فرادرسچگونه پایتون را تنها از طریق مرورگر وب خود یاد بگیریم؟
اگر به فکر یادگیری پایتون هستید، احتمال دارد فرآیند راه‌اندازی و آماده‌سازی سیستم به این منظور به حدی برای‌تان پیچیده و کسالت‌آور باشد که در میانه کار به صورت کلی از آن منصرف شوید. پیش از هر چیز لازم است پایتون را روی کامپیوتر خود نصب کنید، سپس یاد بگیرید که چطور با خطوط دستور کدها را پردازش نمایید، نحوه‌ی بهره‌گیری از «Interactive Shell» را فرا بگیرید و بیاموزید که چطور یک IDE پایتون را تنظیم و آماده‌ی استفاده کنید.
حال ناگفته نماند که به جای طی کردن فرآیند پیچیده‌ی بالا می‌توانید در گام نخست و برای آغاز یادگیری به سراغ یک «پوسته‌ی تعاملی آنلاین» (Online Interactive Shell) بروید و هیچ‌یک از دردسرهایی که گفته شد را تحمل نکنید. منظور از پوسته‌ی تعاملی آنلاین، در اصل وبسایت‌هایی هستند که به شما اجازه می‌دهند کدهای پایتون را در آنها نوشته، بلافاصله اجرایشان کنید و نتیجه‌ی حاصله را ببینید. وقتی از چنین سرویس‌هایی استفاده می‌کنید دیگر نیاز به نصب هیچ ابزاری روی رایانه نیست و تنها یک مرورگر وب کار شما را راه می‌اندازد؛ در ادامه قصد داریم به تعدادی از بهترین سایت‌ها در زمینه‌ی ذکر شده بپردازیم.
۱. Python Anywhere
یکی از مهم‌ترین دلایل برتری «Python Anywhere» نسبت به دیگر ابزارهای مشابه، پشتیبانی این فضا از «IPython» است. IPython به عنوان جایگزین پیشرفته‌تر «مفسر» (interpreter) پیش‌فرض پایتون شناخته می‌شود. با Python Anywhere امکانات جذابی در اختیار شما قرار می‌گیرد؛ مثلاً می‌توانید بخش کوچکی از حروف یک دستور را نوشته و با فشردن کلید Tab آن را کامل کنید یا متغیرها و متدهای یک آبجکت را در لحظه و به صورت یکجا ببینید.
البته شاید هیچ‌یک از امکاناتی که در بالا به آنها اشاره شد برای یک فرد کاملاً مبتدی ضروری نباشند، و اگر شما نیز در همین سطح هستید توصیه می‌کنیم چند هفته‌ای را به مطالعه و فراگیری مباحث پایه پرداخته و سپس به سراغ تمرین در محیط Python Anywhere بیائید؛ محیطی که به منظور آموزش با راندمان بسیار بالا طراحی و پیاده‌سازی شده است.
۲. Python Fiddle
ابن ابزار کاملا مناسب کاربرانی با تجربه‌ی قبلی برنامه‌نویسی اما در زبان‌هایی به جز پایتون است. رابط کاربری «Python Fiddle» بسیار ساده و راحت طراحی شده. اما مهم‌ترین مزیت آن در ارائه‌ی تعداد زیادی نمونه کد با قابلیت استفاده آسان محسوب می‌شود. با بهره‌گیری از نوار ابزار سمت چپ، تعدادی از نکات و ترفند‌های جذاب پایتون را فرا خواهید گرفت. همچنین امکان نوشتن کد شخصی، اجرا و دیدن نتایج در پایین صفحه وجود دارد.
توجه کنید که می‌توانید کد خود را ذخیره کنید و به اشتراک بگذارید. این امکان در صورتی که از یک حرفه‌ای برای حل مشکلات کمک می‌گیرید یا با دیگران همکاری می‌کنید، بسیار مفید است.
۳. Repl.it
«Repl.it» از «REPL» با ترکیب حروف اول عبارت «Read-Eval-Print Loop» به معنای همان پوسته‌ی تعاملی، ساخته شده است. این ابزار بسیاری از زبان‌ها مانند «Python 2.x» یا «Python 3.x» را پشتیبانی می‌کند. به همین دلیل اگر حتی علاقه‌ای به استفاده از پایتون ندارید، امکان یادگیری C#، جاوا، «روبی» (Ruby) یا «Lua» و حتی «ES6» در این محیط وجود دارد.
یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های این سرویس امکان اعمال تغییرات گسترده به دلخواه کاربر است. کاربر می‌تواند رنگ پس‌زمینه، اندازه‌ی فونت و شیوه‌ی چیدمان تورفتگی کدها را تغییر دهد یا قابلیت «کامل کردن خودکار» (autocomplete) را فعال نماید. رابط کاربری بسیار ساده است. همچنین اگر در Repl.it حساب کاربری بسازید، امکان ذخیره کدها و فراخوانی‌شان در آینده وجود دارد.
۴. Trinket
«Trinket» یکی از دیگر گزینه‌های قدرتمندی است که در اختیار دارید؛ بسیاری از ویژگی‌های این سرویس مانند سایر سرویس‌هایی هستند که در بالا به آنها پرداختیم، با این حال دو مزیت منحصر به فرد را می‌توان برای Trinket قائل شد. اولین مزیت اینکه با استفاده از رابط کاربری آن که از زبانه‌ها پشتیبانی به عمل می‌آورد می‌توانید به صورت همزمان چندین اسکرپیت را باز و اجرا کنید. مزیت دوم هم قابلیت جاسازی - embed - کردن زبانه‌های سرویس مورد بحث در صفحات سایت کاربر است.
ناگفته نماند که اگر بخواهید از Trinket به صورت رایگان استفاده کنید، تنها قادر هستید بر مبنای Python 2.x در آن کد بنویسید. برای بهره‌گیری از Python 3.x به صورت کامل، باید هزینه‌ای را به صورت ماهیانه یا سالیانه بپردازید و اشتراک غیر رایگان تهیه کنید.
۵. Ideone
«Ideone» به عنوان یک ابزار عمومی برای تمام زبان‌های برنامه‌نویسی طراحی شده است. به دلیل اینکه این سرویس آموزشی ویژه‌ی یک زبان نیست، امکانات پیشرفته‌ای ارائه نمی‌کند. جالب است بدانید Ideone از بیش از ۶۰ زبان پشتیبانی می‌نماید و امکان دسته‌بندی کد به صورت شخصی، سری و عمومی وجود دارد.
نوشتن کد در این ابزار محدودیت‌هایی به شرح زیر ایجاد می‌کند.
- بیشینه‌ی ۱۰ ثانیه برای تفسیر / کامپایل
- بیشینه‌ی ۵ یا ۱۵ ثانیه عملیات اجرا (به ترتیب برای کاربران مهمان یا ثبت‌نام شده)
- حداکثر ۲۵۶ مگابایت رم برای اجرای کد در اختیار خواهید داشت
- عدم اتصال به اینترنت و عدم امکان ایجاد فایل‌های جدید
در کل Ideone گزینه‌ای مناسب برای آزمایش سریع یک کد در هر زبانی است. اگر مایلید تخصصی‌تر کار خود را دنبال کنید، بهتر است دنبال گزینه‌های دیگر معرفی شده در بالا بروید.
Python Tutor
«Python Tutor» گرچه یک پوسته‌ی تعاملی پایتون نیست، به محض نوشتن، کد را تحلیل و تصویری از منطق آن ارائه می‌کند. در نتیجه با به پایان رسیدن هر خط دستور، امکان دیدن نتایج از ابتدا تا انتها وجود دارد.
این سرویس برای تازه‌کاران یک هدیه‌ی ویژه است. امکان مشاهده‌ی تاثیر هر دستور بر متغیرها و دیگر موارد کار یپدا کردن باگ‌ها و رفع آنها را بسیار ساده کرده. ضمناً اگر بخواهیم صادق باشیم، باید بگوئیم با این ابزار بیش از هر سرویس دیگری با منطق زبان پایتون آشنا خواهید شد و آن را درک خواهید کرد.
شاید متوجه شوید که Python Tutor به یک حالت آزمایشی «برنامه‌نویسی زنده» (Live Programming) مجهز است. به این معنی که به محض نوشتن، دستور تحلیل و به روز رسانی می‌گردد.
نکاتی برای ادامه‌ی یادگیری پایتون
در ادامه می‌توانید به لینک‌های انتهای متن برای یادگیری بهتر و ساده‌تر پایتون به زبان فارسی رجوع کنید. پایتون یکی از ساده‌ترین زبان‌ها برای فراگیری است، اما به هیچ وجه در صورت برخورد با سختی‌ها، مایوس نشوید. دست‌اندازها به معنای اجبار برای خروج از جاده نیست.
مطالب مرتبط:
- آموزش برنامه‌نویسی پایتون
- آموزش تکمیلی برنامه‌نویسی پایتون
- آموزش یادگیری ماشین (Machine Learning) با پایتون (Python)
- پنج دلیل برای کاربردی بودن زبان پایتون
- رویه‌های پایتون برای کد‌نویسی کارآمد: عملکرد، حافظه و قابلیت استفاده
^^
