درایور سخت افزار چیست؟ | راه حلهای رفع مشکلات درایورها
اگر تاکنون شاهد از کار افتادن یک رایانه بوده باشید، احتمالاً این مشکل ناشی از درایورهای سختافزاری بوده است. درایورها، نرمافزارهایی هستند که سیستم عامل رایانه از آنها برای برقراری ارتباط با سختافزارش استفاده میکند. هر سیستم عاملی از ویندوز تا اندروید از درایورهای سختافزاری بهره میگیرد.
درایورهای سخت افزاری مانند مترجمانی درون رایانه شما هستند
رایانهها در سطح بنیادی از دو مؤلفه سختافزار و نرمافزار تشکیل یافتهاند. نرمافزار سیستم عامل شما و همچنین هر برنامه و اپلیکیشن که روی آن نصب میکنید است. مادربورد، ماوس، RAM، کیبورد، پرینتر، و هر چیز فیزیکی دیگر که به رایانه وصل میشود سختافزار را تشکیل میدهد.
ابتدا باید به این واقعیت اشاره کنیم که نرمافزار بدون کمک خارجی نمیتواند با سختافزار ارتباط بگیرد و برعکس. درایورهای سختافزاری نوعی از نرمافزار هستند که به سیستم عامل، برنامهها و اپلیکیشنها روش برقراری ارتباط با دستگاهها را آموزش میدهند. تصور کنید سیستم عامل شما به زبان انگلیسی و سختافزار به زبان فارسی صحبت میکند. درایورهای سختافزاری مترجمانی هستند که مکالمات را از انگلیسی به فارسی و برعکس ترجمه میکنند.
بهرهگیری توسعه دهندگان از درایورهای سختافزاری
از آنجا که درایورها به ترجمه سختافزار کمک میکنند، ممکن است فکر کنید این بدان معنی است که سازندگان سختافزار درایورها را میسازند. البته این موضوع برخی اوقات برای نمونه در مورد سازندگان کارت گرافیک که درایور شما را میسازند صحیح است و ممکن است برخی اوقات نیز صحیح نباشد.
مایکروسافت و برخی سازندگان قطعات سختافزاری درایورهای یونیورسال ارائه میکنند که همه افراد میتوانند مورد استفاده قرار دهند. این درایورها موجب صرفهجویی در هزینه میشوند و سازگاری عملکردی را برای انواع دستگاهها ارائه میکنند.
حذف مرحله ساخت درایور موجب میشود که سازندگان بتوانند سختافزار خود را برای درایورهای کاملاً تست شده با مشخصاتی که نیازهای شرکت سازنده را برآورده میسازد تنظیم کنند. برای نمونه درایورهای ماوس، کیبورد و USB شما احتمالاً از درایورهای عمومی که مایکروسافت ساخته است استفاده میکنند.
برخی دستگاهها میتوانند از درایورهای عمومی استفاده کنند، اما ممکن است در زمان استفاده از درایورهای خاص، دستگاه عملکرد بهتری ارائه کنند. برای مثال، کارت گرافیک رایانه شما (GPU) میتواند با استفاده از درایورهای ژنریک، دسکتاپ کامپیوتر شما را نمایش دهد، اما برای اجرای بینقص بازیهای 3 بعدی، نیازمند درایورهایی از سازندگان آن یعنی NVIDIA ،AMD یا Intel است.
صرف نظر از این که درایور را چه کسی میسازد، توسعهدهندگان نرمافزار از آنها بهرهبرداری کرده و مورد استفاده قرار میدهند. ویرایشگر متن شما یا نرمافزار واژهپرداز درایور پرینت را فراخوانی میکند تا بتواند با پرینتر کار کند و درایور گرافیک نیز برای نمایش متن مورد استفاده قرار میگیرد. برنامههای شما بدون استفاده از این درایورها نمیدانند که چگونه با پرینتر یا نمایشگر ارتباط برقرار کنند تا کارکردهای ضروری خود مانند پرینت کردن و تغییر اندازه فونت را اجرا کنند. درایورهای سختافزاری به توسعهدهندگان نرمافزار امکان مضاعفی میدهند و دیگر لازم نیست با موارد ورودی و خروجی زبان سختافزار آشنا باشند تا بتوانند با آن استفاده کنند.
بدین ترتیب توسعهدهنده نرمافزار لازم نیست زمان زیادی را صرف اختراع مجدد چرخ کند. اگر اپلیکیشنی نیاز به پرینت داشته باشد، توسعهدهنده آن میتواند کارکرد مقدماتی پرینت را پیادهسازی کند و به درایورهای پرینت سیستم برای مدیریت جزییات کار اعتماد کند. در غیر این صورت توسعهدهنده نرمافزار ممکن است لازم باشد یک عملیات پرینت برای همه انواع پرینترها مانند HP ،Brother و موارد دیگر بنویسد.
برخی اوقات نرمافزار از چندین درایور برای کار با یک دستگاه و ارسال دادهها استفاده میکند. اگر به مثال مانع تفاوت زبانی خود بازگردیم، تصور کنید نرمافزاری به زبان انگلیسی صحبت میکند و سختافزار به زبان فارسی صحبت میکند. متأسفانه مترجم اول دستگاه که داریم صرفاً به زبانهای انگلیسی و ایتالیایی صحبت میکند. اکنون تصور کنید، مترجم دومی داریم که به زبان ایتالیایی و فارسی صحبت میکند. با ارسال مطالب از طریق این دو مترجم در نهایت میتوانیم ارتباط برقرار کنیم. همین مفاهیم مقدماتی در مورد استفاده از درایورهای چندگانه بین نرمافزار و سختافزار نیز صدق میکند.
درایورها ممکن است موجب از کار افتادن سیستم شوند
تعامل نزدیک بین نرمافزار، درایور و سختافزار همان موضوعی است که موجب میشود همه چیز در رایانه بتواند کار بکند. به همین جهت است که هر چیزی هم که از کار بیفتد از همین موضوع ناشی میشود. اگر به قیاس مترجم زبان خود بازگردیم، میدانیم که ترجمه یک زبان در زمان زنجیرهسازی فقط به اندازه ضعیفترین مترجم در حلقه مترجمان خوب خواهد بود. اگر یک مترجم به خوبی به زبان انگلیسی صحبت کند، اما زبان فارسیاش خوب نباشد، در این صورت احتمالاً خطایی رخ خواهد داد و متکلم فارسی، آن چه را که بیان میشود به درستی درک نخواهد کرد.
همین نکته در مورد درایورهای دستگاه نیز صدق میکند، اما مسئله پیچیده است. مشکل تنها از این مسئله ناشی نمیشود که درایور دستگاه خودش ممکن است درست نباشد، بلکه نرمافزار و سختافزار دخیل نیز ممکن است مشکلاتی داشته باشند و این مشکلات ممکن است بزرگنمایی شوند، زیرا در انتهای زنجیر قرار دارند. بدین ترتیب اگر به نرمافزار اعلام کنید که قصد پرینت دارید و نرمافزار این موضوع را به طرز ناصحیحی به درایور ارسال کند، درایور نیز به نوبه خود آن را در بهترین حالتی که میتواند تفسیر میکند و این موضوع را به سختافزار ارسال میکند. در این حالت حتی اگر همه چیز به درستی پیش برود، هیچ درکی از اتفاقاتی که میافتد نخواهید داشت.
اما نرمافزار، درایورها و سختافزار همواره به قدر کافی هوشمند نیستند که دادههای بد را بازیابی کنند. اگر مترجم به دلیل این که معنی کلمهای را در زبان فارسی نمیداند دچار سردرگمی شود، میتوانید به آن کمک کنید تا آن را درک کند. اما اگر سیستم عامل شما به درایور کارت گرافیک اعلام کند که فن آن را خاموش کند، کارت گرافیک بر همین مبنا عمل میکند و منجر به تولید گرمای بالقوه در سیستم و خاموش شدن میشود.
این مشکل ممکن است پیچیدهتر از این بشود، اما در سطوح مقدماتی میتوان آن را چنین تفسیر کرد که دادههای بد، یک درخواست ناممکن به سیستم ارائه میدهند و سیستم نمیتواند بازیابی شود. بدین ترتیب سیستم عامل شما ممکن است از کار بیفتد یا قفل شود. درایورها خودشان ممکن است شامل باگ یا ناسازگاری باشند، اما یک درایور زمانی که دستگاه سختافزاری مربوطه از کار بیفتد یا مشکل فیزیکی دیگری روی سیستم وجود داشته باشد نیز ممکن است موجب دچار خطا شود.
اگر در مورد عملکرد بد یک درایور سختافزاری شک دارید، چه باید بکنید؟
اگر فکر میکنید که با مشکلی در درایورهای سختافزاری خود مواجه هستید، نخستین نکتهای که باید بررسی کنید این است که یک گام به عقب بازگردید و بررسی کنید که چرا به این نقطه رسیدهاید. اگر نرمافزاری به شما وعده میدهد که میتواند از طریق فرایند بهروزرسانی به شما کمک میکند، نباید این کار را انجام دهید. ما استفاده از نرمافزارهای بهروزرسانی درایورها را توصیه نمیکنیم. چون در اغلب موارد بیش از آن که کمک کنند موجب بروز مشکل میشوند. در واقع هرگونه کمک آنها اساساً محل بحث است. بهترین کار مثبتی که میتوانید در حق سیستم خود انجام دهید این است که نرمافزارهای بهروزرسانی درایور را پاک کنید.
واقعیت این است که شما کلاً نیازی برای بهروزرسانی درایورهای سختافزاری خود ندارید. اگر اشکالی در سختافزار خود نمیبینید و به نظر میرسد که به طرز صحیحی کار میکند، در این صورت بهتر است دخالتی در این فرایند نکنید تا ریسک از کار افتادن چیزی را نداشته باشید. تنها استثنا در مورد درایورهای کارتهای گرافیک است که باید به طور متناوب بهروزرسانی شوند تا مشکلاتشان حل شود و قابلیتهای جدیدی اضافه شده و عملکردشان برای بازیهای رایانهای جدید ارتقا یابد. اما در اغلب موارد درایورهای سختافزاری عموماً نیازی برای بهروزرسانی ندارند.
با این حال اگر یک BSOD (صفحه آبی مرگ) ببینید که پیام خطایی در مورد درایور سختافزار نشان میدهد، احتمالاً در مسیر صحیحی قرار دارید، اگر یک درایو سختافزاری موجب بروز کرش میشود در این صورت گام بعدی باید بررسی درایورهای جدید باشد.
اما حتی در این حالت نیز از نرمافزارهای بهروزرسانی درایور استفاده نکنید. بهترین روش برای بهروزرسانی درایور از طریق ابزار Windows Update یا وبسایت خود سازنده است. به این منظور کار خود را با بررسی بهروزرسانیهای ویندوز آغاز کنید، زیرا مایکروسافت وظیفه مراقبت از بهروزرسانیهای سختافزاری را بر عهده دارد و میتواند کمک زیادی بکند.
اگر هیچ بهروزرسانی برای ویندوز نمیبینید، در این صورت به وبسایت سازنده دستگاه سر بزنید و بخش پشتیبانی را برای دانلود درایور بررسی کنید. آخرین نسخهای که سازنده پیشنهاد میکند را با نسخهای که در بخش Device Manager دستگاه خود میبینید مقایسه کنید.
در اغلب موارد دستگاههای سختافزاری باید در پسزمینه عمل کنند و اصولاً کاربر نباید متوجه حضور آنها شود. متأسفانه همه چیزهایی که موجب میشود درایورهای سختافزاری به درستی کار کنند میتوانند به طور بالقوه منبع مشکلات نیز باشند. اما معمولاً نیاز نیست که اصلاً در مورد آنها نگران باشید. اغلب درایورها یا اصلاً نیازی برای بهروزرسانی ندارند و یا ویندوز این وظیفه را بر عهده میگیرد. درک این واقعیتهای کلیدی به شما کمک میکند که در صورت مواجهه با مشکل بتوانید آن را رفع کنید و همچنین در صورتی که مشکلی بروز نیافته است از بروز آن جلوگیری نمایید.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشهای زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
- مجموعه آموزشهای ابزارهای مهندسی کامپیوتر
- مجموعه آموزش مهارت های کاربردی کامپیوتر (ICDL)
- آموزش نصب درایور در ویندوز ۱۰
- چگونه بهترین ابزار برای آپدیت درایورها را پیدا کنیم؟
- نصب و بهروزرسانی درایورهای سختافزاری در ویندوز — آموزک [ویدیوی آموزشی]
- آموزش آپدیت کارت گرافیک nvidia در ویندوز | تصویری و گام به گام
==