سبک بازگشت ادبی چیست و چه ویژگی هایی دارد؟ + معرفی شاعران و نمونه آثار
سبک بازگشت ادبی، حد واسط سبک هندی و سبک بیداری است و مهم ترین ویژگی آن، تقلید از شاعران سبک خراسانی و عراقی و دوری از سبک هندی است. از شاعران دوره بازگشت ادبی میتوانیم به صبای کاشانی، نشاط اصفهانی و فروغی بسطامی اشاره کنیم. در این مطلب از مجله فرادرس یاد میگیریم سبک بازگشت ادبی چیست و مهمترین ویژگی های آن را معرفی میکنیم. همچنین به معرفی شاعران دوره بازگشت ادبی و معروف ترین شاعر و پرچمدار سبک بازگشت میپردازیم. در انتهای مطلب نیز پرسشهایی چهارگزینهای قرار دادهایم تا با استفاده از آنها میزان یادگیری خود از این سبک ادبی را بسنجید.
- با دوره زمانی سبک بازگشت ادبی آشنا میشوید.
- ویژگی های سبک بازگشت ادبی را میشناسید.
- با شاعران سبک بازگشت و شعرهای آنها آشنا میشوید.
- پرچمدار سبک بازگشت ادبی را خواهید شناخت.
- سه ویژگی مهم دوره بازگشت را یاد میگیرید.
- معروف ترین شاعر دوره بازگشت را خواهید شناخت.
سبک بازگشت ادبی چیست؟
سبک بازگشت ادبی و سبک بیداری، سبک آثار ادبی فارسی در قرنهای دوازدهم و سیزدهم است که ویژگی مهم آن، دوری از سبک هندی و نزدیک شدن به سبکهای قدیمی ادبیات فارسی یعنی سبک خراسانی و عراقی است. به همین دلیل نام این سبک را بازگشت نهادهاند. در ادامه مطلب با همه مشخصات این سبک، شاعران آن و... آشنا میشویم.
پیشنهاد میکنیم برای یادگیری سبک بازگشت ادبی و ویژگی ها و شاعران آن، فیلم آموزش علوم و فنون ۳ پایه دوازدهم در فرادرس را تماشا کنید. لینک این آموزش را در کادر زیر آوردهایم.
مهمترین ویژگی سبک بازگشت ادبی چیست؟
پیروی از اسلوبهای کهن و سبک خراسانی و عراقی در سطوح زبانی، ادبی و فکری، مهم ترین ویژگی سبک بازگشت ادبی است. در واقع، اندیشه، زبان و تخیل در این سبک، تکرار شنیدهها از آثار ادبی سبکهای خراسانی و عراقی است.
سبک بازگشت ادبی چه ویژگی هایی دارد؟
در فهرست زیر، ویژگی های سبک بازگشت ادبی را آوردهایم.
- دوری از سبک هندی
- بازگشت به اسلوبهای کهن
- تقلید از آثار سبک خراسانی و عراقی
بنابراین برای شناخت درست سبک بازگشت باید مشخصات فکری، ادبی و زبانی سبکهای خرسانی و عراقی را یاد بگیریم که در همین مطلب به معرفی آنها نیز پرداختهایم.
شاعران دوره بازگشت ادبی
در فهرست زیر، شاعران دوره بازگشت ادبی را آوردهایم.
- صبای کاشانی
- نشاط اصفهانی
- هاتف اصفهانی
- قاآنی شیرازی
- سروش اصفهانی
- فروغی بسطامی
- مجمر اصفهانی
- آذر بیگدلی
در ادامه، به معرفی کوتاه هرکدام از این شاعران میپردازیم و نمونه هایی از اشعار هریک را نیز بررسی میکنیم. پیش از آن میتوانید با تماشای فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۳ پایه دوازدهم به همراه حل سؤالات کنکور در فرادرس، با شاعران دوره بازگشت ادبی و آثار آنان آشنا شوید. لینک این آموزش را در کادر زیر آوردهایم.
اهمیت شاعران دوره بازگشت ادبی
شاعران دوره بازگشت، نوآوری و تکامل قابل توجهی را برای شعر و ادبیات فارسی به ارمغان نیاوردند اما توانستند زبان شعر را از سستی و انحطاط اواخر سبک هندی نجات دهند و اهمیت آنها در حدی است که اگر نهضت بازگشت ادبی را برپا نمیکردند، ممکن بود زبان فاخر شعر فارسی دچار سستی و ضعف بیشتری شود.
نشاط اصفهانی
در کادر زیر نمونهای از شعر او را آوردهایم.
صبح است و بهار است و گل و نقل و نبید است
ساقی قد و شاهد می و نی، ناله کشیده است
(نشاط اصفهانی)
هاتف اصفهانی
او از معروف ترین شاعران بازگشت ادبی است و در کادر زیر بیتی از اشعار او را آوردهایم.
سحر از کوه خاور تیغ اسکندر چو شد پیدا
عیان شد رشحه خون از شکاف جوشن دارا
(هاتف اصفهانی)
فروغی بسطامی
در کادر زیر نمونهای از شعرهای فروغی بسطامی را آوردهایم.
خضر ار ز لب چشمه حیوان جان یافت
من جان به لب چشمه حیوان دادم
(فروغی بسطامی)
شاعر غزل سرای دوره بازگشت ادبی
از شاعران غزل سرای دوره بازگشت ادبی میتوانیم به نشاط اصفهانی، فروغی بسطامی و مجمر اصفهانی اشاره کنیم که به سبک حافظ و سعدی و دیگر شاعران سبک عراقی، غزل میسرودند.
در این دوره، برخی از شاعران دیگر مانند صبای کاشانی و سروش اصفهانی به سبک شاعران سبک خراسانی و دوره سلجوقی، قصیدههایی میسرودند. در مطلب زیر از مجله فرادرس درباره قالب غزل و همه نکات مربوط به آن توضیح دادهایم.
پرچمدار سبک بازگشت ادبی کیست؟
فتحعلی خان صبای کاشانی متخلص به «صبای کاشانی» پرچمدار بازگشت ادبی و شاخص ترین شاعر در دوره بازگشت ادبی است. او در قالبهای مثنوی، قصیده و غزل آثاری را به تقلید از سبک خراسانی و آثار شاخص آن تألیف کرده است. مهمترین آثار او را در فهرست زیر آوردهایم.
- گلشن صبا: به تقلید از بوستان سعدی
- خداوندنامه: حماسهای مذهبی درباره معجزههای پیامبر و دلاوریهای حضرت علی
یادگیری سبک های ادبی با فرادرس
تا اینجا دانستیم سبک بازگشت ادبی چیست و چه ویژگی هایی دارد. در تاریخ ادبیات فارسی، سبک های ادبی زیادی وجود دارند و سبک بازگشت یا بیداری تنها یکی از آنها است. برای مثال، سبک خراسانی، عراقی، هندی و... از نمونه سبکهای ادبی ادبیات فارسی هستند. هرکدام از سبکهای ادبی به دلایل اجتماعی، فرهنگی و... خاصی پدید آمدهاند و آثار ادبی هرکدام نیز دارای ویژگیهای ادبی، فکری و زبانی خاصی است که با شناختن آنها میتوانیم سبک ادبی آثار ادبی را بهتر تشخیص دهیم. به همین دلیل در این بخش از مطلب، برخی از فیلمهای آموزشی فرادرس را آوردهایم که برای یادگیری سبک های ادبی مختلف، مفید هستند.
- فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۳ پایه دوازدهم در فرادرس
- فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۲ پایه یازدهم در فرادرس
- فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۱ پایه دهم در فرادرس
- فیلم آموزش ریگان سبک های شعری در ادبیات فارسی از سبک خراسانی تا سبک هندی در فرادرس
- فیلم آموزش رایگان انواع سبک نثر در زبان فارسی همراه با ویژگیها و نمونهها در فرادرس
در فهرست زیر نیز آموزشهای علوم و فنون ادبی همراه با حل سؤالات کنکور را آوردهایم.
- فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۳ پایه دوازدهم به همراه حل سؤالات کنکور در فراردس
- فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۲ پایه یازدهم به همراه حل سؤالات کنکور در فرادرس
- فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۱ پایه دهم به همراه حل سؤالات کنکور در فرادرس
همچنین برای دسترسی به آموزش های بیشتر در زمینه ادبیات و دیگر دروس علوم انسانی، میتوانید از مجموعه آموزشهای زیر استفاده کنید.
- مجموعه فیلمهای آموزش ادبیات فارسی و نگارش دوره متوسطه در فرادرس
- مجموعه فیلمهای آموزش علوم انسانی دوره متوسطه همراه با تمرین و حل مثال و تست در فرادرس
ویژگی های سبک خراسانی و عراقی
تا اینجا یاد گرفتیم سبک بازگشت ادبی چیست و دانستیم مهم ترین ویژگی سبک بازگشت، برگشتن به اسلوب ادبی سبک های خراسانی و عراقی و تقلید آثار آنان است. بنابراین باید با این دو سبک و ویژگیهای فکری، ادبی و زبانی آنها آشنا باشیم.
ویژگی های سبک خراسانی
در فهرست زیر، مشخصات زبانی سبک خراسانی را آوردهایم.
- سادگی زبان شعر
- کم بودن لغات عربی
- کهنه و مهجور بودن برخی از لغات
- ایجاز و اختصار
- تکرار اسم یا فعل
- کوتاه بودن جملات
مشخصات ادبی سبک خراسانی را در فهرست زیر آوردهایم.
- پرکاربرد بودن قالبهای قصیده، مسمط، ترجیعبند، غزل و مثنوی
- استفاده از صنایع ادبی به صورت طبیعی و در حد اعتدال
- قافیه و ردیف بسیار ساده
- بهره گرفتن از تشبیه حسی در توصیف پدیدهها
در فهرست زیر، مشخصات فکری سبک خراسانی را قرار دادهایم.
- غلبه روح شادی و نشاط و خوشباشی
- واقعگرا بودن شعر
- توصیفات عمدتاً طبیعی، ساده، عینی و محسوس
- زمینی بودن معشوق
- حاکم بودن روح حماسه بر ادبیات این دوره
- غالب بودن مضامین اندرزی، حماسهای و مدحی
- ساده و دستوری بودن اشعار پندآموز و اندرزی
- ساده بودن فکر و کلام و عدم آمیختگی با پیچیدگیهای عرفانی، حکمی و فلسفی
نمونه سبک خراسانی
در کادر زیر، نمونهی از شعر سبک خراسانی را آوردهایم.
عاشق منم اندوه مرا باید خوردن
ای عشق همه دردی و اندوهی و تیمار
با این همه درد دل و اندوه چه بودی
گر دور نبودی ز من آن لعبت فرخار
تا چشم من از دیدن آن ماه جدا شد
اندوه مرا هیچ کران نیست پدیدار
(فرخی سیستانی)
ویژگی های سبک عراقی
در این بخش، با مشخصات فکری، ادبی و زبانی سبک عراقی آشنا میشویم. پیشنهاد میکنیم برای یادگیری سبک عراقی و مشخصات آن، فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۲ پایه یازدهم در فرادرس را تماشا کنید. لینک این آموزش را در کادر زیر آوردهایم.
مشخصات زبانی سبک عراقی را در فهرست زیر آوردهایم.
- کم شدن لغات مهجور فارسی نسبت به سبک خراسانی
- فراوانی ترکیبات نو
- حرکت کلام از سادگی به سمت دشواری
- ورود لغات بیگانه به زبان فارسی
- حذف افعال به قرینه
- آوردن مترادفها و توصیفهای فراوان
در فهرست زیر، مشخصات ادبی سبک عراقی را قرار دادهایم.
- رواج و اوج گیری بیشتر قالبهای شعری، به ویژه غزل و مثنوی
- رواج داستانسرایی و منظومههای داستانی
- توجه بیشتر به آرایههای ادبی
- به کارگیری ردیفهای فعلی و اسمی دشوار در شعر
ویژگیهای فکری سبک عراقی را در فهرست زیر آوردهایم.
- ورود اصطلاحات عرفانی
- فراوانی وعظ و اندرز در شعر
- فاصله گرفتن غزل از عشق زمینی
- رواج هجو در شعر
- رواج حس دینی
- رواج شکایت، مفاخره و انتقاد اجتماعی
نمونه سبک عراقی
در کادر زیر نمونهای از سبک عراقی را آوردهایم.
حالی سلطان خوشدل گشت به اختیار او برنشست و دویست دینار نشابوری به وی داد و برفت و با صدقه مصاف کرد و لشکر را بشکست و صدقه را بگرفت و بکشت و چون مظفر و منصور به اصفهان بازآمد، فالگوی را بنواخت و تشریف گران داد و قریب گردانید و منجمان را بخواند و گفت: «شما اختیار نکردید این غزنوی اختیار کرد و برفتیم و خدای عز و جل راست آورد. چرا چنین کردید؟ همانا صدقه شما را رشوتی فرستاده بود که اختیاری نکنید.»
(نظامی عروضی)
سؤالات متداول سبک بیداری
حال که یاد گرفتیم سبک بازگشت چیست در این بخش به پرتکرارترین سؤالات در زمینه سبک بازگشت پاسخ میدهیم تا شناخت شما در زمینه این سبک کامل کنیم و ابهامی در این زمینه وجود نداشته باشد. پیش از آن پیشنها میکنیم با تماشای فیلم آموزش علوم و فنون ادبی ۳ پایه دوازدهم همراه با حل سؤالات کنکور در فرادرس، با سبک بیداری بیشتر آشنا شوید. لینک این آموزش را در کادر زیر آوردهایم.
نهضت بازگشت ادبی چیست؟
این نهضت توسط ادبای قرن دوازدهم برای نجات زبان و ادبیات فارسی از انحطاط سبک هندی و با تقلید از آثار سبکهای خراسانی و عراقی شکل گرفت.
نهضت بازگشت ادبی در تاریخ ادبیات دوازدهم انسانی چگونه ایجاد شد؟
در دوران حکومتهای افشاریه، زندیه و ابتدای دوره قاجار (انقراض صفویه تا آغاز سلطنت فتحعلی شاه) رشد و شکوفایی خاصی در تاریخ ادبیات ایران دیده نمیشود. از همین دوره، شاعران از سبک هندی دور شدهاند اما تأثیرات آن سبک هنوز بر آثار آنها مشهود است. در زمان حکومت نادرشاه و کریم خان زند، مشتاق اصفهانی به همراه چند ادیب دیگر، انجمن ادبی اصفهان را اداره میکرد.بعد از تشکیل حکومت قاجار، بازگشت به شیوه ادیبان گذشته، پررونقتر شد. در این زمان، عبدالوهاب نشاط، انجمن ادبی نشاط را تأسیس کرد و بعد از آن نیز انجمن ادبی «خاقان» در تهران و به ریاست فتحعلی شاه تشکیل شد.
هدف از تأسیس انجمن «خاقان»، رهایی بخشیدن شعر فارسی از انحطاط دورههای اواخر صفوی و پس از آن بود. البته تنها راهی که ادیبان این دوره برای این هدف در پیش گرفتند، تقلید از آثار پیشینیان یعنی ادیبان سبک خراسانی و عراقی بود. به همین دلیل به سبک این دوره، سبک بازگشت میگوییم زیرا شاعران این دوره، شعر را به سبک گذشته بازگرداندند.
عوامل مؤثر در ایجاد نهضت بازگشت ادبی چیست؟
عاملهای زیر در ایجاد نهضت بازگشت ادبی تأثیر داشتهاند.
- دستیابی مردم به تعدادی از کتابهای کتابخانه سلطنتی در نتیجه تاراج کتابخانه اصفهان و در نتیجه، شکلگیری ارتباط مجدد اهل ذوق آن دوره با ادبیات فارسی کهن
- توجه دربار قاجار به ادبیات و رونق بازار شعر و شاعری و مدح شاهان
- تضعیف جامعه بر اثر شکست ایران از روسیه تزاری
معروف ترین شاعر دوره بازگشت کیست؟
هاتف اصفهانی از معروف ترین شاعران دوره بازگشت است.
سبک ادبی مشروطه چیست؟
سبک مشروطه در واقع سبک بیداری است که بعد از سبک بازگشت و همراه با تحولات فکری، فرهنگی و اجتماعی در میان ادیبان شکل گرفت و در آن، شاعران و نویسندگان به مضامین جدیدی همچون وطن، آزادی و... می پرداختند.
سه ویژگی شعر و شاعران دوره بازگشت چیست؟
در فهرست زیر، سه ویژگی شعر و شاعران دوره بازگشت را آوردهایم.
- تقلید از سبک خراسانی و عراقی
- دوری از سبک هندی
- بازگشت به اسلوبهای کهن
سبک بازگشت ادبی در فنون دوازدهم چه ویژگی هایی دارد؟
ویژگی های سبک بازگشت در فنون دوازدهم را در فهرست زیر آوردهایم.
- دوری و روی گرداندن از سبک هندی
- تقلید از آثار پیشینیان (سبک خراسانی و عراقی)
نمونه سؤال سبک ادبی بیداری
حال که یاد گرفتیم سبک بازگشت ادبی چیست و ویژگی ها و شاعران این سبک را شناختیم، میتواند در آزمون زیر شرکت کنید. این آزمون، یک تمرین تشکیل شده از ده پرسش چهارگزینهای است که برای پاسخ دادن به هر سؤال آن باید روی گزینه درست مورد نظر خود کلیک کنید و سپس با کلیک بر گزینه «مشاهده گزینه صحیح» پاسخ درست آن سؤال را مشاهده خواهید کرد. برای دسترسی به پاسخهای تشریحی سؤالات نیز انجام همین مراحل، کافی است. با انتخاب هر یک پاسخ درست یک امتیاز دریافت میکنید و امتیاز نهایی خود را در پایان تمرین یعنی بعد از ثبت پاسخ همه پرسشها و با کلیک بر گزینه «دریافت جواب آزمون» مشاهده خواهید کرد.
تمرین و آزمون
۱. کدام گزینه درباره سبک بازگشت درست است؟
این سبک ادبی، مشخصات فکری، ادبی و زبانی آثار ادبی تولید شده بین سبک خراسانی و سبک عراقی را نشان میدهد.
از ویژگیهای سبک ادبی بازگشت، تقلید از آثار ادبی سبکهای گذشته مانند سبک هندی است.
سبک ادبی بازگشت بعد از تشکیل حکومت قاجار، نقش بیشتری در ادبیات فارسی پیدا کرد.
از مشهورترین شاعران سبک بازگشت میتوانیم به حافظ، خواجوی کرمانی و فردوسی اشاه کنیم.
۲. در کدام گزینه همه شاعران، از شاعران سبک بازگشت هستند؟
صبای کاشای / نشاط اصفهانی / هاتف اصفهانی / قاآنی شیرازی / سروش اصفهانی / فروغی بسطامی / مجمر اصفهانی
نشاط اصفهانی / هاتف اصفهانی / نظامی عروضی / سعدالدین وراوینی / محمود شبستری
صبای کاشانی / شیخ بهایی / ایرج میرزا / فرخی یزدی / فروغی بسطامی / سروش اصفهانی
مجمر اصفهانی / صبای کاشانی / جویای تبریزی / قدسی مشهدی / فیض کاشانی
شاعران سبک بازگشت موجود در گزینههای دوم تا چهارم این سؤال را در فهرست زیر مشخص کردهایم.
- گزینه دوم: نشاط اصفهانی / هاتف اصفهانی
- گزینه سوم: صبای کاشانی / فروغی بسطامی / سروش اصفهانی
- گزینه چهارم: مجمر اصفهانی / صبای کاشانی
۳. کدمیک از گزینههای زیر، شعری در سبک بازگشت ادبی است؟
کسی در بند غفلت ماندهای چون من ندید اینجا
دو عالم یک در باز است و میجویم کلید اینجا
سراغ منزل مقصد مپرس از ما زمینگیران
به سعی نقش پا، راهی نمیگردد سفید اینجا
(بیدل دهلوی)
چون شیشه، دل نه از ستم آسمان پر است
مینای ما تهی است دل ما از آن پر است
ای عندلیب باغ محبت، گل وفا
کم جو ز گلبنی که بر آن آشیان پر است
(هاتف اصفهانی)
گرچه باشند آن دو زلف مشکبار از هم جدا
نیستند اما به وقت گیر و دار از هم جدا
مستی و مخموری از هم گرچه دور افتادهاند
نیست در چشم تو مستی و خمار از هم جدا
(صائب تبریزی)
فروغ شعله ادراک در پیریست کمپیدا
بود این معنی پنهان ز شمع صبحدم پیدا
ز خط لب نمیگردد دهان آن صنم پیدا
که پنهان است مضمون گرچه میباشد رقم پیدا
(غنی کشمیری)
شاعر شعر گزینه دوم، «هاتف اصفهانی» از معروفترین شاعران سبک بازگشت است و شاعران گزینههای اول، سوم و چهارم نیز، همگی از شاعران سبک هندی هستند.
۴. کدام گزینه نادرست است؟
در آثار ادبی سبک بازگشت، معمولاً لغات و عبارات پیچیده و بیگانه زیادی وجود دارند.
انجمنهای ادبی اصفهان و خاقان در شکلگیری سبک بازگشت، تأثیر به سزایی داشتند.
در سبک ادبی بازگشت، هم آثار ادبی منظوم و هم آثار ادبی منثور وجود دارند.
شاعران و نویسندگان سبک ادبی بازگشت، سعی میکردند با دوری و بیزاری از سبک هندی و روی آوردن به سبک خراسانی و عراقی، از سست شدن زبان فارسی جلوگیری کنند.
ادیبان در سبک بازگشت ادبی، به سبکهای ادبی خراسانی و عراقی روی آورده بودند و یکی از ویژگیهای این دو سبک نیز سادهتر بودن لغات و عبارات آنها نسبت به سبکهای بعدی است.
۵. کدام گزینه درست است؟
سبک ادبی بازگشت از نظر تاریخی بین دو سبک عراقی و سبک معاصر وجود دارد.
از نظر تاریخی، سبک ادبی بازگشت را بین سبک هندی و سبک معاصر قرار میگیرد.
جایگاه تاریخی و زمانی سبک ادبی بازگشت، میان سبک خراسانی و سبک عراقی است.
از نظر زمانی، سبک ادبی بازگشت میان سبک هندی و سبک بیداری قرار دارد.
۶. کدامیک از گزینههای زیر، شعری در سبک بازگشت ادبی نیست؟
مهر خورشید رخت هیچ نگنجد به ضمیر
وصف یاقوت لبت هیچ نیاید به زبان
دلستانی تو ولی از همه دلها به کنار
آفتابی تو ولی از همه ذرات، نهان
(فروغی بسطامی)
آن گل که چو من هزار دارد بلبل
دانی به سرش چیست پریشان کاکل
روییده میان سبزهزاری ریحان
یا سرزده در بنفشهزاری سنبل
(هاتف اصفهانی)
چو این کرده شد ساز رفتن گرفت
زمین زیر اسپان نهفتن گرفت
ز پیش دهستان سوی ری کشید
از اسپان به رنج و به تک خوی کشید
(فردوسی)
کشت فرهاد را اگر خسرو
خود به پاداش، جان شیرین داد
که ز یک سنگ آب خوردستند
تیغ شیرویه، تیشه فرهاد
(آذر بیگدلی)
۷. پرچمدار سبک بازگشت ادبی را در کدام گزینه آوردهایم؟
صفای اصفهانی
صبای کاشانی
هاتف اصفهانی
آذر بیگدلی
۸. کدام گزینه درباره نهضت بازگشت ادبی درست است؟
نهضت بازگشت ادبی در اعتراض به انحطاط شعر فارسی در سبک عراقی و دوره سلجوقیان و نجات زبان فارسی از این انحطاط پدید آمد.
انجمنهای ادبی «اصفهان» به ریاست مشتاق اصفهانی، «نشاط» به ریاست عبدالوهاب نشاط و «خاقان» به ریاست فتحعلی شاه نقش مهمی در نهضت بازگشت ادبی داشتند.
ادیبان در نهضت بازگشت ادبی، سعی میکردند با خلاقیت خود از سبکهای کهن ادبیات فارسی یعنی خراسانی و عراقی ایده بگیرند و آثار ادبی فاخر خود را بیافرینند.
نهضت بازگشت ادبی از نظر زمانی از دوران حکومت افشاریه و زندیه تا سلطنت قاجاریان ادامه داشت.
۹. کدام گزینه درباره سبک مشروطه نادرست است؟
سبک مشروطه به شیوه نگارش و سرودن آثاری ادبی گفته میشود که در زمان انقلاب مشروطه آفریده شدهاند.
سبک مشروطه همان سبک ادبی بازگشت است که شاعران و نویسندگان به جای پیروی از سبک قبلی خود و به شیوهای اعتراضی، به سبکهای ابتدایی شعر فارسی یعنی سبکهای خراسانی و عراقی روی آوردند.
سبک مشروطه را میتوانیم از نظر زمانی همان سبک بیداری بدانیم.
سبک مشروطه بعد از سبک بازگشت ادبی پدید آمد.
۱۰. سبک کدامیک از گزینههای زیر، سبک بازگشت نیست؟
دل دیوانه که خود را به سر زلف تو بستست
کس بر او دست نیابد که سر زلف تو بستست
(قاآنی)
جمله با هم سوی بازار آمدند
جنس قوتی را گرفتار آمدند
(نشاط اصفهانی)
از خانه برآمد و دویدم
در پیش رهش چو بیقراران
(مشتاق اصفهانی)
بوی پیراهن دلیل راه شد یعقوب را
هست از طالب فزون، درد طلب، مطلوب را
(صائب)
جمع بندی سبک بازگشت ادبی
در این مطلب از مجله فرادرس یاد گرفتیم سبک بازگشت ادبی چیست و مهمترین ویژگی سبک بازگشت، سه ویژگی شعر و شاعران آن دوره، شاعران سبک بازگشت و پرچمدار سبک بازگشت ادبی را معرفی کردیم. در پایان مطلب نیز پرسشهایی چهارگزینهای قرار دادیم تا با استفاده از آنها میزان یادگیری خود از سبک بازگشت در ادبیات را افزایش دهید.
