عملگرها در جاوا اسکریپت – انواع + هر آنچه باید بدانید

«عملگرها» (Operators) جزئی جداناپذیر از زبان‌های برنامه نویسی هستند و می‌توانند عملیاتی را روی مقدار یا «عملوند» (Operand) خاصی انجام دهند. عملگرها در جاوا اسکریپت و در سایر زبان‌های برنامه نویسی برای انجام محاسبات ریاضی و منطقی خاص بر روی عملوندها استفاده می‌شوند. در جاوا اسکریپت، عملگرها برای مقایسه مقادیر، انجام عملیات حسابی و غیره به کار می‌روند. در این مطلب آموزشی از مجله فرادرس قرار است در رابطه با انواع عملگرها در جاوا اسکریپت توضیحاتی همراه با مثال‌های مختلف برای درک آسان انواع عملگرهای رایج ارائه شود.

عملگر چیست؟

در برنامه نویسی کامپیوتری، عملگرها اجزایی هستند که در زبان‌های برنامه نویسی تعریف ‌شده‌اند. این اجزا به طور کلی مانند توابع در برنامه نویسی عمل می‌کنند، اما از نظر نحوی یا معنایی متفاوت هستند. در هر زبان برنامه نویسی معمولاً مجموعه‌ای از عملگرهای داخلی تعریف‌ شده‌اند و در برخی موارد، این زبان‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا معانی جدیدی به عملگرهای موجود اضافه کنند یا حتی عملگرهای کاملاً جدیدی را تعریف کنند.

به بیانی ساده‌تر، عملگر نمادی است که برای انجام عملیات روی عملوندها استفاده می‌شود. عملیات می‌توانند ریاضی یا منطقی باشند. در جاوا اسکریپت انواع مختلفی از عملگرها برای انجام عملیات مختلف وجود دارد که در ادامه این بخش همه آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

انواع عملگرها در جاوا اسکریپت

عملگرها در جاوا اسکریپت در دسته‌های مختلفی قرار می‌گیرند که مهم‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:

• «عملگرهای حسابی» (Arithmetic Operators)
• «عملگرهای مقایسه» (Arithmetic Operators)
• «عملگرهای منطقی» (Logical Operators)
• «عملگرهای انتسابی» (Assignment Operators)
• «عملگرهای سه‌تایی» (Ternary Operators)
• «عملگر حذف» (Delete Operators)
• و سایر موارد

فیلم آموزش رایگان جاوا اسکریپت JavaScript – سریع و آسان در 150 دقیقه در فرادرس

کلیک کنید

عملگرهای حسابی در جاوا اسکریپت

یکی از شناخته‌شده‌ترین عملگرها در جاوا اسکریپت، عملگرهای حسابی هستند. عملگرهای حسابی جاوا اسکریپت، عملگرهایی هستند که روی مقادیر عددی عملیات انجام می‌دهند و یک مقدار عددی را بازمی‌گردانند. عملگرهای حسابی زیادی در جاوا اسکریپت وجود دارند. در زیر انواع عملگر حسابی جاوا اسکریپت توضیح داده‌ شده است.

1. عملگر جمع (+) در جاوا اسکریپت: این عملگر در جاوا اسکریپت دو عملوند عددی را می‌گیرد و مجموع عددی آن‌ها را بازمی‌گرداند. همچنین دو رشته یا عدد را به هم متصل می‌کند. «سینتکس» (Syntax) آن به صورت زیر است:

1a + b

2. عملگر تفریق (-) در جاوا اسکریپت: عملگر تفریق، اختلاف دو عملوند را به صورت مقدار عددی به‌عنوان خروجی بازمی‌گرداند. سینتکس آن به صورت زیر است:

1a - b

3. عملگر ضرب (*) در جاوا اسکریپت: ضرب (*) دو عملوند را در همدیگر ضرب می‌کند و حاصل را به عنوان خروجی بازمی‌گرداند. سینتکس آن به صورت زیر است:

1a * b

4. عملگر تقسیم (/) در جاوا اسکریپت: این عملگر در جاوا اسکریپت دو عملوند را گرفته و عمل تقسیم را برای آنها انجام می‌دهد. برای این عملگر، عملوند سمت راست «مقسوم‌علیه» (Divisor) و عملوند سمت چپ «مقسوم» (Dividend) است.

1a / b

5. عملگر باقی‌مانده (%) در جاوا اسکریپت: عملگر باقی‌مانده، مقدار باقی‌مانده حاصل از تقسیم دو عدد را بازمی‌گرداند. قطعه کد زیر مربوط به این عملگر در جاوا اسکریپت است.

1a % b

6. عملگر توان (**) در جاوا اسکریپت: عملگر توان، عملوندی را به توان عملوندی دیگر می‌رساند. قطعه کد زیر مربوط به عملگر توان در جاوا اسکریپت است که در آن عملوند سمت راست به‌عنوان توان استفاده می‌شود.

1a % b

مثالی از عملگرهای حسابی جاوا اسکریپت:

1var x = 5, y = 10;
2
3var z = x + y; 
4
5z = y - x; 
6
7z = x * y; 
8
9z = y / x; 
10
11z = x % 2; 
12
13z = y ** x;

خروجی عملیات فوق در ادامه آمده است:

15

5

50

2

0

100000

عملگرهای افزایش و کاهش در جاوا اسکریپت

عملگرهای افزایش و کاهش در جاوا اسکریپت نوعی دیگر از عملگرهای حسابی هستند که شرح و مثال مربوط به آن‌ها به صورت زیر است:

عملگر افزایش (++) در جاوا اسکریپت

این عملگر در جاوا اسکریپت، عملوند خود را افزایش می‌دهد (یکی به آن اضافه می‌کند) و مقداری را بازمی‌گرداند.

• اگر از عملگر به صورت پسوندی استفاده شود (مثلاً ++x)، این عملگر ابتدا متغیر x را برمی‌گرداند و بعد یک واحد به آن اضافه می‌کند.
• اگر عملگر به صورت پیشوندی استفاده شود (مثلاً x++)، ابتدا به متغیر x یک واحد اضافه می‌کند و بعد آن را برمی‌گرداند.

سینتکس عملگر افزایش در جاوا اسکریپت به صورت زیر است:

1a++ or ++a

عملگر کاهش (--) در جاوا اسکریپت

این عملگر از میان عملگرها در جاوا اسکریپت عملوند خود را کاهش می‌دهد (یکی از آن کم می‌کند) و مقداری را برمی‌گرداند.

• اگر از این علامت به صورت پسوندی استفاده شود، (مثلاً --x)، این عملگر ابتدا متغیر x را برمی‌گرداند و بعد یک واحد از آن کم می‌کند.
• اگر عملگر به صورت پیشوندی استفاده شود، (مثلاً x--)، ابتدا از متغیر x یک واحد کم می‌کند و بعد آن را برمی‌گرداند.

سینتکس عملگر کاهش در جاوا اسکریپت به صورت زیر است:

1a-- or --a

مثالی از عملگرهای کاهش و افزایش در جاوا اسکریپت در زیر آورده شده است.

1<!DOCTYPE html>
2<html>
3<body>
4	<h1>Demo: JavaScript ++ and -- Operators</h1>
5	<p>x = 5;</p>
6	<p id="p1">x++=</p>
7	<p id="p2">x=</p>
8	<p id="p3">++x=</p>
9	<p id="p4">x--=</p>
10	<p id="p5">x=</p>
11	<p id="p6">--x=</p>
12	
13	<script>
14		var x = 5;
15
16		document.getElementById("p1").innerHTML += x++; //post increment
17		document.getElementById("p2").innerHTML += x;   // value changes here
18
19		document.getElementById("p3").innerHTML += ++x; //pre increment & value changes here
20
21		document.getElementById("p4").innerHTML += x--; //post decrement
22		document.getElementById("p5").innerHTML += x; //value changes here
23
24		document.getElementById("p6").innerHTML += --x; //pre decrement and value changes here
25
26    </script>
27</body>
28</html>

خروجی به شکل زیر خواهد بود:

x = 5;

x++=5

x=6

++x=7

x--=7

x=6

--x=5

عملگرهای یکانی در جاوا اسکریپت

عملگرهای جاوا اسکریپت از نوع یکانی(یکین | Unary) ، یکی دیگر از عملگرهای مهمی هستند که کاربرد مختص به خودشان را دارند. انواع عملگرهای Unary عبارت‌اند از: