سرمایه گذاری حرفه ای چیست و یک سرمایه گذار حرفه ای چه میکند؟
همه ما دوست داریم از سرمایه گذاریمان بیشترین سود را داشته باشیم و در عین حال ضررها را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنیم. این دستاورد دور از دسترس نیست اما فقط گروهی از سرمایه گذاران برتر به این جایگاه میرسند. چون یک سرمایه گذار حرفه ای اصولی را رعایت میکند که سایر سرمایه گذاران به آن توجه نمیکنند. یکی از شرط های مهم برای عضویت در باشگاه سرمایه گذاران حرفه ای، میزان سودآوری است. در واقع یک سرمایه گذار حرفهای با انگیزه کسب سود وارد رقابت سرمایه گذاری میشود. با این حال رعایت برخی از شرایط دیگر هم باعث میشود که بتوانیم وارد باشگاه سرمایه گذاران حرفهای شویم. در ادامه این اصول را بررسی میکنیم. با ما همراه باشید.


حد ضرر خود را تعیین کنید
اگر میخواهیم در گروه سرمایه گذاران حرفه ای قرار بگیریم، تعیین حد ضرر یکی از مهمترین کارهایی است که باید انجام دهیم. حد ضرر به عددی گفته میشود که برای خود در نظر میگیریم و در صورت نزولی شدن بازار و رسیدن ضرر به آن، به ما هشدار میدهد که باید قسمتی یا تمام سرمایه خودمان را از این بازار خارج کنیم.
برای مثال وقتی سرمایه گذار حرفهای میبیند که قیمت سهام شرکتی خاص از ۴۰۰۰ تومان به ۱۲۰۰ تومان رسیده، تمام سرمایهاش را که شامل ۸۰۰ سهم این شرکت است، به فروش میرساند. این سرمایهگذار حرفهای حد ضررش را ۱۲۰۰ تومان تعیین کرده است و به این ترتیب، شاهد از دست رفتن سرمایه خود نخواهد بود.
تعیین حد ضرر نه فقط در بازارهای سنتی بلکه در شیوههای جدیدتر سرمایهگذاری مثل ارزهای دیجیتال نیز قابل استفاده است و از ضرر بیش از حد سرمایه گذاران جلوگیری میکند.
اگر ضرر کردید، اشکالی ندارد
در بخش قبلی توضیح دادیم که یک سرمایه گذار حرفه ای با تعیین حد ضرر وارد بازار میشود. با این حال تعیین حد ضرر به معنی شکست نخوردن سرمایهگذاران حرفهای نیست زیرا حتی بهترین سرمایه گذارهای جهانی ازجمله «وارن بافت» و «جورج سوروس» هم در زمانهایی شکست خوردهاند. برای مثال، تراز مالی دهها شرکت سرمایه گذاری بافت و شریکش «چارلی مانگر» در یک مقطع زمانی منفی شد اما فقط با یک دارایی در سبد سرمایه گذاری خود توانستند تمام این ضرر را جبران کنند. بنابراین یکی از استراتژیهای مورد استفاده سرمایهگذاران حرفهای، درس گرفتن از شکستها و ورود به سرمایهگذاریهای جدید است.

طمع نکنید
یک سرمایهگذار حرفهای طمعکار نیست. درست بر خلاف مواردی که گاهی اوقات در ادبیات زرد شبکههای اجتماعی با آن روبهرو میشویمو سرمایه گذاران را ترغیب میکند تا تمام داراییشان را در یک کانال سرمایه گذاری قرار دهند، اگر سرمایهگذاری جنبه طمع پیدا کند، ممکن است منجر به شکست شود.
بسیاری از شرکتهایی که وارد بازار بورس میشوند دارای فعالیت مولد اقتصادی نیستند و بررسی عملکرد مالی آنها در یک بازه زمانی چند ساله نشان دهنده پیشرفت و افزایش دارایی نیست. اما ارزش سهام همین شرکتها به دلایل غیر مالی افزایش پیدا میکند و سرمایه گذاران با تجربه کمتر با هدف کسب سود ناگهانی سهام این شرکتها را خریداری میکنند.
به همین دلیل و بعد از شکسته شدن حباب قیمتی، بسیاری از سرمایهگذارانی که طمع سود بسیار زیاد داشتند، دچار ضرر میشوند.
از معاملات اهرمی اجتناب کنید
یک سرمایهگذار حرفهای با قرض کردن سرمایه از دیگران سرمایه گذاری نمیکند. قرض کردن رفتاری است که بین گروهی از سرمایه گذاران در بازارهای ارز و ارزهای دیجیتال در چند سال گذشته مرسوم شده است. استراتژی سرمایه گذاری اهرمی پیامدهای خطرناکی را به همراه دارد چون در صورت شکست در سرمایه گذاری، شما نهتنها سرمایه خودتان بلکه سرمایه دیگران را هم از دست دادهاید!
در سرمایه گذاری اهرمی شما از فرد دیگری مبلغی را اجاره میکنید تا بتوانید پتانسیل دریافت سود را افزایش دهید. اگر شما سود خوبی به دست بیاورید مشکلی پیش نمیآید اما اگر بازار تغییر کند یا به هر دلیلی دچار ورشکستگی شوید، احتمالا ناچار میشوید برای همیشه سرمایهگذاری را کنار بگذارید. بنابراین یک سرمایهگذار حرفهای همیشه در برابر وسوسه استراتژی سرمایهگذاری اهرمی مقاومت میکند.
بدون شناخت سرمایه گذاری نکنید
اگر دانش تحلیلهای فاندامنتال و تکنیکال شما کم است و نمیتوانید نمودارهای عملکرد یک دارایی را بررسی کنید، بهتر است روی آن دارایی سرمایه گذاری نکنید. سرمایهگذاران حرفهای یا سواد مالی لازم را کسب میکنند یا از طریق استخدام تحلیلگران از دانش آنها استفاده میکنند. جالب است بدانید نگاهی به گذشته بعضی از سرمایه گذاران حرفهای نشان میدهد در علوم ریاضی یا آمار سابقه خوبی داشتهاند یا تحصیلات دانشگاهی آنها در این رشتهها بوده است.
یکی از این افراد «جیم سیمونز» است که در مقالهای به نام «چطور به یک سرمایه گذار برتر تبدیل شویم؟» با دیدگاههای او آشنا شدیم. سیمونز قبل از ورود به جهان سرمایه گذاری، ریاضیدان بوده و در حوزه هوش مصنوعی هم فعالیت میکند.
البته از این جملهها نمیتوان اینطور برداشت کرد که مثلا یک شاعر نمیتواند به یک سرمایه گذار حرفهای تبدیل شود. این شاعر شاید توانایی سرمایهگذاری را داشته باشد اما باید شناخت کاملی از بازاری که میخواهد در آن سرمایهگذاری کند، به دست بیاورد.
با مطالعه کتاب، پادکست یا ویدیو سرمایه گذاری حرفه ای شوید
ما احتمالا هرگز نمیتوانیم مجموعه دانش یک سرمایهگذار حرفهای را که در طی چند دهه کسب کرده در چند روز به دست بیاوریم اما میتوانیم با خواندن کتابها، دیدن ویدیوها یا شنیدن پادکستهایی که توسط این افراد تولید شده، به دنیای سرمایه گذاری با عینک آنها نگاه کنیم.
علاوه بر این، مطالعه کتابها و مقالههای مختلف با موضوعهایی مثل تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، اقتصاد رفتاری، مدیریت مالی و… دانش عمومی ما را درباره سرمایهگذاری افزایش میدهند. اغلب سرمایه گذاران شناخته شده به سرمایه گذاران تازهکار مطالعه روزانه منابع علمی سودمند را توصیه میکنند. مطالعه ضمن افزایش دانش و دقت سرمایه گذار در هنگام انتخاب فرصتهای سرمایهگذاری، مهارت او در مدیریت ریسک را نیز افزایش میدهد.

تعادل را در تنوع سبد سرمایه گذاری رعایت کنید
ساختن سبد سرمایهگذاری متنوع یک رفتار کاملا درست و منطقی است اما باید حد اعتدال را در آن رعایت کنیم. در واقع تعداد داراییهایی که در یک سبد سرمایهگذاری قرار میگیرند باید از یک عدد خاص پیروی کنند.
یک سرمایه گذار حرفهای شاید عدد ۲۰ را انتخاب کند و برای مثال سهام ۲۰ شرکت مختلف یا شرکت در ۲۰ فرصت سرمایه گذاری کرادفاندینگ را زیر نظر بگیرد. انتخاب عددهای بالاتر، تمرکز شما را به هم میزند و با وجود کاهش میزان ریسک، تعداد ریسکها را افزایش میدهد.
از استراتژیهای متعدد استفاده نکنید
این موضوع که در سرمایهگذاری بهتر است از استراتژیهای متعدد استفاده نکنید به این معنی است که همزمان رویکرد بلندمدت و کوتاه مدت نداشته باشید. فرض کنید قرار است در بازار رمز ارزها سرمایه گذاری کنیم. در این بازار سرمایه گذاری حرفهای، گروهی از سرمایه گذاران بعد از خرید رمزارز مورد نظر چندین ماه آن را ذخیره میکنند تا از نوسان احتمالی قیمت در طولانیمدت سود ببرند.
از سوی دیگر، سرمایه گذاران دیگری هم در این بازار هستند که در ابتدای روز یک رمزارز خاص را میخرند و در پایان همان روز، آن رمزارز را به فروش میرسانند. این سرمایهگذاران از سودهای کوچک روزانه بیشتر از سودهای بزرگ سالانه استقبال میکنند.
اما یک سرمایهگذار حرفهای این دو روش را با هم به کار نمیبرد. او یا در دسته اول قرار میگیرد یا دسته دوم اما بهتر است ویژگیهای هر دو دسته را به طور مشترک نداشته باشد.
با پول کم شروع کنید
شروع با حداقل میزان سرمایه یکی از رازهای مهم سرمایه گذاران بزرگ و افسانهای است. این سرمایهگذاران در سالهای اولیه سرمایه گذاری خود، کمتر ریسک کرده و روی داراییهای مطمئن با سود کمتر سرمایه گذاری کردهاند. با گذشت زمان و وقتی ارزش دارایی آنها بیشتر شد و اعتمادبهنفس بیشتری برای سرمایهگذاری پیدا کردند، به دنبال فرصتهای بزرگتر رفتند و در آنها هم موفق شدند.
خوشبختانه در حال حاضر روشهایی برای سرمایه گذاری در ایران وجود دارند که میتوانیم با کمترین پول از ۵۰۰ هزار تومان و بیشتر، سرمایه گذاری و سودی معادل ۴۰ درصد و حتی بیشتر داشته باشیم.
شروع سرمایهگذاری با پول کمتر این عادت را در ذهن سرمایه گذار ایجاد میکند که لزوما آورده اولیه بیشتر به معنی کسب سود بیشتر نیست و برگ برنده یک سرمایهگذار مجموعهای از عوامل داخلی و خارجی است که باید بتواند برای مواجهه با آنها برنامه داشته باشد.
از سرمایه گذاری های خاکستری بپرهیزید
سرمایه گذاران بهتر است افق سرمایه گذاری خود را بلندمدت در نظر گرفته و از رفتارهای هیجانی پرهیز کنند. سرمایه گذاری روی فرصتهایی که از لحاظ قانونی شفاف نیستند یا مشخص نیست در آینده چه اتفاقی برای آنها میافتد، بسیار پرریسک است. برای مثال، سرمایه گذاری روی ساخت یک گالری دیجیتال که به جای تابلوهای نقاشی فیزیکی، «توکنهای غیرقابلتعویض» (NFT) را به نمایش میگذارد، نوعی سرمایه گذاری خاکستری محسوب میشود.
یک سرمایه گذار حرفهای با قرض کردن از دیگران سرمایه گذاری نمیکند. این رفتاری است که گروهی از سرمایه گذاران در بازارهای ارز و ارزهای دیجیتال در چند سال گذشته در پیش گرفتهاند. موضع قانونی داخل کشور نیز نسبت به این توکنها هنوز مشخص نیست و حتی در مورد ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین هنوز کشمکشهای قانونی فراوانی وجود دارد.
همچنین ممکن است فناوری لازم برای توسعه توکنها به هر دلیلی در ایران به طور کامل پیادهسازی نشود و در زمان اجرا مشکلات زیادی اتفاق بیفتند.
اگر دقت کنیم حتی سرمایه گذاران خطرپذیر هم که گروهی از سرمایه گذاران حرفهای هستند، تمایل ندارند با قانون درگیر شوند، بنابراین از سرمایه گذاری های خاکستری اجتناب میکنند.
فرصت سرمایه گذاری را درست انتخاب کنید
یکی دیگر از بخشهایی که سرمایه گذاران حرفهای به آن دقت میکنند، انتخاب فرصت سرمایه گذاری است. این انتخاب میتواند بر اساس معیارهای مختلفی انجام شود که در فهرست زیر آمدهاند.
- میزان ریسک پذیری
- افق سرمایه گذاری
- اندازه بازار
- موضوع
انتخاب هر کدام از این موارد توسط یک سرمایه گذار نشان میدهد که او چگونه و بر اساس چه ملاحظههایی وارد بازار سرمایه گذاری میشود. مثلا یک سرمایه گذار میتواند با ریسک پذیری بالا، متوسط و پایین درصد مشخصی از سود را دریافت کند.
یک سرمایه گذار حرفه ای ترکیبی از این روشها را پیشنهاد میدهد و در تدوین استراتژیهای خود از مجموعهای از آنها استفاده میکند.
تا این بخش یازده راز سرمایه گذاران حرفه ای را برای شما بازگو کردیم که اگر از آنها به عنوان یک سرمایه گذار تازهکار استفاده کنید، مسیر روشنی پیشروی خود خواهید داشت. مسیری که شاید در ابتدای آن خبری از سودهای بزرگ نباشد. با این حال، با اجرای این روشها، بقای شما در مسیر سرمایهگذاری تضمین میشود و با پیشرفتهای کوچک دیر یا زود به چشمانداز مورد انتظار خود میرسید.
جمعبندی
در این مقاله درباره اصولی که یک سرمایه گذار حرفهای رعایت میکند تا سود بیشتر و ریسک کمتر و مهمتر از آن پایداری در مسیر سرمایه گذاری را تجربه کند، توضیح دادهایم. برخی از اصولی که در این بخش به آنها اشاره کردیم شامل تعیین حد ضرر، تحلیل شکستها، دوری از طمع، نقش مخرب معاملههای اهرمی، رعایت اعتدال در تنوع داراییها در سبد سرمایه گذاری و... بودند. در نوشتن این مطلب از منبع دونگی کمک گرفته شده است.











