تفاوت تاندربولت ۳ با USB-C چیست؟
لپتاپهای جدید در اغلب موارد دارای یک پورت هستند که امکان وارد کردن دوطرفه کابل را دارد و سرعت انتقال بالایی ارائه میکند. این پورت میتواند تاندربولت 3 یا USB 3.1 باشد. هر دو این پورتها و پروتکلهای انتقال از کانکتور مشابهی استفاده میکنند، اما کاربردهای بالقوه آنها متفاوت است. درک تفاوت تاندربولت 3 با USB-C و این که لپتاپ شما به کدام مجهز است ممکن است کار دشواری باشد. البته زمانی که با تفاوتهای این دو پورت آشنا باشید، شناختن آنها برایتان آسان میشود و میتوانید به درستی از هر کدام استفاده کنید.
تاندربولت 3 چیست؟
تاندربولت 3 یک پروتکل اختصاصی توسعه یافته از سوی اینتل برای انتقال داده و ویدئو است. سازندگان رایانهها برای بهرهگیری از این پورت باید از اینتل گواهی دریافت کنند. البته همه شرکتها تمایل به انجام چنین کاری ندارند.
این وضعیت مناسبی نیست، زیرا تاندربولت 3 به شدت سریع است. این پروتکل بسیار سریعتر از بیشینه سرعتهای کنونی برای USB است. بالاترین نسخه USB هم اینک USB 3.1 نسل 2 است که توانایی انتقال دادهها با سرعت 10 گیگابیت بر ثانیه دارد. این سرعت تنها یک چهارم سرعت پورت تاندربولت 3 است که بیشینه سرعت 40 گیگابیت بر ثانیه دارد.
تفاوت تاندربولت 3 و USB 3.1 چیست؟
پیش از آن که به بررسی قابلیتهای تاندربولت 3 در برابر USB 3.1 بپردازیم، ابتدا در مورد شکل ظاهری آن صحبت میکنیم. هر دو پروتکل تاندربولت 3 و USB 3.1 از کانکتور و پورت USB Type-C بهره میگیرند.
برای این که تفاوت آنها مشخص شود، پورتها، کابلها و گیرههای تاندربولت 3 به طور معمول دارای برچسبی به شکل یک فلش مانند رعدوبرق هستند. پورتهای USB نیز میتوانند شکل رعدوبرق داشته باشند، اما منظور از این شکل رعدوبرق آن است که پورت USB امکان شارژ کردن آیتمهای کوچکی مانند گوشیهای هوشمند را حتی در زمان خاموش بودن لپتاپ دارد. اگر یک پورت از نوع تاندربولت باشد، آیکون آن مانند تصویر فوق خواهد بود.
نکته مهم در مورد این دو پورت آن است که یک پورت تاندربولت 3 میتواند به صورت یک پورت USB نیز عمل کند، اما پورت USB نمیتواند کارکرد تاندربولت 3 را داشته باشد.
تاندربولت 3 یک گزینه fallback دارد که در صورت عدم امکان ارتباط با یک دستگاه متصل به صورت تاندربولت تلاش میکند از پروتکل USB استفاده کند. زمانی که از USB استفاده میکنید، پورت تاندربولت محدود به سرعت USB دستگاه متصل خواهد بود و نمیتواند از سرعتهای بالای تاندربولت بهره بگیرد.
سرعتهای تاندربولت نهتنها به این معنی است که میتوانید یک ویدئوی 4k دوساعتی را با سرعت بیشتری به هارد اکسترنال خود انتقال دهید، بلکه میتوانید تا دو عدد نمایشگر 4k را با نرخ فریم 60 هرتز به پورت وصل کنید. USB 3.1 نسل دوم نیز از ویدئو در حالتی به نام «Alt Mode» پشتیبانی میکند که میتوانید آن را مستقیماً به HDMI یا DisplayPort یک نمایشگر وصل کنید. با این حال Alt Mode یک ویژگی اختیاری است که باید کمپانی سازنده دستگاه آن را در اختیار شما گذاشته باشد. در مقام قیاس تاندربولت 3 به صورت آماده از نمایش ویدئو پشتیبانی میکند و میتواند به نمایشگرهای گوناگون و با کیفیت خروجی تصویری ارائه کند.
همچنین با استفاده از تاندربولت 3 میتوانید تا شش دستگاه دیگر را به صورت زنجیرهای به رایانه خود وصل کنید. یعنی میتوانید دستگاه «الف» را به پورت تاندربولت 3 لپتاپ خود وصل کنید و سپس دستگاه «ب» را به دستگاه «الف» وصل کنید و همین طور تا آخر. همه این دستگاهها باید از پورت تاندربولت 3 استفاده کنند. توجه کنید که اگر دستگاه «ج» از یک پورت USB 3.1 استفاده کند، در این صورت زنجیره در آن نقطه متوقف میشود.
همچنین به خاطر داشته باشید که لپتاپ شما باید مجهز به منابع محاسباتی برای پردازش همه اتصالها به آن دستگاههای تاندربولت باشد. این گونه زنجیرهسازی به طور معمول برای اتصال نمایشگرهای چندگانه مورد استفاده قرار میگیرد، اما از آن میتوان برای زنجیرهسازی چندین نمایشگر و یک هارد درایو اکسترنال به یک پورت منفرد نیز استفاده کرد.
سامسونگ از زنجیرهسازی متوالی نمایشگرها روی پورت USB 3.1 پشتیبانی میکند، اما به طور کلی این ویژگی به اندازه تاندربولت 3 پشتیبانی نمیشود.
در نهایت باید گفت که تاندربولت 3 میتواند از دستگاههای PCIe مانند داکهای کارت گرافیک اکسترنال نیز پشتیبانی کند، اما USB 3.1 چنین قابلیتی ندارد. PCIe به گیمرها امکان میدهد که لپتاپهای خود را که کارت گرافیکی چندان قدرتمندی ندارند به یک دستگاه بازی خوب تبدیل کنند. ترفند کار این است که سازندگان رایانهها از این قابلیت در لپتاپهای خود استفاده کنند، چون پشتیبانی از کارتهای گرافیکی PCIe به صورت خودکار انجام نمیگیرد.
کدام رایانهها مجهز به پورت تاندربولت 3 هستند؟
سادهترین روش برای اطمینان یافتن از این که رایانهتان مجهز به تاندربولت 3 باشد، این است که یک Mac بخرید. اپل این پورت را روی همه دستگاههای کنونی خود شامل لپتاپ، دسکتاپ و دستگاههای all-in-one قرار میدهد.
در مورد دستگاههای با سیستم عامل ویندوز، اگر میخواهید از پورت تاندربولت 2 استفاده کنید، باید به دنبال یک لپتاپ باشید. برخی دسکتاپهای پیشساخته از تاندربولت 3 پشتیبانی میکنند، اما به طور معمول باید یک کارت جداگانه بخرید و روی مادربرد نصب کنید تا بتوانید پورت تاندربولت را به سیستم دسکتاپ ویندوزی اضافه کنید.
داستان در مورد لپتاپها به گونه دیگری است، چون برخی مدلهای خاص و گرانقیمت مجهز به پورتهای تاندربولت 3 هستند. برخی نمونههای این لپتاپها شامل Alienware M17 ،Asus ZenBook S UX391 و Lenovo ThinkPad X390 Yoga هستند.
آینده تاندربولت چگونه است؟
مشخص نیست آیا اینتل برنامهای برای ارتقای تاندربولت به نسخه 4 دارد یا نه، اما آینده تاندربولت کاملاً روشن است. پروتکل تاندربولت اینتل در USB4 ادغام خواهد شد. مشخصات USB4 در تابستان 1398 اعلام شده است و دستگاههای مبتنی بر آن از سال 1399 عرضه خواهند شد.
USB4 همان بیشینه سرعت 40 گیگابیت بر ثانیه تاندربولت 3 را دارد و امکان نمایش ویدئو و زنجیرهسازی دستگاهها را فراهم میسازد. زمانی که دستگاههای USB4 شروع به عرضه بکنند، انتظار میرود که در نهایت تاندربولت 3 محو شود.
بدین ترتیب شرکتها میتوانند بدون استفاده از لایسنس اینتل، دستگاههایی بسازند که به اندازه تاندربولت 3 سریع باشند. همچنین USB4 از تاندربولت 3 پشتیبانی میکند که خبر خوبی برای دستگاههای قدیمی است، اما با وجود معرفی شدن USB4 تعبیه پورتهای تاندربولت دیگر چندان محلی از اعراب ندارد.
در نهایت شاهد دنیایی خواهیم بود که تنها USB4 با کانکتور نوع C در آن حضور دارد و تقریباً هر چیزی شامل دستگاههای ذخیرهسازی، نمایشگرها، کلیدهای امنیتی و موارد دیگر از طریق این پورت میتوانند اتصال یابند. البته تحقق این موضوع شاید سالها طول بکشد. سازندگان رایانهها همچنان پورتهای USB را در لپتاپها تعبیه میکنند تا از تجهیزات قدیمی هر دو دسته کاربران خانگی و سازمانی بدون نیاز به استفاده از آداپتور پشتیبانی کنند. بنابراین با توجه به این که استفاده از ویژگی USB4 به این زودی میسر نخواهد شد، بهتر است تفاوت بین USB نوع C و پورت تاندربولت 3 را بشناسیم.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشهای زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
- مجموعه آموزشهای مهارتهای کاربردی کامپیوتر
- آموزش میکروکنترلرهای STM32F1xx به همراه پروژه های عملی
- مجموعه آموزشهای دروس علوم و مهندسی کامپیوتر
- USB و هر آنچه باید در مورد این فناوری بدانید
- غیر فعال کردن حافظههای USB در ویندوز، مک و لینوکس
==
سلام میشه درگاه تایپ c رو به تاندر بولت در لپ تاب ارتقا داد تا کارت گرافیک اکسترنال نصب کرد؟