرکدام رابط کاربری و تجربه کاربری منحصر به فردی را فراهم میکنند. محیط دسکتاپ یا «Desktop Environment» مجموعهای از عناصر گرافیکی سیستمعامل لینوکس است. این مجموعه میتواند پنجرهها، منوها، آیکنها، دسکتاپ و رابط کاربری را در خود جای دهد. محیط دسکتاپی که انتخاب میکنید تاثیر زیادی در تجربه کاربری شما در لینوکس خواهد داشت.
هرکدام از محیطهای دسکتاپ به لحاظ زیباییشناسی، کارکرد، میزان استفاده از منابع سیستم و تنظیمات با دیگری تفاوتهای اساسی دارد. به همین دلیل انتخاب محیط دسکتاپ مناسب یکی از جنبههای اساسی شخصیسازی تجربه کاربری در لینوکس است. وجود محیطهای دسکتاپ مختلف به کاربران لینوکس این امکان را میدهد تا آزادانه تجربه کاربری را بر اساس نیازها و سلیقه خودشان بسازند. انواع لینوکس از محیطهای دسکتاپ مختلفی استفاده میکنند، ممکن است یک توزیع لینوکس از محیطهای دسکتاپ مختلفی پشتیبانی کند اما بعضی از توزیعها با محیطهای دسکتاپ خاصی سازگاری بهتری دارند. به همین دلیل توجه به محیط دسکتاپ پیشفرض میتواند یکی از فاکتورهای مهم در تصمیمگیری برای انتخاب توزیع لینوکس باشد.
ابزارهای مدیریت پکیج
ابزارهای مدیریت پکیج امکان مدیریت نرمافزارها در سیستمعامل لینوکس به شیوهای کارآمدتر و ایمنتر را فراهم میکنند. نصب، بهروزرسانی و حذف نرمافزارها از طریق ابزارهای مدیریت پکیج سادهتر میشود. از این نظر میتوانید ابزارهای مدیریت پکیج در انواع لینوکس را مانند اپ استور در iOS یا Playstore در اندروید در نظر بگیرید. در بین انواع لینوکس دو ابزار مدیریت پکیج پرکاربرد وجود دارد. ابزار APT یا «Advanced Package Tool» بیشتر در توزیع لینوکس دبیان و سایر توزیعهای لینوکس مبتنی بر دبیان مانند اوبونتو مورد استفاده قرار میگیرد. دیگر توزیعهای لینوکس مبتنی بر RedHat مانند CentOS یا فدورا از ابزار RPM یا «Red Hat Package Manager» به عنوان ابزار مدیریت پکیج استفاده میکنند. دستورهای لازم برای استفاده از ابزارهای مدیریت پکیج مختلف و همچنین ریپازیتوری مورد استفاده آنها متفاوت است. ابزار مدیریت پکیج پشتیبانی شده در یک توزیع لینوکس ممکن است فاکتور مهمی در انتخاب توزیع لینوکس مناسب باشد.
توزیعهای لینوکس
گفتیم که انواع لینوکس که هرکدام با عنوان یک توزیع لینوکس شناخته میشوند، مجموعه کرنل لینوکس، نرمافزارهای سیستمی، کتابخانهها و برنامههای کاربردی هستند که برای ساخت یک سیستمعامل کامل تجمیع شدهاند. توزیعهای لینوکس، بسیار مختلف هستند و برای کاربردهای گستردهای بهینهسازی شدهاند. در این قسمت توزیعهای پرکاربرد لینوکس را معرفی خواهیم کرد. اطلاعاتی که در مورد هرکدام از توزیعها به دست میآورید را با شرایط و نیازهای خود تطبیق دهید تا توزیع لینوکس مناسب خود را انتخاب کنید. در این مقاله توزیعهای لینوکس را بر اساس کاربری اصلی آنها دستهبندی کردهایم. با این حال به ویژه درمورد توزیعهای عمومیتر مانند دبیان در نظر داشته باشید قرار گرفتن یک توزیع لینوکس در یک دستهبندی خاص به این معنی نیست که توزیع مورد نظر برای کاربردهای دیگر مناسب نیست.
توزیعهای لینوکس دسکتاپ
این دسته از توزیعهای لینوکس مهمترین و کارآمدترین انواع لینوکس برای کاربران خانگی هستند. این توزیعها با تمرکز بر فراهم کردن محیطی کاربرپسند، کارآمد و دلچسب به لحاظ بصری برای کارهای شخصی و روزمره توسعه پیدا کردهاند. سادگی در کاربرد سیستمعامل اولویت بالایی در توسعه این توزیعها داشته است. به همین دلیل توسعهدهندگان توزیعهای دسکتاپ تلاش میکنند رابط کاربری آشنایی را برای کاربرانی که ممکن است از ویندوز یا مک به محیط لینوکس مهاجرت کرده باشند فراهم کنند. علاوه بر این در توسعه توزیعهای دسکتاپ تلاش شده است تا این سیستمعاملها با طیف گستردهای از سختافزارهای رایج سازگار باشند تا به این ترتیب کاربران بیشتری بتوانند از آنها روی کامپیوترهای شخصی و لپتاپها استفاده کنند. به همین دلیل معمولا در توزیعهای دسکتاپ درایورهای بیشتری برای پشتیبانی از انواع سختافزار در دسترس است.
از آنجا که توزیعهای لینوکس دسکتاپ برای استفاده شخصی و روزمره بهینهسازی شدهاند در بیشتر آنها به صورت پیشفرض ابزارهایی مانند مجموعه آفیس، مرورگر وب، پخش کننده موسیقی و ویدیو و ابزارهای افزایش بهرهوری در دسترس هستند. تعداد بیشتر کاربران توزیعهای دسکتاپ در مقایسه با سایر انواع لینوکس باعث شده است که این توزیعها جامعه کاربری فعالی داشته باشند و از پشتیبانی بهتری برخوردار باشند. مستندات و آموزشهای بسیاری توسط جامعه کاربران و توسعهدهندگان توزیعهای دسکتاپ عرضه شدهاند. به همین دلیل شروع کار با این دسته از توزیعهای لینوکس برای کاربران تازهکار سادهتر خواهد بود.
اوبونتو دسکتاپ
توزیع لینوکس اوبونتو دسکتاپ (+) «Ubuntu Desktop» یکی از پر استفادهترین توزیعهای لینوکس است. این توزیع لینوکس به کاربرپسند بودن معروف است. اوبونتو دسکتاپ یک توزیع لینوکس همهکاره است. سهولت استفاده از آن و پشتیبانی اجتماعی گسترده مهمترین مشخصههای توزیع اوبونتو دسکتاپ هستند. به واسطه این ویژگیها کاربران بسیاری به استفاده از لینوکس روی آوردهاند. توزیع اوبونتو دسکتاپ یکی از بهترین انتخابها برای کاربران تازهکار است همانطور که سالهاست دریچه ورود کاربران به دنیای اوپن سورس بوده است.
رابط کاربری کاربرپسند، ریپازیتوریهای نرمافزاری گسترده، جامعهای فعال و حامی، به روزرسانیهای منظم و پشتیبانی طولانی مدت (در نسخههای LTS) و سازگاری با طیف وسیعی از سختافزارها از ویژگیهای مثبت توزیع لینوکس اوبونتو دسکتاپ هستند. از سوی دیگر این توزیع لینوکس میتواند منابع سیستمی بیشتری نسبت به سایر توزیعهای لینوکس طلب کند، به همین دلیل ممکن است چندان مورد پسند کاربرانی که از سختافزارهای قدیمی یا کامپیوترهایی با منابع خیلی محدود استفاده میکنند نباشد. همچنین لازم به ذکر است که در این توزیع از بعضی کتابخانهها و نرمافزارهای اختصاصی (در مقابل نرمافزارهای آزاد) استفاده شده است. اگرچه پشتیبانی گسترده این توزیع از سختافزارهای مختلف نیز به واسطه به کارگیری از درایورهای اختصاصی ممکن شده است اما همین موضوع ممکن است باعث شود بعضی از طرفداران نرمافزارهای آزاد از استفاده از این توزیع لینوکس پرهیز کنند.
توزیع لینوکس اوبونتو دسکتاپ از محیط دسکتاپ گنوم «GNOME» به صورت پیشفرض استفاده میکند که یکی از محبوبترین محیطهای دسکتاپ در بین انواع لینوکس است. همچنین کاربران میتوانند محیطهای دسکتاپ دیگر را نیز به سادگی در این توزیع لینوکس نصب و از آنها بدون هیچ مشکل یا ناسازگاری استفاده کنند.
اوبونتو دسکتاپ از APT به عنوان ابزار مدیریت پکیج استفاده میکند. برای این که مدیریت نرمافزارها برای کاربران سادهتر شود اوبونتو دسکتاپ یک رابط کاربری گرافیکی برای استفاده از APT در این توزیع گنجانده است. این رابط گرافیکی با نام Software Center در اوبونتو دسکتاپ در دسترس کاربران است. همچنین اوبونتو دسکتاپ از پکیجهای Snap پشتیبانی میکند. به کمک پکیجهای Snap میتوانید نرمافزارها را نصب و آنها را با ایمنی بیشتر در محیط Sandbox اجرا کنید.
جدیدترین نسخه توزیع لینوکس اوبونتو دسکتاپ نسخه 23.10 است. جدیدترین نسخه LTS اوبونتو دسکتاپ نیز نسخه 22.04 است. نسخههای (Long Term Support | LTS) به مدت پنج سال پشتیبانی میشوند. به این معنی که به طور منظم به روزرسانی میشوند. اوبونتو تا ماه آپریل سال ۲۰۲۷ (اردیبهشت ۱۴۰۶) از نسخه 22.04 پشتیبانی خواهد کرد در حالی که پشتیبانی از نسخه 23.10 که جدیدترین نسخه اوبونتو دسکتاپ است تنها تا ماه جولای ۲۰۲۴ (مرداد ۱۴۰۳) ادامه خواهد یافت. همیشه سعی کنید از سیستمعاملی استفاده کنید که به صورت منظم به روزرسانی میشود.
فدورا workstation
فدورا workstation (+) یک توزیع لینوکس پیشرو است که تجربه کاربری غنی و کاربرپسند از استفاده از سیستمعامل لینوکس را به ارمغان میآورد. توزیع لینوکس فدورا workstation سیستمعاملی همه کاره است که از کاربران معمولی تا توسعهدهندگان حرفهای همه میتوانند به راحتی از آن استفاده کنند. این توزیع لینوکس توسط RedHat پشتیبانی میشود و به عنوان بخشی از پروژه فدورا توسعه یافته است.
توزیع لینوکس فدورا workstation با تاکید ویژه بر امنیت سیستمعامل توسعه یافته است و ابزارهای مناسب توسعهدهندگان به صورت پیشفرض در آن گنجانده شده است. به همین دلیل این توزیع لینوکس میتواند بیشتر برای توسعهدهندگان نرمافزار و کاربرانی که میخواهند یک سیستمعامل مدرن و پیشرفته را تجربه کنند مناسب باشد. توسعهدهندگان فدورا workstation بر عرضه یک سیستمعامل پیشرفته با بهروزترین نسخه از نرمافزارهای موجود متمرکزند، همین موضوع باعث شده است که مدت زمان پشتیبانی از هرکدام از نسخههای این توزیع نسبت به سایر توزیعهای لینوکس کوتاهتر باشد. همچنین در توسعه توزیع فدورا workstation سعی بر این بوده است که کمتر از نرمافزارهای اختصاصی استفاده شود، به همین دلیل کاربرانی که از این دسته از نرمافزارها استفاده میکنند ممکن است مجبور باشند ریپازیتوریهای اضافه به ابزار مدیریت پکیج اضافه کنند.
توزیع لینوکس فدورا workstation از محیط دسکتاپ گنوم «GNOME» استفاده میکند. این سیستمعامل رابط کاربری گرافیکی کاربرپسندی را ارائه میدهد که طراحی آن با تمرکز بر سادگی و کارآمدی انجام شده است. محیطهای دسکتاپ دیگر نیز توسط این توزیع لینوکس پشتیبانی میشوند.
DNF به عنوان ابزار مدیریت پکیج در توزیع لینوکس فدورا workstation به کار گرفته شده است. DNF در حقیقت نسخه تکامل یافته ابزار مدیریت پکیج Yum است.
آخرین نسخه توزیع لینوکس فدورا workstation نسخه ۳۸ است که در ماه آپریل ۲۰۲۳ (فروردین ۱۴۰۲) عرضه شده است. هرکدام از نسخههای توزیع لینوکس فدورا workstation به مدت ۱۳ ماه پشتیبانی میشوند.
لینوکس مینت
توزیع لینوکس مینت (+) «linuxmint» برای کامپیوترهای شخصی و لپتاپ ساخته شده است. این توزیع لینوکس با این دید توسعه پیدا کرده است که ورود کاربران تازهکار را به دنیای لینوکس تا حد امکان تسهیل کند. در لینوکس مینت ویژگیهای کاربرپسندانه توزیع اوبونتو با مجموعه غنی از نرمافزارها تلفیق شده است تا کاربران پس از نصب سیستمعامل بدون نیاز به نصب نرمافزار جدید یا اعمال تنظیمات اضافه بتوانند کارهای روزمره خود را انجام دهند.
چند مزیت مهم توزیع لینوکس مینت عبارتند از: رابط کاربری ساده و کاربرپسند، پشتیبانی از انواع فایلهای چندرسانهای بدون نیاز به نصب نرمافزار اضافه و پشتیبانی طولانی مدت نسبت به سایر توزیعهای لینوکس. این ویژگیها لینوکس مینت را به یکی از بهترین انتخابها برای کاربران تازهکار تبدیل کرده است.
لینوکس مینت از محیط دسکتاپ Cinnamon به صورت پیشفرض استفاده میکند. همچنین نسخههایی از این سیستمعامل به صورت رسمی عرضه شدهاند که محیط دسکتاپ MATE و Xfce به صورت پیشفرض در آنها به کار گرفته شده است.
ابزار مدیریت پکیج مورد استفاده در توزیع لینوکس مینت مانند اوبونتو و سایر توزیعهای بر پایه دبیان APT است. مانند اوبونتو در توزیع لینوکس مینت نیز رابط کاربری گرافیکی برای APT در نظر گرفته شده است که استفاده از آن را تسهیل میکند. نام این رابط کاربری گرافیکی در لینوکس مینت Software Manager است.
OpenSUSE
توزیع لینوکس OpenSUSE (+) به عنوان یک انشعاب از توزیع اصلی SUSE توسط جامعه توسعهدهندگان و کاربران عرضه شده است. با این وجود کماکان توسط کمپانی SUSE پشتیبانی میشود. توزیع OpenSUSE به عنوان یک توزیع لینوکس شناخته میشود که توازن خوبی بین نیازهای کاربران تازهکار و کاربران حرفهای برقرار کرده است. به این ترتیب این توزیع میتواند خوشایند طیف وسیعی از کاربران باشد.
توزیع لینوکس OpenSUSE به واسطه استفاده از جدیدترین نسخه نرمافزارهای متن باز و به روزرسانیهای پرشمار به عنوان توزیعی پیشرفته شناخته میشود که فرصت تجربه جدیدترین تکنولوژیهای دنیای نرمافزار آزاد را برای کاربرانش فراهم میکند. اما از سوی دیگر همین موضوع ممکن است باعث شود که این توزیع به اندازه بعضی دیگر از توزیعهای لینوکس پایدار نباشد.
KDE به عنوان محیط دسکتاپ پیشفرض در توزیع لینوکس OpenSUSE به کار گرفته شده است. یکی از مزیتهای مهم توزیع لینوکس openSUSE پشتیبانی از طیف گستردهای از محیطهای دسکتاپ است. به این ترتیب شما میتوانید از محیط دسکتاپ دلخواه خود در OpenSUSE استفاده کنید.
ابزار zypper به عنوان ابزار مدیریت پکیج در لینوکس OpenSUSE استفاده شده است. همچنین با استفاده از ابزار YaST Software Management کاربران میتوانند در محیط گرافیکی به سادگی نرمافزارهای خود را مدیریت کنند.
دبیان
توزیع لینوکس دبیان (+) «debian» به عنوان یکی از با سابقهترین توزیعهای لینوکس با این هدف توسعه پیدا کرده است که نقش دبیان، لینوکس و GNU را در جریان اصلی بازار سیستمعاملها پررنگ کند و در این زمینه موفق بوده است. به گونهای که بسیاری از توزیعهای دیگر لینوکس نیز بر پایه توزیع دبیان ساخته شدهاند. توسعهدهندگان دبیان تلاش کردهاند تا رابط کاربری گرافیکی در این سیستمعامل به اندازهای ساده و آشنا باشد که کاربران تازهکار به راحتی بتوانند از آن استفاده کنند و در عین حال به اندازه کافی منعطف باشد تا کاربران حرفهای بتوانند آن را به خوبی شخصیسازی کنند.
توزیع لینوکس دبیان به عنوان یکی از پایدارترین و قابل اتکاترین توزیعهای لینوکس شناخته میشود. توسعهدهندگان این توزیع لینوکس تعهد زیادی به استفاده از نرمافزارهای آزاد دارند و نسبت به توزیعهایی مانند اوبونتو کتابخانهها و نرمافزارهای اختصاصی کمتری در این سیستمعامل به کار گرفته شده است. دبیان به خوبی با بیشتر محیطهای دسکتاپ رایج سازگار است و از طیف وسیعی از سختافزارهای جدید و قدیمی پشتیبانی میکند. همهی اینها علاوه بر جامعه کاربران فعال و بسیار پویا که تلاش زیادی برای توسعه مستندات و آموزشهای مربوط به این سیستمعامل میکنند و همچنین مشتاقانه پاسخگوی کاربران تازهکار در تالارهای گفتمان مربوط به این سیستمعامل هستند باعث شده است تا دبیان چه برای تازهکارها و چه برای کاربران حرفهای که میخواهند از یک سیستمعامل پایدار و قابل اتکا استفاده کنند یکی از بهترین انتخابها باشد.
تمرکز بسیار زیاد بر پایداری سیستم در دبیان به این معنی است که نسخههای جدید پیش از عرضه، آزمونهای بیشتری را باید از سر بگذرانند و همچنین نرمافزارهای به کار گرفته شده در این سیستمعامل باید پایداری و حسن عملکرد خود را به اثبات برسانند، به همین دلیل نسخههای جدید این سیستمعامل در فواصل زمانی طولانیتری نسبت به سایر توزیعهای لینوکس عرضه میشوند و همچنین نسخههای جدید نرمافزارها نیز با فاصله بیشتری از زمان عرضه در دبیان استفاده میشوند. به همین دلیل ممکن است دبیان مناسب سلیقه کاربران حرفهای و ماجراجو که میخواهند جدیدترین تکنولوژیهای دنیای نرمافزار را بلافاصله در دسترس داشته باشند نباشد.
دبیان از بیشتر محیطهای دسکتاپ رایج به خوبی پشتیبانی میکند و با آنها سازگار است. هنگام نصب توزیع لینوکس دبیان میتوانید یکی از محیطهای دسکتاپ GNOME، KDE، Xfce و LXDE را برای نصب انتخاب کنید. همچنین پس از نصب سیستمعامل نیز میتوانید محیط دسکتاپ جدیدی را نصب و استفاده کنید.
در توزیع لینوکس دبیان از ابزار مدیریت پکیج APT استفاده میشود. همچنین ابزارهای Synaptic و Software Center برای مدیریت نرمافزارها با استفاده از رابط کاربری گرافیکی در این سیستمعامل در دسترس هستند.
zorin OS
توزیع لینوکس zorin OS (+) ظاهری بسیار شبیه به ویندوز و مک را به کار گرفته است تا کاربران تازهکار که از این سیستم عاملها به دنیای لینوکس مهاجرت میکنند در محیطی آشنا کار کنند. این توزیع لینوکس به عنوان سیستمعاملی سریع شناخته میشود که منابع سیستم را کمتر از ویندوز، مک و بعضی دیگر از توزیعهای سیستم به خود اختصاص میدهد. به این ترتیب میتوانید از آن بر روی کامپیوترهای قدیمیتر نیز به راحتی استفاده کنید.
zorin OS از محیط دسکتاپ GNOME استفاده میکند با این حال ظاهر رابط کاربری در این سیستمعامل با سایر سیستمعاملهایی که از محیط دسکتاپ GNOME استفاده میکنند تفاوت زیادی دارد. کاربران zorin OS میتوانند محیط دسکتاپ سیستمعامل خود را به گونهای شخصیسازی کنند که شبیه به محیط مک، ویندوز ۱۱، ویندوز ۱۰ و یا توزیع لینوکس اوبونتو باشد.
ابزار مدیریت پکیج APT در zorin OS به کار گرفته شده است و همچنین یک رابط گرافیکی نیز برای استفاده از آن در این سیستمعامل در دسترس است. لازم به ذکر است که ریپوزیتوریهای zorin OS به اندازه سایر توزیعهای لینوکس غنی نیستند و ممکن است نتوانید برخی از نرمافزارها را در ریپوزیتوریهای پیشفرض پیدا کنید. این موضوع بیشتر برای کاربران حرفهای محسوس خواهد بود.
آخرین نسخه منتشر شده از این سیستمعامل zorin OS core 16.3 است، همچنین نسخه zorin OS Lite 16.3 نیز برای استفاده در کامپیوترهای قدیمیتر عرضه شده است. zorin OS یک نسخه حرفهای نیز عرضه کرده است که به صورت رایگان قابل استفاده نیست.
Elementary OS
توزیع لینوکس Elementary OS (+) خود را به عنوان «یک جایگزین توانمند، باملاحظه و اخلاقگرا برای ویندوز و مک» تعریف میکند. این توزیع لینوکس بر پایه توزیع اوبونتو ساخته شده است. در ساخت توزیع لینوکس Elementary OS سعی شده است تا از طراحی ساده و قابل فهم استفاده شود تا کاربران جدید بتوانند به راحتی کار با آن را شروع کنند. این موضوع به صورتی پیادهسازی شده است تا از قابلیت شخصیسازی و قدرت سیستمعامل برای کاربران حرفهای کاسته نشود. طراحی Elementary OS با نگاهی به اصول زیباییشناسی انجام شده است و کاربرانی را که به زیبایی در محیط کار خود اهمیت میدهند را راضی خواهد کرد.
به طور قطع توزیع لینوکس Elementary OS را میتوان یکی از بهترین انتخابها برای کاربران تازهکار که میخواهند وارد دنیای لینوکس شوند دانست. رابط کاربری در این سیستمعامل به صورتی کاربرپسند طراحی شده است، شمایل محیط دسکتاپ Elementary OS محیط سیستمعامل مک را یادآور میشود و کاربرانی که از این سیستمعامل به Elementary OS مهاجرت میکنند با ظاهری آشنا مواجه میشوند. سیستمعامل Elementary OS به حریم شخصی شما احترام میگذارد اطلاعات مربوط به شما را ذخیره و ارسال نمیکند. از این حیث این سیستمعامل خود را جایگزینی «اخلاقی» برای سیستمعاملهای جریان اصلی معرفی میکند. همچنین استفاده بهینه از منابع سیستم باعث شده است تا Elementary OS سیستمعاملی سبک باشد و به راحتی بتوان از آن در انواع سختافزار حتی سختافزارهای قدیمی یا ضعیف استفاده کرد.
این توزیع لینوکس از محیط دسکتاپ مخصوص به خود که Pantheon نام دارد استفاده میکند. Pantheon بر پایه GNOME ساخته شده است. در توسعه Pantheon توجه ویژهای به ایجاد تجربه کاربری دلچسب شده است. مانند سایر توزیعهای لینوکس بر پایه دبیان Elementary OS از APT به عنوان ابزار مدیریت پکیج استفاده میکند. رابط کاربری گرافیکی AppCenter نیز در این توزیع لینوکس در دسترس است تا کاربران سادهتر بتوانند به مدیریت نرمافزارها بپردازند.
Solus
توزیع لینوکس Solus (+) یک توزیع لینوکس مستقل است که تا مدتی پیش با نام Evolve OS عرضه میشد. این توزیع با تمرکز برای استفاده در کامپیوترهای شخصی و لپتاپ ساخته و بهینهسازی شده است. توزیع لینوکس Solus خود را سیستمعاملی مناسب کاربران خانگی و اداری، توسعهدهندگان نرمافزار، تولیدکنندگان محتوا و علاقهمندان به بازیهای کامپیوتری معرفی میکند که بسیاری از ابزارهای مورد نیاز این طیف از کاربران را به صورت از پیش نصب شده در سیستمعامل Solus در اختیارشان قرار میدهد.
در توزیع Solus از Budgie به عنوان محیط دسکتاپ پیشفرض استفاده شده است. این سیستمعامل از محیطهای دسکتاپ GNOME، MATE و KDE نیز پشتیبانی میکند. در مقایسه با بعضی از توزیعهای لینوکس میتوان گفت کاربران Solus محدودیت بیشتری در انتخاب محیط دسکتاپ دارند.
توزیع Solus از ابزار مدیریت پکیج مخصوص خود با نام eopkg استفاده میکند. کاربران Solus از Snap نیز میتوانند برای مدیریت نرمافزارها استفاده کنند.
Manjaro
توزیع لینوکس Manjaro (+) به دلیل سازگاری با طیف بسیار وسیعی از محیطهای دسکتاپ شناخته شده است. این توزیع لینوکس با هدف فراهم کردن یک تجربه کاربری به روز، منعطف و کاربرپسند از کار با لینوکس توسعه پیدا کرده است. توسعهدهندگان Manjaro تلاش کردهاند تا قدرت توزیع Arch Linux را در محیطی سادهتر و کاربرپسندتر برای کاربران لینوکس به ارمغان بیاورند. توزیع Arch Linux یکی از توزیعهای بسیار قدرتمند لینوکس است که بیشتر کاربران حرفهای لینوکس از آن استفاده میکنند. توزیع Manjaro این امکان را برای کاربران تازهکار نیز فراهم میکند تا از امکانات توزیع Arch linux به صورتی سادهتر بهرهمند شوند.
توزیع لینوکس Manjaro از یک محیط دسکتاپ خاص به عنوان محیط دسکتاپ پیشفرض استفاده نمیکند. به دلیل پشتیبانی این توزیع لینوکس از طیف وسیعی از محیطهای دسکتاپ، نسخههای مختلفی از این توزیع لینوکس عرضه شده است که در آنها به صورت پیشفرض محیطهای دسکتاپ Mate، Sway Window Manager، I3 Window manager، Cinnamon، Budgie، GNOME، XFCE یا KDE Plasma به کار گرفته شدهاند. با این وجود پس از نصب هرکدام از این نسخهها همچنان میتوانید محیطهای دسکتاپ دیگر را به این سیستمعامل اضافه کنید.
ابزار Pacman به عنوان ابزار مدیریت پکیج پیشفرض در Manjaro استفاده میشود. کاربران توزیع Manjaro میتوانند از Arch User Repository نیز برای نصب نرمافزارهای اضافی استفاده کنند.
توزیعهای لینوکس امنیتی
در توسعه این دسته از توزیعهای لینوکس اهمیت بیشتری به امنیت و حریم شخصی داده شده است. توزیعهای امنیتی لینوکس با دیدهای مختلفی ایجاد شدهاند. برخی از آنها برای استفاده متخصصان امنیتی جهت انجام تست نفوذ و بررسیهای امنیت دیجیتال بهینه سازی شدهاند. در این دسته از توزیعهای لینوکس ابزارهای مورد نیاز مختصصان امنیتی به صورت پیشفرض روی سیستم نصب شدهاند.
دسته دیگری از توزیعهای امنیتی لینوکس برای تامین امنیت و تضمین ناشناس ماندن فعالهای اجتماعی و خبرنگاران توسعه پیدا کردهاند. در این انواع لینوکس ابزارهای لازم برای تامین امنیت کاربران در اینترنت و حفظ ناشناسی آنها به راحتی در دسترس است. همچنین بعضی از آنها به صورتی توسعه پیدا کردهاند که در برابر بدافزارها مقاومت بیشتری دارند و از درز اطلاعات حساس به خوبی جلوگیری میکنند. استفاده از این توزیعها به ویژه به فعالان غیر حرفهای در حوزه امنیت سایبری توصیه میشود چراکه نیازی نیست نگران نصب و تنظیم ابزارهای پیچیده باشند و به سادگی میتوانند به صورتی ایمنتر به فعالیت خود ادامه دهند.
Parrot OS
توزیع لینوکس Parrot OS (+) بر پایه توزیع دبیان ساخته شده است. این توزیع لینوکس با هدف برآورده کردن نیازهای متخصصان امنیتی، کسانی که تست نفوذ انجام میدهند و کاربرانی که از حریم شخصی خود به طور ویژه حراست میکنند توسعه پیدا کرده است. مجموعه ابزارهای مورد نیاز برای عملیات امنیت سایبری، تست نفوذ، بررسی شواهد دیجیتال و مهندسی معکوس در این توزیع به صورت از پیش نصب شده در اختیار کاربران قرار گرفته است. علاوه بر این دسته از ابزار تخصصی، سایر ابزار کاربردی نیز در توزیع لینوکس Parrot OS نصب شدهاند و محیط سیستمعامل به صورت کاربرپسند طراحی شده است. به این ترتیب با این که Parrot OS یک سیستمعامل تخصصی محسوب میشود کاربران میتوانند برای کاربردهای غیر تخصصی و روزمره نیز از آن استفاده کنند. به همین دلیل این توزیع بهترین سیستمعاملی است که محققان و مختصصان امنیت سایبری میتوانند به عنوان سیستمعامل اصلی خود از آن روی کامپیوترهای شخصی و لپتاپ استفاده کنند.
در توزیع parrotOS ابزارهای AnonSurf و Tor برای محافظت از حریم شخصی کاربران هنگام کار با اینترنت در نظر گرفته شدهاند. اما کاربران باید به این موضوع دقت کنند که این ابزارها به صورت پیشفرض فعال نیستند.
توزیع parrotOS از محیط دسکتاپ Mate به صورت پیشفرض استفاده میکند اما سایر محیطهای دسکتاپ پشتیبانی شده توسط توزیع دبیان را نیز میتوان روی آن نصب و از آنها استفاده کرد. مانند سایر توزیعهای لینوکس بر پایه دبیان توزیع parrot OS نیز از APT به عنوان ابزار مدیریت پکیج استفاده میکند.
Kali linux
توزیع لینوکس کالی (+) «Kali linux» یکی از شناخته شدهترین توزیعهای امنیتی لینوکس است. در بیشتر دورههای آموزشی تست نفوذ و امنیت کار با این توزیع لینوکس آموزش داده میشود. در این توزیع نیز مانند توزیع لینوکس parrot OS ابزارهای لازم برای مختصصان امنیتی به صورت از پیش نصب شده در دسترس هستند. توزیع لینوکس کالی بر پایه توزیع دبیان ساخته شده است.
این توزیع لینوکس بیشتر مناسب استفاده بر روی ماشینهای مجازی یا استفاده صرفا برای انجام عملیات امنیت سایبری است و برای کاربردهای روزمره ممکن است مناسب نباشد. از آنجا که بیشتر ابزارهایی که در این توزیع در دسترس هستند در توزیع parrot OS نیز به کار گرفته شدهاند کاربرانی که میخواهند از یک توزیع لینوکس امنیتی به عنوان سیستمعامل اصلی استفاده کنند بهتر است parrot OS را انتخاب کنند.
توزیع لینوکس Kali از محیط دسکتاپ Xfce که یکی از محیطهای دسکتاپ سبک است به عنوان محیط دسکتاپ استفاده میکند. به این ترتیب منابع سیستم صرف رابط کاربری گرافیکی نخواهد شد و کاربران میتوانند به صورت بهینهتر از منابع سیستم استفاده کنند. همچنین این موضوع توزیع لینوکس Kali را به انتخابی مناسب برای اجرا روی ماشین مجازی تبدیل کرده است. این توزیع لینوکس از APT به عنوان ابزار مدیریت پکیج استفاده میکند و آخرین نسخه عرضه شده آن Kali linux 2023.3 است.
Tails
توزیع لینوکس Tails (+) یک توزیع لینوکس امنیتی است که با هدف حفاظت از حریم شخصی کاربران توسعه پیدا کرده است. Tails کوتاه شده عبارت «The Amnesic Incognito Live System» است و یک توزیع Live محسوب میشود. به این معنی که میتوانید این توزیع لینوکس را از روی یک حافظه USB بدون این که نیاز به نصب سیستمعامل داشته باشید اجرا کرده و با آن کار کنید. به این ترتیب ردپایی از فعالیت کاربران روی سیستم باقی نخواهد ماند. ارتباطات شبکه در توزیع لینوکس Tails از طریق Tor هدایت میشوند. این ساختار باعث میشود حریم شخصی کاربران محفوظ بماند تا بتوانند به صورت ناشناس در اینترنت فعالیت کنند. فعالین اجتماعی، خبرنگاران و سایر افراد آسیبپذیر میتوانند به سادگی این توزیع لینوکس را روی یک حافظه USB همراه خود داشته باشند و با استفاده از آن از هر کامپیوتری به صورت ایمن استفاده کنند.
از آنجا که این توزیع برای استفاده کاربران غیرحرفهای ساخته شده است راهنمای دقیق و کاملی برای استفاده از آن وجود دارد تا کاربران تازهکار به سادگی بتوانند از آن به صورتی ایمن استفاده کنند. همچنین محیط دسکتاپ GNOME که در این توزیع به کار گرفته شده است کار با آن را تا حد امکان ساده میکند. ابزار APT به عنوان ابزار مدیریت پکیج در توزیع لینوکس Tails مورد استفاده قرار گرفته است. البته دقت کنید که این توزیع لینوکس برای استفاده بر روی حافظه USB به صورت Live طراحی شده است و تغییراتی که در آن ایجاد میکنید مانند نصب نرمافزارهای اضافی به طور دائمی ذخیره نخواهند شد.
Backbox linux
توزیع لینوکس Backbox linux (+) یکی دیگر از انواع لینوکس است که برای استفاده متخصصان امنیت ساخته شده است. در این توزیع لینوکس نیز بسیاری از ابزارهای تست و تحلیل شبکه و سیستم به صورت از پیش نصب شده در اختیار کاربران قرار گذاشته شده است. Backbox Linux بر پایه توزیع دبیان ساخته شده است و از APT به عنوان ابزار مدیریت پکیج استفاده میکند.
محیط دسکتاپ Xfce به صورت پیشفرض در Backbox linux استفاده میشود اما امکان نصب سایر محیطهای دسکتاپ سازگار با دبیان نیز وجود دارد. استفاده از Backbox Linux برای کاربری عمومی ممکن است چندان مناسب نباشد اما برای انجام عملیات امنیت سایبری توزیع Backbox Linux میتواند انتخاب مناسبی باشد.
Qubes OS
توزیع لینوکس Qubes OS (+) به دلیل رویکرد متفاوتش به امنیت و حریم شخصی شناخته شده است. در این توزیع لینوکس برنامههای مختلف در ماشینهای مجازی مجزا اجرا و به صورت ایزوله اجرا میشوند. این رویکرد باعث میشود حتی در صورتی که آسیبپذیریهای موجود در یکی از نرمافزارهای مورد استفاده شما به یک حمله موفق منجر شود یا زمانی که سیستم شما به یک بدافزار آلوده شود، اطلاعات حساس شما محفوظ بماند و ایمنی شما به خطر نیفتد. کاربرانی که اهمیت ویژهای به حفظ حریم شخصی خود میدهند و یا نگران خطراتی هستند که استفاده از برنامههای آسیبپذیر ممکن است برایشان ایجاد کند با استفاده از Qubes OS میتوانند ایمنی بیشتری در دنیای دیجیتال داشته باشند.
توزیع لینوکس Qubes OS به دلیل استفاده از تکنولوژی مجازیسازی از منابع سیستم بیشتر استفاده میکند. به همین دلیل محیط دسکتاپ Xfce که یکی از محیطهای دسکتاپ سبک محسوب میشود در این توزیع به کار گرفته شده است تا رابط کاربری گرافیکی بار بیشتری بر منابع سیستم تحمیل نکند. مدیریت نرمافزارها در این توزیع لینوکس توسط ابزار مدیریت پکیج فدورا انجام میشود.
BlackArch Linux
توزیع لینوکس BlackArch Linux (+) برای استفاده مختصصان امنیت سایبری بر پایه توزیع Arch Linux توسعه پیدا کرده است. این توزیع لینوکس مجموعهای گسترده از ابزارهای مهندسی معکوس، تست نفوذ و ارزیابی امنیتی را در اختیار کاربران میگذارد. مانند توزیع Arch Linux این توزیع نیز برای کاربران حرفهای لینوکس طراحی شده است و برای استفاده از آن باید با مفاهیم و جزئیات کارکرد لینوکس آشنا باشید.
متخصصان امنیت سایبری و محققان میتوانند از BlackArch Linux به عنوان سیستمعامل اصلی نیز استفاده کنند. این توزیع از محیط دسکتاپ Xfce به عنوان محیط دسکتاپ پیشفرض استفاده میکند. سایر محیطهای دسکتاپ سازگار با Arch Linux را نیز میتوان در این سیستمعامل نصب و از آنها استفاده کرد. کاربران این سیستمعامل از Pacman و Arch User Repository برای مدیریت نرمافزارهای خود استفاده میکنند.
انواع لینوکس سرور
این دسته از توزیعهای لینوکس توزیعهای تخصصی هستند که متناسب با نیازهای محیط سرور بهینه سازی شدهاند. اولویتهای مهم در توسعه توزیعهای مناسب سرور عبارتند از: پایداری، ایمنی، پشتیبانی طولانی مدت، مقیاسپذیری و عملکر قدرتمند. ویژگیهای مخصوص کامپیوترهای سرور در توزیعهای مخصوص سرور لینوکس در نظر گرفته شدهاند. راهاندازی و تنظیم سرورهای وب، سرور پایگاه داده، سرور ایمیل و یا سرویسهای ابری با کمک این توزیعهای لینوکس برای مدیران شبکه و سرور تسهیل میشود. همچنین پشتیبانی طولانیتری که برای این انواع لینوکس ارائه میشود به این معنی است که به روزرسانی سیستمعامل سرور در فواصل زمانی بسیار طولانیتری نیاز است انجام شود.
اوبونتو سرور
توزیع لینوکس اوبونتو سرور (+) «Ubuntu Server» یک توزیع لینوکس تخصصی است که برای استفاده در کامپیوترهای سرور توسعه پیدا کرده است. این توزیع لینوکس یکی از محبوبترین سیستمعاملها برای استفاده در سرور است. به کمک اوبونتو سرور میتوانید سرور مناسب هاستینگ، مدیریت شبکه، فایل سرور و بسیاری دیگر از انواع سرور را به راحتی راهاندازی کنید. این سیستمعامل ریپوزیتوری غنی در اختیار کاربران میگذارد تا به راحتی برنامههای مورد نیاز خود را روی سیستم نصب کنند. همچنین هنگام نصب سیستمعامل فهرستی از ابزارهای پرکاربرد که در بیشتر سرورها مورد استفاده قرار میگیرند در اختیارتان گذاشته میشود. با انتخاب ابزارهای مورد استفاده خود میتوانید آنها را به صورت از پیش نصب شده روی سرور داشته باشید و زمان کمتری را صرف راهاندازی سرور کنید. همچنین اگر میخواهید یک نسخه سبک و پایه از سیستمعامل را نصب کنید میتوانید از گزینه minimal installation استفاده کنید و پس از نصب سیستمعامل تنها ابزارهای ضروری را به آن اضافه کنید.
پشتیبانی اوبونتو سرور از طیف وسیعی از سختافزارها باعث شده است که این سیستمعامل برای استفاده در محیطهای مختلفی، از کامپیوترهای سرور قدرتمند گرفته تا ماشینهای مجازی و حتی کامپیوترهای کوچک مانند Raspberry Pi مناسب باشد و یکی از بهترین گزینههای کاربران برای راهاندازی یک سرور پایدار و قابل اطمینان باشد.
توزیع لینوکس اوبونتو سرور مانند اوبونتو دسکتاپ از APT به عنوان ابزار مدیریت پکیج استفاده میکند. از آنجا که این توزیع برای استفاده بر روی کامپیوترهای سرور توسعه یافته است هیچ محیط دسکتاپی به صورت پیشفرض روی آن نصب نشده است. آخرین نسخه با پشتیبانی طولانی مدت از اوبونتو سرور که عرضه شده است Ubuntu Server 22.04 LTS است.
CentOS
توزیع لینوکس CentOS (+) یک توزیع بسیار پایدار و قابل اتکا است که با پشتیبانی توزیع تجاری RedHat توسعه پیدا کرده بود. عرضه این توزیع لینوکس متوقف شده است و آخرین نسخه آن تا سال ۲۰۲۴ (۱۴۰۳) پشتیبانی خواهد شد. با این وجود به دلیل اهمیت ویژه این توزیع و استفاده گسترده از آن در بسیاری از سرورها در این فهرست گنجانده شده است. توزیع لینوکس CentOS از ابزار YUM به عنوان ابزار مدیریت پکیج استفاده میکند.
Debian Server
در واقع توزیع لینوکس دبیان مانند اوبونتو یک سیستمعامل جداگانه برای استفاده در کامپیوترهای سرور عرضه نکرده است. با این حال برای استفاده از این توزیع لینوکس در کامپیوترهای سرور هنگام نصب آن میتوانید ویژگیهای مورد نیاز برای راهاندازی سرور را انتخاب کنید و از نصب برنامههای کاربردی مناسب نسخه دسکتاپ صرف نظر کنید. توزیع دبیان به دلیل پایداری بسیار خوب یکی از توزیعهای لینوکس پراستفاده در کامپیوترهای لینوکس است و به همین دلیل در این فهرست قرار گرفته است. برای استفاده از توزیع لینوکس دبیان به عنوان سیستمعامل سرور هنگام نصب بهتر است از نصب محیط دسکتاپ جلوگیری کنید. به کمک ابزار APT و ریپوزیتوری غنی توزیع دبیان میتوانید تمام ابزارهای مورد نیاز برای راهاندازی سرور را روی این سیستمعامل نصب کنید.
Fedora Server
توزیع لینوکس Fedora Server (+) یک سیستمعامل مخصوص کامپیوترهای سرور است که توسط پروژه فدورا عرضه شده است. مانند توزیع Fedora Workstation این توزیع لینوکس نیز به عنوان یکی از مدرنترین توزیعهای لینوکس جدیدترین تکنولوژیهای صنعت نرمافزار را به سرعت در اختیار کاربران قرار میدهد. پشتیبانی RedHat از توزیع Fedora Server این توزیع را به یک توزیع قابلاطمینان تبدیل میکند. همچنین جامعه کاربران و توسعهدهندگان فعال و پویا به کاربران این امکان را میدهد که بتوانند پاسخ سوالات و مشکلات احتمالی را در تالارهای گفتگو و جوامع کاربری دریافت کنند.
توزیع لینوکس Fedora Server یک توزیع بسیار منعطف است و میتوانید آن را برای کاربردهای مختلفی از راهاندازی سرورهایی با مقیاس کوچک تا مراکز داده بزرگ به کار بگیرید. همچنین این سیستمعامل به خوبی با پلتفرمهای ابری مانند آمازون وب سرویس و مایکروسافت ازور یکپارچهسازی میشود. Fedora Server میتواند انتخاب بسیار خوبی برای ساخت زیرساخت ابری اختصاصی با استفاده از OpenStack نیز باشد.
مدیریت نرمافزارها در Fedora Server نیز مانند Fedora Workstation توسط ابزار DNF انجام میشود. نسخه Fedora Server 38 آخرین نسخه عرضه شده از این سیستمعامل است.
Alma Linux
توزیع لینوکس Alma Linux (+) بر پایه توزیع تجاری RedHat Enterprise Linux توسعه یافته است و تجربهای مشابه تجربه استفاده از آن توزیع را برای کاربران ایجاد میکند. با این تفاوت که این توزیع یک نرمافزار آزاد محسوب میشود و برای استفاده از آن بر خلاف RHEL نیازی به پرداخت هزینه نیست. توزیع لینوکس Alma Linux به دلیل پایداری بسیار خوب و پشتیبانی طولانی مدت به سرعت به یک توزیع محبوب برای استفاده در کامپیوترهای سرور تبدیل شده است.
کاربران این توزیع لینوکس میتوانند محیط دسکتاپ GNOME و سایر محیطهای دسکتاپ رایج را بر روی Alma Linux نصب کنند، اما این توزیع از هیچ محیط دسکتاپی به طور پیشفرض استفاده نمیکند. مدیریت نرمافزارها در این توزیع از طریق ابزار YUM انجام میشود.
بسیاری از کاربران توزیعهای CentOS و Scientific Linux پس از توقف عرضه نسخه جدید این سیستمعاملها به Alma Linux مهاجرت کردهاند. شباهت این توزیعها باعث شده است کاربران به سادگی بتوانند به Alma Linux مهاجرت کنند.
انواع لینوکس مینیمال و سبک
توزیعهای مینیمال لینوکس مناسب به کارگیری سختافزارهای قدیمیتر یا ضعیفتر هستند. در این سیستم عاملها به گونهای بین قابلیتهای فراهم شده و کاربرپسند بودن و استفاده از منابع توازن برقرار شدهاست که کاربران بتوانند از کامپیوترهای کوچک یا قدیمی با توان پردازشی محدودتر برای انجام امور روزمره استفاده کنند. توزیعهای مختلف با رویکردهای متفاوتی اقدام به برقراری این توازن کردهاند. با بررسی ویژگیهای هرکدام از توزیعهای زیر میتوانید توزیع لینوکس مناسب خود را از بین آنها انتخاب کنید.
Kolibri OS
توزیع لینوکس Kolibri OS (+) یک توزیع سبک اما قدرتمند است که تنها چند مگابایت از حافظه دائمی و ۸ مگابایت از حافظه رم را اشغال میکند. توزیع Kolibri OS ابزارهایی مانند نرمافزار پردازش کلمات، نمایش تصاویر، ویرایشگر گرافیکی و مرورگر وب را به صورت از پیش نصب شده در اختیار کاربران قرار میدهد. این سیستمعامل حجم بسیار کم و استفاده بسیار بهینه از منابع سیستم را مدیون پیادهسازی سطح پایین است. بخش اعظم سیستمعامل Kolibri OS با استفاده از زبان برنامه نویسی اسمبلی پیادهسازی شده است.
توزیع لینوکس Kolibri OS برای استفاده در کامپیوترهای قدیمی یا کامپیوترهای کوچک طراحی شده است تا در محیطهایی با محدودیت پردازشی بسیار زیاد بتوان از آن برای مقاصد آموزشی استفاده کرد. این توزیع مانند سایر توزیعهای لینوکس از محیطهای دسکتاپ رایج استفاده نمیکند در عوض رابط کاربری مخصوص به خود را دارد که بسیار سبک و کاربردی است. همچنین ابزار مدیریت پکیج نیز در این توزیع در دسترس نیست. البته نرمافزارهای مختلف برای انواع کارهای روزمره در این توزیع لینوکس به صورت از پیش نصب شده در اختیار کاربران قرار گرفته است.
DietPi
توزیع لینوکس DietPi (+) به عنوان یک توزیع لینوکس مینیمال و سبک برای استفاده در کامپیوترهای تک بردی مانند Raspberry pi و سختافزارهایی با منابع محدود توسعه یافته و بهینهسازی شده است. کاربرد اصلی این توزیع لینوکس راهاندازی برنامههای سرور روی سختافزارهای ساده با استفاده بهینه از منابع سیستم و سربار کم برای سیستم بوده است. این توزیع انتخاب مناسبی برای کاربرانی است که به یک سیستمعامل برای راهاندازی سرورهای کم مصرف (مانند سرور مدیریت خانه هوشمند) نیاز دارند.
از آنجا که کاربرد اصلی توزیع لینوکس DietPi راهاندازی سرور است، محیط دسکتاپ در این سیستمعامل در دسترس نیست. کاربران DietPi میتوانند برای نصب نرمافزارهای اضافی از APT استفاده میکنند.
Tiny Core Linux
توزیع لینوکس Tiny Core Linux (+) به عنوان یک توزیع لینوکس فوق سبک و مینیمال با کارآیی و سرعت بالا شناخته شده است. این توزیع لینوکس هسته اولیه یک سیستمعامل کاربردی را به همراه کرنل لینوکس برای شما فراهم میکند که در حالت مینیمال تنها ۱۷ مگابایت از فضای ذخیرهسازی را اشغال میکند و تمام سیستمعامل میتواند در حافظه رم نگهداری شود. پس از نصب این سیستمعامل شما میتوانید آن را دقیقا مطابق نیاز خود شخصیسازی کنید. به این ترتیب میتوانید با استفاده از این سیستمعامل محیط کار تخصصی، سبک و بسیار سریع و کارآمد مخصوص خود را بسازید. البته برای انجام این کار لازم است تا درک خوبی از جزئیات کارکرد لینوکس داشته باشید. سیستمعامل Tiny Core Linux یکی از بهترین انتخابها برای راهاندازی کیوسکهای اطلاعات است.
از آنجا که در توسعه این سیستمعامل سعی بر این بوده است که سیستمعامل تا بیشترین حد ممکن قابل شخصیسازی باشد و تلاش ویژهای برای سبک بودن سیستمعامل انجام شده است، توزیع لینوکس Tiny Core Linux مانند سایر توزیعهای لینوکس از یک محیط دسکتاپ رایج استفاده نمیکند، در عوض رابط کاربری گرافیکی ساده و مخصوص به خود را به کار میگیرد. البته کاربران میتوانند مطابق نیاز خود پس از نصب سیستمعامل محیط دسکتاپ دلخواه خود را بر روی این توزیع نصب کنند.
همچنین در این توزیع لینوکس ابزار مدیریت پکیج متعارفی به کار گرفته نشده است، دستور tce-load توزیع لینوکس Tiny Core Linux به کاربران در نصب نرمافزارهای جدید کمک میکند. این توزیع لینوکس یک سیستمعامل ماژولار است و کاربران میتوانند پس از نصب آن و در فرآیند شخصیسازی سیستم افزونههای دلخواه خود را بر روی سیستم نصب کنند. همچنین کاربران میتوانند انتخاب کنند که افزونهها در حافظه رم نگهداری شوند و یا در حافظه داخلی. به این ترتیب کاربران Tiny Core Linux تقریبا کنترل کامل بر عملکرد سیستم خواهند داشت.
SliTaz
توزیع لینوکس SliTaz (+) یکی از غنیترین انواع لینوکس مینیمال است. با استفاده از این توزیع لینوکس میتوانید کامپیوترهای قدیمی خود را که قادر به اجرای سیستمعاملهای جدید نیستند را بازیابی کنید. از توزیع لینوکس SliTaz میتوانید بر روی کامپیوترهای شخصی و لپتاپها و همین طور کامپیوترهای سرور استفاده کنید. این سیستمعامل طیف گستردهای از ابزارهای مورد نیاز کاربری روزمره را به صورت از پیش نصب شده در اختیار کاربران قرار میدهد. همچنین با استفاده از ابزار مدیریت پکیج اختصاصی SliTaz که Tazpkg نام دارد نرمافزارهای اضافه را بر روی سیستمعامل نصب کنید.
توزیع لینوکس SliTaz از JWM به عنوان محیط دسکتاپ اصلی استفاده میکند. البته لازم به ذکر است که در حقیقت JWM یک محیط دسکتاپ نیست، بلکه ابزار مدیریت پنجره است. به هر حال این ابزار رابط کاربری گرافیکی سبک، اما کارآمد و کاربرپسندی را برای شما فراهم میکند. استفاده از این توزیع لینوکس برای کاربران تازه کار نیز چندان دشوار نخواهد بود، کاربران SliTaz میتوانند با مطالعه کتابچه راهنمایی که در وبسایت این توزیع لینوکس عرضه شده است تسلط بیشتری بر این سیستمعامل پیدا کنند.
Puppy Linux
توزیع لینوکس Puppy Linux (+) یکی دیگر از انواع لینوکس مینیمال است که برای استفاده روزمره در محیط دسکتاپ مناسب است. این توزیع لینوکس حجم کمی دارد و از منابع سیستم به صورت بهینه استفاده میکند. به این ترتیب میتوان از آن بر روی کامپیوترهای قدیمی نیز استفاده کرد. در مقایسه با سیار توزیعهای مینیمال لینوکس میتوان گفت توزیع Puppy Linux تجربه کاربری ساده و کاربرپسندی را برای کاربران خود ایجاد میکند. بیشتر نرمافزارهایی که در کاربری روزمره مورد استفاده قرار میگیرند به صورت از پیش نصب شده در این سیستمعامل در اختیار کاربران گذاشته شده است و کاربران میتوانند با استفاده از ابزار PET که ابزار مدیریت پکیج اختصاصی این توزیع لینوکس است نرمافزارهای اضافه را به سادگی نصب کنند.
توزیع لینوکس Puppy Linux از محیطهای دسکتاپ JWM و ROX-Filer پشتیبانی میکند و کاربران هنگام نصب سیستمعامل میتوانند یکی از محیطهای دسکتاپ پشتیبانی شده توسط این سیستمعامل را به عنوان محیط دسکتاپ پیشفرض انتخاب کنند. لازم به ذکر است اگرچه این توزیع لینوکس در کارکردهای روزمره به خوبی عمل میکند اما انجام پردازشهای سنگین ممکن است در آن به خوبی مدیریت نشود، به همین دلیل ممکن است انتخاب مناسبی برای اجرای نرمافزارهای تخصصی سنگین مانند تدوین فایلهای چند رسانهای نباشد.
Xubuntu
توزیع لینوکس Xubuntu (+) نسخهای از توزیع اوبونتو است که توسط جامعه توسعهدهندگان و کاربران توسعه یافته است. این توزیع لینوکس به اندازه سایر توزیعهای این فهرست سبک نیست و منابع سیستمی بیشتری را طلب میکند، اما به طور قطع مدرنترین و کارآمدرترین توزیع در این فهرست است که کاربران میتوانند برای همه کاربردهای روزمره و تخصصی از آن استفاده کنند. در واقع Xubuntu از بیشتر جهات مانند توزیع اوبونتو دسکتاپ است و مزیتهای آن توزیع را همراه خود دارد.
در توزیع لینوکس Xubuntu از محیط دسکتاپ Xfce استفاده شده است که همین موضوع دلیل اصلی سبکتر بودن این توزیع نسبت به توزیع اوبونتو دسکتاپ است. محیط دسکتاپ Xfce از منابع سیستم به اندازهای کمتر و به صورتی کارآمدتر استفاده میکند.
توزیع لینوکس Xubuntu به شما این امکان را میدهد که بر روی کامپیوتر قدیمی خود به راحتی بتوانید از یک سیستمعامل مدرن استفاده کنید.
سایر انواع لینوکس تخصصی
در این بخش با سایر توزیعهای تخصصی لینوکس آشنا میشویم. این دسته از توزیعهای لینوکس با در نظر داشتن یک کاربری خاص توسعه پیدا کردهاند و میتوانند برای آن کاربری خاص بهترین انتخاب باشند. از سوی دیگر برخلاف توزیعهای دسکتاپ ممکن است انجام کارهای روزمره با بعضی از این توزیعها دشوارتر باشد. با بررسی ویژگیهای هرکدام از توزیعهای تخصصی میتوانیم بهترین توزیع لینوکس برای به کار بردن در هر سناریو فرضی را بشناسیم.
Steam OS
توزیع لینوکس Steam OS (+) یکی از انواع تخصصی لینوکس است که توسط کمپانی Valve توسعه یافته است. کمپانی Valve در زمینه تولید و توزیع بازیهای ویدیویی فعالیت میکند و نرمافزار Steam محصولی از این شرکت است که کاربران بسیاری از آن برای دریافت و اجرای بازیهای کامپیوتری استفاده میکنند. این نرم افزار به صورت از پیش نصب شده در توزیع Steam OS در اختیار کاربران قرار میگیرد. سیستمعامل Steam OS به صورت اختصاصی به منظور اجرای بازیهای کامپیوتری توسعه پیدا کرده است. این سیستمعامل در ابتدا بر پایه نسخه ۸ توزیع دبیان توسعه پیدا کرده است و از پایداری توزیع دبیان بهره میبرد. کاربران سیستمعامل Steam OS میتوانند از درایورهای گرافیکی اختصاصی که در این سیستمعامل در دسترس است استفاده کنند.
به طور قطع میتوان گفت این توزیع بهترین توزیع لینوکس برای اجرای بازیهای کامپیوتری است. با این وجود باید به این نکته نیز توجه کنید که این سیستمعامل یک سیستمعامل چند منظوره نیست و نمیتوانید از آن به عنوان سیستمعامل اصلی برای انجام همه کارهای روزمره استفاده کنید. همچنین این سیستمعامل از طیف محدودی از سختافزارها پشتیبانی میکند. برای بررسی سازگاری پذیری سختافزار خود و سیستمعامل Steam OS میتوانید به وبسایت این سیستمعامل رجوع کنید.
Scientific Linux
توزیع لینوکس Scientific Linux (+) به دلیل تمرکزش بر ساخت محیطی پایدار و ایمن برای تحقیقات علمی و کاربردهای آکادمیک شناخته شده است. این توزیع لینوکس بر پایه توزیع تجاری RedHat Enterprise Linux ایجاد شده است و توسط آزمایشگاه شتابدهنده ملی فرمی در ایالات متحده، موسسه CERN، موسسه DESY در آلمان و دانشگاه ETH زوریخ تولید شده است. توزیع لینوکس Scientific Linux پس از عرضه آخرین نسخه آن در سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۹) به عرضه نسخههای جدید پایان داد و تا سال ۲۰۲۴ (۱۴۰۳) به پشتیبانی از آخرین نسخه عرضه شده ادامه خواهد داد. با این حال کماکان محققان بسیاری از این سیستمعامل استفاده میکنند و به همین دلیل کماکان میتوان این سیستمعامل را در فهرست سیستمهای عامل تخصصی پرکاربرد حفظ کرد. آزمایشگاه شتابدهنده ملی فرمی اعلام کرده است که پس از پایان عرضه Scientific Linux از توزیع لینوکس Alma Linux استفاده خواهد کرد و برای بهبود آن برای کاربردهای تحقیقاتی تلاش خواهد کرد.
LibreELEC
توزیع لینوکس LibreELEC (+) یک توزیع تخصصی و سبک است که برای ایجاد مراکز سرگرمی بر پایه نرمافزار Kodi توسعه یافته است. Kodi یک نرمافزار پخش و مدیریت فایلهای چندرسانهای است که از تقریبا هر فرمتی را پشتیبانی میکند. با استفاده از سیستمعامل LibreELEC میتوانید یک مرکز سرگرمی یا سینمای خانگی را بر روی یک کامپیوتر کوچک یا قدیمی راهاندازی کنید.
با نصب این سیستمعامل بر روی یک کامپیوتر قدیمی و یا حتی یک برد Raspberry Pi و اتصال آن به تلوزیون میتوانید قابلیتهایی بیشتر از قابلیتهای تلوزیونهای هوشمند را به تلوزیون خود اضافه کنید و از اجرای فایلهای چند رسانهای، تماشای محتوای آنلاین یا وبگردی با استفاده از آن لذت ببرید.
انتخاب توزیع مناسب از بین انواع لینوکس
هیچ توزیع لینوکسی نیست که بتوان آن را برای هر کاربری و برای هر استفادهای بهترین توزیع لینوکس دانست. هرکدام از توزیعهایی پیش از این معرفی شدند ویژگیهای منحصر به فردی دارند و در حالی که ممکن است برای یک کاربر خاص بهترین انتخاب باشند میتوانند کاربر دیگری را کاملا نا امید کنند. در تصمیمگیری در مورد توزیع لینوکس مناسب نکات مهمی هستند که باید به آنها دقت کنید.
پیش از هرچیز باید نوع کاربری خود را مشخص کنید. مثلا این که سیستمعاملی که انتخاب خواهید کرد به عنوان سرور قرار است کار کند و یا میخواهید روی کامپیوتر شخصی خود و برای انجام کارهای روزمره از آن استفاده کنید. دقت کنید که روی سیستمعاملهای دسکتاپ نیز به راحتی میتوانید ابزار مورد نیاز سیستم را نصب کنید و از آنها استفاده کنید. به طور مثال میتوانید از سیستمعامل اوبونتو دسکتاپ برای انجام کارهای روزمره خود استفاده کنید و روی همان دستگاه یک سرور وب خانگی راه اندازی کنید.
پس از آن باید به این موضوع فکر کنید که سیستمعامل توسط یک کاربر حرفهای مورد استفاده قرار میگیرد یا یک کاربر تازهکار. کار با سیستمعاملی که محیطی مشابه سیستمعامل دیگری که به آن تسلط دارید داشته باشد برای کاربرهای تازهکار سادهتر خواهد بود. در فهرست بالا سیستمعاملهایی با ظاهر شبیه به ویندوز و شبیه به مک معرفی شدهاند. همچنین وجود مستندات راهنما و تالارهای گفتگوی فعال در رابطه با توزیع لینوکس انتخاب شده میتواند شروع کار کاربران تازهکار را سادهتر کند. از سوی دیگر کاربران حرفهای توزیعهایی را ترجیح میدهند که به آنها کنترل بیشتری روی سیستم بدهد و قابلیتهای بیشتری برای شخصیسازی عملکرد سیستم داشته باشد.
اگر از نرمافزارهای تخصصی خاصی استفاده میکنید حتما پیش از نصب توزیع لینوکس دلخواهتان سازگاری نرمافزار مورد نظرتان با توزیع لینوکسی که انتخاب کردهاید را بررسی کنید. همچنین وجود این نرمافزار در ریپوزیتوریهای پیشفرض ابزار مدیریت پکیج توزیع لینوکس را بررسی کنید.
کاربرانی که از پیش با یک محیط دسکتاپ مشخص کار کردهاند و به آن مسلط هستند ممکن است ترجیح دهند به استفاده از همان محیط دسکتاپ ادامه دهند. اگر این موضوع در مورد شما صادق است باید پشتیبانی توزیع لینوکس دلخواهتان از محیط دسکتاپی که به آن مسلط هستید را بررسی کنید. به عنوان یگ کاربر تازهکار نیز میتوانید ابتدا در مورد محیطهای دسکتاپ مختلف مطالعه کنید و اگر یکی را بر دیگری ترجیح میدهید سراغ توزیعهایی بروید که از محیط دسکتاپ مورد علاقه شما پشتیبانی کند. به همین صورت در مورد ابزار مدیریت پکیج اگر ترجیح مشخصی دارید باید انتخابتان را به توزیعهایی که از ابزار مدیریت پکیج مورد نظر شما پشتیبانی میکنند محدود کنید.
موضوع دیگری که باید به آن توجه کنید منابعی است که در اختیار دارید. لینک وبسایت هرکدام از توزیعهایی که در فهرست بالا معرفی شدهاند در اختیارتان قرار داده شده است. مشخصات کامپیوتر خود را با مشخصات حداقل منابع مورد نیاز توزیع لینوکس دلخواهتان مقایسه کنید تا از سازگاری آن با کامپیوتر خود مطمئن شوید. اگر از کامپیوترهای قدیمی یا کامپیوترهایی با توان پردازشی کم استفاده میکنید، توزیعهای لینوکس مینیمال تجربه کاربری روانتری را برایتان فراهم میکنند.
همچنین دقت کنید که اگر برای کاری که میخواهید انجام دهید یک توزیع لینوکس تخصصی وجود دارد، با انتخاب آن توزیع لینوکس میتوانید در زمان خود صرفه جویی کنید و کارهایتان را به صورتی بهینه و کارآمدتر انجام دهید.
و در نهایت با آزمون و خطا بهترین انتخاب را پیدا کنید. میتوانید با استفاده از نرمافزارهای مجازیسازی یک ماشین مجازی بسازید و چند توزیع لینوکس مختلف را روی آن اجرا کنید تا بتوانید توزیع مورد علاقه خود را پیدا کنید.
جمع بندی
پس از آشنایی با مفهوم توزیع لینوکس و بررسی انواع لینوکس با کاربریهای مختلف، در این مطلب از مجله فرادرس دیدیم که هرکدام از توزیعهای لینوکس ویژگیهای منحصر به فردی دارند و باید با توجه به نیازهای خود و منابعی که در اختیار دارید، یک توزیع مناسب را برای خودتان انتخاب کنید. در جدول زیر به طور خلاصه ویژگیهای توزیعهای مناسب کاربری شخصی و دسکتاپ لینوکس را مرور میکنیم.
نام توزیع لینوکس | ویژگی | توضیحات |
اوبونتو دسکتاپ «Ubuntu Desktop» | برتریها | کاربرپسند، سازگار با طیف وسیعی از سختافزارها، همه کاره |
ضعفها | استفاده زیاد از منابع سیستم | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | GNOME | |
ابزار مدیریت پکیج | APT به همراه رابط کاربری گرافیکی | |
فدورا workstation | برتریها | مناسب توسعهدهندگان، ایمنی بیشتر |
ضعفها | کوتاه بودن مدت پشتیبانی، محدودیت پشتیبانی از نرمافزارهای اختصاصی در ریپوزیتوریهای پیشفرض | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | GNOME | |
ابزار مدیریت پکیج | dnf | |
لینوکس مینت «linuxmint» | برتریها | کاربری ساده برای کاربران تازهکار، آماده استفاده روزمره پس از نصب |
ضعفها | محدودیت در انتخاب محیط دسکتاپ غیر پیشفرض | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | Cinnamon | |
ابزار مدیریت پکیج | APT به همراه رابط کاربری گرافیکی | |
OpenSUSE | برتریها | سازگاری با طیف وسیعی از سختافزارها، سازگاری با طیف وسیعی از محیطهای دسکتاپ |
ضعفها | دشواری در شروع کار و یادگیری | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | KDE | |
ابزار مدیریت پکیج | Zypper به همراه رابط کاربری گرافیکی | |
دبیان «Debian» | برتریها | یکی از پایدارترین توزیعهای لینوکس، سازگاری با طیف وسیعی از محیطهای دسکتاپ |
ضعفها | فواصل زمانی طولانی بین عرضه نسخههای جدید سیستمعامل | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | LXDE, GNOME, KDE, Xfce | |
ابزار مدیریت پکیج | APT به همراه رابط کاربری گرافیکی | |
Zorin OS | برتریها | ظاهر آشنا و کاربرپسند، شروع کار ساده و روان |
ضعفها | محدودیت در ریپازیتوریهای پیشفرض | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | GNOME | |
ابزار مدیریت پکیج | APT به همراه رابط کاربری گرافیکی | |
Elementary OS | برتریها | رابط کاربری زیبا و کاربرپسند، تمرکز قوی بر تجربه کاربری |
ضعفها | قابلیت شخصیسازی کمتر برای کاربران حرفهای | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | Pantheon | |
ابزار مدیریت پکیج | APT به همراه رابط کاربری گرافیکی | |
Solus | برتریها | طراحی بهینه برای کاربری دسکتاپ |
ضعفها | محدودیت در انتخاب محیط دسکتاپ غیر پیشفرض | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | Budgie | |
ابزار مدیریت پکیج | eopkg | |
Manjaro | برتریها | ارائه قدرت توزیع Arch Linux در محیطی کاربرپسند و قابل استفاده توسط کاربران تازهکار |
ضعفها | استفاده از آن ممکن است به قدری آشنایی با مفاهیم کلی لینوکس داشته باشد | |
محیط دسکتاپ پیشفرض | Budgie, Cinnamon, I3, Sway, Mate, Xfce, GNOME, KDE | |
ابزار مدیریت پکیج | Pacman |
غیر از توزیعهای گفته شده، با ویژگیهای توزیعهای تخصصی مهم لینوکس نیز آشنا شدیم. با استفاده از این توزیعها میتوانید به صورتی بهینهتر کارهای تخصصی را انجام دهید. به طور مثال ویژگیهای توزیعهای Parrot OS و Kali linux را در این مقاله مرور کردیم، با استفاده از این توزیعها برای کاربردهای امنیتی میتوانید به راحتی به تعداد زیادی از ابزارهای مورد نیاز دسترسی داشته باشید. به این ترتیب نیازی نیست تا زمان زیادی را صرف تهیه این ابزارها کنید و میتوانید بلافاصله پس از نصب سیستمعامل کارتان را شروع کنید. همینطور دیدیم که پیش از انتخاب یک توزیع لینوکس میتوانید آن را بر روی یک ماشین مجازی نصب کرده و پس از بررسی آن در مورد استفاده از آن به عنوان سیستمعامل اصلی تصمیم بگیرید.