فرادرستنظیمات ISO دوربین چیست — یک راهنما به زبان ساده
ایزو (ISO) در عکاسی معیاری برای سنجش حساسیت یک فیلم یا سنسور دیجیتال در برابر نور است. هر چه مقدار ایزو بالاتر باشد فیلم یا سنسور حساسیت بیشتری به نور دارند. در ایزوهای پایین، باید از سرعت‌های شاتر بالا و یا گشودگی بیشتر دیافراگم استفاده کرد. اغلب دوربین‌های دیجیتال محدوده ایزویی بین 100 و 12800 دارند.
نام ایزو از سازمانی که مسئول طراحی این استاندارد بوده، گرفته شده است، یعنی «سازمان بین‌المللی استاندارد» (International Organization for Standardization). شاید با خود بگویید که اختصار این عبارت باید IOS باشد. البته حق با شما است؛ در طی گردهمایی‌های نخست برای تشکیل این سازمان بین‌المللی توافق شد که از عبارت isos که در زبان یونانی به معنی «متعادل» است، استفاده شود. سازنده‌های مختلف دوربین با بهره‌گیری از این استاندارد، میزان حساسیت سنسورهای خود را بر اساس یک مقیاس استاندارد کالیبره می‌کنند. ایزو 100 بر روی یک دوربین کانن 5D MKIV باید همان حساسیتی را داشته باشد که ایزو 100 روی دوربین آیفون ارائه می‌کند.
ایزو چگونه کار می‌کند؟
با این که ایزوی فیلم‌های عکاسی و سنسورهای دیجیتال اساساً از مفهوم واحدی استفاده می‌کنند؛ اما طرز کار آن‌ها اندکی متفاوت است. در مورد فیلم، ایزو میزان سرعت واکنش مواد شیمیایی مورد استفاده، برای پذیرش نور را اندازه‌گیری می‌کند. هر چه این مواد شیمیایی سریع‌تر به نور واکنش نشان دهند، ایزو بالاتر خواهد بود و نور کمتری برای گرفتن عکس مورد نیاز است. با این حال در این نوشته سعی می‌کنیم بیشتر بر روی سنسورهای دیجیتال متمرکز شویم.
سنسورهای دیجیتال
هر سنسور دیجیتال از میلیون‌ها سنسور کوچک‌تر تشکیل یافته است. برای نمونه یک سنسور 20 مگاپیکسل 20 میلیون سنسور کوچک دارد که هر یک مسئول یک پیکسل از سنسور کامل هستند. زمانی که فوتون‌های نور با هر یک از این سنسورهای ریز برخورد می‌کنند، یک بار الکتریکی تولید می‌شود. هر چه تعداد فوتون‌هایی که به هر سنسور می‌رسد بیشتر باشند، این بار قوی‌تر خواهد بود. مقدار باری که هر سنسور ایجاد می‌کند، از سوی دوربین برای تعیین میزان روشنایی با تیرگی پیکسل مربوطه در تصویر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
رابطه بین بار تشخیص داده شده از سوی دوربین و روشنایی هر پیکسل اساساً قراردادی است. سنسورها طوری کالیبره شده‌اند که تصویری با ایزو 100 بر روی یک دوربین دیجیتال همانند تصویری باشد که با استفاده از یک فیلم عکاسی با ایزو 100 گرفته شده است.
با این که یک فیلم با مقدار ایزو 200 از نظر شیمیایی با ایزو 100 متفاوت است؛ اما در دوربین دیجیتال همواره از یک سنسور دیجیتال واحد بهره گرفته می‌شود. این بدان معنی است که سنسور همواره به اندازه‌گیری بار الکتریکی فوتون‌های اصابت یافته می‌پردازد؛ اما مقادیر ایزو را از طریق تناسب بندی شبیه‌سازی می‌کند. زمانی که مقدار ایزو دوربین را از 100 به 200 افزایش می‌دهید، هیچ چیزی در سنسور تغییر نمی‌کند؛ بله مقادیر باری که سنسور تشخیص می‌دهد (معادل روشنایی هر پیکسل) در هنگام گرفتن عکس دو برابر می‌شود. به همین دلیل است که سنسورهای دیجیتال در نورهای کم بسیار بهتر از دوربین‌های فیلمی عمل می‌کنند.
ایزو چگونه اندازه‌گیری می‌شود؟
ایزو با استفاده از مقیاس لگاریتمی ساده‌ای اندازه‌گیری می‌شود. هر بار که مقدار ایزو دو برابر می‌شود، روشنایی تصویر به میزان یک استاپ (یعنی دو برابر) افزایش می‌یابد. معنی این حرف آن است که اختلاف روشنایی بین یک تصویر با ایزو 100 و تصویری با ایزو 200 به همان میزان اختلاف بین روشنایی تصویر با ایزو 800 و تصویر با ایزو 1600 است. در یک دوربین دیجیتال ایزو 6400، شش برابر روشن‌تر از ایزو 100 است و نه 64 برابر.
چرا باید از ایزو استفاده کنیم؟
ایزو در کنار سرعت شاتر و گشودگی دیافراگم یکی از اساسی‌ترین مفاهیم مورد استفاده در عکاسی دیجیتال است. با این که ایزو به اندازه دیگر عوامل بر ظاهر عکس تأثیر نمی‌گذارد؛ اما دانستن تأثیر آن در انتخاب ایزو مناسب برای شرایط مختلف بسیار حائز اهمیت است.
اگر این نوشته مورد توجه شما واقع شده است، موارد زیر نیز احتمالاً برای شما جذاب خواهند بود:
- آموزش پایه ای عکاسی
- فاصله کانونی در عکاسی — راهنمای جامع برای علاقه‌مندان عکاسی
- آموزش طراحی و گرافیک کامپیوتری
- نوردهی در عکاسی — مهارتی که هر عکاس مبتدی و حرفه‌ای به آن نیاز دارد
- آموزش مهارت‌های اساسی کامپیوتر
==
