فرادرسفصل ها به عربی + مثال، تلفظ صوتی و تمرین
نام فصل ها به عربی برای ما فارسی‌زبان‌ها چندان نامأنوس و غریب نیست، چون از آنها در متون ادبی و اشعار قدیمی فارسی به کرات استفاده شده است. در این نوشته از«مجله فرادرس» قصد داریم نام فصل‌های عربی را همراه با مثال، تلفظ و اصطلاحات مربوط به آنها بررسی کنیم. از آنجا که دانستن فصل ها به عربی، برای برقراری ارتباط با مردم کشورهای عرب‌زبان مهم است، در کنار آن درباره نام ماه‌های سال و انواع تقویم‌های به‌کاررفته در این کشورها را نیز صحبت می‌کنیم. تمرین‌های موجود در انتهای متن این فرصت را ایجاد می‌کنید تا بفهمیم چه میزان از این مطلب را فهمیده و درک کرده‌ایم.
نام فصل ها به عربی
با وجود اختلافات جغرافیایی، روی کره زمین، همه کشورها و ملت‌ها در یک چیز اشتراک دارند و آن هم «فصل‌های سال» است. مهم نیست که یک کشور در کجای نقشه جغرافیایی قرار گرفته باشد، در نیم‌کره شمالی باشد یا نیم‌کره جنوبی. مهم این است که تمامی ساکنان روی زمین در طول گردش یک ساله زمین به دور خورشید، تمامی چهار فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان را تجربه می‌کنند.
یکی از نقاط مشترک میان زبان فارسی و زبان عربی در این است که از کلمه «فصل» برای اشاره به فصول سال استفاده می‌شود. در زبان عربی از اصطلاح «الفصول الأربعة» برای اشاره به «چهار فصل سال» به کار می‌رود.
فصل بهار به عربی
نخستین فصل سال برای ما ایرانی‌ها در زبان عربی به شکل «الرَبیع» نوشته و تلفظ می‌شود. آغاز فصل بهار در ایران مشخص است اما در کشورهای عربی، همانند سایر کشورهای دنیا شروع «فصل الربیع» از اواخر ماه مارس شروع می‌شود. آوریل و می را هم در بر می‌گیرد و در برخی کشورها ممکن است تا اواخر ژوئن نیز ادامه داشته باشد.
فصل تابستان به عربی
گرم‌ترین فصل سال برای عرب‌زبان‌ها با نام «الصَیْف» شناخته می‌شود. اواسط ژوئن، جولای، اوت تا اوایل سپتامبر می‌تواند «فصل الصَیف» برای مردم عرب زبان و ساکنین نیم‌کره شمالی باشد.
فصل پاییز به عربی
آغاز شروع سرد شدن کره زمین در فصل پاییز است و این فصل در عربی با اسم «الخَریف» شناخته می‌شود. اواخر سپتامبر به علاوه اکتبر و نوامبر از روزهای پاییزی «فصل الخریف» برای ساکنین کشورهای عرب زبان است.
فصل زمستان به عربی
چهارمین فصل سال که برای ساکنین نیم‌کره شمالی کره‌زمین باید سردترین فصل باشد، در زبان عربی با عنوان «الشَّتاء» شناخته می‌شود. دسامبر، ژانویه، فوریه تا اوایل ماه مارس، روزهای «فصل الشتاء» را در کشورهای عربی تشکیل می‌دهد.
در ادامه بیت‌هایی از اشعار فارسی را می‌خوانید که نام فصل ها به عربی در آن به کار رفته است.
- تا بسال اندر سه ماه بود فصل ربیع // نه مه دیگر صیفست و خریفست و شتاست (فرخی سیستانی)
- به حکم ضرورت سخن گفتم و تفرج کنان بیرون رفتیم در فصل ربیع که صولت برد آرمیده بود و ایام دولت ورد رسیده.... (گلستان سعدی)
- مدار چرخ کند آگهم ز لیل و نهار // مسیر چرخ خبر گویدم ز صیف و شتا (مسعود سعد سلمان)
- مهرماه این ماه را از آن مهرماه گویند که مهربانی بود مردمان را بر یکدیگر از هر چه رسیده باشد از غله و میوه نصیب باشد بدهند و بخورند بهم و آفتاب درین ماه در میزان باشد و آغاز خریف بود. (خیام - نوروزنامه)
اصطلاحات مرتبط با فصل ها به عربی
مهم‌ترین ویژگی هر فصل، آب و هوا و تغییرات جوی است که در آن ایجاد می‌شود. به همین خاطر، دانستن ویژگی‌های آب و هوایی و استفاده از آنها در جملات عربی می‌تواند یک قدم مثبت دیگر برای پیشرفت در این زبان باشد. در ادامه جدولی را می‌بینید که در آن اصطلاحات و کلمات مرتبط با ویژگی‌های جوی وجود دارد. پیش از پرداختن به این جدول خوب است بدانیم که معادل کلمه آب و هوا در زبان عربی کلمه «الطَقس» است. در این جدول نمونه‌های به کار رفته این کلمه در جملات مختلف را نیز مشاهده می‌کنید.
| اصطلاحات عربی مرتبط با آب و هوا |
| غیمة |
| ابر |
| غَیم - غًیوم |
| ابرها |
| الطَقسُ غائِمٌ. |
| هوا ابری است. |
| مَطَر |
| باران |
| أمطار |
| دانه‌های باران |
| الطَقسُ ماطِرْ. |
| هوا بارانی است. |
| السَّماءُ تُمطِرُ. |
| آسمان بارانی است. (از آسمان باران می‌بارد.) |
| شَمس |
| خورشید |
| الطَفسُ مُشمِس. |
| هودا آفتابی است. |
| ثَلج |
| برف |
| الطَقسُ مُثلِجٌ. |
| هوا برفی است. |
| إنها تُثلِجُ. |
| برف می‌بارد. |
| ضَباب |
| مه |
| الطَقصُ ضَبابي. |
| هوا مه‌آلود است. |
| عاصِفَة |
| طوفان |
| الطَقسُ عاصِف. |
| هوا طوفانی است. |
| بَرد |
| سرما |
| بارِد |
| سرد |
| الطَقسُ بارِد. |
| هوا سرد است. |
| حَرّ |
| گرما |
| حارّ |
| گرم |
| الطَقسُ حارٌّ. |
| هوا گرم است. |
در ادامه نمونه‌ای از جملات عربی را می‌خوانید که در آن اصطلاحات مرتبط با آب و هوا به کار رفته است.
- الطَقسُ في جاکارتا حارٌّ. کَیفَ الطَقسُ في لَندنْ؟
- الطَقسُ في لَندن باردٌ و ماطِرٌ.
هوای جاکارتا گرم است. آب و هوا در لندن چگونه است؟
هوای لندن سرد و بارانی است.
- کَیفَ الطَّقسُ؟
هوا چگونه است؟
- الطَّقسُ مُعتدلٌ.
هوا معتدل است.
- الطَّقسُ حارٌّ.
هوا گرم است.
- الطَّقسُ بارِدٌ.
هوا سرد است.
- کَیفَ الجَوٌ؟
آب و هوا چگونه است؟
- هُناکَ عاصفةٌ.
طوفانی است.
- الجَوُّ جَمیلٌ.
هوا عالی است.
إنَّها تُمطِرُ.
باران می‌بارد.
إنَّها تُثلِجٌ.
برف می‌بارد.
در ادامه مثال‌هایی را می‌خوانید که در آنها نام فصل ها به عربی، افعال پر کاربرد عربی همراه با ویژگی آب و هوایی مربوط به آنها به کار رفته است.
الصَیفُ حارٌ.
تابستان گرم است.
في الصَیفِ تَسطَعُ الشَمسَ.
در تابستان خورشید می‌درخشد.
في الصَیفِ نُحِبُّ أن نَتَنَزَّهَ.
ما دوست داریم در تابستان گردش کنیم.
الشَتاءُ بارِدٌ.
زمستان سرد است.
في الشَتاءِ نُفَضِّلُ البَقاءَ في البیتِ.
در زمستان ترجیح می‌دهیم در خانه بمانیم.
تقویم به کار رفته در کشورهای عربی
به کار بردن ماه‌های سال در کشورهای عربی می‌تواند پیچیده باشد. چرا که برای انجام فرائض دینی از تقویم هجری قمری پیروی و برای انجام امور بازرگانی مرتبط با کشورهای غربی از تقویم میلادی استفاده می‌کنند. از آنجا که اساس تقویم مورد قبول کشورهای غربی حرکت خورشید است، در نتیجه، مردم کشورهای عرب‌زبان برای انجام کشت‌و زرع و امور کشاورزی آن را مبنای کارشان قرار داده‌اند.
اساس تقویم قمری، حرکت ماه است. این تقویم معمولا ۱۱ روز کمتر از تقویم میلادی است. اولین سال هجرت مصادف است با ۶۶۲ میلادی. یعنی در این سال میلادی پیامبر تصمیم گرفت از مکه به مدینه هجرت کند. همین مهاجرت مبنای تقویم اسلامی قرار گرفته است.
در تقویم هجری قمری شروع و پایان هر ماه به نحوه حرکت کره ماه به دور زمین بستگی دارد. از این رو ممکن است ماه‌های ۲۹ روزه هم در این تقویم وجود داشته باشد. به همین خاطر هم، ماه‌های قمری جای ثابتی در تقویم ندارند و فصل‌های سال می‌توانند ماه‌های متعددی داشته باشند. اما شمارش برج‌های سال از یک تا ۱۲ همواره در این تقویم یکسان است. محرم، اولین ماه سال هجری قمری و ذوالحجه آخرین ماه این تقویم است. در ادامه نام ماه‌های تقویم قمری را به ترتیب مشاهده می‌کنید.
- المُحرم
- صفر
- ربیعُ الأول
- ربیع الثاني أو ربیعُ الأخِر
- جُمادي الأول
- جُمادي الثانیة أو جُمادي الأخِرة
- رجب
- شعبان
- رمضان
- شوال
- ذوالقعده
- ذوالحجة
تقویم آرامی و میلادی در زبان عربی
تقویم هجری قمری در کشورهای عربی، بیشترین کارکرد را برای امور دینی و مشخص کردن ایام خاص در دین اسلام دارد. به عبارتی دیگر اهمیت این تقویم بیشتر برای انجام فرائض دینی است. از این رو، تقویم‌های دیگری مبنای کار و تعطیلات در برخی از کشورها عربی قرار گرفته است.
در عراق و منطقه شام (سوریه، لبنان، اردن و فلسطین) از تقویم آرامی استفاده می‌شود. در نتیجه نام ماه‌ها، و ترتیب آنها بر اساس این تقویم در این کشورها به کار می‌رود. تقویم آرامی یک تقویم شمسی است که خورشید مبنای محاسبات روزهای آن است. مردمان آسور که در سوریه امروزی ساکن بودند، از این تقویم استفاده می‌کردند. در کشور ترکیه امروزی نیز نام ماه‌ها بر اساس همین تقویم انتخاب می‌شود. نخستین ماه این تقویم، یعنی ماه «آذار» یک هفته مانده به فروردین آغاز می‌شود. برای آشنایی با نام دیگر ماه‌های تقویم آرامی بهتر است به جدول زیر توجه کنید.
| نام ماه‌های تقویم آرامی، مورد استفاده در عراق و منطقه شام (سوریه، لبنان، اردن و فلسطین) | |
| نام ماه | تاریخ شروع |
| آذار | اوخر اسفند و اوایل فروردین |
| نیسان | مطابق با اردیبهشت ماه |
| ایار | مطابق با خرداد ماه |
| حزیران | مطابق با تیر ماه |
| تموز | مطابق با مرداد ماه |
| أب | مطابق با شهریور ماه |
| ایلول | مطابق با مهر ماه |
| تشرین اول | مطابق با آبان ماه |
| تشرین ثاني یا تشرین آخر | مطابق با آذر ماه |
| کانون اول | مطابق با دی ماه |
| کانون ثاني یا کانون آخر | مطابق با بهمن ماه |
| شُباط | مطابق با اسفند ماه |
در کتاب «نصاب الصبیان» نوشته ابونصر فراهی دو بیت شعر وجود دارد که در آن از نام ماه‌های تقویم آرامی در آن استفاده شده که در ادامه می‌خوانید.
دو تشرین و دو کانون و پس آنگه // شباط و آذر و نیسان، ایار است
حزیران و تموز و آب و ایلول // نگه‌دارش که از من یادگار است
در سایر کشورهای عربی، تقویم میلادی معیار روزهای کاری و تعطیلات به شمار می‌رود. بر همین اساس کشورهای مصر، یمن و سودان از ترجمه مشابه ماه‌های میلادی در کشورشان استفاده می‌کنند. از آنجا که الجزیره و تونس جزو مستعمرات کشور فرانسه بودند، نحوه به کار بردن ماه‌های میلادی در این کشورها نزدیکی زیادی به زبان فرانسه دارد. در کشور مراکش، آنچه که به کار می‌رود، نزدیکی زیادی به فرهنگ بربرها در این کشور دارد. در ادامه جدولی را می‌بینید که نام ماه‌های میلادی و تلفظ‌های مختلف آن با توجه به لهجه کشورها گنجانده است.
| جدول نام ماه‌های میلادی بر اساس لهجه‌های مختلف عربی |
| ژانویه |
| کانون الثاني - تقویم آرامی |
| ینایر - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| جانفي - الجزیره و تونس |
| یَنایر - مراکش |
| فوریه |
| شُباط - تقویم آرامی |
| فِبرایر - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| فيفري - الجزیره و تونس |
| فِبرایر - مراکش |
| مارس |
| آذار - تقویم آرامی |
| مارس - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| مارس - الجزیره و تونس |
| مارس - مراکش |
| آوریل |
| نیسان - تقویم آرامی |
| أبريل/إبريل - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| أفريل - الجزیره و تونس |
| إبريل - مراکش |
| می |
| أيّار - تقویم آرامی |
| مايو - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| ماي - الجزیره و تونس |
| مايو - مراکش |
| ژوئن |
| حَزيران/حُزَيران - تقویم آرامی |
| يونيو/يونية - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| جُوان - الجزیره و تونس |
| يونيو - مراکش |
| جولای |
|
تَمّوز - تقویم آرامی |
| يوليو/يولية - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| جُويلية - الجزیره و تونس |
| يوليو - مراکش |
| اوت (آگوست) |
| آب - تقویم آرامی |
| أغُسطُس - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| أوت - الجزیره و تونس |
| غُشْت - مراکش |
| سپتامبر |
| أيلول - تقویم آرامی |
| سِبْتَمْبِر - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| سِبْتَمْبِر - الجزیره و تونس |
| شُتَمْبِر - مراکش |
| اکتبر |
|
تِشْرين الأوَّل - تقویم آرامی |
| أکْتببِر - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| أکْتببِر - الجزیره و تونس |
| أکْتببِر - مراکش |
| نوامبر |
| تِشْرين الثاني - تقویم آرامی |
| نوفَمْبِر - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| نوفَمْبِر - الجزیره و تونس |
| نُوَنْبِر - مراکش |
| دسامبر |
| كانون الأوَّل - تقویم آرامی |
| ديسَمْبِر - مصر، سودان، کشورهای خلیج فارس |
| ديسَمْبِر - الجزیره و تونس |
| دُجَمْبِر - مراکش |
سوالات متداول درباره فصل به عربی
در این بخش به برخی از سوالات پر تکرار مربوط به فصل ها به عربی به طور خلاصه پاسخ می‌دهیم.
نام فصل‌ها به عربی چگونه بیان می‌شود؟
چهار فصل در زبان عربی به شکل «فصل الربیع»، «فصل الصیف»، «فصل الخریف» و «فصل الشتاء» بیان می‌شود.
در کشورهای عربی از چه تقویم‌هایی استفاده می‌شود؟
در کشورهای عربی استفاده از تقویم هجری قمری عموما برای انجام فرائض دینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در کنار آن از تقویم‌های آرامی و میلادی به عنوان تقویم رسمی کشورها نیز استفاده می‌شود.
تمرین فصل ها به عربی
برای ارزیابی عملکرد خود در رابطه با «فصل ها به عربی»، می‌توانید از تمرین‌هایی که در ادامه در اختیار شما قرار گرفته است استفاده کنید. تمرین شامل ۴ سؤال است و پس از پاسخ دادن به تمامی پرسش‌ها می‌توانید با استفاده از گزینه «جواب» پاسخ درست را ببیند. همچنین در بخش جواب، ترجمه سوالات داده شده آمده که می‌توانید با استفاده از آن به اشکالات خود پی ببرید.
- با توجه به توضیحات موجود در بخش سوال، فصل موردنظر را حدس بزنید. (در قسمت جواب ترجمه توضیحات گنجانده شده است.)
سوال ۱: یعتبر هذا الفصل المرحلة الانتقالیة بین فصلي الشتاء و الصیف، حیث تعتدل فیه درجات الحرارة و یبدأ الطقس في الإعتدال و التغیر من برودة الشتاء في هذه المرحلة حتی مرحلة الصیف أو فصل الصیف. في هذا الفصل یکون هناک تعادل بین طول النهار و اللیل و یستمر النهار في أن یطول کلما تقدمت أیام الصیف. تبدأ النباتا في إن تزهر و تخضر مساحات شاسعة من الأرض، کما تبدأ الحیوانات في إنهاء فترة سباتها الشتوي الذي توقفت فیه عن کل أنشطتها بسبب برودة الجو.
جواب: فصل الربیع - ( این فصل مرحله انتقالی بین فصل زمستان و تابستان محسوب می‌شود، چرا که دما معتدل می‌شود و اعتدال در آب‌وهوا شروع می‌شود و از سردی زمستان در این مرحله تا مرحله یا فصل تابستان تغییر می‌کند. در این فصل، بین طول روز و شب تعادل برقرار است و با پیشرفت روزهای تابستان، روزها طولانی‌تر هم می‌شود. گیاهان گل‌دهی را شروع می‌کنند و مناطق وسیعی از زمین سبز می‌شود و حیوانات پایان خواب زمستانی را که در آن به دلیل سردی هوا تمام فعالیت‌های خود را متوقف کردند، آغاز می‌کنند.
سوال ۲: في هذا الفصل ینشط الرياح والعواصف ويكون الجو متقلب بين البرودة والبرودة الشديدة، وتكون السماء ملبدة بالغيوم والسحب القريبة من سطح الأرض. نظرًا لكثرة الأمطار في هذا الفصل فإنه فرصة لزراعة بذور المحاصيل الزراعية؛ لتوافر احتياجات عملية الزراعة من الماء عن طريق الأمطار. لهذا الفصل ملابسة الخاصة به التي تساعد الإنسان على التكيف مع برودة الطقس، فالملابس تكون ثقيلة وصوفية تحميهم من البرودة.
جواب: فصل الشتاء ( در این فصل فعالیت باد و طوفان زیاد است و هوا بین سرما و سرمای شدید نوسان دارد و آسمان پوشیده از ابرهایی است که نزدیک به سطح زمین هستند. با توجه به زیاد بودن بارندگی در این فصل، به خاطر تامین آب مورد نیاز فرآیند کشاورزی از طریق باران، این فصل فرصتی برای کاشت بذر محصولات کشاورزی است. این فصل لباس های مخصوص به خود را دارد که به افراد کمک می کند تا با هوای سرد سازگار شوند.لباس ها سنگین و پشمی هستند تا انسان‌ها را از سرما محافظت کنند.
سوال ۳: يتميز طقس هذا الفصل بنسمات باردة تظهر في الليل؛ فيكون الجو حار نهارًا ويبدأ في البرودة ليلًا. يتساوى طول الليل والنهار في هذا الفصل ثم يبدأ الليل في الطول والنهار في القصر مع نهايته. كما يعتبر هذا الفصل نهاية موسم النمو، فتتساقط فيه الأوراق، وتتغير ألوان أوراق بعض النباتات والأشجار، كما أن لهذا الفصل نباتاه الخاصة به، مثل: ساق البصل الذي يزهر في هذا الفصل، وفيه أيضًا يتم جني ثمار شجر الزيتون والنخيل.
جواب: فصل الخَریف - (هوای این فصل با نسیم خنکی که در شب می‌وزد متمایز می‌شود. هوا در روز گرم است و در شب شروع به سرد شدن می‌کند. طول شب و روز در این فصل برابر است، سپس رفته‌رفته شب بلندتر می‌شود و با پایان یافتن، روزها کوتاه‌تر می‌شود. این فصل را همچنین پایان فصل رشد می‌دانند چرا که در طول آن برگ‌ها می‌ریزند و رنگ برگ برخی از گیاهان و درختان تغییر می‌کند، این فصل هم گیاهان مخصوص به خودش را دارد مانند: ساقه پیاز که در این فصل شکوفا می‌شود، (همچنین) در آن میوه درختان زیتون و خرما نیز برداشت می شود.
سوال ۴: يرافق فترة هذا الفصل طقسًا حارًا ورطوبة بنسبة عالية، يتميز هذا الفصل في أماكن كثيرة بكثرة الأمطار الغزيرة مما يساعد هذا على نمو النباتات، فبزيادة شدة الحرارة والجفاف والعواصف المطرية الشديدة والعواصف الرعدية؛ لأن كمية الحرارة الموجودة في الغلاف الجوي تعمل على زيادة إنتاج الوقود الحراري وتبادل الحرارة بين الأرض والهواء مما يؤدى إلى حدوث العواصف في هذا الفصل.
جواب: فصل الصیف - (دوره این فصل با هوای گرم و رطوبت زیاد همراه است.این فصل در بسیاری از نقاط با بارش شدید باران فراوان شناخته می‌شود که به رشد گیاهان کمک می‌کند. در این فصل بر شدت گرما، خشک‌سالی، رگبارهای شدید باران و رعد و برق افزوده می‌شود. زیرا میزان گرمای جو باعث افزایش تولید گرما و تبادل حرارت بین زمین و هوا می‌شود که منجر به وقوع طوفان در این فصل می‌شود.)
جمع‌بندی
در این نوشته از مجله فرادرس درباره فصل ها به عربی مطالبی آموختیم. فهمیدیم که نام فصل‌های عربی به ترتیب از بهار تا زمستان، «فصل الربیع»، «فصل الصیف»، «فصل الخریف» و «فصل الشتاء» است. در ادامه درباره نمونه‌های آب و هوایی در فصل‌های مختلف و تقویم به کار رفته در کشورهای عربی و نام ماه‌های سال در این تقویم‌ها صحبت کردیم.
