محاسبه کمیسیون رهن و اجاره ملک — به زبان ساده

در بسیاری از مواقع، ممکن است مالک یا مستاجر از نحوه محاسبه کمیسیون رهن و اجاره ملک آگاه نباشند؛ این امر، باعث می‌شود که طرفین بعضاً با مبلغی غیر واقعی از سمت مشاور املاک روبرو شوند و یا بر سر آنچه به آن‌ها اعلام شده است مشاجره کنند.

زمانی که به کمک مشاورین املاک اقدام به معامله رهن و اجاره ملکی می‌کنید، کمیسیون مشاور املاک تقریبا سهم مهمی از رهن و اجاره را شامل می‌شود و این عدد به نوعی یک چهارم مبلغ اجاره یک ماه است. البته ممکن است این مبلغ به صورت توافقی بین سه طرف مالک (موجر)، مستاجر و مشاور املاک تعیین شود ولی معمولا قواعدی نیز از طرف اتحادیه مشاورین املاک برای محاسبه کمیسیون رهن و اجاره در نظر گرفته شده است. پیش از اینکه این بحث را ادامه دهیم لازم است یادآور شویم، برای آگاهی از نحوه محاسبه کمیسیون فروش ملک نیز می‌توانید مطلب محاسبه کمیسیون فروش ملک --- به زبان ساده را مطالعه کنید.

محاسبه کمیسیون رهن و اجاره ملک

در این متن نحوه محاسبه کمیسیون رهن و اجاره ملک مسکونی در بنگاه‌های مشاورین املاک را مرور خواهیم کرد. معمولا تعرفه‌ای برای حق کمیسیون مشاورین املاک از طرف اتحادیه وجود دارد که باید به وسیله هر یک از طرفین معامله پرداخت شود. به صورت رایج قرارداد اجاره ملک شامل دو نوع مبلغ رهن و اجاره می‌شود. بخش رهن به عنوان ودیعه نزد مالک تا پایان قرار داد باقی می‌ماند، ولی اجاره به صورت ماهانه (یا به صورت یکجا) پرداخت می‌شود.

شیوه محاسبه کمیسیون مشاور املاک برای قراردادهای رهن و اجاره به شکلی است که برمبنای درصدی از اجاره ماهانه منظور می‌شود. در حالتی که قرار داد به صورت رهن و اجاره باشد، ابتدا رهن تبدیل به اجاره شده و با جمع کردن مبلغ اصلی اجاره با آن، 2.5٪ ارزش اجاره به عنوان کمیسیون مشاور املاک از هر طرف معامله اخذ می‌شود. البته ناگفته نماند که باید مالیات ارزش افزوده را نیز در این حالت لحاظ کنیم.

برای تبدیل رهن به اجاره، کافی است که به ازاء هر ۱ میلیون تومان (۱۰ میلیون ریال) از رهن، ۳۰ هزار تومان (۳۰۰ هزار ریال) اجاره در نظر گرفت. به این ترتیب اگر مبلغ رهن یک واحد مسکونی برابر با ۱۰۰ میلیون تومان (معادل ۱ میلیارد ریال) باشد، تبدیل رهن به اجاره به صورت زیر خواهد بود (توجه کنید که محاسبات زیر براساس ریال انجام شده است).

$$\large \dfrac{1,000,000,000}{10,000,000} \times 30,000= 30,000,000$$

حال این مبلغ را با اجاره (در صورت اجاره‌ای بودن ملک) جمع می‌کنیم. فرض کنید اجاره چنین ملکی با توجه به مبلغ ودیعه (رهن) ماهانه یک میلیون تومان (۱۰ میلیون ریال) باشد. در نتیجه مجموع اجاره دریافتی (مجموع رهن و اجاره) برابر است با 40,000,000 ریال (چهار میلیون تومان) که بر مبنای آن رقم کمیسیون مشاور املاک محاسبه خواهد شد. از آنجایی که باید 25٪ (یک چهارم اجاره ماهانه) این مبلغ، کمیسیون مشاور املاک برای هر طرف معامله باشد، محاسبات را به صورت زیر دنبال می‌کنیم:

$$\large 40,000,000 \times 0.25 = 10,000,000$$

اگر مالیات ارزش افزوده را که برابر با ۹درصد است نیز محاسبه کنیم، ملبغ قابل پرداخت توسط طرفین به صورت زیر خواهد بود.

$$\large 10,000,000 \times 0.09 = 900,000\rightarrow 10,000,000+900,000= 10,900,000$$

به این ترتیب مالک (موجر) باید مبلغ یک میلیون نود هزار تومان به مشاور املاک بپردازد. البته همین مقدار نیز سهم مستاجر خواهد بود.

اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزش‌های زیر نیز به شما پیشنهاد می‌شوند:

• مجموعه آموزش‌های دروس حسابداری
• آموزش حسابداری میانه 1
• مجموعه آموزش‌های دروس دبیرستان و پیش‌دانشگاهی
• مفهوم نرخ رشد مرکب سالانه و روش محاسبه آن — به زبان ساده
• بازار سهام و آشنایی با پنج شاخص مهم آن

^^