آشنایی با انواع کابل های انتقال تصویر – راهنمای جامع
امروزه راههای زیادی برای اتصال منابع تصویری به تلویزیونها و مانیتورها وجود دارد، ولی از آنجایی که بسیاری از این کابلها در گذر زمان منسوخ شدهاند، ممکن است انتخاب رابط و پورت مناسب برای کاربران کمی دشوار باشد. این امر به این دلیل است که دستگاههای زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که از رابطهای ویدئویی مختلفی استفاده میکنند. ولی تفاوت بین این رابطها چیست و ما به کدام یک از آنها نیاز داریم؟
در این مطلب مهمترین کابلهای موجود را بررسی کرده و به شما توضیح خواهیم داد که در چه زمان نیازمند کدام یک هستید.
VGA
کابل «VGA» مخفف عبارت «Video Graphics Array» و به معنای «آرایههای گرافیکی و ویدئویی» است. این کابل در واقع قدیمیترین استانداردی است که هنوز هم در بسیاری از تجهیزات کامپیوتری یافت میشود.
VGA ابتدا توسط شرکت IBM توسعه یافت و در سال 1987 میلادی معرفی شد. در بسیاری از کارتهای گرافیک، تلویزیونها، مانیتورهای کامپیوتری و لپتاپها از این کابل استفاده میشد.
کابل VGA میتواند تا رزولوشن 640 در 480 پیکسل را در 16 رنگ پشتیبانی کند، همچنین با کاهش رزولوشن به 320 در 200 پیکسل میتوانید تعداد رنگ را تا 256 افزایش دهید. این حالت به نام «Mode 13h» نام داشته و معمولا زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که رایانهی خود را به حالت «Safe Mode» بوت میکنید. همچنین در اواخر دههی 1980 و اوایل دههی 1990 میلادی، از این حالت برای گیمینگ در رایانه استفاده میشد.
کابل VGA میتواند سیگنالهای ویدئویی «RGBHV» را انتقال دهد. کدها به ترتیب معادل «Red»، «Green»، «Blue»، «Horizontal Sync» و «Vertical Sync» هستند. سوکت VGA از 15 پین تشکیل شده است که در سه ردیف 5تایی قرار دارند و معمولا نیز رنگ این کابلها آبی است. این سوکتها توسط دو پیچی که در دو کنار آن قرار دارند به خوبی به دستگاه مقصد متصل میشوند.
امروزه این کابلها به ندرت مورد استفاده قرار میگیرند و بیشتر در دستگاههای قدیمی استفاده میشوند، چراکه به طور گستردهای توسط کابلهای «DVI» و «HDMI» جایگزین شدهاند. در ادامهی مطلب به این دو کابل نیز خواهیم پرداخت.
RCA
کابلهای معروف قرمز، سفید و زرد که نوعی رابط «RCA» هستند در زمانی پر طرفدارترین نوع رابطهای صوتی و تصویری محسوب میشدند.
با این که معمولا به این کابلها به عنوان کابل RCA اشاره میشود، ولی در واقع RCA به رابط فلزی سر کابلها اشاره میکند و مخفف نام شرکت «Radio Corporation of America» است که استفاده از این کابلها را به امری عمومی در بین مردم تبدیل کرد.
کابلهای قرمز و سفید برای سیگنالهای صوتی، و کابل زرد برای ارسال سیگنال تصویر استفاده میشود. این سه کابل به کمک یکدیگر توانایی انتقال تصویر با رزولوشن 480i یا 576i را به همراه صدای استریو دارند.
درست همانند کابل VGA، رابط RCA نیز توسط کابلهای DVI و HDMI جایگزین شده است.
DVI
کمی بیش از یک دهه پس از معرفی کابل VGA توسط IBM، گروه «Digital Display Working Group» یک رابط موفق را با نام «DVI» در سال 1999 عرضه کرد.
DVI مخفف عبارت «Digital Visual Interface» و به معنای «رابط تصویری دیجیتال» است و میتواند ویدئوی دیجیتال فشرده نشده را به سه حالت انتقال دهد:
- DVI-I (ترکیبی): سیگنالهای دیجیتال و آنالوگ را در یک رابط ترکیب میکند.
- DVI-D (دیجیتال): تنها از سیگنالهای دیجیتال پشتیبانی میکند.
- DVI-A (آنالوگ): تنها سیگنالهای آنالوگ را پشتیبانی میکند.
کابلهای DVI-I و DVI-D به دو صورت تک لینک و «دوآل لینک» (Dual-Link) عرضه میشوند. در حالت تک لینک، این کابل میتواند تا رزولوشن 1920 در 1200 را در حالت 60 هرتز پشتیبانی کند. با این حال با اضافه شدن یک فرستندهی دیجیتال دیگر و تبدیل کابل به حالت دوآل لینک، رزولوشن پشتیبانی شده تا 2560 در 1600 در حالت 60 هرتز افزایش مییابد.
برای جلوگیزی از ماندگاری اجباری دستگاههای VGA به دلیل نبودن کابل جایگزین، کابلهای DVI در حالت DVI-A از ارتباط آنالوگ نیز پشتیبانی میکنند. این بدین معنا است که رابطهای DVI میتوانند با کابلهای VGA قدیمی نیز سازگار باشند.
Mini-DVI
اپل همیشه به تلاش برای کوچکتر و سبکتر کردن دستگاههای خود معروف بوده است. بسیاری از افراد تصور میکنند که کابلهای «Mini-DVI» محصولات جدیدی هستند، ولی حقیقت این است که اپل از سال 2006 که تصمیم به رها کردن پورتهای «Mini-VGA» گرفت در حال توسعهی این محصول بوده است.
این پورت در سیستمهای «PowerBook G4»، آیمک و مک بوکهای تحت اینتل و «Xserve» قرار دارد. «Mini-DVI» از حالت دوآل لینک پشتیبانی نمیکند، در نتیجه همیشه به رزولوشن 1920 در 1200 یا کمتر محدود است. این مساله در کنار پیشرفت تکنولوژی باعث شد که اپل از سال 2008 توسعهی این پورتها را کنار گذاشته و آن را با «Mini DisplayPort» جایگزین کند.
HDMI
«HDMI» یا «High Definition Media Input» یک رابط انتقال صوت و تصویر اختصاصی، ولی بسیار موفقیت است. HDMI توسط گروهی از تولید کنندگان الکترونیکی نظیر «Sony»، «Sanyo» و «Toshiba» تولید شده است تا بتواند سیگنالهای ویدئویی (فشرده نشده) و صوتی (یا به صورت فشرده نشده یا به صورت فشرده شدهی 8 کاناله) را به مانیتورها، تلویزیونهای دیجیتال و پخشکنندههای DVD یا بلوری انتقال دهد.
کابل «HDMI 1.4» میتواند فایل صوتی 24 بیت فشرده نشده را به صورت kHz 192، و ویدئو را تا رزولوشون 4096 در 2160 پیکسل (که به نام 4K یا Ultra HD شناخته میشود) انتقال دهد. از آنجایی که HDMI نیز از استانداردهای ویدئویی مشابهی از DVI پشتیبانی میکد، هر دو با یکدیگر سازگار هستند. از آنجایی که نیازی به تبدیل سیگنال آنها وجود ندارد، کاهش کیفیتی نیز پیش نخواهد آمد (هرچند بر خلاف HDMI، کابل DVI از صوت پشتیبانی نمیکند).
سه نوع رابط HDMI وجود دارد که به طور مرسوم مورد استفاده قرار میگیرد. «Type A» رابط HDMI با اندازهی کامل آن است که در تلویزیونها و تجهیزات سینما خانگی استفاده میشود. «Mini HDMI» یا «Type C» معمولا در لپتاپها و تبلتها استفاده میشود. کابل «Micro-HDMI» یا «Type D» نیز بیشتر در تلفنهای همراه مورد استفاده قرار میگیرد.
DisplayPort
«DisplayPort» یک رابط دیجیتال است که توسط کمپانی «Video Electronic Standards Association» توسعه یافته است. «DisplayPort» میتواند سیگنالهای صوتی و تصویری را منتقل کند که از همین رو شباهت زیادی به HDMI دارد.
«Display Port 1.4» میتواند تا رزولوشن 8k (7680 در 4320) را در حالت 60 هرتز پشتیبانی کند، که یعنی از HDMI نیز فراتر میرود.
با این حال این دو کابل برای بازارهای متفاوتی عرضه شدهاند. HDMI در اصل برای سیستمهای صوتی خانگی تولید گردیده در حالی که DisplayPort برای اتصال رایانهها به مانیتور مورد استفاده قرار میگیرد. از آنجایی که عملکرد این دو بسیار شبیه است، میتوان با استفاده از یک آداپتور «Dual Mode DisplayPort»، دستگاههای DisplayPort و HDMI را به یکدیگر متصل کرد.
DisplayPort دادههای خود را به صورت بستهای منتقل میکند که شبیه به عملکرد رابطهای «Ethernet» (کابل LAN) و USB است، از همین رو نیز بهترین مصرف را در رایانهها دارد و برای سیستمهای صوتی خانگی تولید نشده است.
Mini DisplayPort
اپل برای مک بوکها و آیمکهای خود یک پورت «DisplayPort» اختصاصی طراحی کرده است که به نام «Mini DIsplayPort» شناخته میشود. با این که این پورت ساختهی خود اپل است، بر پایهی «DisplayPort 1.2» که در سال 2009 عرضه شد گنجانده شده است.
Thunderbolt
پورت تاندربولت برای اتصال لوازم جانبی به رایانهها استفاده میشود. تولید این کابل در اصل قرار بود توسط شرکت اینتل تحت نام «Light Peak» انجام شده و برای انتقال دادهها از کابلهای نوری استفاده کند. پس از آزمایشهای متعدد، اینتل به این نتیجه رسید که با استفاده از کابلهای مسی میتواند بدون کاهش کیفیت، قیمت این کابلها را کاهش دهد.
اپل اولین سازندهای بود که از کابل تاندربولت در سیستمهای «MacBook Pro 2011» استفاده کرد. در زمان عرضهی تاندربولت، این کابل امکان استفاده از رابط Mini DisplayPort اپل را نیز داشت که یعنی میتوانست با کابلهای قدیمی نیز سازگار باشد.
یکی از بهترین مزایای پورت تاندربولت نسبت به DisplayPort، سرعت بیشتر آن در انتقال دادهها است. نسخههای دو و یک پورت تاندربولت امکان انتقال داده با سرعت 20 گیگابایت در ثاینه را به کمک رابط Mini DisplayPort فراهم میکند. تاندربولت 3 این سرعت را تا 40 گیگابایت در ثانیه افزایش داده و به جای رابط «Mni DisplayPort» از «USB Type-C» استفاده میکند. برای آشنایی بیشتر با تاندربولت 3، میتوانید از مطلب «پورت تاندربولت ۳ چیست و چه کاربردی دارد؟ – به زبان ساده» در فرادرس استفاده کنید.
با استفاده از تنها یک پورت تاندربولت میتوانید تا 6 دستگاه را به کمک تکنولوژی «Daisy-chaining» به صورت زنجیرهای به رایانهی خود متصل کنید که به این صورت تعداد پورتهای مورد نیاز برای رایانه به شدت کاهش مییابد.
تاندربولت میتواند با استفاده از پروتکل DisplayPort یا کارت صداهای USB اقدام به انتقال صوت کند. در تاندربولت 2 پشتیبانی از ویژگیهای «DisplayPort 1.2» نیز اضافه شده است که امکان انتقال تصویر با رزولوشن 4k را فراهم مینماید.
اگر هنوز هم نمیدانید چه کابلی مناسب شما است، جالب است بدانید که دنیا دارد به سمت تک کابلی شدن میرود. در واقع قرار است که به زودی سیستمی فراهم شود که بتوانید به سادگی با استفاده از یک مبدل، کابلهای «USB Type-C» را به HDMI متصل کنید.
این تنها یک قدم از صنعت برای ساده کردن مراحل انتخاب کابل است. به یاد دارید که یک زمانی هر تلفن همراه سوکت شارژر متفاوتی داشت؟ ولی امروزه اکثر دستگاهها از پورت میکرو USB استفاده میکنند. دقیقا به همین شکل کابل انتقال تصویر نیز در حال تغییر است و به سمت استاندارد سازی کابلهای «USB Type-C» میرود تا بتوانید صوت، تصویر، برق و هر نوع انتقالی را از آن طریق انجام دهید.
اپل به قدری به این تغییر مطمئن است که در پاییز سال 2016 یک مک بوک عرضه کرده است که تنها از یک پورت «USB Type-C» برای تمام اتصالات خود از جمله اتصال برق استفاده میکند. در چنین شرایطی به سمت دنیایی میرویم که برای مشاهدهی یک محتوای ویدئویی دیگر نیاز به کابلهای متفاوتی نخواهید داشت.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، احتمالا مطالب زیر نیز برایتان کاربردی خواهد بود:
- دروس مهندسی برق
- آموزش مهارتهای اساسی کامپیوتر
- مجموعه آموزشهای علوم کامپیوتر
- USB و هر آنچه باید در مورد این فناوری بدانید
- آموزش مونتاژ کامپیوتر به زبان ساده — مجموعه مقالات جامع و مصور فرادرس
^^
یعنی من که کامپیوترم کابل vga داره نمیتونم 720*1080 فیلم ببینم؟
شاید مشکل از کابل است