فرادرسبررسی مهم‌ترین پروتکل‌های زبان برنامه‌نویسی کلوژر (Clojure)
کلوژر (Clojure) گویشی از زبان برنامه‌نویسی لیسپ (Lisp) است که توسط ریچ هیکی (Rich Hickey) ایجادشده است. این زبان، یک زبان همه‌منظوره تابعی است. کد کلوژر به بایت‌کد (Bytecode) ماشین مجازی جاوا (Java Virtual Machine, JVM ) کامپایل می‌شود. بنابراین می‌تواند از کتابخانه‌های جاوا استفاده کند.