اشکال هندسی به عربی – آموزش کامل با مثال و تمرین
اشکال هندسی از مفاهیم اصلی و پایهای علم ریاضی هستند. اگر میخواهید کتابهای علمی را به زبان عربی مطالعه کنید یا قصد دارید با هدف تحصیل راهی کشورهای عربی شوید، لازم است نام عربی انواع اشکال هندسی را بیاموزید. اگر تا انتها با این مطلب از مجله فرادرس همراه باشید، اشکال هندسی به عربی را با مثالهای متنوع و تصاویر گوناگون میآموزید. در عین حال، با تعدادی از اصطلاحات پرکاربرد رباضی در زبان عربی نیز آشنا خواهید شد. همچنین با حل کردن تمرینهای بخش پایانی میتوانید سطح یادگیری خود را ارزیابی کنید.
- نام عربی انواع اشکال هندسی را میآموزید.
- با معادل عربی انواع خطوط آشنا میشوید.
- میآموزید که عربزبانان برای اشاره به انواع زوایا از چه لغاتی استفاده میکنند.
- با برخی از اصطلاحات رایج دنیای ریاضی به زبان عربی آشنا خواهید شد.
- کاربرد لغات و اصطلاحات ریاضی در عربی را با مثالهای متنوع یاد میگیرید.
- با مجموعهای از منابع معتبر آموزش زبان عربی آشنا خواهید شد.


اشکال هندسی به عربی
در این بخش، ابتدا اشکال هندسی را آموزش میدهیم، سپس نام عربی انواع خطوط و زوایا را نیز بررسی میکنیم. به عبارت دیگر، لغات بخش حاضر را طبق تقسیمبندی زیر آموزش میدهیم:
- اشکال هندسی به عربی
- انواع خطها به عربی
- انواع زوایهها به عربی

در ادامه، لغات مربوط به هر دسته را بهطور جداگانه آموزش میدهیم. مخاطبانی که میخواهند سایر لغات کاربردی زبان عربی را در مورد موضوعات مختلف یاد بگیرند، میتوانند با کلیک روی لینک زیر به فیلم آموزش لغات و عبارات پرکاربرد فرادرس مراجعه کرده و از این آموزش کاربردی، نهایت استفاده را ببرند.
اشکال هندسی به عربی
در جدول زیر، اشکال هندسی را معرفی کردهایم و معادل عربی آنها را نیز نشان دادهایم.
| اشکال هندسی به عربی | تصویر |
| مستطیل به عربی: مُسْتَطیل |
![]() |
| مربع به عربی: مُرَبَّعْ |
![]() |
| دایره به عربی: دائِرَة |
![]() |
| نیم دایره به عربی: قَوس |
![]() |
| مثلث به عربی: مُثَلَّث |
![]() |
| لوزی به عربی: مُعَیَّن |
![]() |
| پنج ضلعی به عربی: ذو خَمْسَة أَضْلاع |
![]() |
| چهار ضلعی به عربی: ذو أَرْبَعَةِ أَضْلاع |
![]() |
| هشت ضلعی به عربی: ذو ثَمانیَة أَضْلاع |
![]() |
| دوزنقه به عربی: مُنحرَف |
![]() |
| مخروط به عربی: مَخْروط |
![]() |
| استوانه به انگلیسی: أُسْطُوانَة |
![]() |
| هرم به عربی: هِرَم |
![]() |
انواع خط ها به عربی
در جدول زیر، انواع خطوط و نام عربی آنها را آوردهایم.
| انواع خطها به عربی | تصویر |
| خط راست به عربی: خَطّ مُسْتَقیم |
![]() |
| خط منحنی به عربی: خَطّ مُنْحَني |
![]() |
| خط عمودی به عربی: خَطّ عَموديّ / قائِم |
![]() |
| خطهای موازی به عربی: خُطوط مُتَوازیَة |
![]() |
در فیلم آموزش لغات و عبارات پرکاربرد عربی فرادرس نیز تعداد زیادی از واژگان کاربردی این زبان آموزش داده شده است که یادگیری آنها حتماً برای مخاطبان سودمند خواهد بود.
انواع زوایه ها به عربی
با دقت به جدول زیر، نام عربی انواع زوایا را میآموزید.
| انواع زاویهها به عربی | تصویر |
| زاویه به عربی: زاویَة |
![]() |
| زاویه تند به عربی: زاویَة حادَّة |
![]() |
| زاویه قائم به عربی: زاویَة قائِمَة |
![]() |
یادگیری ده ها لغت کاربرد عربی با فرادرس
چه بخواهید مکالمه به زبان عربی را یاد بگیرید و چه قصد داشته باشید، مهارت خواندن و نوشتن خود را تقویت کنید، لازم است دایره واژگان عربی خود را گسترش بدهید. به همین علت، باید لغات رایج عربی را با توجه به حوزهها و موضوعات مختلف بیاموزید و نحوه جملهسازی با آنها را یاد بگیرید. در ادامه، فهرستی از فیلمهای آموزشی فرادرس را معرفی کردهایم که با مشاهده آنها هم لغات و اصطلاحات کاربردی عربی را یاد میگیرید و هم نحوه استفاده از آنها را در انواع مکالمهها و جملهها میآموزید.
- فیلم آموزش لغات و عبارات پرکاربرد عربی فرادرس
- فیلم آموزش جملات و اصطلاحات پرکاربرد عربی فرادرس
- فیلم آموزش مکالمه عربی فصیح سطح مقدماتی فرادرس
- فیلم آموزش عربی با لهجه عراقی برای مکالمه فرادرس
یادگیری لغات عربی بهتنهایی برای یادگیری این زبان کافی نیست. علاوهبر لغات عربی باید قواعد دستوری آن را نیز یاد بگیرید تا بتوانید بهدرستی با کلمهها، جملهسازی کنید و آنها را بهراحتی در سایر جملهها تشخیص بدهید. در ادامه، دو مورد از مجموعه فیلمهای آموزشی فرادرس را معرفی کردهایم که با مراجعه به آنها میتوانید صرف و نحو زبان عربی را بهطور جامع بیاموزید.
- مجموعه فیلمهای آموزش عربی دوره متوسطه فرادرس
- مجموعه فیلمهای آموزش زبان عربی مقدماتی تا پیشرفته فرادرس

مثال اشکال هندسی به عربی
با خواندن بخشهای قبلی، اشکال هندسی به عربی را یاد گرفتید و با نام عربی انواع خطوط و زوایا نیز آشنا شدید. در این بخش، با دقت به مثالهایی که ارائه میکنیم، روش جملهسازی با این لغات را نیز میآموزید. البته برای یاد گرفتن جملههای رایج عربی میتوانید از فیلم آموزش جملات و اصطلاحات پرکاربرد عربی فرادرس نیز کمک بگیرید. با کلیک روی لینک زیر، به این فیلم آموزشی دسترسی خواهید داشت.
مثال اول
در جمله زیر از لغت «مُسْتَطیل» به معنی «مستطیل» استفاده شده است.
مُسْتَطیل لَه أَرْبَعَةُ الأَضْلاع.
مستطیل چهار ضلع دارد.
مثال دوم
در ادامه، مثالی از کاربرد «الْمُثَلَّثات» به معنی «مثلثها» را مشاهده میکنید.
الْمُثَلَّثات لَها أَنواع مُخْتَلِفَة.
مثلثها انواع مختلفی دارند.
مثال سوم اشکال هندسی به عربی
برای اینکه نحوه بهکارگیری لغت «مُرَبَّعَة» به معنی «مربع» را بیاموزید، به مثال زیر توجه کنید.
هَذه الْوَرْقَة مُرَبَّعَة.
این کاغذ، مربعی است.
مثال چهارم
در کادر زیر، مثالی از کاربرد لغت «خَطّاً مُسْتَقیماً» به معنی «خط مستقیمی» را نشان دادهایم.
إِرْسَمْ خَطّاً مُسْتَقیماً.
خط مستقیمی بکش.
مثال پنجم
لغت «الْمُعَیَّن» به معنی «لوزی» است. مثالی از کاربرد آن را در کادر زیر آوردهایم.
مِنْ فَضْلِک حَدِّد زَوایا الْمُعَیَّن.
لطفاً زاویههای لوزی را مشخص کن.

مثال ششم اشکال هندسی به عربی
با دقت به مثال زیر، نحوه جملهسازی با لغت «زاویَةً حادَّةً» به معنی «زاویه تند» را میآموزید.
رَسَمَ الْمُعَلِّم زاویَةً حادَّةً.
معلم زاویه تندی را رسم کرد.
مثال هفتم
مثال زیر، کاربرد لغت «خُطوطٌ مُوازیةٌ» به معنی «خطوط موازی» را بهخوبی نشان میدهد.
في هذه الصّوزَة یوجَدُ خُطوطٌ مُوازیةٌ.
در این تصویر، خطوط موازی وجود دارد.
مثال هشتم
جمله زیر مثال خوبی است که با دقت به آن، روش جملهسازی با لغت «دائَرَةً» به معنی «دایره» را یاد میگیرید.
إِرْسَمْ دائَرَةً في دَفْتَرِک.
در دفترت، دایرهای رسم کن.
در مثال بالا، «ک» نوعی ضمیر است و مخاطب جمله را نشان میدهد. انواع ضمیرهای عربی را در مطلب «انواع ضمایر در زبان عربی» از مجله فرادرس با مثال و تمرین آموزش دادهایم.
مثال نهم اشکال هندسی به عربی
در کادر زیر، مثالی از کاربرد لغت «الزّاویَة» به معنی «زاویه» را قرار دادهایم.
ما مِقْدارُ دَرَجَةِ هذه الزّاویَة؟
اندازه درجه این زاویه چقدر است؟
مثال دهم
در ادامه، مثالی از شیوه جملهسازی با لغت «أَشْکال الْهَنْدَسِیَّة» به معنی «اشکال هندسی» را نشان دادهایم.
تَعَلَّمْتُ أَشْکال الْهَنْدَسِیَّة في الْمَدْرَسَة.
اشکال هندسی را در مدرسه یاد گرفتم.
نمونه مکالمه در مورد اشکال هندسی به عربی
در بخشهای قبلی، ده مثال از کاربرد اصطلاحات ریاضی به عربی را بررسی کردید. با وجود این، برای اینکه نحوه استفاده از این اصطلاحات را بهطور کامل یاد بگیرید، یک نمونه از مکالمههای عربی را در کادر زیر آوردهایم. لغات و اصطلاحات کلیدی آن را به صورت پررنگ نشان دادهایم و معنای فارسی آن را نیز اختیارتان قرار دادهایم.
المُعلِّم: كَمْ شَكْلًا هَنْدَسِيًّا تَسْتَطِيعُ أَنْ تَذْكُرَ؟ (چند شکل هندسی را میتوانی نام ببری؟)
الطَّالِب: الْمُرَبَّعَ، الْمُسْتَطِيلَ، الْمُثَلَّثَ وَ الدَّائِرَةَ. (مربع، مستطیل، مثلث و دایره.)
المُعلِّم: أَيُّ مِنْ هَذِهِ الْأَشْكَالِ لَهُ أَرْبَعَةُ زَوَايَا قَائِمَةٌ؟ (کدامیک از این شکلها، چهار زاویه قائم دارد؟)
الطَّالِب: الْمُرَبَّعُ وَ الْمُسْتَطِيلُ لَهُمَا أَرْبَعَةُ زَوَايَا قَائِمَةٌ. (مربع و مستطیل دارای چهار زاویه قائم هستند.)
المُعلِّم: وَ هَلِ الْمُثَلَّثُ لَهُ زَوَايَا قَائِمَةٌ؟ (و آیا مثلث زاویه قائم دارد؟)
الطَّالِب: بَعْضُ الْمُثَلَّثَاتِ لَهَا زَاوِيَةٌ قَائِمَةٌ وَ بَعْضُهَا لَا. (بعضی از مثلثها زاویه قائم دارند و بعضیها ندارند.)
المُعلِّم: مَا الشَّكْلُ الَّذِي لَهُ جَمِيعُ الْأَضْلاَعِ مُتَسَاوِيَةٌ؟ (کدام شکل است که چهار ضلع مساوی دارد؟)
الطَّالِب: الْمُرَبَّعُ لَهُ جَمِيعُ الْأَضْلاَعِ مُتَسَاوِيَةٌ. (مربع همه ضلعهایش مساوی هستند.)
المُعلِّم: شُكْرًا لَكَ عَلَى الْمُشَارَكَةِ. (ممنون که مشارکت کردی.)

آشنایی با اصطلاحات ریاضی به عربی
اصطلاحات ریاضی تنوع بالایی دارند و در زبان عربی نیز لغات و اصطلاحات مختلفی برای اشاره به آنها وجود دارد. در بخشهای قبلی این مطلب، تنها نام عربی اشکال هندسی را بهعنوان گروهی از لغات و اصطلاحات رباضی یاد گرفتید. در این بخش، سایر اصطلاحات پرکاربرد ریاضی را به عربی میآموزید. این اصطلاحات را به سه دسته زیر تقسیم کردهایم:
- علائم ریاضی به عربی
- ابزارهای کاربری برای ریاضی به عربی
- سایر لغات و اصطلاحات مرتبط به ریاضی
با دقت به بخشهای بعدی این مطلب، لغات هر سه دسته بالا را بهخوبی یاد میگیرید. اصطلاحات این بخش، همینطور لغاتی که در بخشهای قبلی آموزش دادیم، همگی به عربی فصیح بیان شدهاند. اگر قصد دارید علاوهبر عربی فصیح، لهجههای رایج عربی را نیز بشناسید، توصیه میکنیم به فیلم آموزش عربی با لهجه عراقی برای مکالمه فرادرس مراجعه کنید. با مشاهده این آموزش کاربردی میتوانید یکی از رایجترین لهجههای عربی، یعنی عراقی را بشناسید و نحوه مکالمه با این لهجه را یاد بگیرید. لینک دسترسی به این آموزش را در ادامه آوردهایم.
علائم ریاضی به عربی
در جدول زیر، نام عربی علائم ریاضی را نشان دادهایم.
| علائم ریاضی | معادل عربی |
| جمع به عربی | جَمْع |
| تفریق به عربی | طَرْح |
| ضرب به عربی | ضَرْب |
| تقسیم به عربی | قِسْمة |
این مبحث را با جزئیات بیشتری در مطلب «چهار عمل اصلی ریاضی در زبان عربی» آموزش دادهایم.
ابزارهای کاربری برای ریاضی به عربی
در ریاضی و هندسه، از ابزارهای بهخصوصی برای محاسبه و اندازهگیری استفاده میشود. این موارد را در جدول زیر آوردهایم و معادل عربی آنها را نیز بیان کردهایم.
| ابزارهای کاربری برای ریاضی به عربی | تصویر |
| خطکش به عربی: مِسْطَرَة |
![]() |
| پرگار به عربی: فِرْجاد |
![]() |
| نقاله به عربی: مُنْقَلَة | ![]() |
| گونیا به عربی: مِسْطَرَة مُثَلَثِیَّة |
![]() |
سایر لغات و اصطلاحات مرتبط به ریاضی
در این بخش، با سایر لغات و اصطلاحاتی آشنا میشوید که معمولاً در مسائل ریاضی یا سؤالهای هندسه با آنها مواجه میشوید.
| سایر لغات و اصطلاحات مرتبط به ریاضی | معادل عربی |
| افقی به عربی | أُفُقي |
| صاف به عربی | مُسَطَّح |
| ضلع به عربی | ضِلْع |
| قطر به عربی | قُطْر |
| قاعده به عربی | قاعدَة |
| محیط به عربی | مُحیط |
| وتر به عربی | وَتَر |
تمرین اشکال هندسی به عربی
اکنون که نام اشکال هندسی به عربی را یاد گرفتید، میتوانید با حل کردن تمرینهای بخش پایانی این مطلب از مجله فرادرس، هم سطح یادگیری خود را ارزیابی کنید و هم آموختههای خود را مرور کنید. در ادامه، تمرینهایی را به دو صورت چهارگزینهای و کوتاهپاسخ ارائه میکنیم. روش پاسخگویی به آنها را نیز توضیح میدهیم.
تمرین اشکال هندسی بخش اول
معادل عربی هریک از لغات زیر را بنویسید.
۱- «مستطیل» به عربی چه میشود؟
مُسْتَطیل
۲- «دایره» در عربی چه میشود؟
دائِرَة
۳- «نیم دایره» به عربی چه میشود؟
قَوس
۴- «لوزی» در عربی چه میشود؟
مُعَیَّن
۵- «هشت ضلعی» به عربی چه میشود؟
ذو ثَمانیَة أَضْلاع
۶- «دوزنقه» در عربی چه میشود؟
مُنحرَف
۷- «مخروط» به عربی چه میشود؟
مَخْروط
۸- «استوانه» در عربی چه میشود؟
أُسْطُوانَة
۹- «خط راست» به عربی چه میشود؟
خَطّ مُسْتَقیم
۱۰- «خطهای موازی» در عربی چه میشود؟
خُطوط مُتَوازیَة
۱۱- «زاویه تند» به عربی چه میشود؟
زاویَة حادَّة
۱۲- «مثلث» در عربی چه میشود؟
مُثَلَّث
۱۳- «چهار ضلعی» به عربی چه میشود؟
ذو أَرْبَعَةِ أَضْلاع
۱۴- «هرم» در عربی چه میشود؟
هِرَم
۱۵- «خط عمودی» به عربی چه میشود؟
خَطّ عَموديّ / قائِم
تمرین اشکال هندسی بخش دوم
در این بخش، ۱۰ تمرین چهارگزینهای را ارائه میکنیم. برای جواب دادن به آنها، یکی از گزینهها را علامت بزنید. بعد از جواب دادن به هر سؤال میتوانید با کلیک روی «مشاهده گزینه صحیح»، از درستی پاسخ خود مطمئن شوید. در نهایت، بعد از اینکه به تمامی سؤالها پاسخ دادید، گزینه «دریافت نتیجه آزمون» نشان داده میشود که با کلیک روی آن میتوانید تعداد امتیازهای دریافتی خود را در این تمرین مشاهده کنید.
تمرین و آزمون
۱- در عربی، برای اشاره به «پنج ضلعی» از کدام لغت استفاده میکنیم؟
ذو خَمْسَة أَضْلاع
ذو أَرْبَعَةِ أَضْلاع
ذو ثَمانیَة أَضْلاع
مُنحرَف
۲- معنای لغت «مُعَیَّن» در کدام گزینه آمده است؟
مخروط
دوزنقه
استوانه
لوزی
۳- کدام گزینه در مورد جمله زیر درست است؟
«کَمْ ضِلْعاً لِهذا الشَّکل؟»
در این گزینه به یکی از اشکال هندسی اشاره شده است.
در این جمله، «تعداد ضلعها» مورد پرسش قرار گرفته است.
در این جمله نام نوعی زاویه به کار رفته است.
نام یکی از ابزارهای کاربردی هندسه در این جمله به کار رفته است.
۴- معنای همه گزینهها درست است، بهجز...
قَوس: نیم دایره
طَرْح: تفریق
فِرْجاد: نقاله
مِسْطَرَة: خطکش
۵- کدام گزینه نام نوعی زاویه است؟
قِسْمة
زَوَايَا قَائِمَةٌ
مُنْحَني
أُسْطُوانَة
۶- در کدام گزینه، نام یکی از انواع خطها بیان شده است؟
عَموديّ
قاعدَة
مُسَطَّح
ضِلْع
۷- نام عربی «گونیا» چیست؟
مِسْطَرَة مُثَلَثِیَّة
مُنْقَلَة
مِسْطَرَة
فِرْجاد
۸- در عربی، برای اشاره به «صاف»، از کدام لغت استفاده میکنند؟
أُفُقي
مُسَطَّح
قُطْر
قاعدَة
۹- لغت «قِسْمة» به چه معناست؟
جمع
تفریق
ضرب
تقسیم
۱۰- برای اشاره به «پرگار» از کدام لغت عربی استفاده میکنیم؟
هِرَم
مُتَوازیَة
طَرْح
فِرْجاد




































