هاوینگ بیت کوین چیست؟ – توضیح اهمیت و آثار به زبان ساده

هاوینگ بیت کوین یکی از مهم‌ترین رویدادهای شبکه بیت کوین است که تأثیری مستقیم بر نحوه و میزان عرضه بیت کوین در شبکه دارد. بیت کوین به عنوان اولین رمزارز امکان پرداخت‌های همتا به همتا را برای کاربران خود در محیطی غیرمتمرکز ایجاد کرده است. بستر بلاک چین شامل کدها و الگوریتم‌های گوناگونی است که به‌صورت خودکار امنیت شبکه بیت کوین را تأمین می‌کنند. یکی از مسائل مهمی که برای بیت کوین به عنوان یک رمزارز وجود دارد نحوه عرضه بیت کوین است. همان‌طور که می‌دانیم در بستر بلاک چین نهادی متمرکز بر نحوه عرضه و توزیع بیت کوین نظارت ندارد. پروتکل‌های موجود در شبکه بیت کوین به طور خودکار میزان عرضه بیت کوین را با کنترل میزان پاداش‌ به ماینرهای شبکه تنظیم می‌کنند. تنظیم مقدار پاداش‌ به ماینرهای شبکه بیت کوین هر چهار سال یک بار در رویدادی به‌نام «هاوینگ بیت کوین» (Bitcoin Halving) انجام می‌شود.

هاوینگ بیت کوین چیست ؟

نصف شدن پاداش بیت کوین را هاوینگ می‌گویند. هاوینگ بیت کوین هر چهار سال یک بار اتفاق می‌افتد. ماینرها برای ثبت و افزودن بلاک جدید به بلاک چین پاداش دریافت می‌کنند. این پاداش توسط الگوریتم استخراج بیت کوین هر چهار سال یک بار نصف می‌شود. نصف شدن پاداش بیت کوین باعث کم شدن عرضه بیت کوین می‌شود. با ثابت ماندن میزان تقاضا برای بیت کوین، محدودیت در عرضه باعث افزایش قیمت بیت کوین در بلند مدت می‌شود.

فیلم آموزش ارزهای دیجیتال و رمزارزها و اصول سرمایه گذاری در این بازار – مقدماتی در فرادرس

کلیک کنید

نحوه دادن پاداش به ماینرها

برای این‌که از نحوه کارکرد هاوینگ مطلع شویم در ابتدا بهتر است مروری کنیم بر آن‌چه در بلاک چین روی می‌دهد. بلاک چین نوعی دفتر کل توزیع شده است. پردازش اطلاعات و ذخیره آن در بسترهای غیرمتمرکز بلاکچینی به عهده کامپیوترهای شبکه است. این کامپیوترها که به آن‌ها نود شبکه می‌گوییم در سراسر شبکه توزیع شده‌اند. برخی از این نودها ماینر هستند. ماینرها می‌توانند بلاک جدید به شبکه اضافه کنند. پردازش و تأیید اطلاعات در شبکه بیت کوین از مکانیزم خاصی به‌نام «الگوریتم اثبات کار» (Proof of Work) پیروی می‌کند. طبق الگوریتم اثبات کار ماینرها برای رسیدن به جواب مسأله‌ای ریاضی با هم رقابت می‌کنند. این مسأله توسط شبکه طرح می‌شود و ماینری که بتواند زودتر از دیگر ماینرها به جواب برسد از طرف شبکه، بیت کوین پاداش می‌گیرد.

زمان Bitcoin Halving

بعد از استخراج هر 210 هزار بلاک که حدودا هر چهار سال یک بار روی می‌دهد، شبکه پاداش بیت کوین ماینرها را نصف می‌کند. سیستم ارائه پاداش در بیت کوین تا سال 2140 به همین شکل ادامه دارد. در این سال کل بیت کوین استخراج شده که در شبکه قرار می‌گیرد به 21 میلیون می‌رسد. در آن زمان ماینرهای شبکه کارمزدهای پرداختی از طرف کاربران شبکه را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود تا ماینرها برای پردازش اطلاعات انگیزه کافی داشته باشند. بنابراین تا وقتی‌که تمامی این 21 میلیون بیت کوین استخراج شود زمان Bitcoin Halving هر چهار سال یک بار خواهد بود.

اهمیت هاوینگ بیت کوین

عرضه بیت کوین محدود است. در مجموع قرار است تا 21 میلیون بیت کوین استخراج شود. تاکنون بیش از 19 میلیون بیت کوین استخراج شده و در شبکه در حال گردش است و کمتر از 2 میلیون بیت کوین باقی‌مانده است که این تعداد نیز از طریق پاداشی که به ماینرها داده می‌شود به تدریج وارد شبکه خواهد شد. با توجه به این‌که هر هاوینگ تأثیری مستقیم بر روی میزان عرضه بیت کوین دارد بنابراین هاوینگ یکی از مهم‌ترین رویدادهایی است که تأثیر مستقیمی بر روی قیمت بیت کوین دارد.

 هاوینگ های قبلی بیت کوین

هاوینگ‌های قبلی هرکدام تأثیر قیمتی قابل توجهی بر روی بیت کوین داشتند. در ادامه نگاهی می‌کنیم به هاوینگ‌های قبلی بیت کوین و به مقایسه قیمت بیت کوین قبل و بعد از هاوینگ می‌پردازیم.

هاوینگ 2012

در هاوینگ‌های قبلی همواره بعد از نصف شدن پاداش بیت کوین قیمت بیت کوین افزایش قابل توجهی داشته است. اولین هاوینگ در 28 نوامبر سال 2012 اتفاق افتاد. در این هاوینگ قیمت بیت کوین از 12 دلار بعد از گذشت یک سال به 1217 دلار در تاریخ 28 نوامبر 2013 رسید.

هاوینگ 2016

دومین Bitcoin Halving در 9 جولای 2016 روی داد. قیمت بیت کوین در هاوینگ 2016 از 647 دلار به 19800 دلار در 17 دسامبر 2017 رسید. البته بعد از گذشت یک سال یعنی در 17 دسامبر 2018 قیمت بیت کوین تا 3276 دلار پایین آمد. با مقایسه این قیمت با آخرین قیمت قبل از رویداد هاوینگ 2016 متوجه می‌شویم که قیمت بیت کوین 506٪ رشد داشته است.

هاوینگ 2020

سومین هاوینگ در 11 مه 2020 روی داد. در آن روز قیمت بیت کوین 8821 دلار اعلام شد. در 14 آوریل 2021 قیمت بیت کوین به 64507 دلار رسید. نکته‌ای که از بررسی این ارقام بدست می‌آید، ذات پرنوسان و به شدت خطرناک بیت کوین است. اما بعد از تمامی این هاوینگ‌ها قیمت بیت کوین افزایش داشته است.

این افزایش قیمت بیت کوین بعد از هر هاوینگ به دلیل نصف شدن پاداش بیت کوین در هر هاوینگ است که تأثیر مستقیمی در عرضه بیت کوین دارد. البته با توجه به مارکت کپ پایینی که بیت کوین نسبت به دیگر دارایی‌های فیزیکی دارد، نحوه عکس العمل بازار در ارتباط با هاوینگ‌های بیت کوین بسیار هیجانی و همراه با نوسانات شدید است. با وجود این‌که بعد از هر هاوینگ شاهد رشد قیمیت بیت کوین بوده‌ایم ولی با توجه به پویایی فاکتورهای اقتصادی و تأثیراتی که دیگر پارامترها بر روی قیمت بیت کوین دارند، هیچ‌گاه نمی‌توان درباره تأثیرات قیمتی هاوینگ‌های بعدی بیت کوین مطمئن بود.

جدول هاوینگ بیت کوین

با توجه به اهمیت رویداد Halving در بیتکوین برای این‌که درک بهتری از تأثیر Halving بر قیمت بیت کوین داشته باشیم، اطلاعات زمانی رویداد هاوینگ‌های بیت کوین و تأثیر قیمتی آن‌ها را می‌توانیم در قالب جدول زیر داشته باشیم.

نمودار هاوینگ بیت کوین

با نگاهی به گذشته متوجه می‌شویم که بیت کوین در بلندمدت همواره سیر صعودی خود را حفظ کرده است. البته این سیر صعودی با افت و خیزهای بسیاری مواجه بوده است. رویداد هاوینگ که هر چهار سال یک بار برای بیت کوین رخ می‌دهد تأثیرات قیمتی مثبتی را بر روی بیت کوین داشته است. در ادامه نمودار افزایش قیمت بیت کوین را مشاهده می‌کنیم. علاوه بر این‌که بیت کوین در حالت کلی سیری صعودی داشته است ولی با کمی دقت در چارت هاوینگ متوجه می‌شویم که بعد از هر هاوینگ قیمت بیت کوین رشد چشمگیری داشته است.

روزشمار هاوینگ بیت کوین

روزشمار Halving بیت کوین به شما نشان می‌دهد که دقیقا چند روز و چند ساعت به Halving بعدی بیت کوین مانده است. در واقع روزشمار هاوینگ نوعی شمارش معکوس برای هاوینگ بعدی بیت کوین به حساب می‌آید. برای اطلاع از زمان دقیق Halving بعدی بیت کوین می توانید به وب‌سایت Coinmarketcap «+» مراجعه کنید.

اثرات هاوینگ بیت کوین

اولین اثرات مشهود هاوینگ کاهش در میزان سود ماینرها و کاهش در نرخ رشد عرضه بیت کوین است. البته هرکدام از این اثرات در واقع یک منشاء دارند و آن نصف شدن پاداش بیت کوین به ماینرها است. پاداشی که ماینرها در ازای تولید بلاک جدید دریافت می‌کنند وارد چرخه شبکه بیت کوین می‌شود و ارتباط مستقیمی با میزان عرضه بیت کوین در شبکه دارد.

تأثیر هاوینگ بر قیمت بیت کوین

در زمان معرفی بیت کوین پاداش ماینرهای شبکه 50 بیت کوین بود. بعد از اولین هاوینگ این پاداش نصف شد و به مقدار 25 بیت کوین کاهش پیدا کرد. این نصف شدن ادامه داشت تا در 11 مه 2020 به میزان 6/25 بیت کوین رسید. برای این‌که درک بهتری از تأثیر هاوینگ بر روی قیمت بیت کوین داشته باشید می‌توانید تصور کنید که اگر میزان استخراج طلا هر چهار سال یک بار نصف شود چه تأثیراتی می‌تواند بر روی قیمت آن داشته باشد. با توجه به این‌که دلیل گران‌بها بودن طلا نایاب بودن آن است بنابراین دور از ذهن نیست که کاهش استخراج طلا می‌تواند قیمت آن را بالاتر ببرد.

اثرات هاوینگ بر ماینرهای بیت کوین

نصف شدن پاداش بیت کوین باعث کم شدن نرخ عرضه بیت کوین در شبکه می‌شود که این موضوع با توجه به ثابت ماندن یا افزایش تقاضا برای بیت کوین باعث بالاتر رفتن قیمت بیت کوین می‌شود. البته کاهش پاداش بیت کوین باعث می‌شود ماینرهای کوچک‌تر نسبت به ماینرهای قوی‌تر که به‌صورت مجموعه‌هایی بزرگتر مشغول به استخراج بیت کوین هستند توان رقابتی نداشته باشند. بنابراین کاهش میزان پاداشی که ماینرهای شبکه بیت کوین دریافت می‌کنند باعث می‌شود ماینرهای کمتری برای استخراج بیت کوین فعالیت کنند. در این حالت تنها ماینرهایی که راندمان بالاتری دارند به استخراج بیت کوین ادامه خواهند داد.

اثرات هاوینگ بر امنیت شبکه

هر چه تعداد ماینرهای شبکه بیت کوین بیشتر شود امنیت شبکه نیز افزایش پیدا می‌کند. به‌طور کلی هدف از به‌وجود آمدن بیت کوین ایجاد شبکه‌ای غیرمتمرکز برای پرداخت‌های همتا به همتا است. از طرفی دیگر تحقیقات نشان می‌دهد تعداد ماینرهای بیت کوین با قیمت بیت کوین ارتباطی عکس دارند. به این ترتیب که هر چه قیمت بیت کوین افزایش پیدا کند تعداد ماینرهای بیت کوین کمتر می‌شود و برعکس. با توجه به این‌که در رویداد هاوینگ قیمت بیت کوین افزایش خواهد داشت بنابراین تعداد ماینرها کمتر می‌شوند که این کاهش تعداد ماینرها ممکن است امنیت شبکه را به خطر انداخته و احتمال حمله 51 ٪ را افزایش دهد.

تأثیر هاوینگ بیت کوین بر سرمایه گذارها

در هر بار Bitcoin Halving میزان عرضه بیت کوین در قالب پاداش ماینرها کاهش پیدا می‌کند. بنابراین افرادی که به عنوان سرمایه‌گذار وارد این بازار شده‌اند و در موقعیت‌های مناسبی که بیت کوین در کف قیمتی خود قرار داشته است بیت کوین‌های خود را خریداری کرده اند اکنون از اوج‌گیری قیمت بیت کوین می‌توانند لذت ببرند. البته توجه به این نکته اهمیت دارد که تنها افرادی می‌توانند از این بازار سود کسب کنند که مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک مناسبی داشته باشند و بتوانند هیجانات خود را کنترل کنند.

فیلم آموزش ارزهای دیجیتال و رمزارزها و اصول سرمایه گذاری در این بازار – تکمیلی در فرادرس

کلیک کنید

سوالات متداول

با توجه به تأثیرات زیادی که رویداد هاوینگ بر روی قیمت بیت کوین و دیگر پارامترهای مرتبط با شبکه بیت کوین دارد در ادامه به توضیح برخی از سوالات متداول مرتبط با هاوینگ می‌پردازیم.

معنی هاوینگ بیت کوین چیست ؟

کلمه «هاوینگ» (Halving) در انگلیسی به معنی نصف شدن است. بنابراین هاوینگ بیت کوین به نصف شدن پاداش بیت کوین گفته می‌شود.

چرا هاوینگ هر چهار سال روی می دهد؟

الگوریتم شبکه بیت کوین به‌گونه‌ای برنامه‌نویسی شده است که تقریبا در هر ده دقیقه یک بلاک تولید شود. با افزایش تعداد ماینرها، هشریت شبکه بالاتر می‌رود. افزایش هش ریت باعث می‌شود تا هر بلاک در زمان کم‌تری تولید شود. برای این که شبکه زمان تولید هر بلاک در شبکه بیت کوین را حدودا ده دقیقه ثابت نگه دارد، هر دو هفته یک بار به‌طور خودکار «سختی شبکه» (Difficulty) را تنظیم می‌کند. سختی شبکه به میزان سختی موجود برای حل پازل رمزنگاری شده گفته می‌شود.

بعد از تولید هر 210 هزار بلاک هاوینگ خواهیم داشت. با توجه به این‌که شبکه زمان لازم برای تولید هر بلاک بیت کوین را تقریبا برابر با ده دقیقه ثابت نگه می‌دارد. بنابراین می‌توان زمان هاوینگ بعدی بیت کوین را محاسبه کرد. با انجام محاسبات یعنی با ضرب 210هزار بلاک در ده دقیقه نتیجه می‌گیریم که هاوینگ هر چهار سال یک بار روی می‌دهد.

چه تعداد هاوینگ بیت کوین خواهیم داشت؟

در مجموع 64 Bitcoin Halving خواهیم داشت. با کمی محاسبه متوجه می‌شویم که آخرین هاوینگ در سال 2140 خواهد بود. در آن هنگام تمامی 21 میلیون بیت کوین در چرخه شبکه بیت کوین قرار خواهند گرفت و بعد از آن بیت کوین دیگری تولید نمی‌شود. بعد از تولید 21 میلیون بیت کوین، ماینرها تنها از طریق کارمزد انجام تراکنش‌ها پاداش خواهند گرفت.

چرا هاوینگ بیت کوین اتفاق می‌افتد؟

با توجه به این‌که در کل قرار است 21 میلیون بیت کوین تولید شود. نصف شدن پاداش بیت کوین این اطمینان را می‌دهد تا عرضه بیت کوین به مرور زمان کمتر و کمتر شود که این باعث کمیاب شدن و ارزشمندتر شدن بیت کوین می‌شود. بنابراین هاوینگ برای ایجاد ساز و کاری منظم برای عرضه تدریجی بیت کوین در طی زمان انجام می‌شود.

هاوینگ بیت کوین 2024 در چه بلاکی انجام می‌شود؟

با توجه به این‌که هر 210 هزار بلاک یک هاوینگ خواهیم داشت. بنابراین هاوینگ بیت کوین 2024 در بلاک هشتصدوچهل هزارم روی می‌دهد.

هاوینگ بعدی بیت کوین چه زمانی است؟

بسیاری از سرمایه‌گذاران رمزارزها از اهمیت Bitcoin Halving و تأثیر آن بر روی قیمت رمزارزهای بازار اطلاع دارند، بنابراین تمایل دارند تا زمان هاوینگ بعدی را بدانند. هاوینگ بعدی بیت کوین در ۵ آوریل سال 2024 در بلاک هشتصدوچهل هزارم شبکه بیت کوین روی خواهد داد. طبق روال گذشته با این رویداد پاداش بیت کوین نصف شده و از مقدار کنونی ۶/۲۵ بیت کوین به ۳/۱۲۵ بیت کوین کاهش خواهد یافت.

جمع بندی

در رویداد هاوینگ پاداش ماینرهای بیت کوین نصف می‌شود. با توجه به این‌که پاداش ماینرهای شبکه به بیت کوین پرداخت می‌شود و این بیت کوین وارد چرخه بیت کوین‌های شبکه می‌شود، بنابراین نوعی کنترل در نحوه و توزیع بیت کوین در شبکه به کمک هاوینگ انجام می‌شود. در این مطلب ابتدا مفهوم Bitcoin Halving را توضیح دادیم و در ادامه به اهمیت آن در ارتباط با تأثیر قیمتی بیت کوین و نحوه عرضه بیت کوین در شبکه پرداختیم. هاوینگ‌های قبلی بیت کوین توضیح داده شد و در جدولی مقایسه قیمت بیت کوین قبل و بعد از هر هاوینگ ارائه شد. در انتها نیز به اثرات Bitcoin Halving اشاره شد و برخی از سوالات متداول مرتبط پاسخ داده شد.