آشنایی با انواع وضوح تصویر (Resolution) در تلویزیون ها – به زبان ساده


اگر قصد دارید تلویزیون جدیدی بخرید، مطمئناً به خاطر حجم بالای اطلاعات فنی که در این زمینه وجود دارد، دچار سردرگمی میشوید. برای افرادی که به طور مداوم اخبار مرتباط با فناوری نمایشگرها را پیگیری نمیکنند، این همه اصطلاحهای مختلف میتواند پیچیده باشد. یکی از مهمترین نکاتی که باید هنگام خرید تلویزیون جدید در نظر داشت، بحث وضوح تصویر یا Resolution آن است. آیا باید یک دستگاه 4K خریداری کنیم یا نوع دیگر؟ در این مقاله به بررسی وضوح تصویر 4K و مقایسه آن با وضوح تصویر 8K میپردازیم.
وضوح 8K چیست؟
هر نمایشگری که عرض آن 8 هزار پیکسل داشته باشد، 8K نامیده میشود. همچنین قالبهای ویدئویی به صورت 8K UHD، Full UHD و FUHD داریم.
نمایشگرهای 8K در ابعاد 4320×7680 پیکسل هستند که مجموعاً 33.2 مگاپیکسل را تشکیل میدهد. این وضوح به صورت خطی دو برابر وضوح تصویر 4K است، همچنین چهار برابر وضوح 1080p و شش برابر وضوح نمایشگرهای 720p است.
هیچ دستگاه تلویزیون مصرفی با وضوح تصویر 8K تاکنون ارائه نشده است و بعید است تا چند سال آینده نیز عرضه شود. علیرغم ارائه برخی نمونههای مفهومی در نمایشگاههایی مانند CES، کارشناسان پیشبینی میکنند که تلویزیونهای 8K تا سال 2023 به بازار عرضه نخواهند شد.
با این وجود مدتی است که شاهد ورود دوربینهای تصویربرداری 8K در استودیوهای هالیوود هستیم. فیلم «محافظان کهکشان - 2» (Guardians of the Galaxy Vol. 2) تولید سال 2017 نخستین فیلمی بود که با استفاده از دوربین 8K فیلمبرداری شد.
یکی از شبکههای تلویزیونی دنیا که قابلیت پخش عمومی 8K را دارد، شبکه NHK ژاپن است. این شبکه یک کانال 8K دارد و قصد دارد مسابقات المپیک 2020 را به صورت 8K پخش کند.
توجه داشته باشید که اگر یک دوربین دیجیتال مجهز به جدیدترین فناوریها داشته باشید، احتمالاً وضوح تصویر آن برای عکس بالاتر از 8K خواهد بود. این وضوح تصویر برای عکس حتی میتواند از 50 مگاپیکسل نیز بالاتر باشد.
وضوح تصویر 5K چیست؟
رایجترین پیکربندی 5K وضوح 2880×5120 است. این اندازه 33.3 درصد ارتقا نسبت به وضوح 4K محسوب میشود و به این معنی است که گویی وضوحهای 720p و 1080p را مقایسه میکنیم.
این احتمال که وضوح 5K در تلویزیونهای مصرفی فراگیر شود، بسیار پایین است. دنیای فناوری در طی چند سال آینده مشغول مهاجرت به فناوری 4K خواهد بود و پس از آن نیز مقصد بعدی وضوح تصویر 8K است.
با این وجود نمایشگرهای با وضوح 5K نیز در این میان نقش خود را ایفا میکنند. توانایی نمایش محتوای 4K و در عین حال داشتن بخشی اضافی روی صفحه نمایشگر برای نرمافزارهای ویرایش ویدئو از جمله قابلیتهای این نمایشگرها است. این نمایشگرها میتوانند ویدئوهای 4K را پخش کنند و در عین حال منوها و نوارهای ابزار نرمافزارهای ویرایش ویدئو نیز باز باشند و لازم نیست که در زمان preview گرفتن از ویدئوهایی که در حال ویرایش هستند، بخشهای دیگر را ببندیم.
وضوح 4K چیست؟
در حال حاضر، اگر بخواهید یک تلویزیون مجهز به آخرین نسل فناوری بخرید، احتمالاً گزینه انتخابی شما تلویزیونی با وضوح 4K خواهد بود. کارشناسان پیشبینی میکنند که در سال 2020 دستکم نیمی از منازل در ایالات متحده دارای یک تلویزیون 4K خواهند بود.
منظور از 4K هر وضوح تصویری است که حدوداً 4000 پیکسل افقی داشته باشد. چندین نسخه از وضوح 4K در بازار وجود دارد، که هر کدام تفاوتهایی دارند. برای نمونه وضوح 4K در دنیای سینما از ابعاد 2160×4096 (مجموعاً 8،847،360 پیکسل) استفاده میکند که نسبت تصویر آن 265:135 است و DCI 4K نامیده میشود.
در گیرندههای تلویزیونی، رایجترین وضوح تصویر 4K ، ابعاد 2160×3840 است که با 8،294 در 400 پیکسل، دارای نسبت تصویر 16:9 است.
به طور رسمی وضوح 4K به نام UHDTV1 یا 4K UHDTV نامیده میشود. همان طور که احتمالاً میدانید وضوح تصویر UHD اختصاری برای عبارت «وضوح تعریف بسیار بالا» (Ultra-High Definition resolution) است. بدین ترتیب وضوحهای Ultra-High Definition و 4K در واقع اصطلاحهایی معادل هم هستند. همچنین ممکن است ببینید که از عبارت 2160p برای اشاره به وضوح تصویر 4K استفاده میشود.
در حال حاضر سرویسها و دستگاههای زیادی شروع به ارائه 4K کردهاند. از جمله این سرویسها و دستگاهها، نتفلیکس، ایکسباکس وان (S و X)، پلیاستیشن 4 پرو و Prime Video هستند. همه مسابقات جام جهانی 2018 به صورت 4K پخش شدهاند. نمونههای بسیار عالی از ویدئوهای 4K نیز روی یوتیوب وجود دارند که میتوانید بررسی کنید.
وضوح 2K چیست؟
وضوح تصویر 2K هرگز عملاً به استقلال مناسبی دست نیافت. به طور رسمی وضوح 2K یک اصطلاح سینمایی است که به نمایش 1080×2048 اشاره دارد. اغلب پروژکتورها در سالنهای سینما امکان نمایش 2K را دارند.
در برخی موارد صفحههای 1080p به صورت وضوح 2K توصیف میشوند. تقریباً همه افراد فعال در این حوزه بر این باورند که این نامگذاری صحیح نیست. با این وجود، در طی زمان این وضعیت به صورتی در آمده است که استفاده از یک اصطلاح در واقع معنای آن را متبادر میکند. این موضوع به طور خاص در زمانی که فناوری 1080p کم کم در حال ورود به کتابهای تاریخی است بیشتر نمود مییابد.
شما نمیتوانید هیچ دستگاه تلویزیونی با وضوح 1440p بیابید، چون هیچ شبکه یا استودیویی تاکنون محتوایی با این فرمت تولید نکردهاند و از این رو رندرینگ آن نیز بیمعنی است. اما همه اینها به این معنی نیست که این یک فرمت استاندارد روی دستگاههای دیگر محسوب نمیشود.
عملاً بیش از یک وضوح تصویر 1440p وجود دارد. این فرمتها شامل ابعاد 3120x1440p ،2960x1440p ،2880x1440p ،2560x1440p و حتی در سالهای اخیر، 5120x1440p است.
وضوح تصویر 1440p روی گوشیهای هوشمند و نمایشگرهای بازی زیادی وجود دارد. بر اساس گزارش Steam قریب به 5 درصد از کاربران آن مشغول بازی روی صفحههای نمایش 1440p هستند.
بحثی کاملاً جدی در مورد این که کدام یک از وضوحهای 1080p یا 1440p برای بازی کردن بهتر هستند در جریان است. به نظر میرسد اجماع کلی بر این است که اگر سختافزار شما بتواند وضوح تصویر 1440p را مدیریت کند، میتوانید شاهد بهبود قابل توجهی در تجربه بازی کردن باشید و نگران سازگاری با 4K نیز نباشید.
وضوح 1080p چیست؟
این وضوح که به نام Full HD یا (FHD) نیز شناخته میشود، ابعادی برابر با 1920×1080 پیکسل دارد. این قالب نسبت ابعاد 16:9 دارد و 2.1 مگاپیکسل را ارائه میکند.
حرف p در نام این وضوح تصویر اشاره به عبارت «اسکن پیشرونده» (Progressive Scan) دارد. این عبارت به بیان ساده به آن معنی است که فریمهای تصویر روی صفحه به صورت متوالی ترسیم میشوند. حالت معکوس این وضعیت ویدئوهای interlaced هستند که در آن خطوط فریمهای زوج و فرد به صورت متناوب ترسیم میشوند. این وضعیت در تلویزیونهای آنالوگ رواج داشت.
وضوح 1080p نصف وضوح تصویر 4K است؛ اما تعداد پیکسلهای این قالب چهار برابر کمتر است. این وضوح تصویر 33.3 درصد بزرگتر از وضوح 720p است.
امروزه به سختی میتوان تلویزیون مدرنی یافت که از ورودی 1080p از طریق کابل HDMI پشتیبانی نکند. اغلب نمایشگرهای رایانهها نیز میتوانند از این وضوح پشتیبانی کنند. این وضوح تصویر از سال 2013 روی نتفلیکس عرضه شده است.
سخن پایانی
پنج وضوح تصویر که در بخشهای قبلی این نوشته مورد بررسی قرار دادیم، وضوحهایی هستند که در زندگی روزمره خود با آنها سر و کار داریم. باید آگاه باشید که این وضوحها انحصاری نیستند و وضوحهای تصویر بسیار زیادی دیگری نیز وجود دارند.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشهای زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
- مجموعه آموزشهای مهارت های اساسی کامپیوتر
- آموزش پردازش ویدئو
- مجموعه آموزشهای طراحی و گرافیک کامپیوتری
- آموزش ضبط صفحه دسکتاپ و تدوین فیلم با نرم افزار کمتازیا (Camtasia Studio)
- ۵ نرم افزار پرکاربرد ضبط ویدئو از صفحه نمایش برای ویندوز
==