آموزش Node.js – مجموعه مقالات مجله فرادرس


Node.js یک محیط runtime سمت سرور جاوا اسکریپت است که روی سرور اجرا میشود. این محیط زمان اجرا، اوپنسورس و چند پلتفرمی است و از زمان معرفی در سال 2009 محبوبیت زیادی کسب و نقش مهمی در توسعه وب ایفا کرده است. Node.js به اجرای موتور V8 جاوا اسکریپت میپردازد که هسته اصلی کروم را تشکیل میدهد و البته خارج از مرورگر قرار دارد. در این مطلب به معرفی مقالات آموزش Node.js مجله فرادرس میپردازیم.
اپلیکیشن Node.js به وسیله یک پردازش منفرد اجرا میشود و برای هر درخواست جدید، نخ مجزایی ایجاد نمیشود. Node مجموعهای از تابعهای ورودی/خروجی ناهمگام در کتابخانه استاندارد خود عرضه کرده است که موجب میشوند کد جاوا اسکریپت حالت مسدودکننده نداشته باشد. به طور کلی کتابخانههای Node.js با استفاده از پارادایمهای غیر مسدودکننده نوشته میشوند و رفتار مسدودکننده بیشتر یک حالت استثنا دارد تا این که رویهای معمول محسوب شود.
معرفی مقالات آموزش Node.js
ما در مجله فرادرس در طی یک سری مقالات آموزشی اقدام به معرفی این محیط زمان اجرا کردهایم و از شما دعوت میکنیم در این مطلب که به معرفی این مقالات آموزشی اختصاص دارد با ما همراه باشید.
در نخستین مقاله از سری مقالات آموزش Node.js با مفاهیم مقدماتی آشنا خواهید شد. همچنین مزیتهای این محیط معرفی شدهاند. در ادامه یک اپلیکیشن ساده به عنوان نمونهای از اپلیکیشنهای Node.js ارائه شده است. فریمورکها و ابزارهای Node.js نیز در ادامه این مقاله معرفی شدهاند. همچنین تاریخچه کوتاهی در مورد آن مطرح شده و روش نصب و برخی توضیحات فنی در ادامه ذکر شده است.
در بخش دوم از این سری مقالات، با روشهای مختلف پیکربندی محیط توسعه Node.js آشنا میشوید. این گزینهها شامل تونل لوکال و توزیعهای با پیکربندی صفر هستند. همچنین با روش استفاده از REPL در Node.js نیز آشنا خواهیم شد. کار با خط فرمان در Node.js نیز جزء مباحثی است که در این بخش از سری مقالات آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است.
npm اختصاری برای عبارت «مدیریت بسته نود.جیاس» (Node Package Manager) است. در ابتدای سال 2017 تعداد بستههای فهرست شده در رجیستری npm از مرز 350،000 بسته رد شد و به این ترتیب به بزرگترین رجیستری کد روی زمین تبدیل شد. بنابراین میتوانید مطمئن باشید که برای هر چیزی دستکم یک بسته وجود دارد. رجیستری npm در ابتدا به عنوان روشی برای دانلود و مدیریت وابستگیهای Node.js آغاز شد، اما مدتی است که به ابزاری تبدیل شده که برای فرانتاند جاوا اسکریپت نیز استفاده میشود. npm کارهای زیادی انجام میدهد که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفتهاند.
فایل package.json یک عنصر کلیدی در بسیاری از کدبیسهای اپلیکیشن مبتنی بر اکوسیستم Node.js است. اگر با جاوا اسکریپت کار کرده باشید یا حتی با یک پروژه فرانتاند برای مدتی مشغول بودهاید، قطعاً با فایل package.json سروکار داشتهاید. فایل package.json نوعی مانیفست برای پروژه محسوب میشود. در این مقاله با خصوصیات این فایل و روش کار با آن آشنا خواهید شد.
در بخش قبلی این سری مقالات آموزش Node.js به توضیح برخی ویژگیهای فایل Package.json پرداخته شده است. در این بخش به عنوان پنجمین بخش از سری مقالات آموزشی، npm و npx مورد بررسی قرار گرفتهاند. روش نصب یک نسخه قدیمیتر از یک پکیج npm، بهروزرسانی همه وابستگیهای Node به آخرین نسخهها، نسخهبندی معناشناختی با استفاده از npm، لغو نصب پکیجهای npm به صورت محلی یا سراسری و وابستگیهای dependencies و devDependencies، برخی از سرفصلهای این مطلب را تشکیل میدهند.
حلقه Event یکی از مهمترین جنبههای جاوا اسکریپت است که باید درک شود. در این بخش از مقالات آموزش Node.js جزییات دقیق طرز کار جاوا اسکریپت با «نخ» (Thread) منفرد و شیوه مدیریت تابعهای ناهمگام مورد بررسی قرار گرفته است.
جاوا اسکریپت به صورت پیشفرض یک زبان برنامهنویسی همگام و تک نخی است. این بدان معنی است که کد نمیتواند نخهای جدیدی ایجاد کرده و به صورت موازی اجرا شود. در این مقاله به بررسی روشهای مختلف برنامهنویسی ناهمگام در محیط Node.js پرداخته شده است.
در این بخش از سری مقالات آموزش Node.js به بررسی شیوه ایجاد درخواستهای HTTP میپردازیم. زمانی که یک URL را در مرورگر وارد میکنیم، از آغاز تا به پایان ارسال درخواست چه اتفاقهایی رخ میدهند؟ همچنین به بررسی شیوه اجرای درخواستهای صفحه از سوی مرورگر و با استفاده از پروتکل HTTP/1.1 پرداخته شده است.
در این بخش از سری مقالات آموزش Node.js به بررسی روش کار با فایلها با استفاده از ماژول fs میپردازیم. آمار فایل در Node.js، مسیرهای فایل در Node.js، دریافت اطلاعات از یک مسیر، خواندن فایلها با Node.js، نوشتن فایلها در Node.js، استفاده از استریمها و کار با پوشهها در Node.js از جمله سرفصلهای این مطلب آموزشی محسوب میشوند.
در بخش قبلی این سری مقالات آموزش Node.js در مورد ماژول fs و کارکردهای مختلف آن صحبت کردیم، در این بخش ادامه کارکردهای ماژول fs را به همراه برخی امکانات ماژولهای دیگر Node.js مانند ماژول os،path و events مورد بررسی قرار میدهیم.
ماژول http در Node.js تابعها و کلاس مفیدی برای ساختن سرور HTTP ارائه میکند. در واقع یک ماژول کلیدی Node.js برای شبکه محسوب میشود. در این نوشته به بررسی کارکردهای مختلف این ماژول پرداختهایم.
در این آخرین بخش از سری مقالات آموزش Node.js به معرفی مفهوم استریم به عنوان یکی از بنیادیترین مفاهیم تشکیلدهنده توان اپلیکیشنهای Node.js پرداختهایم. با استفاده از استریمها میتوان خواندن/نوشتن فایلها، ارتباطهای شبکه، یا هر نوع تبادل اطلاعات سر به سر را به روشی کارآمد مدیریت کرد. در این نوشته در خصوص استریمها با شما صحبت خواهیم کرد.
سخن پایانی
Node.js امکان ساخت وبسرورها و ابزارهای شبکهبندی را با استفاده از جاوا اسکریپت و مجموعهای از ماژولهایی که کارکردهای اساسی مختلف را پیادهسازی میکنند، مهیا کرده است. این ماژولها برای ورودی / خروجی فایلسیستم، شبکهبندی (DNS ،HTTP ،TCP ،TLS/SSL یا UDP)، دادههای باینری (بافرها)، کارکردهای رمزنگاری، استریمهای داده و دیگر کارکردهای اساسی ارائه شدهاند. ما در این سری مقالات آموزش Node.js همه این موارد را یک به یک مورد بررسی قرار داده و معرفی کردهایم. امیدواریم با مطالعه این سری مقالات بتوانید درک نسبتاً جامعی از این محیط زمان اجرا کسب کنید.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشهای زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
- مجموعه آموزشهای JavaScript (جاوا اسکریپت)
- مجموعه آموزشهای برنامهنویسی
- Node.js چیست؟ — به زبان ساده
- Node.js چیست و چه نقشی در توسعه وب دارد؟ — به زبان ساده
- آموزش راه اندازی و اجرای Express ،Node.js و MongoDB — راهنمای گام به گام
==